افزایش رسمی قیمت خودرو از فروردین
معاون وزیر صمت در مورد افزایش قیمت خودرو در سال آینده گفت: متوسط افزایش قیمت‌ها در سال آینده حدود ۳۰ تا ۷۰ درصد خواهد بود. منوچهر منطقی در خصوص وضعیت عرضه خودرو در بورس کالا، گفت: ابتدا عرضه خودرو در بورس از طریق مجلس منتفی شد و شورای رقابت هم حذف عرضه در بورس را اعلام کرد بنابراین فعلاً بحث عرضه خودرو در بورس مطرح نیست.
وی در مورد عرضه خارج از ضابطه خودرو توسط ایران‌خودرو نیز به ارائه توضیحاتی پرداخت و افزود: ایران‌خودرو هر 3 یا 4 سال به پرسنل خود خودرو می‌دهد اما در وضعیت فعلی که همه در صف هستند بهتر بود این موضوع را به تعویق می‌انداخت.
معاون وزیر صمت در مورد حذف قرعه‌کشی خودرو، نیز گفت: در سیستم قرعه‌کشی این گونه بود که 20 هزار خودرو عرضه می‌شد و باید به‌صورت قرعه‌کشی میان متقاضیان منتخب توزیع می‌شد.
وی توضیح داد: در شیوه نوبت‌دهی، سیاست این گونه است که همه متقاضیان با یک مبلغ پایه تقاضای خرید خودرو را ثبت می‌کنند و به‌صورت رندوم از طریق سیستم، نوبت‌دهی انجام می‌شود و از این طریق زمان دریافت خودروی متقاضیان مشخص می‌شود.
رشد ۲۰ درصدی تجارت ایران و عراق
وزیر اقتصاد با بیان اینکه سیاست دولت مبنی بر دیپلماسی همسایگی و منطقه‌ای در سال گذشته، آرام آرام به ثمر نشسته است، گفت: در مراودات تجاری خود با عراق در ۱۱ ماه امسال، شاهد ۲۰ درصد افزایش تجارت بین دو کشور هستیم. احسان خاندوزی افزود: تلاش شد که در پنجمین کمیسیون مشترک ایران و عراق، برخی از موانع را رفع کنیم از جمله در حوزه انرژی بحث‌های مربوط به برق و آب، طرح‌های مشترکی که برای سرمایه گذاران کشور وجود داشت، همچنین در حوزه ترانزیتی حل و فصل مسائل کریدوری بین ایران و عراق، خط آهن شلمچه - بصره در حوزه شهرک‌های صنعتی، سه شهرک صنعتی در نقاط مرزی مشترک بین دو کشور و همچنین دربرخی موانع مالی و بانکی موجود مورد بحث قرار گرفت که نتایج و قدم‌های خیلی خوبی با زمان بندی مشخص و دقیق مورد توافق قرار گرفت.
خاندوزی افزود: بعد از کمیسیون مشترک در دیدار با نخست وزیر عراق، سرعت بخشیدن به اجرای این مصوبات مورد تاکید قرار گرفت و پیام رئیس جمهور به ایشان به شکل شفاهی بیان شد.
امسال چقدر خودرو فروخته شد؟
فروش خودرو ۱۲ درصد افزایش یافت
بررسی صورت‌های مالی ۳ خودروساز بزرگ کشور (ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو) در ۱۱ ماهه امسال بیانگر فروش یک میلیون و ۳۸ هزار دستگاه خودرو است که نسبت به پارسال رشد ۱۲ درصدی را نشان می دهد. بررسی صورت‌های مالی ۳ خودروساز بزرگ کشور (ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو) در ۱۱ ماهه سال ۱۴۰۱ در مجموع یک میلیون و ۳۸ دستگاه انواع خودرو فروخته شده است.
این در حالیست که در ۱۱ ماهه سال گذشته میزان فروش خودرو حدود ۹۳۱ هزار دستگاه خودرو بود که به این ترتیب امسال شاهد افزایش ۱۲ درصدی فروش خودرو هستیم.
خانواده پژو؛ پرفروش‌ترین محصول
بررسی جزئی‌تر فروش خودرو نشان می‌دهد که گروه صنعتی ایران خودرو در این مدت ۵۵۲ هزار و ۷۸۴ دستگاه انواع خودرو (سواری و وانت) فروخته است که نسبت به مدت مشابه پارسال رشد ۴۰ درصدی را نشان می‌دهد.
در این بین ایران خودرو توانسته ۳۳۷ هزار دستگاه از خانواده پژو را به فروش برساند و محصولات پژو را تبدیل به پرفروش‌ترین خودروی فروخته شده، کند؛ سال گذشته ۲۷۰ هزار دستگاه از خانواده پژو به فروش رسیده بود، بنابراین امسال از خانواده پژو ۶۷ هزار دستگاه بیشتر فروخته شده است.
