سرویس اقتصادی جوان آنلاین: بر اساس بند م تبصره یک قانون بودجه ۱۴۰۱ باید الگوی مصرف اصلاح میشد و همچنین بر اساس بند "ک" تبصره ۱۵ همین قانون، بایستی مشترکینی که تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی بودند و الگوی مصرف را رعایت میکردند، قبوض آنها رایگان شود که این رایگان شدن قبوض خانوارهای تحت حمایت نهادهای حمایتی، از محل افزایش تعرفه بدمصرفها و پرمصرفها باید تأمین شود که بر این اساس، اصلاح تعرفهها برای پرمصرفها در دستور کار قرار گرفت.
از ۱۶ آذر مصوبه جدید در مورد اصلاح تعرفهها از سوی دولت ابلاغ شد که بر اساس آن، سه پله اول بدون تغییر بهاسم مصارف متعارف، سه پله ۴ تا ۶ با سی درصد افزایش تعرفهها و ۴ پله ۷ تا ۱۰، با ۵۰ درصد افزایش تعرفه مواجه شدند که مشترکینی که در این ۷ پله قرار میگرفتند مشترکین پرمصرف ما هستند. دو پلکان یازدهم و دوازدهم مشترکینی بسیار پرمصرف و بدمصرف هستند که تعرفههای آنها، با رقم ثابت ۵ هزار تومان و ۶ هزار تومان محاسبه میشود.
همزمان با این مصوبه، موج سرمای بیسابقهای وارد کشور شد و از ابتدای دی ماه سرمای بیسابقهای را شاهد بودیم بهطوری که بیش از ۲۶ مرکز کشور دمای زیر صفر را شاهد بودند؛ این سرما مصرف گاز را افزایش و مشترکان را شوکه کرد.
قبض ۱۲ میلیون تومانی!
داریوش شاهونوند، دادستان عمومی و انقلاب مرکز لرستان درخصوص افزایش نامتعارف قبضهای گاز اظهارکرد: طی چند روز اخیر شاهد افزایش نجومی قیمت گاز در برخی شهرستانهای سردسیر لرستان بودیم؛ در سفر به شهرستان ازنا رسیدگی به افزایش بیرویه قبضهای گاز برخی شهروندان الیگودرزی و ازنایی را به طور ویژه در دستور کار قرار دادیم.
دادستان عمومی و انقلاب مرکز لرستان با بیان اینکه متاسفانه رقم قبضهای گاز در شهرستانهای ازنا و الیگودرز که از مناطق سردسیر استان محسوب میشوند بسیار عجیب و میلیونی بود، بیان کرد: پس از بررسیهای ویژه شاهد بودیم مصرف برخی خانواده در ماههای قبل بعضا کمتر از ۵۰ هزار تومان بوده است، ولی در قبض جدید ۱۰ میلیون و یا بیشتر بود؛ در یکی از موارد یک پیرزن با یک بخاری قبض گازش چند میلیون محاسبه شده بود.
وی با بیان اینکه علیرغم اینکه افزایش تعرفه گاز مصوبه هیات وزیران بوده است، تصریح کرد: در جلسهای با مدیرعامل شرکت گاز لرستان و مکاتبات انجام شده از طریق تهران، پرداخت قبضهای نجومی متوقف شد و مردم ازنا و الیگودرز فعلاً قبضهای گاز نجومی را پرداخت نکنند.
زمان نامناسب برای اصلاح قبوض
رحمان محمودی، مدیرعامل شرکت گاز خراسان جنوبی نیز در این خصوص گفت: پس از انتشار قبوض جدید، افزایش قیمت اعمال شده باعث اعتراض مردم در خراسان جنوبی و سراسر کشور شد که در پی این اعتراض شرکت ملی گاز ایران دستور داد تا اطلاع بعدی قبض صادر نشود تا نسبت به بازنگری آن اقدام کنیم.
