هادی حق شناس
اقتصاددان
یکی از نقاط ضعف دولت سیزدهم این بود که افرادی با تجربه اندک را در کابینه بکار گفت و لذا عدم برخورداری از تجربه کافی سبب شد تا یکسوم از وزرای او در دو سال اول استیضاح شوند یا استعفا دهند و افرادی که استیضاح یا استعفا دادهاند مسئولیت کلیدیترین و مهمترین وزارتخانهها را برعهده داشتند و چه بسا اگر از همان ابتدا چینش کابینه به طور تخصصی انجام میپذیرفت شرایط بهتر و مطلوبتری برای دولت رقم میخورد. سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی ستاد اصلی اقتصادی دولت محسوب میشوند اما وقتی رؤسای اینها تغییر میکند از وجود یک ضعف در تیم اقتصادی دولت خبر میدهد که باید این ستاد تقویت شود. از سوی دیگر علیرغم اینکه دو سال است برنامه ششم تمدید شده اما همچنان برنامه هفتم توسعه بلاتکلیف مانده و معلوم نیست چه زمان به مرحله اجرا درمیآید، پس همه این موارد برای سیاستهای اقتصادی دولت ضعف به حساب میآیند. انجام پیگیریهای لازم برای عضویت ایران در بریکس و شانگهای اقدامات مهمی بودند که در دولت سیزدهم به ثمر رسیدند و هر دو اینها میتوانند منافع اقتصادی برای کشور به همراه داشته باشند. این دو گام مهم زمانی برداشته شدند که دشمنان میخواستند نشان دهند ایران در انزوای کامل قرار دارد ولی با عضویت در این دو نهاد بخش قابل توجهی از سناریوهای دشمن با بنبست مواجه شدند. انضباط پولی و مالی یکی از خواستهها و مطالبات اقتصاددانان بوده و هست. طبق اعلام مرکز آمار ایران نرخ تورم در مرداد ۱۴۰۰ حدود ۴۵,۷ درصد بوده ولی این آمار در مرداد ۱۴۰۲ به ۴۶.۷ درصد افزایش پیدا کرده که براساس اعلام این مرکز، نهتنها تورم کاهش پیدا نکرده بلکه روند افزایشی هم داشته است درصورتیکه انتظار میرفت نرخ تورم کاهش پیدا کند. در فوتبال اصطلاحی هست که میگویند نیمه اول نیمه بازیکنان است و نیمه دوم نیمه مربیان! نیمه دوم دولت سیزدهم نیمه مخصوص آقای رئیس جمهور است، زیرا اکنون دیگر او تیم را کاملاً میشناسد و به نقاط ضعف و قوت دولتش و وضعیت کلی کشور اشراف دارد، بنابراین رئیس جمهور امروز با رئیس جمهور دو سال گذشته کاملاً تفاوت پیدا کرده است. یکی از انتظاراتی که از دولت در دو سال آینده وجود دارد مربوط به اصلاح سیاستهای پولی و مالی است یعنی سیاستهای پولی و مالی به نحوی منضبط شوند که تورم کاهش پیدا کند، موضوع مهمی که در بیانات اخیر رهبر معظم انقلاب در دیدار اعضای هیئت دولت مورد تأکید قرار گرفت. وقتی مقام معظم رهبری میفرمایند تورم شاخص بهبود وضعیت اقتصادی است انتظار میرود دولت در سیاستهای پولی و مالی اصلاحاتی را اعمال کند، چون اگر تورم کنترل شود دیگر پولهای سرگردان به سمت سفتهبازی و دلالی نخواهند رفت و حمایت از تولید هدف اصلی سرمایهگذاران و مردم خواهد بود. نقدینگی هم میتواند مفید باشد و هم مضر؛ وقتی تورم کنترل شود نقدینگی همانند آب پشت سد عمل میکند و همه میتوانند از آن بهره ببرند ولی اگر تورم مهار نشود نقدینگی ویرانگر خواهد بود. پیوستن به شانگهای و بریکس زمانی اثربخش است که به FATF بپیوندیم. در دنیای امروز مهمترین ابزار بینالملل نقل و انتقال پول است و لذا تا زمانی که ما نتوانیم به راحتی و با سهولت پول را از نقطهای به نقطهای دیگر منتقل کنیم قطعاً اثربخشی عضویت در بریکس و شانگهای اندک خواهد بود. اگر به FATF بپیوندیم به راحتی میتوان از این ابزار استفاده کرد.