ناصر کنعانی در روز دوشنبه در نشست خبری خود با خبرنگاران که حدود ۹۰ دقیقه به طول انجامید در پاسخ به سوالی در مورد مطلب منتشر شده در نشریه پولتیکو مبنی بر اینکه نامه‌ای از سوی ایران به برخی از دیپلمات‌ها و کشورهای اروپایی ارسال شده که اگر اتحادیه اروپا علیه ایران اقدام به اعمال تحریم کند ممکن است که ایران روابط خود را با کشورهای اروپایی قطع کند و یا این روابط را کاهش دهد، گفت: ما اقدام نشریه پولتیکو را یک شیطنت رسانه‌ای می‌دانیم، این رفتار را غیر رسانه‌ای و غیر سازنده تلقی می‌کنیم.
وی ادامه داد: مکاتبات دیپلماتیک بین کشورها دارای منطق و روال مشخصی است که در مناسبت‌های مختلف به صورت طبیعی بین کشورها انجام می‌شود. مکاتبات دیپلماتیک بین کشورها یک عرف رایج است و اگر این موضوع از روال خود خارج شود تبدیل به یک عمل سیاسی غیر سازنده می‌شود و اعتماد لازم را برای تحرکات دیپلماتیک زیر سوال می‌برد و باعث مخدوش شدن روندهای انجام وظایف دیپلماتیک می‌شود.
این دیپلمات ارشد کشورمان ادامه داد: بحث تهدید را تایید نمی‌کنیم. همانطور که اشاره کردم مکاتبات دیپلماتیک امری رایج است و در شرایط بحرانی ممکن است این مکاتبات دیپلماتیک بیش از هر زمان دیگری انجام شود و اقدامات غیر حرفه‌ای در روند فعالیت‌های دیپلماتیک ایجاد اخلال می‌کند و باعث ایجاد سوتفاهم می‌شود.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوالی در مورد اظهارات اخیر وزیر خارجه عربستان مبنی بر اینکه مذاکرات ایران و عربستان نتایج ملموسی داشته و همچنین اظهارات شب گذشته پادشاه عربستان مبنی بر اینکه ایران باید با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کند، گفت: مذاکراتی که بین ایران و عربستان انجام شده مذاکرات مفیدی بوده و اگر مفید نبود تا پنج دور ادامه پیدا نمی‌کرد.
کنعانی ادامه داد: در صورتی که توافقات صورت گرفته انجام شود زمینه برای ادامه مذاکرات در سطح مورد نظر دو کشور فراهم می‌شود.
وی همچنین با اشاره به روند سیاسی موجود در عراق و انتخاب نخست وزیر و رئیس جمهور این کشور، گفت: بهبود شرایط در عراق نیز کمک می‌کند که عراق بتواند نقش خود را در مسائل منطقه‌ای بهتر و بیشتر ایفا کند. با توجه به اینکه پنج دور از مذاکرات قبلی بین ایران و عربستان نیز در بغداد برگزار شده است.
کنعانی همچنین در مورد اظهارات پادشاه عربستان نیز گفت: همانطور که اطلاع دارید ایران در طول سالیان متمادی جزو کشورهای پیشتاز در ارائه طرح در سازمان ملل برای تشکیل خاورمیانه‌ای عالی از سلاح کشتار جمعی بوده است. ایران از کشورهای پیشتاز در تشکیل چنین منطقه‌ای است. ایران عضویتی سازنده و موثر در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دارد، همکاری‌های ایران با آژانس ادامه دارد و مذاکرات اخیر آقایان اسلامی و گروسی زمینه را برای ادامه همکاری‌ها فراهم کرده است.
کنعانی ادامه داد: در مورد توافق هسته‌ای نیز ایران به تعهداتش عمل کرده است و تنها عضوی بود که به تعهداتش عمل کرد و این آمریکا و همچنین کشورهای غربی بودند که به تعهدات خود عمل نکردند و این انتظار وجود داشت که مقامات عربستان به دولت آمریکا توصیه می‌کردند که به تعهداتشان پایبند باشند.
