اکنون بهترین فرصت برای کاهش اتکاء به نفت است
علیرضا یوسفی کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه در این خصوص با اشاره به اینکه به راهبردهای خاصی برای کاهش اتکا به درآمدهای نفتی نیاز داریم، اظهارداشت: نمیتوانیم تنها به راهبرد افزایش مالیات فکر کنیم به ویژه در جایی که رکود تورمی وجود دارد و اقتصاد توان مالیاتی لازم را ندارد. وی با بیان اینکه سیاست کاهش قیمت نفت چندین بار تکرار شده است، افزود: در طول 20 سال گذشته بیش از 56 درصد درآمدهای کشور ما متکی به نفت بوده است و این نشان می دهد که یک شبه نمی توانیم اتکا به درآمدهای نفتی را پایان دهیم.یوسفی با تاکید بر اینکه تهدید کاهش قیمت نفت را می توان به فرصت تبدیل کرد، افزود: اکنون بهترین فرصت است که دولت می تواند با حمایت از صادرات غیر نفتی از جمله صنایع سیمان و فولاد و منابع معدنی، اتکاء به نفت را کاهش دهد .
حمایت از صادرات غیر نفتی و صنایع مادر
این استاد دانشگاه با بیان اینکه اگر دولت می خواهد در بودجه سال 94 اتکای خود به درآمدهای نفتی را کاهش دهد باید حمایت از صادرات غیر نفتی و صنایع مادر را بیشتر کند، گفت: در طول سالیان گذشته حجم هنگفتی از درآمدهای نفتی داشتیم و حمایت خود را از صنایع غیر نفتی کمتر کردیم .وی با بیان اینکه درآمدهای نفتی برای ما معضل شده است ادامه داد: برای این درآمدها راهبرد نداشتیم.پول نفت باید در صنایع زیربنایی و مادر هزینه می شد تا در این زمان که حدود 65 دلار قیمت نفت کاهش یافته است، مشکلی نداشتیم .وی ادامه داد: می توانستیم به عنوان اقتصاد صنعتی نفتی نامیده شویم نه اقتصاد نفتی نفتی که کوچکترین تغییرات در قیمت نفت در این نوع اقتصاد تاثیر می گذارد .یوسفی با اشاره به اینکه باید متناسب با شرایط از سیاست های انقباضی و انبساطی اقتصادی استفاده کرد، گفت: اکنون به سیاست انبساطی حمایتی هدایت شده نیاز داریم تا پول به صنعت تزریق شود و در این صورت می توانیم اقتصاد صنعتی نفتی شویم.
گام های نخستین برای صنعتی نفتی شدن
این استاد دانشگاه بیان کرد: مهمترین کار دولت در شرایط فعلی کاهش قیمت نفت ، سیاست انبساطی حمایتی برنامه ریزی شده است. تهدید کنونی کاهش قیمت نفت، فرصت طلایی برای دولتمردان ماست تا برای سال 94 سیاست انبساطی حمایتی برنامه ریزی شده داشته باشند و گام های نخستین برای صنعتی نفتی شدن بردارند.یوسفی ادامه داد: برای یک مدت زمان کوتاه یک تا دو سال خام فروشی نفت خوب است اما به شرطی که پولی که از خام فروشی حاصل می شود به جای واردات کالا ، به عنوان سیاست حمایتی در بخش صنعت هزینه شود .وی افزود: انحصار طلبی و نبود رقابت در صنایع پتروشیمی کشورمان و در نتیجه کیفیت پایین و قیمت بالای محصولات آن موجب شده است با دیگر کشورها مانند کره جنوبی قابل رقابت نباشد.
کاهش قیمت نفت را مدیریت کنیم
مهدی عسلی مدیرکل امور اوپک و روابط با مجامع انرژی وزارت نفت هم با تاکید بر اینکه باید تاثیر کاهش قیمت نفت را بر اقتصاد مدیریت کنیم، گفت: دولت ها سعی می کنند با افزایش پایه مالیاتی و ایجاد منابع درآمدی جدید، اتکای خود را به نفت کاهش دهند.وی با تاکید بر اینکه باید سعی کنیم اتکای اقتصاد را به درآمدهای نفتی کاهش دهیم، افزود: هر قدر بخش های غیر نفتی اقتصاد کشور نسبت به نفت بزرگتر باشد تاثیر تغییرات قیمت نفت در بقیه اقتصاد کشور کاهش می یابد.عسلی اضافه کرد: اگر در کشور بخش های غیر نفتی نسبت به نفت بیشتر رشد کند موجب می شود نوسانات نفت تاثیر چندانی در اقتصاد نداشته باشد .
تاسیس حساب های ذخیره ارزی است
وی گفت: یکی از روش های کاهش تاثیر نوسانات نفت در اقتصاد کشور ، تاسیس حساب های ذخیره ارزی است تا در زمانی که درآمد نفت زیاد است در آنجا ذخیره شود و در زمانی که قیمت نفت پائین است هزینه شود . مدیرکل امور اوپک و روابط با مجامع انرژی وزارت نفت دانشگاه با بیان اینکه باید سیاست های سازگار با اهداف خود داشته باشیم، اضافه کرد: برای اقتصاد در حال توسعه ، حمایت از صنایع داخلی بسیار مهم است اما زمانی که درآمدهای نفتی ما بالا بود ، واردات را زیاد کردیم و این به صنایع داخلی آسیب زد .عسلی با بیان اینکه دولت باید درآمدهای خود را در کارآمدترین بخش ها و صنایع هزینه کند، ادامه داد: اقتصاد ما در حال خارج شدن از رکود است و این موضوع نشان می دهد که با درآمد کم نفتی هم می توان اقتصاد را از رکود خارج کرد .
کمبود نقدینگی در کشور وجود ندارد
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه کمبود نقدینگی در کشور وجود ندارد، افزود: دولت باید با سیاست های خود و کنترل تورم و آرام بخشی موجب شود تا این نقدینگی به سمت تولید برود.عسلی با تاکید بر اینکه باید از خام فروشی پرهیز کرد، ادامه داد: به اندازه کافی کشورمان در زیر ساخت ها رشد داشته است و الان با توجه به کاهش قیمت نفت بهترین فرصت است تا به تدریج از صنایع انرژی بر، با رشد بیشتری حمایت کنیم .وی گفت: باید سعی کنیم به صادرات نفت خام کمتر متکی باشیم و بیشتر صادرات فرآورده های نفتی داشته باشیم زیرا سرمایه انسانی لازم را برای این کار داریم.این استاد دانشگاه تاکید کرد: صنایع پتروشیمی و صنایع پایین دستی نفت وگاز را باید توسعه دهیم ؛ در عین حال باید ظرفیت تولید نفت خام را افزایش دهیم و به جای صادرات بیشتر نفت خام برای گسترش صنایع پالایشگاهی و پتروشیمی برنامه ریزی کنیم .وی در پاسخ به این پرسش که چرا دولت ها نتوانستند از نفت جدا شوند؟،گفت: سیاست دولت ها در بخشهای مختلف با یکدیگر سازگار نبوده است و سیاست ها باید با هم سازگار شوند، فضای کسب و کار بهبود پیدا کند و هزینههای تولید باید کاهش یابد .