گروه سیاسی: بر اساس گزارش منابع آگاه این روزها کابینه نظامی و سیاسی رژیم صهیونیستی در بالاترین سطح ممکن درگیر جنگ غزه و آینده این درگیری هستند اما تمامی شواهد از نبود هیچگونه برنامه منسجمی نسبت به توقف درگیری و فردای پس از جنگ حکایت دارد. با این وجود، در چند روز اخیر سناریوهایی از سوی سران سیاسی کشورهای مختلف پیرامون توقف جنگ غزه مطرح شده است.
پایان جنگ با آزادی اسرای فلسطینی
یکی از سناریوهایی که اخیرا به شکل جدی پیرامون آن بحث و تبادلنظر صورت میگیرد، توقف جنگ در چارچوب تبادل زندانیان است. در این زمینه، دیوید ساترفیلد، نماینده ویژه آمریکا در امور بشردوستانه در خاورمیانه در این باره گفت، آزادی تعداد زیادی از بازداشت شدگان (اسرای صهیونیست در نوار غزه) منجر به توقف موثر جنگ در غزه میشود. طبق گزارش شبکه الجزیره، ساترفیلد افزود: افزایش کمکها به غزه و توقف جنگ با آزادی بازداشتشدگان محقق خواهد شد. وی در تلاش برای سرپوش گذاشتن بر حمایتهای آمریکا از رژیم صهیونیستی در جنگ نسل کشی آن علیه غیرنظامیان ساکن غزه ادامه داد: ما آوارگی مردم غزه و کاهش مساحت نوار غزه را رد میکنیم و اشغال مجدد آن توسط اسرائیل را نمیپذیریم. در سطحی دیگر، برت مکگورک گزارش داد که این مشاور جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا و هماهنگکننده شورای امنیت ملی معتقد است که آزادی گروه بزرگی از اسرای رژیم صهیونیستی که نزد جنبش مقاومت فلسطینی حماس در غزه هستند، میتواند منجر به وقفه چشمگیر در جنگ این رژیم علیه غزه شود.
علیرغم اظهارات ساترفیلد، «سیمور هرش» روزنامهنگار کهنهکار تحقیقی در آمریکا در پستی در شبکههای اجتماعی اعلام کرد «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی توافق مورد موافقت آمریکا درباره «گروگانها» را رد کرده است. او در یک پست وبلاگی در Substack نوشت تقاضای ایالات متحده آزادی ۷۱ گروگان را شامل میشد. به ادعای او، توافقی بر سر این موضوع حاصل شده بود اما حماس بر پایان (آتشبس) پنج روزه جنگ اصرار داشت که نتانیاهو رد کرد. با توجه به مواضع نتانیاهو میتوان اظهار داشت که بحث تبادل اسرا نمیتواند مبنایی برای پایان جنگ باشد.
طرح دو کشوری؛ مورد درخواستتر از همیشه
در گرماگرم جنگ غزه، یکی دیگر از سناریوها موجود که از سوی بازیگران مختلف اعم از آمریکا، روسیه، چین و سران کشورهای اروپایی مورد توجه قرار گرفته در ارتباط با بازگشت توجهات به طرح دو کشوری به عنوان راهحل پایان جنگ است. در این زمینه، اخیرابرت مکگورک مشاور بایدن و هماهنگکننده شورای امنیت ملی آمریکا در خاورمیانه تاکید کرده که هیچ راه پایداری برای خروج از این بحران وجود ندارد، مگر راهی که منجر به امنیت کامل اسرائیل و ایجاد یک کشور فلسطینی شود. طرح دو کشوری از سوی نه تنها رهبران سیاسی، بلکه از سوی ناظران سیاسی نیز به عنوان راهحل نهایی حل مساله فلسطین مورد تاکید قرار میگیرد. با این وجود باید توجه داشت که اجرای چنین طرحی بسیار دشوار و البته پیچیده است. چرا که سران کنونی دولت تلآویو که شامل تندروها و راستگراها میشوند، به شدت مخالف چنین سناریویی هستند.
سخن به میان آمدن از این طرح در شرایطی است که امروزه نیز بیش از نیم میلیون شهرکنشین یهودی در کرانه باختری در زمینی زندگی میکنند که زمانی توسط رهبران مذاکرات اسلو به عنوان بخشی از کشور آینده فلسطین تصور میشد. اسرائیل کنترل کامل ۶۰ درصد از این منطقه را در دست دارد، برخی از جادهها که فقط اسرائیلیها میتوانند از آنها استفاده کنند و ایستهای بازرسی که رفت و آمد فلسطینیان را محدود میکند. حتی باید توجه داشت که اسرائیل در سال ۲۰۰۵ پس از سالها فشار بین المللی، نیروهای خود را از غزه خارج کردند. حالا نیز به نظر میرسد بعد از اشغال مجدد غزه از سوی اسرائیل، بیرون رفتن این رژیم چندان آسان نخواهد بود. به طور حتم سران رژیم صهیونیستی تمام توان خود را برای ممانعت از تحقق این سناریو حداقل در کوتاه مدت در پیش خواهند گرفت.
پایان جنگ غزه و سپردن میدان به تشکیلات خودگردان
در سطحی فراتر از دو سناریوی مطرح شده، سناریوی پایان جنگ بر مبنای سپردن امور به تشکیلات خودگران مطرح شده است. در این زمینه، ا«جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در اظهاراتی مدعی شد تنها تشکیلات خودگردان میتواند بعد از پایان جنگ اسرائیل و حماس، غزه را اداره کند. او در ادامه اظهاراتش علیه جنبش فلسطینی حماس و همسو با رژیم صهیونیستی و جنایاتش در غزه با بهانه حذف حماس در گفتوگو منامه بحرین، کنفرانس سالانه درباره سیاست خارجی و امنیتی مدعی شد «حماس دیگر نمیتواند کنترل غزه را در دست داشته باشد». وی افزود: خُب، چه کسی غزه را کنترل خواهد کرد. فکر میکنم فقط یکی میتواند این کار را بکند--تشکیلات خودگردان فلسطین. بورل جمعه در کرانه باختری با «محمود عباس» رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین و «محمد اشتیه» نخستوزیر این تشکیلات دیدار کرد و با تهدید مقاومت اسلامی فلسطین گفت: «حماس آیندهای ندارد». حماس در بیانیهای با اشاره به اظهارات مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت: «آقای بورل در کنفرانس مطبوعاتی در شهر رامالله زمانی که سعی داشت حق مردم فلسطین در مقاومت در برابر اشغالگران را مخدوش کند، حقی که در حقوق بینالملل ضمانت شده، حد و مرز ادب و دیپلماسی را زیر پا گذاشت. حقوق بینالمللی که اکنون برای واشنگتن و اتحادیه اروپا فاقد ارزش است و آمریکا و اتحادیه اروپا این حقوق را با دادن چراغ سبز کشتار بیشتر مردم فلسطین به اشغالگران، نقض میکنند».