اهمیت احیای روابط تهران و قاهره

جعفر قنادباشی
کارشناس مسائل بین الملل

در شرایطی که عربستان به عنوان یکی از ارکان اتحادیه عرب روابط خود را با ایران برقرار کرده و در جهت گسترش این روابط گام برمی‌دارد، طبیعتا در این مسئله، بسیاری از کشورهای عربی هم از عربستان پیروی خواهند کرد. به ویژه که مصری‌ها از زمانی که آقای عبدالفتاح سیسی بر سر کار آمد و با کمک و حمایت عربستان قدرت را به دست گرفت، نسبت به عربستان در عرصه سیاست خارجی حرف‌شنوی خاصی داشته است. یک نمونه آن مربوط به تحریم قطر بود که دیدیم همزمان با عربستان، مصری‌ها هم هم‌صدایی کردند و قطر را تحریم کردند. حالا در برقراری ارتباط، این نوع هم‌نوایی که از زمان روی کار آمدن سیسی اتفاق افتاده بین ریاض و قاهره وجود دارد و بنابراین آنکه از روابط ایران و مصر سخن گفته شود خیلی غیرمنتظره نیست. از جهت دیگر نقش عمان است که مقبولیت و جایگاه بسیار خوبی در بین کشورهای عربی دارد و کشورهای عربی، عمان را جزو هیچ‌کدام از دسته‌ها، گروه‌ها و صف‌‌بندی‌ها نمی‌دانند. در واقع سیاست متعادل عمان سبب شده که دارای یک جایگاه قابل احترام در بین کشورهای عربی باشد. لذا زمانی که پادشاه عمان به مصر سفر کرد و این مسائل را مطرح کرد، مصری‌ها هم به دلیل حرف‌شنوی از عربستان و هم به علت احترامی که برای عمان قائل هستند فرصت را غنیمت شمردند تا روابط‌شان را با ایران برقرار کنند. البته به جز این در کل منطقه هم فضای مسالمت‌آمیز وجود دارد. یعنی در حال حاضر تنش‌ها، جدایی‌ها و صف‌بندی‌های گذشته، چند ماهی است که جای خود را به تفاهم، صلح و ثبات داده و این فضا هم روی شکل‌گیری روابط ایران و مصر تأثیر می‌گذارد که امر بسیار مهمی است. اگر روابط ایران و مصر در مسیر درست قرار بگیرد، دستاوردهای بسیار بزرگی برای هر دو کشور خواهد داشت. یکی از مهم‌ترین دستاوردها مربوط به عرصه فرهنگی است. چون مصر قطب نخبگانی جهان اهل سنت و ایران قطب نخبگانی فرهنگ شیعی است و لذا دو کشور زمانی که روابط را برقرار می‌کنند، به معنی تحقق خواسته‌های ملت‌های دو کشور برای فائق آمدن بر اختلافات زبانی، قومی، نژادپرستی و انواع و اقسام اختلافاتی است که در جهان اسلام استعمار، بر آن دامن زده و نمی‌گذاشت تا این دو کشور با هم روابط خوبی داشته باشند. دو کشور با برقراری رابطه نهایتا بر حرکت‌های تجزیه‌طلبانه پیروز خواهند شد و حرکت‌هایی که از نظر مذهبی دو کشور اسلامی را جدا می‌کردند به حاشیه خواهند راند. برقراری روابط ایران و مصر، پایه برقراری سایر روابط است، برقراری روابط در حوزه فرهنگی و نخبگانی، بین مراکز فرهنگی غنی دو کشور است که دستاوردهای زیادی از نظر فرهنگی و ارتقای فرهنگی دو کشور داشته و دستاوردهای زیادی در زمینه دکترین سیاسی و اقتصادی برجا خواهد گذاشت. برقراری روابط میان دو کشور در مسئله سیاسی هم خیلی حائز اهمیت است. جهان اسلام ۳۰۰ سال است که مورد هجمه جهان غرب قرار گرفته و جدایی این دو کشور برای آنکه بتوانند اهداف خودشان را محقق کرده و استعمار را بیرون کنند تاثیرگذار بوده است. اگر دو کشور به یکدیگر نزدیک شوند، می‌توانند در مقابل سیاست‌های یکجانبه آمریکا و صهیونیست‌ها و سیاست‌هایی که می‌خواهد منطقه را دستخوش تاراج سلطه‌گران قرار دهد، بایستند و بر حرکت‌های تجزیه‌طلبانه در جهان اسلام و سیاست‌های تفرقه‌انگیز فائق بیایند.