گروه اقتصاد کلان: بازار سرمایه از اجزا تشکیل دهنده بازار مالی است و یکی از شریان‌های اصلی تامین در یک اقتصاد محسوب می‌شود. تاثیر بازار سرمایه در حرکت جریان نقدینگی و منجر شدن به رشد و توسعه اقتصادی مسئله حایز اهمیتی است.
به گزارش «تجارت آنلاین»، بازار سرمایه به سبب نقش اساسی در گردآوری منابع از طریق پس‌اندازها،بهینه‌سازی گردش منابع مالی و هدایت آنها به سوی مصارف و نیازهای سرمایه‌گذاری در بخش‌های مولد اقتصادی تاثیر زیادی در رشد اقتصادی ایفا می‌کنند. این اصلی است که در همه کشورهای دنیا صدق می‌کند.
تامین مالی در نظام اقتصادی ایران از طریق بازار پول و بازار سرمایه در حال انجام است و کماکان نقش بازار سرمایه به‌رغم اینکه توسعه فراوانی که از بعد ابزار‌‌‌ها و شیوه‌‌‌های تامین مالی در آن صورت پذیرفته نسبت به بازار پول محدود بوده و شرکت‌ها بخش عمده‌‌‌ای از منابع موردنیاز برای تامین مالی خود را از طریق نظام بانکی انجام می‌دهند و به عبارت بهتر، بانک‌ها در ایران نقش محوری در نظام تامین مالی دارند. در این خصوص دلایل مختلفی می‌توان برشمرد که مهم‌ترین آن گسترش شبکه توزیع نظام بانکی کشور، دسترسی آسان‌‌‌تر و آشنایی بیشتر عامه مردم با آنها، همچنین پیچیدگی‌‌‌های موجود و بوروکراسی زیاد در فرآیند انتشار اوراق تامین مالی که منجر به افزایش هزینه تامین مالی برای شرکت‌ها و زمان‌برکردن تامین مالی می‌شود که صرفه تامین مالی را در بازار سرمایه برای شرکت‌ها کاهش می‌دهد. به اعتقاد کارشناسان بازار تامین مالی کشور نیازمند رسیدن به بلوغ بحث تامین مالی در بازار سرمایه است. چراکه بازار سرمایه در سال‌های گذشته به طور کلی نقش رو به رشدی در اقتصاد کشور داشته و به طبع آن نقش بازار سرمایه نقشی رو به رشد داشته است.
در این خصوص کیوان کاشفی، عضو هیات رئیسه اتاق ایران می‌گوید: تأمین نقدینگی یکی از بزرگ‌ترین معضلات فعالان اقتصادی است؛ اما تأمین مالی از بانک‌ها چالش‌های زیادی دارد و بازار سرمایه، بهترین جایگزین برای دور زدن این چالش‌ها محسوب می‌شود. کاشفی در آیین افتتاح همایش منطقه‌ای تأمین مالی غرب کشور در کرمانشاه، افزود: تأمین نقدینگی از بانک‌ها، چالش‌های زیادی دارد و هرچقدر به سمت شهرهای کوچک و محروم برویم این مشکلات تشدید می‌شود که عمدتاً نیز شامل رویه‌های سخت بانکی، سخت‌گیری‌ها در زمینه وثایق و ... است. رئیس اتاق کرمانشاه همایش منطقه‌ای تأمین مالی غرب کشور را نیز یکی دیگر از خروجی‌های خوب تعامل اتاق بازرگانی و بورس کرمانشاه دانست و ابراز امیدواری کرد: این همایش قدم اصلی برای حرکت بخش تولید کرمانشاه به سمت بازار سرمایه باشد. کاشفی از قدمت تاریخی کرمانشاه در حوزه تولید، تجارت و صنعت یاد و خاطرنشان کرد: کرمانشاه با داشتن سالانه حدود سه میلیارد دلار صادرات، معمولاً جایگاه پنجم تا ششم صادرات ایران را دارد و امیدواریم استفاده از ظرفیت بازار سرمایه کمک شایانی به پویایی اقتصاد استان در حوزه تولید و تجارت باشد.
