ایا حکم طلاق ایرانیان خارج از کشور در دادگاه ایران معتبر است؟
ایرانیان عزیزی که به خارج از کشور مهاجرت می‌کنند، با چالش‌های متعددی روبه‌رو می‌شوند که یکی از مهم‌ترین آنها مسئله طلاق است. این فرآیند در داخل ایران نیز پیچیدگی‌های خاص خود را دارد، اما وقتی زوجین در خارج از کشور هستند و امکان حضور در ایران را ندارند، پیچیدگی دوچندانی به‌همراه خواهند داشت. نکته قابل‌توجه این است که حکم طلاق صادر شده در خارج، تنها در صورتی در دادگاه ایران معتبر است که از طریق مجاری قانونی مانند ثبت در سفارت یا کنسولگری ایران یا تأیید توسط دادگاه ایران به رسمیت شناخته شود، در غیر این‌صورت حکم طلاق در ایران قابل قبول نخواهد بود.
در چنین شرایطی، نقش وکیل متخصص طلاق برای ایرانیان خارج از کشور برجسته‌تر می‌شود، چرا که او باید به جنبه‌های حقوقی متعدد، از جمله قوانین ایران که در احوال شخصیه بر ایرانیان حاکم است، تسلط کامل داشته باشد. حتی اگر طلاق در کشوری خارجی انجام شود، برای معتبر بودن در ایران باید با نظم عمومی و قوانین اسلامی هم‌راستا باشد و در ایران به ثبت برسد. به همین دلیل، زوجین باید مدارک لازم را به‌صورت رسمی ترجمه و ارائه دهند یا از طریق دادگاه ایران اقدام کنند که انجام این‌کار به کمک موسساتی نظیر موسسه حقوقی دادنیک امکان‌پذیر خواهد بود.
مدارک ثبت طلاق ایرانیان خارج از کشور
مدارک مورد نیاز برای ثبت طلاق شامل برگه اجرای صیغه شرعی (صادر شده توسط یک مرکز اسلامی تأیید شده از سوی سفارت)، اصل و کپی شناسنامه زوجین، چهار قطعه عکس پرسنلی 4×3 جدید و پشت‌نویسی‌شده (با رعایت حجاب اسلامی برای عکس زوجه)، اصل حکم طلاق از دادگاه معتبر کشور محل اقامت، ترجمه رسمی حکم به فارسی و اصل سند ازدواج همراه با کپی آن است.
طلاق توافقی ایرانیان خارج از کشور
در طلاق توافقی، همان‌طور که از نام آن مشخص است، زن و شوهر باید بر تمامی مسائل مالی و غیرمالی مرتبط با جدایی به توافق برسند. این موارد شامل مهریه، نفقه، اجرت‌المثل دوران زندگی مشترک، حضانت فرزندان، شرط نصف شدن دارایی، بازگرداندن جهیزیه و سایر حقوق مشابه می‌شود. نحوه این توافق کاملاً به تصمیم شخصی زوجین بستگی دارد و آنها می‌توانند هرگونه ترتیبی را که مناسب می‌دانند، انتخاب کنند. با این‌حال، مشورت با یک وکیل متخصص طلاق برای تنظیم دقیق توافق‌نامه و اجرای صحیح آن به شدت توصیه می‌شود.
هر یک از زوجین که در خارج اقامت دارند، باید از طریق سامانه میخک به‌طور جداگانه به وکیلی در ایران وکالت قضایی بدهند. نکته قابل‌توجه این است که اگر پیش‌تر به یکی از نزدیکان (مانند پدر، مادر یا سایر آشنایان) وکالت مدنی داده شده باشد و این وکالت اختیارات کامل داشته باشد، آن فرد می‌تواند در ایران از طرف زوج یا زوجه، وکیل دادگستری انتخاب کند. پس از انتخاب وکیل نیز، زوجین باید در سامانه میخک ثبت‌نام کرده و مراحل تنظیم وکالت‌نامه را دنبال کنند.
پس از تنظیم وکالت‌نامه در سامانه میخک، هر یک از زوجین کد رهگیری دریافت می‌کنند و باید برای تکمیل فرآیند به وزارت امور خارجه کشور محل اقامت خود مراجعه کنند. سپس، وکیل طلاق در ایران با مراجعه به وزارت امور خارجه ایران و احراز هویت، وکالت‌نامه فیزیکی را دریافت می‌کند. در ادامه نیز، وکیل تمام مراحل قانونی از جمله ثبت دادخواست، حضور در جلسات دادگاه، داوری و مشاوره را تا صدور رأی طلاق پیش می‌برد.
همچنین، زوجه باید آزمایش عدم بارداری را در یک آزمایشگاه معتبر انجام دهد و نتیجه را برای وکیل ارسال کند تا پس از ترجمه رسمی، به محضر ارائه شود. در نهایت، وکیل با مراجعه به محضر و جاری شدن صیغه طلاق، سند جدایی را دریافت می‌کند.
