رئیس مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی وزارت جهادکشاورزی با اشاره به ۳ محور توسعه صنعت شترداری، گفت: احداث جادهها در زیستگاه شترها، مشکلات زیادی را برای شترداران ایجاد کرده است.
محمدرضا ملاصالحی با بیان اینکه جمعیت شتر کشور در حال حاضر حدود ۱۵۰ هزار نفر برآورد میشود، اظهارداشت: از این جمعیت حدود ۱۸ هزار تن شیر و نزدیک به ۱۳ هزارتن گوشت تولید میشود.
وی، جمعیت شتر دنیا را حدود ۲۷ میلیون نفر عنوان کرد و افزود: از جمعیت ۱۵۰ هزار نفری شتر کشور، ۹۹ درصد شتر تک کوهانه هستند، ضمن اینکه جمعیت کوچکی از شترهای دو کوهانه در مناطق شمال غرب کشور بویژه استانهای اردبیل و آذربایجان شرقی داشتیم که بخش عمدهای از آنان از دست رفته و تعداد انگشت شماری از این حیوانات باقی مانده است.
به گفته ملاصالحی، عموما از جمعیت باقی مانده شترهای دوکوهانه برای دورگ گیری با شترهای تک کوهانه استفاده میشود و آمیختههایی که از این روش بوجود میآیند، عملکردشان از هر دو گروه بهتر است.
وی ادامه داد: برخی واحدهای پروار بندی شترهای نر دو کوهانه را با شترهای تک کوهانهها آمیزش میدهند و آمیخته های بدست آمده را پروار میکنند.
رئیس مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی وزارت جهادکشاورزی با بیان اینکه عموم شترهایی که داریم، تیپ شتر گوشتی هستند، گفت: در نواحی جنوبی کشور شتر جماز (شتری که برای مسابقه استفاده میشود) هم وجود دارد، ضمن اینکه در برخی نقاط مانند نواحی ترکمن صحرا و بلوچستان شتر شیری گوشتی هم نگهداری میشود.
ملاصالحی با اشاره به اینکه شترهایی که داریم با هدف تولید گوشت نگهداری میشود، اضافه کرد: در استانهای اصفان، یزد و قم این نوع گوشت علاقهمندان خاص خود و بازار بسیار خوبی دارد. وی افزود: روز بهروز بر تعداد متقاضیان گوشت و شیر شتر افزوده میشود که علت آن هم تاکیدی است که در طب سنتی بر تولیدات این حیوان شده است.
این مقام مسئول در وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه جمعیت شتر کشور عمدتا در مناطق کویری از جمله نواحی اطراف کویر مرکزی و کویر لوت پراکنده هستند، اظهارداشت: به عبارت دیگر، شترها در مناطقی که سایر حیوانات قادر به زیست نیستند، زندگی میکنند و میتوانند از منابع علوفهای این مناطق که علوفه کم ارزش است، استفاده کنند، بنابراین شتر از این بابت جایگاه ویژهای دارد.
۳ برنامه برای توسعه صنعت شترداری
رئیس مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی وزارت جهادکشاورزی، برنامههای تین وزارتخانه برای جمعیت شتر کشور را مورد اشاره قرار داد و گفت: آنچه که ما برای جمعیت این حیوان پیش بینی میکنیم، در ۳ محور قابل دسترسی است.
ملاصالحی، محور نخست را بحث تولید گوشت عنوان کرد و افزود: هر چند رقم گوشت تولیدی شتر در مقابل کل تولید گوشت کشور، رقم قابل توجهی نیست اما جایگاه خاص خودش را دارد، چون این حیوان از منابع علوفهای استفاده میکند که سایر دامها قادر به استفاده از آن نیستند.
وی اضافه کرد: ما به دنبال این هستیم که تولید گوشت شتر را با اجرای برنامههایی مانند برنامه آمیختهگری و توسعه واحدهای پروار بندی توسعه دهیم.
این مقام مسئول در وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه طرحهایی نیز در جهت ترویج و توسعه واحدهای پروار بندی شتر داریم، گفت: طرحهایی داریم در ارتباط با آمیخته گری شترهای دو کوهانه با تک کوهانه که در جهت افزایش راندمان تولید گوشت انجام میشود.