وی اضافه کرد: در حال حاضر براساس دستور مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران صدور قبض جدید برای مشترکان استان و کل کشور متوقف شده است تا بررسی و بازنگری لازم در تعرفهها انجام شود.
به گفته او بازنگری قبوض جدید شرکت گاز تا پلکان سوم را شامل نمیشود، زیرا قبض گاز این افراد نسبت به سال گذشته تغییری نداشته و بازنگری فقط مربوط به قبضهای صادر شده پلکان چهارم به بعد یعنی مشترکانی است که الگوی مصرف را رعایت نکردهاند.
جواد قناعت، استاندار خراسان جنوبی هم چند روز پیش در جلسه مشترک ستاد مدیریت بحران و ستاد مدیریت مصرف انرژی استان گفت: دستورالعمل افزایش قیمت قبوض گاز در زمان مناسبی اجرا نشد و روال اعمال تعرفههای جدید گاز در استان نیز باید به شکل کارشناسیتر اصلاح شود.
به مردم اطلاع داده بودیم
مسلم رحمانی، مدیر هماهنگی امور گازرسانی شرکت ملی گاز ایران گفت: بهمحض اینکه مصوبه از سوی دولت ابلاغ شد، در رسانهها و بهشیوههای مختلف به مردم توضیح دادیم که مصارف را کنترل کنند و به تمام مشترکینی که سال گذشته در محدوده مصارف بالاتر از پلکان چهارم بودند، پیامک زده شد تا هم به تعرفههای جدید دقت داشته باشند و هم به پایداری شبکه گاز کمک کنند.
وی ادامه داد: از ۱۶ میلیون و ۷۰۰ هزار قبض گازی که در این چند روز صادر شدهاند، نزدیک به ۶۰ درصد قبضها در همان سه پلکان اول قرار گرفتند و افزایش تعرفهای نداشتند و فقط ۱.۶ درصد مشترکین وارد پلکان یازدهم و دوازدهم شدند، اما با توجه به اینکه در همین ۱.۶ درصد، برخی مشترکین در روستاها و شهرهای کوچک بودند، آقای رئیس جمهور دستور جدیدی مبنی بر تخفیف ۱۰ درصدی قبوض صادر کردند.
مدیر هماهنگی امور گازرسانی شرکت ملی گاز ایران ادامه داد: مصوبه دولت پابرجا هست و این مصوبه از ابتدای ۱۴۰۲ اجرایی خواهد شد، اما با دستور جدید رئیسجمهوری، این تخفیف تعرفه تا پایان فصل سرد امسال اعمال میشود.
رحمانی تصریح کرد: بازبینی و اصلاح قبوض صادرشده از فردا آغاز میشود و کسانی که قبوض خود را پرداخت کردهاند، در مبالغی که با تعدیل مواجه میشود، در قبوض بعدی بستانکار خواهند شد.
ورود مجلس به ماجرای قبوض میلیونی گاز
مساله قبوض انرژی از جمله گاز این روزها در کانون توجهات نمایندگان مجلس قرار گرفته است. مصطفی نخعی، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی درباره علت افزایش قیمت قبوض گاز برخی از مشترکان خانگی، بیان کرد: آنچه که مجلس در لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ در تعرفه گذاری گاز و برق پیش بینی کرد، تعرفه گذاری پلکانی بود و قرار بود دولت آئین نامهای را در این بخش تهیه کند و بر اساس آئین نامه نسبت به تعیین پلکانها و نحوه قیمت گذاری در هر پلکان اقدام کند و در واقع مجلس این اختیار را به دولت داده بوده که نسبت به قیمت گذاری پلکانی اقدام کند.
وی ادامه داد: پس اینکه در هر پلکان چه میزان یارانه انرژی باید پرداخت شود و پلکانها چگونه تعریف شود و نحوه محاسبه قیمت چگونه باشد؟ همگی در اختیار دولت بود.