طلاق از طرف زن در خارج از کشور
طلاق به درخواست زن در خارج از کشور فرآیندی زمان‌بر و از نظر حقوقی پیچیده و نیازمند تخصص است. در حقیقت، حق طلاق به‌صورت سنتی بیشتر متوجه مرد است و زن تنها در شرایط خاص می‌تواند برای جدایی از همسر خود در خارج از کشور اقدام کند. این نوع طلاق برای زنان ایرانی مقیم خارج را می‌توان یکی از دشوارترین دانست که گاهی هزینه‌های بالای وکیل و طولانی شدن روند آن را به‌دنبال دارد.
برای شروع این فرآیند، زن باید با وکیلی متخصص در امور طلاق ایرانیان خارج از کشور مشاوره کند تا بررسی شود آیا شرایط او با یکی از موارد دوازده‌گانه شروط ضمن عقد یا وضعیت عسر و حرج همخوانی دارد یا خیر. در صورت تأیید امکان طلاق، زن باید وکالت‌نامه‌ای خارجی از طریق سامانه میخک تنظیم کند. پس از آن، وکیل بین‌المللی در ایران با دریافت این وکالت‌نامه، دادخواست طلاق را ثبت می‌کند؛ روندی مشابه طلاق توافقی، با این تفاوت که در اینجا وکیل تنها به نمایندگی از زن عمل می‌کند.
طلاق از طرف مرد در خارج از کشور
در صورتی‌که مردی در خارج از کشور قصد طلاق داشته و همسرش با جدایی مخالف باشد، شرایط خاصی حاکم است که نیازمند مشاوره با وکیل متخصص طلاق ایرانیان خارج از کشور خواهد بود. مرد باید با همکاری وکیل بین‌المللی در ایران وکالت‌نامه‌ای تنظیم کرده و از خارج ارسال کند و سپس مدارک و دلایل قانونی خود را ارائه دهد تا وکیل، آن را همراه دادخواست به دادگاه تقدیم کند.
یکی از مسائل کلیدی در این نوع از طلاق، در نظر داشتن حقوق مالی زن از جمله مهریه، نفقه، اجرت‌المثل و نصف دارایی است که اغلب چالش بزرگی برای مرد محسوب می‌شود، اما در صورت وجود شرایط لازم و با کمک وکیل، امکان درخواست اعسار برای این حقوق وجود دارد. لازم به‌ذکر است که اعطای وکالت نیز تنها از طریق سامانه مدیریت یکپارچه خدمات کنسولی (میخک) انجام می‌شود.
رای طلاق دادگاه خارجی
احکام طلاق صادر شده در دادگاه‌های خارج از کشور به‌تنهایی در ایران از اعتبار قانونی برخوردار نیستند. به بیان دقیق‌تر، چنین احکامی تنها در صورتی در نظام قضایی ایران پذیرفته می‌شوند که ضوابط قانونی و شرعی جدایی، منطبق با قوانین جمهوری اسلامی ایران، در آنها رعایت شده باشد. در غیر این‌صورت، تا زمانی که تأیید و تنفیذ این احکام در محاکم ایران انجام نشود، جدایی صورت‌گرفته در خارج از کشور فاقد ارزش حقوقی بوده و از نظر قضایی به رسمیت شناخته نمی‌شود.
طلاق غیابی در خارج از کشور
طلاق غیابی خارج از کشور، از جمله موضوعات حقوقی است که می‌توان آن را از زوایای مختلفی بررسی کرد. یکی از موارد رایج، زمانی است که یکی از زوجین، چه زن و چه شوهر، منزل مشترک را ترک کرده و به خارج از کشور مهاجرت می‌کند. این وضعیت اغلب با تماس‌هایی از سوی افراد مواجه می‌شود که می‌گویند: «همسرم به خارج رفته و دیگر خبری از او ندارم». همچنین، شرایط دیگری نیز وجود دارد که زوجین به دلایل متفاوت از یکدیگر جدا می‌شوند و یکی از آنها زندگی در کشور دیگری را انتخاب می‌کند.
ترک منزل توسط یکی از طرفین ممکن است دلایل متعددی داشته باشد؛ گاهی بدون هیچ توضیح مشخصی رخ می‌دهد و گاهی به مسائل پیچیده‌تری گره می‌خورد. در چنین مواردی، همسر باقی‌مانده می‌تواند با ارائه مدارک لازم و اثبات ترک زندگی مشترک، از دادگاه خارجی درخواست طلاق غیابی کند. برای پیشبرد این روند نیز، همکاری با وکیلی مجرب ضروری است تا مراحل قانونی به‌درستی طی شود. ابتدا باید به دادسرای محل اقامت مراجعه و درخواست صدور حکم طلاق غیابی را مطرح کرد؛ سپس با دریافت گواهی مربوطه، وکیل می‌تواند آن را در ایران تأیید و نهایی کند.
