گروه صنعت و تجارت: مهمترین موانع رشد تجارت میان ایران و روسیه چیست؟ چرا با وجود روابط نزدیک سیاسی میان دو کشور حجم مبادلات تجاری دو جانبه قابل قبول نیست؟ به گزارش «تجارت آنلاین»، هدفگذاری 40 میلیارد دلاری ایران و روسیه که دیدارهای مقامات دو کشور تعیین شده این سوال را به وجود آورده که تحقق این رقم از چه مسیر قرار است صورت گیرد و آیا زمینه تحقق این هدفگذاری وجود دارد یا خیر؟ رقم اعلام شده برای توسعه تجاری ایران در حالی اعلام شده که آمار اعلام شده نشان می دهد ایران و ورسیه برای دو سال آینده هدف گذاری 8 میلیارد دلاری را در دستور کار قرار داده اند و با این شرایط هدفگذاری جدید مشخص نیست در چه بازه زمانی قرار است به ثمر برسد.
مهمترین دست اندازهای تجاری میان دو کشور
به گفته رئیس شورای بازرگانی ایران و روسیه، حجم مبادلادت ایران و روسیه در سال گذشته میلادی به 4 میلیارد دلار رسید و برای افزایش این مبلغ باید در ابتدا به مقوله لجستیک و حمل و نقل دو کشور توجه کرد، چرا که توسعه حمل و نقل را می توان یکی از مهمترین مسائل برای توسعه گردش مالی دانست. همچنین کارشناسان معتقد هستند گام دومی که برای توسعه تجارت ایران و روسیه باید برداشت به چگونگی پرداخت هزینهها باز می گردد و باید شیوه پرداخت میان دو کشور مشخص شود و البته باید به سمت پرداخت با ارزهای ملی روی آورد. او بر این نکته نیز تاکید می کند که در صورتی که سرمایه گذاران روسی به لجستیک ایران بپیوندن زمینه توسعه گردش تجاری دو کشور فراهم خواهد شد و در این شرایط میتوانیم به تجارت 40 میلیارد دلاری رسید.
اما به اعتقاد فعالان اقتصادی ایران در بازار روسیه نوسانهای نرخ ارز و عدمثبات در حوزه قوانین و مقررات، آییننامهها، دستورالعملها و بخشنامههای صادراتی از موانع اصلی تجارت خارجی ایران بهشمار میروند که در رابطه با روسیه نیز موضوعیت دارد. نوسانات نرخ ارز در فرآیند قیمتگذاری محصولات، امکان رقابتپذیری کالاهای ایرانی را با رقبای منطقهای محدود میکند و بیثباتی قوانین صادراتی اطمینان مشتریان روس به بازار ایران بهعنوان یک بازار باثبات را از بین میبرد، اگرچه ابلاغ چندی پیش آییننامه اجرایی ماده۲۴ قانون بهبود مستمر محیط کسبوکار از سوی معاونت حقوقی رئیسجمهور با هدف پرهیز از صدور قوانین و بخشنامههای خلقالساعه امید به بهبود در این بخش را افزایش داده اما این نگرانیها هنوز به قوت خود باقی است. قیمت بالا و کیفیت پایین برخی محصولات تولیدی کشور و همچنین عدماطلاع کافی تجار و بازرگانان از الزامات و استانداردهای بازار روسیه و بهدنبال آن عدمرضایت مشتریان روسی از کالاهای ایرانی مانع مهم دیگر در مسیر توسعهتجارت با این کشور است. نبود شناخت دقیق و درست از سطح کیفیت و سلیقه مشتریان روس باعث شدهاست که ایران در عمل جز در حوزه محصولات کشاورزی، میوه و سبزیها نتواند مشتریان بیشتری در روسیه جذب کند.