نایب‌رئیس اتاق ایران نیز در این همایش با بیان اینکه طی ۱۹ فصل اخیر تأمین مالی یکی از اصلی‌ترین معضلات فعالان اقتصادی در فضای کسب‌وکار بوده، گفت: متأسفانه اکنون سهم بازار سرمایه در تأمین مالی فعالان اقتصادی حقیقی کشور رقمی ناچیز است. حسین سلاح‌ورزی با اشاره به اینکه طی پنج سال اخیر فضای کسب‌وکار کشور به‌صورت فصلی و مستمر توسط اتاق ایران پایش می‌شود، اظهار کرد: در 19 فصل اخیر تأمین مالی یکی از سه مانع اصلی پیش روی فعالین اقتصادی بوده است. او ادامه داد: اگر نگاهی به آمار و ارقام تأمین مالی از بازار سرمایه داشته باشیم و چنانچه بخش دولتی، نهادهای عمومی، شهرداری‌ها و ... را کنار بگذاریم، سهم بخش حقیقی کشور از تأمین مالی بازار سرمایه رقمی بسیار ناچیزی است. عضو شورای عالی بورس، از علاقه‌مندی سازمان بورس برای مشارکت بیشتر در تأمین مالی شرکت‌ها و پروژه‌ها یاد کرد و ادامه داد: امیدواریم با این روند بتوان از ظرفیت تأمین مالی بازار سرمایه بیشتر استفاده کرد. سلاح‌ورزی با بیان اینکه امروزه بازار سرمایه گسترده و توانمند، در کنار تکنولوژی به یکی از مصادیق توسعه‌یافتگی کشورها تبدیل شده است، افزود: متأسفانه در کشور ما آن‌طور که باید از این بازار استفاده نشده است. او تأکید کرد: یکی از دلایلی که باعث شده آن‌طور که باید شرکت‌ها از بازار سرمایه استفاده نکنند لزوم شفافیت در این بازار است که برخی شرکت‌ها به‌واسطه ساختار قدیمی و تداخل مالکیت و مدیریت در این زمینه دچار چالش هستند. به گفته سلاح‌ورزی، داشتن دانش و آگاهی کافی نیز یکی دیگر از عواملی است که برای ورود به بازار سرمایه به آن نیاز داریم و برخی شرکت‌ها در این زمینه دچار خلأ هستند. او تعدد قوانین، تورم مقررات، تکثر مراجع تصمیم‌گیری و ... را از دیگر موانع ورود شرکت‌ها به بازار سرمایه دانست. رئیس سازمان بورس نیز در بخشی از این همایش با اشاره به برنامه‌های این سازمان برای تسهیل ضوابط پذیرش شرکت‌های دانش‌بنیان در بازار سرمایه، گفت: یکی از مأموریت‌های اصلی بازار سرمایه تأمین مالی و کمک به تشکیل سرمایه است؛ اما در کشور ما به‌صورت سنتی رسم بر این بوده که عمده بار تأمین مالی بر عهده سیستم بانکی بوده و بیش از 90 درصد تأمین مالی طرح‌های اقتصادی با سیستم بانکی بوده که البته این نقش در سال‌های اخیر مقداری به سمت بازار سرمایه انتقال یافته است. مجید عشقی ادامه داد: در حال حاضر بین 20 تا 25 درصد تأمین مالی به سمت بازار سرمایه منتقل شده و امیدواریم با طراحی نهادها و ابزارهای مالی مناسب این نقش را افزایش دهیم تا بازار سرمایه نقش مؤثرتری در تشکیل سرمایه در کشور داشته باشد. عشقی با بیان اینکه از یک سال پیش تأکید بر ابزارسازی و نهادسازی و گسترش نهادهای مالی بوده، عنوان کرد: طی این مدت راه‌اندازی صندوق‌های سرمایه‌گذاری را پیگیری کردیم تا نیازهای بخش‌های مهم اقتصادی را برآورده کنند و اکنون تنوع خوبی در بحث صندوق‌های سرمایه‌گذاری داریم. او همچنین با بیان اینکه در گذشته حضور شرکت‌های دانش‌بنیان در بازار سرمایه حداقلی بود، گفت: با توجه به اینکه این شرکت‌ها می‌توانند نقش بسیار مهمی در اقتصاد ایفا کنند به این نتیجه رسیدیم که باید راهکاری در نظر گرفت که شرکت‌های دانش‌بنیان خصوصاً شرکت‌هایی که کسب‌وکارشان در حوزه دیجیتال است بتوانند نقش مؤثرتری در بازار سرمایه ایفا کنند، لذا ضوابط پذیرش این شرکت‌ها در سازمان مصوب و ابلاغ شد و اولین شرکت موردپذیرش قرار گرفت و در برنامه داریم ضوابط پذیرش این شرکت‌ها را سهل‌تر کنیم. رئیس سازمان بورس ادامه داد: قدم بعدی که برداشته شد تأمین مالی جمعی است که برای طرح‌های دانش‌بنیان خصوصاً طرح‌های کوچک و متوسط بسیار راهگشاست و تاکنون 34 طرح از این طریق تأمین مالی شده و امیدواریم با معرفی درست این ابزار مالی طرح‌های بیشتری را تأمین مالی کنیم. او به وجود صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه هم که می‌تواند شرکت‌های دانش‌بنیان را تأمین مالی کند اشاره کرد و گفت: در حال حاضر بیش از 20 صندوق جسورانه در کشور راه‌اندازی شده که منابع خوبی هم دارند، اما یکی از معضلاتی که در این زمینه وجود دارد این است که ارتباط خوبی بین مدیران و گردانندگان این صندوق‌ها با طرح‌های حوزه اقتصاد دانش‌بنیان ایجاد نشده و اگر مدیران این صندوق‌ها با فضای سرمایه‌گذاری حوزه دانش‌بنیان آشنایی بیشتری پیدا کنند و این تعامل بیشتر شود، می‌توانند به‌راحتی شرکت‌های دانش‌بنیان را تأمین مالی کنند. عشقی افزود: در حال حاضر منابع خوبی در صندوق‌های جسورانه وجود دارد که کمتر سراغ طرح‌های دانش‌بنیان ما رفته و باید این تعامل بیشتر شکل گیرد.
