قیمت نفت هم چنان کم است

رضا پدیدار

عضو اتاق ایران

براساس مطالعات موسسه بین المللی انرژی، میزان مصرف نفت در سال 2019، دست کم 95 تا 96 میلیون بشکه در روز است. کشورهای تولیدکننده نفت براساس این پیش بینی که با مطالعات میدانی، تهیه و اعلام شده برای تولید برنامه ریزی می کنند. اما اکنون، به دلایل مختلف، میزان تولید نفت خام کمتر از این میزان است. براساس آخرین گزارش های مراجع رسمی، میزان تولید نفت 92 تا 93 میلیون بشکه است و این یعنی در جهان 2 تا 3 میلیون بشکه نفت کمتر از تقاضای موجود تولید می شود. یک دلیل عمده در کاهش میزان عرضه نفت، سیاست های کشورهای اوپک و متحد اوپک برای ایجاد تعادل در بازار نفت است. بخش عمده ای از اقتصاد 28 کشور تولید کننده نفت خام در جهان، به صادرات این کالا وابسته است و تولید در 25 کشور اوپکی و غیراوپکی موسوم به اوپک پلاس، با در نظر گرفتن تعادل بازار انجام شده است. قیمت نفت امروز در دامنه 55 تا 60 دلار بر هر بشکه در نوسان قرار گرفته و این ناشی از سیاست اوپک و متحدانش است. کشورهایی که درصد وابستگی اقتصاد آن ها به درآمدهای نفتی از 30 تا 90 درصد است. برای مثال 48 درصد از اقتصاد روسیه تحت تاثیر درآمدهای نفتی است. بنابراین، نمی توان قیمت کنونی نفت را برای اداره اقتصاد ملی این کشورها مناسب ارزیابی کرد. قیمت واقعی نفت براساس واقعیت های بازار، 65 دلار در هر بشکه است. اما استفاده از ذخایر استراتژیک و بازرگانی باعث شده قیمت به سطح واقعی نرسد. اگر این ذخایر استفاده نشود، با توجه به اینکه نیم کره شمالی در فصل سرما قرار گرفته، در ماه های آینده قیمت نفت رشد کرده و به 65 دلار می رسد. ورود سیاست به اقتصاد باعث شده، نفت به عنوان اصلی ترین عامل انرژی در جهان به طور مستقیم تحت تاثیر کنش های بازیگران بین المللی قرار بگیرد. نفت تنها کالای استراتژیک در دنیاست که به طور مستقیم، سیاست در آن لانه کرده و آن را تحت تاثیر قرار می دهد. ثبات نسبی اقتصاد کشورهای نفتی در گرو رشد قیمت نفت تا 65 دلار در هر بشکه است. بنابراین سیاست های تعدیل کننده بازار از سوی اوپکی ها و متحدانشان ادامه پیدا می کند.