نخعی در گفتگو با ایسنا اظهار کرد:، اما در ماه جاری قبوض گازی که برای برخی از مشترکان صادر شده است، تفاوت چشمگیری با قبوض ماههای گذشته دارد و این امر سبب شده تا ابهاماتی ایجاد شود که دولت چگونه این قبوض را محاسبه کرده است؟
نماینده مردم نهبندان در مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: افزایش قیمتی که به صورت یکباره در قبوض گاز رقم خورده است، منطقی به نظر نمیرسد. این ابهام در نحوه تعرفه گذاری برای ما نیز وجود دارد و حتما در اولین فرصت این موضوع را در کمیسیون انرژی بررسی خواهیم کرد و امیدوار هستیم که به تعرفه گذاری منطقی تری برسیم.
احمد راستینه یکی از نمایندگان مجلس نیز در این باره گفت: یکی از موضوعات مهمی که این روزها سبب مراجعات مکرر مردمی به دفاتر نمایندگان چهارمحال و بختیاری در مجلس شورای اسلامی شده بحث قبوض گاز است.
وی افزود: استان چهارمحال و بختیاری یک منطقه سردسیر است و در دیماه شاهد دمای منفی ۱۰ تا ۲۸ درجه سانتیگراد بودیم و سردی هوا بسیار پایدار بوده است، همین موضوع سبب شده تا مصرف گاز خانگی افزایش پیدا کند.
راستینه اضافه کرد: از شرکت گاز و وزارت نفت انتظار میرود تا به تعرفههای گاز در فصول سرد خصوصا دیماه که میزان مصرف به دلیل سرمای هوا در مناطق سردسیر افزایش پیدا میکند یارانه بیشتری اختصاص دهد.
محمدعلی محسنی بندپی، هم از دیگر نمایندگان مجلس هفته گذشته در تذکری شفاهی، ضمن محکومیت اقدام پارلمان اروپا در مقابله با سپاه و توهین دولت سوئد به قرآن کریم گفت: به وزیر نفت در خصوص افزایش نجومی قبوض گاز خانگی تذکر میدهم.
جای خالی استفاده از تکنولوژیهای نوین
مصرف گاز در بخش خانگی به دلیل مناسب نبودن برخی وسایل گاز سوز باعث شده بیشتر از حد طبیعی افزایش یابد. تجربه کشورهای پیشرفته دنیا نشان میدهد که با استفاده از تکنولوژیهای نوین میتوان مصرف انرژی را در بخش خانگی که بیشترین میزان را دارا است به حداقل رساند و مانع از قطعی گاز در بخشهای تولیدی و استراتژیک کشور شد.
مدیر امور گازرسانی شرکت ملی گاز امروز در مصاحبهای اعلام کرد: مصرف بخش خانگی گاز همچنان روند صعودی خود را حفظ کرد و به ۶۶۱ میلیون متر مکعب در روز رسید که رقم بسیار بالایی است.
در مورد کاهش مصرف گاز استفاده از شیرهای ترموستاتیک به عنوان بهترین راهحل به شمار میرود، زیرا با استفاده از این محصول و نصب آن روی رادیاتورهای خانگی میتوان تا سقف ۵۰درصد مصرف انرژی را کاهش داد.
به اعتقاد کارشناسان، شیرهای ترموستاتیک همان نقشی را در راستای کاهش مصرف گاز ایفا میکند که لامپهای کممصرف در بخش برق انجام میدهند.
از این رو کارشناسان معتقدند با توجه به اینکه بالاترین میزان مصرف گاز در بخش خانگی است با مدیریت صحیح مصرف میتوان با زیانهای ملی مقابله کرد.
هرچند اصلاح تعرفهها به منظور مدیریت مصرف یکی از راهکارهای مهم برای مدیریت منابع انرژی در همه کشورها بوده، اما با توجه به فشار تورم به مردم، ضروری است تا درمساله اصلاح قبوض، ملاحظات بیشتری صورت گیرد. همچنین موضوع سرمایه گذاری در حوزه انرژی کشور نیز ضرورتی انکارناپذیر است و توجه بیشتر دولت و مجلس را میطلبد.