گروه اقتصاد کلان: آن طور که لایحه بودجه 1402 نشان می‌دهد سهم درآمدهای مالیاتی برای سال آینده افزایش محسوسی پیدا کرده است، روندی که البته از سال گذشته شروع شد و دولت تلاش کرد با سیاست هایی مثل مالیات از خانه‌های خالی و مالیات از خودروهای لوکس و اخیرا مالیات بر عایدی سرمایه دامنه تور مالیاتی اش را افزایش دهد.
به گزارش «تجارت آنلاین»، مالیات یکی از منابع درآمدی دولت است که شامل مالیات اشخاص حقوقی، مالیات بر درآمدها، مالیات بر ثروت، واردات و مالیات کالاها و خدمات می‌شود. براساس لایحه بودجه سال ۱۴۰۲، سهم مالیات ۸۳۸ هزار و ۶۰۹ میلیارد تومان، در بخش درآمدهای حاصل از مالکیت دولت ۹۶.۶ هزار میلیارد تومان و درآمدهای حاصل از فروش کالاها و خدمات ۱۳۷ هزار میلیارد تومان منابع در نظر گرفته شده است. براساس جزئیات بودجه سال 1402 درآمدهای عمومی دولت هزار و 157 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. در این بین سهم مالیات 838 هزار و 609 میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. با توجه به این موضوع سهم مالیات در بودجه عمومی دولت برابر 72 درصد خواهد بود. در حوزه درآمدهای ناشی از کمک‌های اجتماعی 8 هزار میلیارد تومان، در بخش درآمدهای حاصل از مالکیت دولت 96.6 هزار میلیارد تومان، درآمدهای حاصل از فروش کالاها و خدمات 137 هزار میلیارد تومان، درآمدهای حاصل از جرایم و خسارات 15.7 هزار میلیارد تومان و درآمدهای متفرقه 60.6 هزار میلیارد تومان منابع در نظر گرفته شده است.
جزيیات درآمدهای مالیاتی 1402
آنطور که از بودجه 1402 برمی‌آید درآمدهای مالیاتی در سال آینده افزایش 59 درصدی خواهد داشت؛ این یعنی قرار است دولت منابع حاصل از مالیات را به بیش از ۸۳۸ هزار میلیارد تومان افزایش دهد. سال آینده مالیات بر درآمد ۴۵ درصد بیشتر می‌شود. براساس لایحه بودجه ۱۴۰۲، منابع حاصل از مالیات رشد ۵۹ درصدی خواهد داشت که مالیات اشخاص حقوقی بالاترین سهم را دارد. بر این اساس، سهم مالیات اشخاص حقوقی در لایحه بودجه سال آینده ۲۹۶ هزار میلیارد تومان است که در مقایسه با سال جاری که ۱۳۳ هزار میلیارد تومان بوده، ۱۲۲ درصد افزایش داشته است. همچنین سهم مالیات بر درآمدها در لایحه بودجه سال آینده نیز ۱۲۲ هزار میلیارد تومان درنظر گرفته شده که در مقایسه با سال جاری که ۸۴ هزار میلیارد تومان بوده معادل ۴۵ درصد زیاد شده است. علاوه بر این، میزان مالیات بر ثروت ۳۷ هزار میلیارد تومان در لایحه بودجه سال آینده است که نسبت به سهم ۲۷ هزار میلیارد تومانی سال جاری، ۳۷ درصد افزایش داشته است.