کنعانی گفت: ایران در گفت‌وگوهای دو جانبه با عربستان متناسب با مفاهمات انجام شده محدودیتی ندارد و در مورد مسائل هسته‌ای نیز همانطور که اشاره کردم همکاری‌های ما با آژانس ادامه دارد و ما کشوری مسئول و مسئولیت پذیر هستیم.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوالی در مورد آخرین روند مذاکرات در مورد پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی اظهار کرد: مذاکرات برای آزادسازی این پول‌ها در سطح دیپلماتیک، فنی، تکنیکی و بانکی انجام می‌شود و اینها مکمل هم هستند. موجودی مالی ایران در کره جنوبی هیچ ارتباطی با هیچ موضوع سیاسی و پرونده دیگری ندارد و ما بارها بر این موضوع تاکید کرده‌ایم. از نظر ما این یک موضوع دو جانبه و فنی بین دو کشور است و هیچ جنبه سیاسی ندارد و خوشبین هستیم که در نتیجه گفت‌وگوها و تماس‌ها به زودی شاهد آزادی پول‌های بلوکه شده باشیم.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در این نشست در مورد آخرین روند قانون جامع حمایت از ایرانیان گفت: این موضوع جزو مسائلی است که برای ما اولویت دارد. پیش نویس قانون با کمک دستگاه‌های ذیربط و نقش موثر وزارت خارجه تهیه شده است و تا آنجا که می‌دانم در این ارتباط هیات دولت نیز نظر خود را ارائه کرده و در تکمیل روند نیازمند تصویب مجلس شورای اسلامی است تا بعد از آن وارد فاز اجرایی شود. نگاه مجموعه دولت این است که در چهارچوب این قانون جامع زمینه برای ارائه خدمات بیشتر به ایرانیان خارج از کشور فراهم می‌شود.
وی ادامه داد: شهروندان ایرانی در هر کشوری که حضور دارند شهروند ایران هستند و دستگاه دیپلماسی در راستای انجام وظایف ذاتی خود حداکثر تلاش خود را می‌کند که حقوق ایرانیان در نقاط مختلف را تامین کند و در صورت تمایل آنها برای سفر به ایران زمینه‌های تحقق این موضوع را فراهم کند.
سخنگوی وزارت خارجه در این نشست خبری همچنین در مورد اخبار منتشر شده در ارتباط با همکاری‌های اقتصادی ایران و افغانستان از جمله در بحث معدن، گفت: مناسبات اقتصادی ما با هیات حاکمه سرپرستی موقت افغانستان همانند سایر زمینه‌ها در ارتباط با این کشور برقرار است. افغانستان کشور همسایه ماست، ثبات و آرامش در این کشور برای ما مهم است. کمک به تامین معیشت ملت افغانستان که سالیان طولانی تحت اشغال بوده‌اند برای ایران از اهمیت برخوردار است. ما با نگاه تامین امنیت و توجه به نیازهای اساسی مردم افغانستان با دولت هیات حاکمه سرپرستی موقت افغانستان مذاکره و تبادل هیات داریم و در مورد مسائل اقتصادی در زمینه‌هایی با یکدیگر کار می‌کنیم و در زمینه‌هایی نیز توافق کرده‌ایم که شرایط اجرایی آن فراهم شود.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با دور جدید تحریم‌ها از سوی کانادا علیه ایران از جمله اعمال تحریم علیه برخی شخصیت‌های ایرانی از جمله محمدجواد ظریف وزیر خارجه پیشین ایران، افزود: اقدام‌های ضد ایرانی و ضد انسانی کانادا علیه ایران موضوع جدیدی نیست.
وی با بیان اینکه دولت کانادا علی رغم شعارهای خود در زمینه حقوق بشر در زمینه عدم رعایت حقوق بشر دارای سابقه بسیار بدی است، اظهار کرد: سابقه سوء حقوق بشری کانادا علیه بومیان این کشور فضاحتی آشکار برای دولت مدعی کانادا در این زمینه است.
کنعانی تاکید کرد: تحریم‌های اخیر این کشور تحریم‌های بی ارزشی است. به ویژه تحریم‌هایی که علیه نیروی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اعمال کرده است و این اقدامات ناشی از رفتارهای سیاسی و غیر سازنده این کشور علیه ایران است.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه اگر امروز شورای وزیران اتحادیه اروپا اقدام به اعمال تحریم‌هایی علیه ایران کند این مسئله چه تاثیری بر روند مذاکرات احیای برجام خواهد داشت؟ گفت: در گفت‌وگوهایی که آقای امیر عبداللهیان با مقامات اروپایی داشتند دیدگاه‌های ایران به صورت واضح به آنها توضیح داده شده است و اینکه اگر اروپایی‌ها مبادرت به اعمال تحریم‌های جدید کنند این اقدام آنها غیر سازنده و غیر منطقی خواهد بود و طبیعتا ایران همانطور که نسبت به رفتارهای سازنده واکنش نشان می‌دهد نسبت به رفتارهای غیرسازنده نیز واکنش متناسب را انجام خواهد داد و در مورد منافع و مصالح ایران به هیچ وجه مسامحه و تعلل نخواهد کرد.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین با بیان اینکه مسیر مذاکرات رفع تحریم‌ها مسیر خاص خود را دارد، گفت: در این مذاکرات پیشرفت‌های زیادی حاصل شده و این مسیر، مسیر دو طرفه است و توافق در یک مسیر دو طرفه حصول پیدا می‌کند و امیدواریم که طرف‌های مقابل نسبت به روند مذاکرات ملتزم باشند و در مسیری حرکت کنند که تلاش‌های انجام شده در این زمینه به نتیجه مطلوب منجر شود.
