محمدعلی محسنیبندپی
نماینده مجلس
همه گرفتاریهای اقتصادی در ایران به خاطر وابستگی به دلار نیست. ما هنوز پس از گذشت دههها نتوانستیم بخش اعظم اقتصادمان را که هیچ وابستگی به دلار ندارد تعیین تکلیف کنیم و در ادامه عنوان کنیم برای آن بخش اقتصادمان که به دلار وابسته است، چه برنامهای داریم. وقتی بناست یک چالش حل شود، اول باید موضوع مورد مطالعه قرار بگیرد و سهم مولفهها در ایجاد مشکل، مشخص شود. زمانی که این کار صورت نگرفته، مرحله بعد آن، یعنی حذف دلار از مبادلات اقتصادی کشور مطرح شده است، هرچند که این تحرکات خوب است، اما باید مسیر و اولویتها منطقی طی شود. امروز مگر خودروسازان و قطعهسازان، داخلی نیستند؟ مگر صفر تا صد ساخت این خودروها در داخل انجام نمیشود؟ خب، ارزبری در کار نیست، پس چرا با افزایش قیمت دلار، قیمت خودرو سر به فلک میکشد؟ پرواضح است که مشکلات و چالشهای اقتصاد ما فراتر از این است که بند ناف دلار را قطع کنیم و پیش از چنین رویکردی، ضرورت داشت و دارد که مشکلات طبقهبندی شوند و از ابتدا با خردجمعی و کار عقلانی، یکی یکی آنها را حل و فصل کنیم. بارها حرف از شفافیت زده و میزنیم چون این اتفاق منجر به اعتمادسازی در کشور و احیای سرمایههای اجتماعی میشود. اگر مطالعه میشد و به مردم شفاف میگفتیم که ۷۰ درصد مشکلات اقتصادی به خاطر ساختارهای نادرست است و ۳۰ به قیمت ارز گره خورده است، آنگاه مردم میدانستند اگر بنا باشد بند ناف دلار از اقتصاد، آن هم به صورت اصولی حذف شود، ۳۰ درصد اوضاع را بهبود میبخشد و انتظار بیش از آن نباید داشت. مشکل اصلی اقتصاد ایران، نوسانهای ارزی نیست، بلکه تولیدات داخل و کیفیت آنها، توام با ایراداتی است. مافیای تولیدکنندگان از یک طرف و مافیای واردکنندگان از سوی دیگر، پدر اقتصاد را درآوردهاند. مافیای تولیدکنندگان به بهانه اشتغال، خودکفایی و رشد اقتصاد ملی، در حال خالی کردن جیب مردم هستند و مافیای واردکنندگان هم به بهانه افزایش قیمت ارز، روی به خالی کردن جیب مردم آوردند. پس مجلس و دولت بایستی دست به دست هم دهند تا هیچ کالای داخلی که فاقد کیفیت است به بازار عرضه نشود تا مردم مجبور نشوند کالای خارجی را به چندبرابر قیمت بخرند. الان قیمت کالاهای ساخت داخل با خارجی برابری میکند، آن هم با وجود اینکه ارزی صرفش نشده است. این چالشهاست که به ما میگوید، نظم و نسق دادن به اقتصاد، خیلی پیشزمینههایی قبل از حذف دلار دارد. ضعف نظارت دولت و مجلس، باعث رهاشدگی اقتصاد مملکت شده است. در تولیدات داخلی، بدون اینکه هزینه تولید در کشور افزایش پیدا کند، قیمت بالا میرود. چه معنی دارد وقتی مواد اولیه برخی از محصولات برای خودمان است، باز شاهد تورم در قیمتها باشیم و این چیزی غیر از ضعف در مدیریت و نظارت است؟ حذف دلار از مبادلات اقتصادی ایران و اساساً ضرورت این کار، یک روند چندفاکتوری است.