رشد صادرات خودرو به روسیه
مدیرکل دفتر آسیای میانه، قفقاز و روسیه سازمان توسعه تجارت گفت: محصولات ایران خودرو با ارزش 700 هزار دلار در دو ماه نخست سال جاری به روسیه و ارمنستان صادر کردیم؛ همچنین در حوزه تجهیزات نفت و گاز و محصولات نیروگاهی نیز توانستیم به موفقیتهای در حوزه صادرات دست پیدا کنیم. رحمتالله خرمالی در گفتوگو با ایلنا، از صادرات خودرو به ارمنستان و روسیه خبر داد و افزود: محصولات ایران خودرو با ارزش 700 هزار دلار در دو ماه نخست سال جاری به روسیه و ارمنستان صادر کردیم؛ همچنین در حوزه تجهیزات نفت و گاز و محصولات نیروگاهی نیز توانستیم به موفقیتهای در حوزه صادرات دست پیدا کنیم. این مقام مسئول با اشاره به ایجاد تفاهمنامههای پولی و بانکی با کشورهای حوزه اوراسیا، گفت: در مذاکرات به مبادله تجاری با ارزهای ملی با کشورهای اوراسیا به ویژه روسیه تاکید شده است و در اردیبهشت سال جاری نشستی با همین عنوان با مسئولان روسی برگزار و یک نمایندگی بانک روس در تهران فعالیت خود را آغاز کرده است. هرچند این نمایندگی تسهیلگر و هماهنگ کننده کارهاست و عملیات بانکی را بانکهای کارگزار ایرانی انجام میدهند. هم اکنون 5 بانک ایرانی برای این مهم انتخاب شدهاند و این بانکها با بانکهای روسی مراودات پولی خود را انجام خواهند داد. وی با بیان اینکه محصولات کشاورزی ایران ضریب نفوذ بالایی در بازار روسیه دارند، تصریح کرد: تجارت با اتحادیه اقتصادی اوراسیا در 1401 نسبت به مدت مشابه سال قبل 28 درصد رشد کرد همچنین در دوماه نخست 1402 صادرات ایران به این کشورها نسبت به مدت مشابه سال گذشته 70 درصد رشد کرد که به نظر میرسد این رشد تجاری متاثر از موافقت نامه تجارت ترجیحی با اتحادیه اقتصادی اوراسیا باشد. خرمالی در پاسخ به این پرسش که آیا در سال جاری توانستیم به لیست اقلامی که مشمول تعرفه ترجیحی میشوند اضافه کنیم؟ افزود: تجارت ترجیحی همان اقلامی است که در گذشته توافق کردیم و قرار است که حدود 90 درصد اقلام مشمول تعرفه صفر شوند اما باوجود اینکه سند تمام شده، طرف اوراسیا تقاضا کرده است که چند اقلام از لیست منفی خارج شوند که اقدامات و کارهای تکنیکی این درخواست در تهران در حال انجام و بررسی است. این مقام مسئول تصریح کرد: توسعه صادرات با کشورهای اوراسیا را باجدیت دنبال خواهیم کرد و در نظر داریم باهدف افزایش تبادلات تجاری و معرفی محصولات غیرنفتی ایران در آذر سال جاری نمایشگاهی برگزار کنیم. مدیر کل فتر آسیای میانه، قفقاز و روسیه سازمان توسعه تجارت با اشاره به آخرین روند تجارت ایران با کشورهای عضو سازمان همکاریهای شانگهای، خاطر نشان کرد: در حوزه شانگهای تغییراتی در حوزه تجارت نداشتیم اما افقی که ترسیم کردیم بیشتر در حوزه پیمانهای امنیت جمعی بوده است همچنین کشورهای حوزه شانگهای از ظرفیت خوبی در بخش خدمات فنی و مهندسی برخودار هستند و آنها نیز خواهان انرژی ما هستند به عبارت دیگر میتوانیم اقتصادهای مکمل یکدیگر باشیم هرچند عضویت رسمی ما در این سازمان تیر اعلام میشود.