سخنگوی وزارت خارجه در بخش دیگری از صحبت‌های خود در پاسخ به سوالی در ارتباط با حضور اخیر رئیس جمهور در نشست سیکا اظهار کرد: نشست سیکا از تحولات مهم منطقه‌ای بود که اواخر هفته گذشته برگزار شد و رئیس جمهور نیز در این اجلاس که در قزاقستان برگزار شده بود حضور پیدا کرد. حضور ما در این نشست در قالب عضویت موثر ایران در این کنفرانس و همچنین استمرار سیاست خارجی دولت سیزدهم در اتخاذ سیاست خارجی متوازن و تمرکز و تقویت همکاری‌های چند جانبه با تمرکز بر گسترش ارتباط با همسایگان و کشورهای آسیایی بود.
کنعانی با بیان اینکه در این نشست رئیس جمهور دیدارهای دو جانبه‌ای با برخی از مقامات شرکت کننده در این اجلاس از جمله امیر قطر داشت، تاکید کرد: سیکا این ظرفیت را دارد که تبدیل به ساز و کار مناسبی برای تامین منافع کشورهای عضو شود.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد آخرین روند مذاکرات برجام و اظهارات مقامات آمریکایی مبنی بر اینکه مذاکرات احیای برجام در حال حاضر در اولویت آنها قرار ندارد، اظهار کرد: موضوع مذاکرات رفع تحریم‌ها از دستور کار ایران خارج نشده و تمام تحولات دیپلماتیک که هماهنگ کننده عالی اتحادیه اروپا آقای بورل دارد و نقشی که ایشان به عنوان واسطه در نقل و انتقال پیام بین ایران و آمریکا ایفا می‌کند نشان می‌دهد که طرف مقابل نیز به ادامه مذاکرات برای رفع تحریم‌ها پایبند است و آمریکایی‌ها نیز علی رغم برخی از مواضع چیزی از اینکه از احیای برجام منصرف شده‌اند بیان نکرده‌اند. البته شاهد تناقض آمریکایی‌ها در رفتار و گفتار هستیم. از یک سو پیام‌هایی را برای احیای توافق می‌دهند و از سوی دیگر بعضا مواضعی را اتخاذ و بیان می‌کنند که این مواضع تکمیل کننده روند مذاکرات نیست.
کنعانی در بخش دیگری از صحبت‌های خود در پاسخ به این سوال گفت: تمام زمینه‌های فنی و تکنیکی برای احیای توافق و بازگشت تمام طرف‌ها به توافق وجود دارد. مسیر مذاکرات در روند خوبی قرار گرفته و تحقق این موضوع در حال حاضر وابسته به تصمیم سیاسی آمریکاست و هر موقع که این کشور اراده لازم را داشته باشد می‌توانیم به توافق برگردیم. البته معطل توافق نخواهیم بود و مناسبات دیپلماتیک خود را در سطوح مختلف با کشورهای مختلف از جمله منطقه و همسایه ادامه می‌دهیم و برای گسترش آن تلاش می‌کنیم.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به این سوالی مبنی بر اینکه در جریان سفر روز شنبه مشاور امنیت ملی عراق به تهران روند گفت‌وگوها در ارتباط با مسائل امنیتی موجود بین دو کشور به کجا انجامید؟ گفت: همانطور که اشاره کردیم در روز شنبه مشاور امنیت ملی عراق در راس هیاتی عالی رتبه به تهران سفر کردند و با مقامات جمهوری اسلامی ایران دیدار کردند. این نشست مکمل نشست یک هفته پیش بود که در بغداد بین مقامات دو کشور برگزار شد. در این سفر گفت‌وگوهای خوبی بین دو کشور صورت گرفت. تفاهمات خوبی انجام شد و امیدواریم مقامات عراقی همانطور که ایران امنیت عراق را امنیت خود تلقی می‌کند آنها نیز امنیت ایران را امنیت عراق تلقی کنند و به مسئولیت‌های خود در ارتباط با امنیت مشترک و مرزهای ایران عمل کنند و مسئولیت پذیر باشند.