ملاصالحی با بیان اینکه علاوه بر موارد فوق، ما برنامههایی داریم برای ایجاد و توسعه واحدهای نیمه صنعتی نگهداری شتر با هدف تولید شیر، افزود:شیر شتر ارزش خاص و ویژهای به خصوص از جنبه درمانی دارد و برنامههایی است، در این راستا که ما بتوانیم ایجاد واحدهایی را که در سیستمهای نیمه صنعتی و حتی صنعتی بتوانند شیر شتر تولید کنند، ترویج کنیم.
رئیس مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی وزارت جهادکشاورزی، محور سوم را بحث اکوتوریسم عنوان کرد و اظهارداشت: مناطق کویری و حاشیه کویرهای ما نقاط مستعدی برای راه اندازی صنعت توریسم هستند و در این راستا شتر میتواند جایگاه ویژه ای در جذب توریست داشته باشد.
به گفته ملاصالحی، درحال حاضر هم در مناطقی از کشور از جمله در استان قم کمپهای توریستی وجود دارد و در این نقاط امکاناتی برای جذب توریست فراهم شده که شتر هم میتواند نقش عمدهای در این میان داشته باشد.
این مقام مسئول در وزارت جهاد کشاورزی، مشکلات شترداران را مورد اشاره قرار داد و گفت: ما درحال حاضر تلاش میکنیم با استفاده از اعتبارات دولتی، در مناطق شتر خیز آبشخورهایی را برای این حیوانات ایجاد کنیم، چون یکی از مشکلات عمدهای که پرورش دهندگان شتر با آن مواجهاند، تامین آب در مناطق کویری است که باید فکری برای این موضوع کرد.
ملاصالحی اضافه کرد: در این راستا باید چاه هایی در مناطق مذکور تعبیه شود.
احداث جاده در مناطق کویری آفتی است بر جان شترها
وی؛ یکی دیگر از مشکلاتی را که شترداران با آن مواجه هستند، عبور جادههای دسترسی از مناطق کویری و زیستگاه شترها عنوان کرد و اظهارداشت: جادههای احداث شده در مناطق کویری، آفتی است برای شترها که مشکلات زیادی را برای آنها ایجاد کرده است.
ملاصالحی با بیان اینکه جادههای مذکور مسیرهای تردد شترها را در کویر قطع میکنند، گفت: گاهی در این نواحی تصادفاتی پیش میآید که در برخی موارد هم صدماتی به مردمی که از آنجا عبور می کنند، وارد میشود.
وی با بیان اینکه بعضا شترها را در این قضایا مقصر میدانند، تصریح کرد: در واقع باید از این زاویه به موضوع نگاه کرد که این مناطق قبل از احداث جاده ها، جایگاه زیست شترها بوده و احداث جاده مشکلاتی را برای این حیوانات فراهم کرده است.
ملاصالحی با تاکید بر اینکه باید پیش بینیهای لازم انجام شود و مسیرهایی که محل زیست شترها هستند، با احداث گاز ریل و سیم خاردار ایمن سازی شوند، افزود: باید پیش بینی لازم برای ایمن سازی جادهها شود که شتر نتواند به آنجا ورود کند، در حال حاضر این موارد پیش بینی نشده و شترها به راحتی در مسیر جاده تردد و گاهی ایجاد سانحه و تصادف میکنند.
وی اضافه کرد: مواردی وجود داشته که چون شتر با ماشین تصادف کرده و این اتفاق منجر به فوت افراد یا وارد شدن صدماتی به آنان شده است، شتردار را به پرداخت دیه محکوم کردهاند که این از موانع توسعهای است که ما با آن مواجه هستیم. رئیس مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی وزارت جهادکشاورزی تصریح کرد: قانون گذار باید فکری برای این بحث کند.
ملاصالحی همچنین با بیان اینکه درباره مباحث تولید مثلی شتر کارهای بسیار ارزشمندی در کشور انجام گرفته است، اظهارداشت: در ایستگاه پرورش شتر طرود در استان سمنان که از ایستگاههای تحت پوشش ماست، اقدامات خوبی در این زمینه انجام شده است، ضمن اینکه در مباحث تولید مثلی شتر مانند تلقیح مصنوعی و انتقال جنین کارهای بسیار ارزشمندی صورت گرفته که مرکز ما هم این فعایتها را حمایت و پشتیبانی میکند.
وی اظهار امیدواری کرد که در آیندهای نزدیک شاهد رشد خوبی در صنعت شترداری کشور باشیم و از این طریق هم بخشی از پروتئین حیوانی مورد نیازمان را تامین کنیم و هم با اشتغال زایی گسترده در این زمینه مواجه شویم.
منبع: مهر