کد خبر: ۳۱۷۹
تاریخ انتشار: ۱۸ آبان ۱۳۹۳ - ۰۹:۴۰
"مصرف" یا به عبارت صریح تر و صحیح تر، عدم مصرف بهینه، یکی از مسایلی است که در سالهای اخیر به عنوان یک معضل مهم اقتصادی، توسط کارشناسان و صاحبنظران مورد توجه قرار گرفته و در مورد لزوم اصلاح الگوی مصرف هم بارها و بارها تاکید شده است. در حقیقت، عدم رعایت الگوی مصرف، یکی از مهمترین معضلات اقتصادی کشور در سالهای اخیر بوده که مقام معظم رهبری نیز در مورد لزوم اصلاح آن در مقاطع مختلف تاکیداتی داشته اند و طی سالهای گذشته، گامهای مثبتی برای اصلاح آن برداشته شده است؛ هرچند که هنوز با نقطه مطلوب، فاصله بسیار زیادی داریم. عدم رعایت مصرف بهینه بویژه در مورد حاملهای انرژی همچون نفت، گاز، بنزین و همچنین سایر منابع مورد نیاز مردم از جمله آب، برق و .... همواره در مقاطع خاصی مشکل ساز شده است. اما آنچه موجب شد رعایت الگوی مصرف در منظری کلان، دوباره مورد توجه قرار گیرد، طرح موضوع اقتصاد مقاومتی بود. اقتصاد مقاومتی ارتباط تنگاتنگی با اصلاح الگوی مصرف دارد و تا زمانی که الگوی مصرف مناسبی نداشته باشیم، به راحتی نمی توانیم از تقویت تولید ملی سخن بگوییم. مقام معظم رهبری در موضوع اقتصاد مقاومتی، درباره ضرورت اصلاح الگوی مصرف و مدیریت بهینه مصرف هم مسایلی را مطرح کرده اند که نشان می دهد مدیریت مصرف، یکی از پایه های اساسی اقتصاد مقاومتی محسوب می شود. ایشان در شهریور ماه 91، در دیدار اعضای دولت وقت در این زمینه تاکید کردند :

"یک مسئله هم در اقتصاد مقاومتى، مدیریت مصرف است. مصرف هم باید مدیریت شود. این قضیه‌‌ى اسراف و زیاده‌‌روى، قضیه‌‌ى مهمى در کشور است. خب، حالا چگونه باید جلوى اسراف را گرفت؟ فرهنگ‌‌سازى هم لازم است، اقدام عملى هم لازم است. فرهنگ‌‌سازى‌‌اش بیشتر به عهده‌‌ى رسانه‌‌هاست. واقعاً در این زمینه، هم صدا و سیما در درجه‌‌ى اول و بیش از همه مسئولیت دارد، هم دستگاه‌‌هاى دیگر مسئولیت دارند. باید فرهنگ‌‌سازى کنید. ما یک ملت مسلمانِ علاقه‌‌مند به مفاهیم اسلامى هستیم، اینقدر در اسلام اسراف منع شده، و ما متأسفانه در زندگى‌‌مان اهل اسرافیم! بخش عملیاتى‌‌اش هم به نظر من از خود دولت باید آغاز شود. در گزارشهاى شماها من خواندم، حالا هم بعضى از دوستان اظهار کردند که دولت درصدد صرفه‌‌جوئى است و میخواهد صرفه‌‌جوئى کند؛ بسیار خوب، این لازم است؛ این را جدى بگیرید. دولت خودش یک مصرف‌‌کننده‌‌ى بسیار بزرگى است. شما از بنزین بگیرید تا وسائل گوناگون، یک مصرف‌‌کننده‌‌ى بزرگ، دولت است. حقیقتاً در کار مصرف، صرفه‌‌جوئى کنید. صرفه‌‌جوئى، چیز بسیار لازم و مهمى است."

مدیریت مصرف همانگونه که بارها ذکر شده، به معنای مصف نکردن یا حتی کم مصرف کردن نیست. درست مصرف کردن، مدیریت بهینه مصرف یا مصرف بهینه، همگی معنایی متفاوت با کم مصرف کردن دارد. در کم مصرف کردن، ما خود را از منبعی محروم می کنیم اما در مدیریت مصرف، قرار نیست مصرف خود را لزوما کاهش دهیم تا موجبات سختی و زحمت و مرارت ما را فراهم سازد، بلکه مصرف بهینه را در دستور کار قرار می دهیم. بدین معنا که مصارف زاید و غیر ضروری را به مصارف مفید و بهینه تبدیل می کنیم. اما این موضوع چه نقشی در اقتصاد مقاومتی دارد؟

طبیعتا در اقتصاد مقاومتی، لازم است مصارف به گونه ای تنظیم شود که با کمترین وابستگی به سایر کشورها در هر شرایطی، حتی بروز محدودیتهای ناخواسته، کمترین ضربه به اقتصاد کشور وارد شود و مردم در زندگی روزانه خود و اقتصاد کشور در برنامه ریزیهای کوتاه مدت و بلند مدت خود با مشکلی مواجه نشوند. وقتی مصرف ما بالا و بدون مدیریت صحیح باشد، طبیعی است که در مقابل هر گونه فشار و نوسان، اقتصاد ما ضربه پذیر خواهد بود. مصداق بارز این مساله را در عدم مصرف بهینه انرژی در کشور شاهد هستیم. طی سالهای اخیر میزان تولید گاز طبیعی در کشور سیری صعودی و مداوم داشته، اما همه ساله علیرغم رشد تولید، باز هم در مقاطعی دچار کمبود گاز شده ایم. این امر را نمی توان با افزایش میزان استفاده کنندگان از گاز طبیعی در کشور توجیه کرد چرا که همگان می دانیم مصرف بهینه گاز به دلیل عدم رعایت استانداردهای مورد نیاز در ساختمانها، ادارات و منازل، با موانع فراوانی مواجه است. از تولید و عرضه گسترده بخاریهای گازسوز با برچسب انرژی با درجات بسیار پایین که به دلیل قیمت کم، مورد استقبال اقشار آسیب پذیر قرار می گیرد اما گرمای مناسبی ندارد و بخش اعظم انرژی را به هدر می دهد و در نهایت به ضرر مصرف کننده است، تا عدم رعایت استانداردهای مربوط به ساختمان از جمله عایق بندی دیوارها و استفاده از شیشه های دوجداره و ... همگی نشاندهنده عدم رعایت اصلاح الگوی مصرف در کشور است. به همه اینها فقدان فرهنگ صحیح مصرف را هم باید بیفزاییم که موجب می شود برخی به جای کاهش درجه وسایل گرم کننده، پنجره ها را باز کنند! این موضوع در مورد مصرف بنزین، مصرف آب، مصرف برق و سایر مصارف ما نیز مشهود است. تا زمانی که نتوانیم الگوی مصرف مناسبی را تعریف و آن را در بین اقشار مختلف مردم نهادینه کنیم، قطعا نمی توانیم به شاخصه های یک اقتصاد مقاومتی مطلوب که یکی از پایه های آن مدیریت مصرف است دست یابیم.

نام:
ایمیل:
* نظر:
آخرین اخبار