همچنین در این بازه زمانی حدود ۶۵ هزار دستگاه سمند، ۷۵ هزار دستگاه دنا و ۳۵ هزار دستگاه رانا فروخته شد که به ترتیب ۱۹ هزار دستگاه، ۳۴ هزار دستگاه و ۱۰ هزار و ۵۰۰ دستگاه بیشتر از پارسال است؛
در ۱۱ ماهه امسال حدود ۱۴ هزار و ۲۰ دستگاه هایما نیز به فروش رسیده که اگرچه فروش این محصول نسبت به مدت مشابه پارسال دو برابر شده اما کم فروش ترین محصول ایران خودرو بوده است.
همچنین بررسی جزئیات صورت مالی شرکت سایپا نیز بیانگر آن است که در ۱۱ ماهه امسال حدود ۳۵۹ هزار دستگاه خودرو از سوی این خودروساز فروخته شده که در مقایسه با مدت مشابه پارسال رشد ۲۳ درصدی را نشان می‌دهد؛ یعنی سایپا در این مدت ۶۶ هزار دستگاه بیشتر از پارسال خودرو فروخته است. در این بین سایپا توانسته با فروش بیش از ۲۸۴ هزار دستگاه خودرو از خانواده ایکس ۲۰۰، این محصولات را تبدیل به پرفروش‌ترین خودروی خود کند. همچنین بیش از ۳۰ هزار دستگاه خودروی شاهین فروخته شده که نسبت به ۱۱ ماهه پارسال رشد ۳ هزار دستگاهی را نشان می‌دهد.
گروه صنعت و تجارت: چین مهمترین شریک تجاری ایران است. به خصوص بعد از امضای قرارداد 25 ساله میان دو کشور در سال 1400 برنامه‌های راهبردی تری از سوی دو طرف برای توسعه همکاری‌ها در زمینه‌های مختلف طراحی شد. به گزارش «تجارت» چین کشوری بوده که در ایام تحریم همواره با ایران همراهی کرده و به عنوان مهمترین و اصلی‌ترین خریدار نفت ایران شناخته می‌شده است. اگرچه این رابطه در مقاطعی بالا و پایین داشته است ولی به نظر می‌رسد شرایط برای جهش روابط تجاری به خصوص بعد از ایفای نقش این کشور در احیاء روابط ایران و عربستان مهیا باشد. در شرایط جدید و شروع سال 1402 دولت سیزدهم و دستگاه‌های متولی تجارت خارجی باید برنامه‌ریزی دقیقی برای فعالیت تجار ایرانی در بازار چین داشته باشند.
نگاه ویژه چین به ایران
چین در راستای حفظ امنیت انرژی خود به‌عنوان یکی از اهداف کلان توسعه اقتصادی در افق ۲۰۴۹ به ایران که دارنده منابع عظیم انرژی و صاحب موقعیت ژئوپلیتیکی ویژه است، نگاه ویژه‌‌‌ای دارد. ضمن اینکه بازار مصرفی ایران از سوی شرکت‌های چینی منبع مناسبی برای کسب درآمد است. از آنجا که چین در استراتژی جدید خود با عنوان «چرخه دوگانه» در پی تغییر مسیر اقتصاد و کاهش وابستگی به مناطقی نظیر آمریکای‌شمالی و اروپاست، ایران می‌‌‌تواند در این زمینه یک شریک مهم برای چین باشد. دلیل تغییر ریل چین و توسعه همکاری با اقتصادهای نوظهور در تحولاتی است که محیط اقتصادسیاسی بین‌الملل را در سال‌های آینده تغییر خواهد داد. در این فضا به‌واسطه اینکه فضا برای استفاده چین از بازار جهانی و فرصت‌‌‌های اقتصاد آزاد همچون گذشته مهیا نیست، صادرات‌‌‌محوری و جذب سرمایه خارجی همچون همیشه نمی‌‌‌تواند پیشران اقتصاد چین باشد.
25 دی‌ماه امسال، وزیر امورخارجه در سفر به پکن از اجرایی شدن قرارداد ۲۵ساله چین و ایران سخن گفت؛ موضوعی که به نظر می‌رسد بخشی از عملیات نقش‌‌‌آفرینی ایران در فضای جدید ترسیم‌شده از سوی چین است.
سهم‌‌‌دهی به ایران در حالی روی ریل افتاده است که چین در قالب سه برنامه مختلف در نظر دارد رویای چینی را به‌عنوان مهمترین هدف مدنظر شی‌جین پینگ، رئیس‌‌‌جمهور این کشور پیش ببرد. این برنامه سه جزء مهم دارد و به جز ایده «کمربند-راه»، برنامه ساخت چین۲۰۲۵ و چرخه دوگانه را نیز دربرمی‌گیرد. مجموع این سیاست‌‌‌ها نیز تلاش چین برای تبدیل‌شدن به کشوری توسعه‌یافته را که بر ۹چالش مختلف خود فائق آمده است، نشان می‌دهد. توفیق ایران در کسب بهره بیشتر از فضای جدیدی که چین ترسیم کرده، الزاماتی دارد که باید به آنها توجه شود. مهمترین موضوع در این مسیر، احیای برجام است.
