کاوه ملک زاده
کارشناسی ارشد روابط عمومی
یادش بخیر... همین دو کلمه کافیست تا نوستالژی شروع شود. نوستالژی برای هرکس یادآور خاطرهای است. یک داستان، یک خاطره، یک طعم و ... همه یک نوستالژی را میآفرینند. نوستالژی در واقع یادگاری از تداوم زندگی است. زندگی در جریان است و شما نسبت به گذشته چه یک دقیقه چه یک دهه پیش نوستالژی دارید. ممکن است یک نوستالژی برای شما یادآور خاطرات خوشی بوده برای دیگری لحظاتی تلخ را یادآور شود.
روش ها:
جذابیت نوستالژی سبب شده تا در بازاریابی روشی پدید بیاید با نام رترو مارکتینگ یا نوستالژی مارکتینگ. این روش از دو مسیر طی می شود. مسیر اول تبلیغ با استفاده از یک نوستالژی برای ترویج یک محصول مدرن است. شما با المان¬های نوستالژیک که به سرعت در ذهن مخاطب کدهای یک خاطره را زنده می کند محصول خود را معرفی می کنید (مثال: تبلیغ یک لباس مد روز در یک باجه تلفن عمومی)
در روش دوم یک محصول نوستالژیک دوباره از سوی همان بنگاه به اصطلاح ریدیزاین و عرضه میشود. شما اینبار المان های نوستالژیک را در خود طراحی یا بسته بندی محصول اجرا میکنید. (مثال شما محصول خوراکی بسته بندی خود را در پاکت-های کاغذی که در دهه های گذشته مرسوم بود عرضه میکنید.)
نکاتی که باید به خاطر داشت:
استراتژی شما در نوستالژی مارکتینگ میبایست مبتنی بر نوستالژی باشد که اکثریت دایره مخاطبین شما با آن آشنا بوده و بتوانند ارتباط برقرار کنند. به طور مثال استفاده از یک نرم افزار قدیمی کامپوتری که تنها برنامه نویسان از آن خاطره دارند در این روش برای یک کالای عمومی مناسب نبوده و افراد عادی آن را به خاطر نمیآورند. واضح تر آن که اگر محصول شما مرتبط با دختران است استفاده از توپ های دو لایه قدیمی فوتبال خاطرهی زیادی را برای آنان زنده نخواهید کرد. اما یک تصویر از بستنی دوقلو قطعا نسل¬های چندین دهه را با هر جنسیت و قومیت درگیر خاطرههای خوش زیادی خواهد ساخت.
نوستالژی مارکتینگ و نبایدها:
باید آگاه باشید که هر خاطرهای برای مصرف کنندگان تان خوشایند نبوده و هر تصویری از گذشته برای نوستالژی مارکتینگ پیشبرنده نخواهد بود.
این موضوع خصوصا در موضوعاتی که در پروسه های زمانی که اوضاع اجتماعی – اقتصادی مناسبی نبوده بسیار مهم است.این موضوع تا بدانجاست که در بسیاری از کشورهای اروپایی در مبحث نوستالژی مارکتینگ با احتیاط کامل المان هایی از جنگ جهانی دوم را مطرح میکنند در حالی که اکنون بیش از 70 سال از آن تاریخ گذشته است.
موضوعات دوگانه نیز تابع این نکته است. خاطراتی نظیر مدرسه،طعم خوراکیها و... نیز میتواند برای هر شخص به صورت نسبی یادآور خوبی و بدی باشد.
نکته مهمی که از آن نباید غافل شد آن است که مبادا در نوستالژی مارکتینگ شما تداعی کننده کالایی که اکنون بسیار با کیفیت است و در گذشته از فناوری مناسبی برخوردار نبوده است باشید.
مثال آنکه اگر محصولی در حیطه آی تی تبلیغ میکنید نوستالژی مارکتینگ نباید کیفیت گذشته آن را خاطرهسازی کند، بلکه شما با ایجاد فضای گذشته میتوانید کالا را در آن محیط بازسازی کرده و به یاد مصرف کننده بیندازید که اگر این محصول آن زمان بود چه میشد.