وی ادامه داد: امیدواریم بر اساس گفت‌وگوهای انجام شده و تعهدات دولت عراق شاهد سیطره دولت عراق بر کلیه مناطق مرزی این کشور از جمله در حوزه اقلیم کردستان عراق باشیم و این سیطره گسترش پیدا کند و دولت عراق نیروهای خود را به صورت کامل مستقر کند و مانع تردد نیروهای تجزیه طلب از این منطقه به داخل خاک ایران شود. به مسئولیت خود در قبال گروه‌های ضدانقلاب مسلحی که از خاک اقلیم کردستان عراق به عنوان مقری برای ایجاد بی ثباتی در خاک ایران استفاده می‌کنند عمل کند. همانطور که اشاره شد گفت‌وگوها و تفاهمات خوبی صورت گرفت و امیدواریم با التزام دولت عراق و همچنین بر اساس مناسبات بسیار خوب و برادرانه بین دو کشور شاهد اجرای این تفاهمات از سوی دولت عراق باشیم.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در مورد ادعای مجدد مقامات اوکراینی مبنی بر فروش پهپادهای ایرانی از سوی تهران به روسیه علی رغم تکذیب مکرر این موضوع از سوی مقامات کشورمان، گفت: متاسفانه اخباری منتشر می‌شود که مبتنی بر اهداف سیاسی است و عمدتا از سوی منابع رسانه غربی نیز به آنها دامن زده می‌شود. ایران بارها اعلام کرده که یک طرف جنگ بین روسیه و اوکراین نیست. ایران هیچ سلاحی را برای هیچ کدام از طرفین جنگ صادر نکرده است. همانطور که بارها گفته‌ایم سیاست خارجی ایران مبتنی بر مخالفت با جنگ است و در خصوص جنگ در اوکراین نیز ما مخالف جنگ هستیم و متناسب با ظرفیت‌های خود تلاش کرده و می‌کنیم که رویکرد نظامی در این زمینه خاتمه پیدا کند.
این دیپلمات ارشد ایرانی ادامه داد: این طنز تلخ سیاسی است که کشورهایی که خودشان صادر کننده میلیاردها دلار اسلحه و تجهیزات نظامی به یک طرف جنگ هستند کشور دیگری را به ارسال اسلحه به یک طرف جنگ متهم می‌کند و جنگ تبلیغاتی و روانی علیه ایران راه می‌اندازند. آنها اگر طرفدار صلح و ایجاد راهکار سیاسی در جنگ اوکراین هستند این میزان ارسال اسلحه برای یک طرف جنگ از سوی آنها چه معنایی دارد؟ این یک رفتار متناقض است. ما برای حل این بحران به دنبال راهکار سیاسی هستیم و از راهکارهای سیاسی استقبال می‌کنیم.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با بحث تبادل زندانیان بین ایران و آمریکا اظهار کرد: انجام توافق بین دو کشور برای تبادل زندانیان بین دو کشور را تایید می‌کنیم. این توافق پیش از این انجام شده است ولی طرف آمریکایی آماده اجرای توافق نبود و اجرای آن را منوط به احیای برجام کرده بود. ایران از همان ابتدا تاکید کرده بود که به موضوع زندانیان به عنوان موضوعی انسانی نگاه می‌کند و این مسئله ربطی به موضوع احیای برجام ندارد.
کنعانی با اشاره به موضوع آزادی باقر نمازی شهروند ایرانی - آمریکایی طی روزهای گذشته اظهار کرد: توافق صورت گرفته در یک مرحله انجام شد و یکی از زندانیان بر اساس نگاه انسانی و با حسن نیت با کمک کشور عمان آزاد شد. ما برای اجرای گام‌های بعدی توافق آمادگی داریم. روند برای اجرای توافق مهیا است و اگر آمریکایی‌ها به این جمع‌بندی برای اجرای توافق برسند می‌توانیم شاهد مبادله هر چه زودتر زندانیان بین دو کشور بر اساس نگاه انسانی باشیم.