حجم روابط تجاری ایران و چین در 2022
مبادلات تجاری ایران و چین در سال ۲۰۲۲ با رشد ۷ درصدی نسبت به سال قبل از آن به بیش از ۱۵ میلیارد دلار رسید.
بر اساس اعلام گمرک، مبادلات تجاری این کشور با ایران در سال ۲۰۲۲ با رشد ۷ درصدی نسبت به سال قبل از آن به ۱۵ میلیارد و ۷۹۵ میلیون دلار رسیده است. تجارت ایران و چین در سال ۲۰۲۱ بالغ بر ۱۴ میلیارد و ۷۶۰ میلیون دلار اعلام شده بود. رشد ۷ درصدی مبادلات تجاری ایران و چین در سال ۲۰۲۲ در حالی است که طی سال قبل از آن تجارت دو کشور حدود یک درصد کاهش یافته بود. بر اساس این گزارش صادرات چین به ایران در ماه‌های ژانویه تا دسامبر ۲۰۲۲ رشد ۱۴ درصدی داشته و به ۹ میلیارد و ۴۴۰ میلیون دلار رسیده است. چین در سال قبل از آن ۸ میلیارد و ۲۵۸ میلیون دلار کالا به ایران صادر کرده بود. اما واردات چین از ایران در سال ۲۰۲۲ با کاهش ۲ درصدی مواجه شده و از ۶ میلیارد و ۵۰۲ میلیون دلار در سال ۲۰۲۱ به ۶ میلیارد و ۳۵۵ میلیون دلار در این سال رسیده است. تراز تجاری دو کشور در سال ۲۰۲۲ حدود ۳ میلیارد دلار به نفع چین بوده است. سهم ایران از کل تجارت جهانی چین در این سال فقط ۰.۲۵ درصد بوده است. چین در این سال ۶۳۰۸ میلیارد دلار با دنیا رابطه تجاری داشته که ۳۵۹۳ میلیارد دلار از این رقم مربوط به صادرات این کشور و ۲۷۱۵ میلیارد دلار نیز شامل واردات این کشور بوده است. تجارت جهانی چین در سال میلادی گذشته ۴.۴ درصد رشد داشته است. این در حالی است که رئیس اتاق مشترک ایران و چین گفت: در بدترین شرایط تحریمی با چینی‌ها حدود ۲۴ میلیارد دلار تجارت داشته‌ایم و حداقل ۳ برابر رقم کنونی می‌توانیم با چینی‌ها تجارت کنیم.
بهره‌برداری ایران از تنش میان دو قطب بزرگ
گزارش‌های رسمی با لحاظ برخی مسائل، نسبت به وابسته شدن ایران به چین هشدار داده است؛ هرچند توصیه کرده که ایران از فرصت تنش میان دو قطب قدرت جهان حداکثر بهره را ببرد. احیای برجام و کنار رفتن تحریم‌‌‌ها در این مسیر یک گام حیاتی برای خارج شدن از زیر فشار آمریکاست. چین اما چون این امکان را ندارد، لاجرم در پی تقویت روابط با کشورهای نوظهور و متوسط است. برمبنای گزارش بازوی پژوهشی اتاق بازرگانی ایران، برنامه آمریکا این است که از دو مسیر محدودیت‌های گسترده‌‌‌ای را پیش‌روی چین قرار دهد. دسته نخست محدودکردن تدریجی دسترسی چین به بازارهای غربی و به‌ویژه ایالات متحده است که با جنگ تجاری میان دو کشور در دوره ترامپ و اعمال انواع محدودیت‌ها آغاز شد. این رهیافت در دوره بایدن با تاکتیک‌‌‌های متفاوتی ادامه یافته است. دسته دوم هم روی امنیتی‌سازی شرکت‌های بزرگ چینی و بیرون راندن تدریجی آنان از مدار رقابت با شرکت‌های غربی متمرکز است.
این رهیافت در شرایط کنونی بر شرکت‌های فناوری اطلاعات چین متمرکز شده و به‌طور ویژه بیرون راندن چین از بازار فناوری ۵G در کشورهای غربی را هدف قرار داده است. در نهایت اینکه هرچه تنش میان دو بلوک قدرت و ثروت در اقتصاد سیاسی بین‌المللی افزایش یابد فضای این حوزه قطبی‌‌‌تر می‌شود. در چنین شرایطی کشورهای میان‌پایه‌‌‌ای مانند ایران برای حفظ موقعیت در میانه رقابت دو قدرت با فشار بسیار مواجه خواهند بود. به دیگر سخن قرارگرفتن در مدار چین یا آمریکا و بدل شدن به یکی از اقمار آنها از تهدیدهایی است که پیش‌روی طیف وسیعی از کشورهای درحال توسعه خواهد بود.