سقوط ناگهانی و شدید قیمت نفت که باعث نگرانی بسیاری از تولیدکنندگان مختلف شده چیز جدیدی نیست؛ آخرین بار در سال 2008 قیمت نفت ظرف کمتر از یک سال ناگهان بیش از 50 دلار در هر بشکه سقوط کرد و اکنون این روند مجددا در حال وقوع است، اما این بار اوضاع با شش سال پیش قدری متفاوت است.
به گزارش تجارت آنلاین به نقل از ایسنا؛ بهای نفت از ماه ژوئن گذشته که به دلیل نگرانی از حضور داعش در عراق به 115 دلار در هر بشکه رسیده بود، اکنون با سقوط 70 دلاری به مرز ناباورانه 45 دلار در هر بشکه رسیده است.
تحلیلگران دلایل متعددی را برای این سقوط شدید قیمت نفت عنوان می‌کنند. عده ای این کاهش را نتیجه اشباع بازار به دلیل افزایش تولید نفت شیل در آمریکا می‌دانند که این کشور را به رقیبی برای عربستان تبدیل کرده است، به‌طوریکه با توجه به افزایش قابل توجه تولید نفت آمریکا، این کشور دیگر از عربستان نفت نمی‌خرد و ریاض مجبور است برای رقابت با تولیدکنندگان شیل آمریکایی، قیمت نفت خود را پایین بیاورد.
در ژوئیه 2008 قیمت نفت عمدتا به دلیل توسعه سریع کشورهایی نظیر هند و چین تا سطح بی‌سابقه 147 دلار در هر بشکه افزایش یافت، اما در اواخر سال 2008 با شروع بحران مالی جهانی همه چیز تغییر کرد؛ ناگهان تقاضای نفت کاهش و ذخایر جهانی نفت افزایش یافت و بازار اشباع شد. در سه ماهه سوم 2008 مصرف نفت آمریکا روزانه یک میلیون بشکه و در سه ماهه آخر همان سال مقدار بیشتری کاهش یافت.
در آن زمان اوپک برای حفظ تعادل در بازار وارد عمل شد. این سازمان که 40 درصد تقاضای نفت جهان را تامین می‌کند، در دسامبر 2008 مجموع تولید خود را به میزان بی سابقه چهار میلیون و 200 هزار بشکه در روز کاهش داد و به تدریج باعث بازگشت قیمتها به سطوح قبلی شد.
اکنون بیشتر کارشناسان بر این باورند که کاهش کنونی قیمت نفت به دلیل اشباع بازار ناشی از ظهور رقبایی همچون نفت شیل آمریکایی است که مترصد این هستند که با کاهش تولید اوپک، بازار این سازمان در آمریکا را از آن خود کنند. از اینرو کاهش قیمتها در سال 2008 با برهه کنونی متفاوت است چرا که در آن برهه قیمتها بدلیل بحران مالی جهانی و نبود تقاضا سقوط کرد اما اکنون افزایش عرضه یکی از دلایل اصلی سقوط قیمت است.
برخی دیگر از کارشناسان بر این باورند عربستان علاوه بر تلاش برای کنار زدن تولیدکنندگان نفت شیل آمریکایی به دنبال ضربه زدن به رقبای سیاسی خود در منطقه، از جمله روسیه و ایران است.
روزنامه دیلی میل اخیرا در مقاله‌ای نوشت: عربستان و متحدانش در حاشیه خلیج فارس بالاتر از هرچیزی ایران را رقیب اصلی مذهبی و سیاسی خود در منطقه می‌دانند. آنها واقفند که ایران از شیعیان محروم منطقه حمایت می‌کند. سعودی‌ها همچنین از حمایت بشار اسد رئیس جمهور سوریه توسط ایران عصبی هستند. آنها همچنین می‌دانند اقتصاد ایران تحت تاثیر تحریمهای غرب به شدت نیازمند افزایش بهای نفت است و هیچ قصدی برای کمک به ایران ندارند.
حقیقت این است که عربستان به دلیل ارزان بودن تولید نفت در این کشور و در اختیار داشتن ذخایر عظیم در موضع قدرت قرار دارد. عربستان میتواند دوران کاهش قیمت نفت را یک تا سه سال تحمل کند. همچنین برخی تحلیلگران معتقدند عربستان و آمریکا با همدستی یکدیگر بهای نفت را کاهش داده‌اند و هدف آنها نابود کردن روسیه است. این هدف برای آمریکا به دلیل اقدامات روسیه در اوکراین و برای عربستان به دلیل حمایت مسکو از دولت سوریه میتواند باشد.
علی النعیمی وزیر نفت عربستان در ماههای اخیر بارها اعلام کرده که اوپک نیازمند دفاع از سهم بازار خود در برابر نفت شیل آمریکا و دیگر تولیدکنندگان رقیب است و تولید خود را کاهش نخواهد داد.
با توجه به این عوامل، کاهش کنونی قیمت نفت چه رقابت با شیل آمریکایی باشد و چه ضربه زدن به روسیه و ایران، عربستان تمایلی به کاهش تولید ندارد تا به اهداف ژئوپلتیک خود دست پیدا کند.
اکنون در مقایسه با شرایط مشابه شش سال پیش، در شرایطی که این بار باتوجه به اختلافات داخلی در اوپک، این سازمان هیچ تصمیم سازنده‌ای برای کمک به بازسازی بازار فروپاشیده نفت انجام نداده است، مشخص نیست سقوط قیمتها تا کجا ادامه خواهد داشت و از ان مهم‌تر مشخص نیست، در غیاب نقش سازمان تاثیرگذاری همچون اوپک، این بار چه عاملی میتواند قیمت نفت را از انتهای چاه سقوط به بالا بکشد.
انتهای پیام/