یک کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه رشد درآمد مالیاتی از نکات مثبت بودجه ۱۴۰۲ گفت: اما بودجه ۱۴۰۲باید منجر به کنترل تورم شود. ابوذر ندیمی در خصوص بودجه ۱۴۰۲ گفت: بودجه معیارهای خاصی دارد و با تمدید برنامه ششم می‌تواند اقتصاد را دچار چالش کند چرا که این برنامه ۵ ساله بوده است و در حال حاضر دوسال است که تمدید می‌شود با توجه به اینکه این برنامه مطابق با اقتصاد آن زمان نوشته شده است. وی در ادامه بیان کرد: ملاحظاتی که در برنامه ششم است بر اساس تحریم و جنگ اوکراین و… نبوده بنابراین تمدید برنامه در بودجه می‌تواند اقتصاد را دچار چالش کند. البته برنامه ششم موقت تمدید شده است تا برنامه هفتم تکمیل شود اما برنامه هفتم حیاتی تر از بودجه به نظر می‌رسید چرا که آینده ۵ سال در برنامه هفتم خلاصه خواهد شد. این کارشناس اقتصادی در ادامه از بودجه و نحوه برنامه ریزی در بودجه گفت: بودجه براساس تورم و مصارف دولت برنامه ریزی می‌شود و این خیلی مورد اهمیت می‌باشد در بودجه تورم امروز لحاظ نشده است چرا که گرانی‌ها را با خلق نقدینگی نمی‌توانی کنترل کنید یا گرانی ارز که باعث گرانی کالاها می‌شود را در بودجه مورد توجه قرار نگرفته است.
نرخ بیکاری را واقعی در نظر بگیرید
وی در ادامه از وعده اشتغال گفت: دولت در بودجه وعده اشتغال را داده است نرخ بیکاری روز به روز افزایش پیدا می‌کند و این بیکاری را می‌توان از طریق تأمین اجتماعی یا مالیات‌هایی که تولیدکنندگان می‌دهند دید این واقعیت را باید در بودجه لحاظ می‌شد که بیکاری چگونه است؟ابوذر ندیمی در ادامه از فرارهای مالیاتی که مورد توجه قرار نگرفته است گفت: در شرایط تورمی همه جامعه مالیات می‌دهند بعد از آن مالیات ارزش افزوده هم به کالاها تعلق می‌گیرد که مردم می‌دهند از آن طرف فرارهای مالیاتی داریم که در بودجه تعریف نشده است فرار مالیاتی می‌تواند کالای قاچاقی باشد که بدون مالیات و گمرکی وارد می‌شود و اقتصاد را هدف قرار گرفته است که باید مورد توجه قرار گیرد.
وی در ادامه از اصلاح ساختاری گفت: مصرف شرکت‌های دولتی باید کاهش پیدا کند و از سوی دیگر کارکنان دولت با ۷ میلیون نمی‌توانند هزینه خانواده بدهند دولت باید به دنبال این باشد که شرکت‌های دولتی را با توجه به اصل ۱۴۴ خصوصی سازی کوچک کند و از سوی دیگر حقوق‌ها را براساس تورم درنظر بگیرد. این کارشناس اقتصادی در خصوص توسعه در اقتصاد به خبرنگار مهر گفت: انبساطی بودن ارقام بودجه می‌تواند مانع سرمایه گذاری در بخش عمرانی شود با توجه به اینکه هزینه‌ها بالا رفته است و مشکلات نیز چند برابر شده است دولت باید به فکر توسعه اقتصاد باشد تا مشکلات یکی پس از دیگری پشت سر گذاشته شود. ندیمی در پایان اشکالات بودجه ۱۴۰۲ را اینگونه بیان کرد: برنامه بودجه نیاز به اصلاح دارد و باید براساس برنامه هفتم در نظر گرفته شود چرا که برنامه ششم هیچ یک از مشکلات اقتصاد امروز را در برندارد بنابراین نمی‌توان با تمدید آن کاری از پیش برد. افزایش حقوق‌ها براساس تورم باشد و واقعی پیش بینی‌ها برای افزایش ۲۰ درصدی اشتباه است. هزینه‌های سلامت و بیمه در بودجه تعریف جدیدی پیدا کند چرا که همه توان برای هزینه سلامت ندارند با اصلاح شاید مشکلات اقتصادی نیز برطرف شود.
