گروه سیاسی: طی دو هفته گذشته تنش‌ها میان ایران و دولت افغانستان تحت کنترل طالبان، بر سر حق‌آبه هیرمند به بالاترین سطح ممکن رسیده است. در ابتدای امر که سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور کشورمان خواستار تامین حق آبه‌هیرمند شد، به نظر می‌رسد طالبان موضوع را در قالب دیپلماسی مورد مذاکره قرار بدهد اما بر خلاف انتظارات، از همان اوایل لحن تمسخر، نادیده‌انگاری و تهدید را در قبال مطالبه تهران در پیش گرفت. در روزهای گذشته طالبان خواستار، دریافت تیل (سوخت و پول) از ایران در قبال دادن حق‌آبه هیرمند شده بود. با این وجود رخداد هولناک، دیروز –شنبه- پس از درگیر شدن نیروهای مرزبانی ایران با طالبان اتفاق افتاد. به گزارش «تجارت»از حدود ساعت ۱۱ صبح دیروز (شنبه) بین نیروهای مرزبانی جمهوری اسلامی ایران با نیروهای طالبان در محل پاسگاه ساسولی شهرستان هیرمند درگیری رخ داده و در حال حاضر نیز درگیری بین طرفین ادامه دارد. در پی این درگیری از ساعت ۱۲:۲۰ دقیقه پل ابریشم توسط نیروهای مرزبانی جمهوری اسلامی ایران با توقف یک دستگاه کامیون بر روی پل ابریشم مسدود شد. همچنین مرکز اطلاع رسانی مرزبانی سیستان و بلوچستان در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: پیش از ظهر امروز مرزبانان جان برکف هنگ مرزی زابل با افراد مسلح ناشناس که قصد ورود به خاک جمهوری اسلامی ایران را داشتند، در نقطه صفر مرزی درگیر شدند که منجر به تبادل آتش و درگیری مسلحانه گردید.
در این درگیری، مرزبانان با برتری آتش سنگین و تحمیل تلفات، خسارات جدی را به آنان وارد کردند. مرزداران غیور مرزبانی استان سیستان و بلوچستان با اقدامات عملیاتی و تشدید پوشش منطقه به حراست از مرزها پرداختند. گزارش‌ها حاکی از آن هستند که در این درگیری از سلاح‌های سبک و نیمه‌سبک و توپخانه استفاده شده است با این حال اخبار مبنی بر بهره‌گیری نیروهای ایرانی از موشک کاملاً کذب است. شایان ذکر است، پس از شروع درگیری‌ها مکاتبات و تماسهایی میان سفارت ایران در افغانستان و وزارت دفاع دولت طالبان برقرار می‌شود. بر همین اساس از تقریباً ساعتی پیش این درگیری‌ها پایان یافته و دو طرف مشغول بررسی چرایی این تنش هستند
اطلاعیه ایران پیرامون جنگ طلبی طالبان
سردار قاسم رضایی، جانشین فرمانده کل انتظامی کشور نیز درباره اقدام نسنجیده نیروهای طالبان در مرز ایران گفت: حدود ساعت ۱۰ امروز ششم خرداد ماه نیروهای طالبان از سمت کشور افغانستان بدون در نظر گرفتن و رعایت قوانین بین‌المللی و حسن همجواری با انواع سلاح مبادرت به تیراندازی به پاسگاه ساسولی واقع در حوزه هنگ مرزی زابل کردند که با واکنش قاطعانه مرزبانان مواجه شدند.
بر اساس اعلام پایگاه خبری پلیس، وی ادامه داد که بعد از تیراندازی‌های طرف طالبان، براساس پروتکل‌های مرزی از سوی مرزبان درجه۱ تذکرات لازم به نیروهای مهاجم داده شده است. اما متاسفانه مجددا تیراندازی شروع و درگیری‌ها ادامه یافت. جانشین فرمانده کل انتظامی کشور افزود: درپی شروع درگیری‌های مرزی از سوی طالبان، سردار احمدرضا رادان، فرمانده کل انتظامی کشور، دستورات قاطعانه لازم، به مرزبانان را ابلاغ و تأکید کرد که شجاعانه و قاطعانه از مرزها دفاع کنند و به هیچ احدی اجازه تعدی و نزدیک شدن به مرزها را ندهند. در این دستور تاکید شده است که نیروهای مرزی جمهوری اسلامی ایران به هر گونه تعدی و تعرض مرزی قاطعانه پاسخ خواهند داد و حاکمان فعلی افغانستان باید در قبال عمل نسنجیده و مغایر با اصول بین المللی خود پاسخگو باشند.
تاکید بر مذاکره در میانه جنگ بزرگ
یکی از نکات قابل توجه دیروز، همزمان با وقوع درگیری‌های میان نیروهای ایرانی و طالبان، در جریان بودن یک مذاکره جدید دیپلماتیک میان دو طرف در کابل بود. سرپرست وزارت امور خارجه حکومت طالبان افغانستان دیروز شنبه در ملاقات نماینده ویژه ایران در امور افغانستان با تاکید بر روابط خوب بین دو کشور همسایه، گفت که مسائل میان طرفین از طریق گفت و گو و تفاهم ، بهتر حل و فصل خواهد شد.
حافظ ضیا احمد سخنگوی وزارت امور خارجه حکومت طالبان در رشته توئیتی با انتشار عکس هایی از دیدار امیرخان متقی ئو حسن کاظمی قمی رئیس نمایندگی سیاسی جمهوری اسلامی ایران در کابل و نماینده ویژه رئیس جمهوری ایران در امور ا فغانستان، نوشت: دو طرف در این دیدار در خصوص مسائل مختلف از جمله نشست اخیر دوحه و موضوعات مورد علاقه طرفین گفت و گو کردند و مقام افغان از موضع حمایتی جمهوری اسلامی ایران از افغانستان در نشست اخیر دوحه قدردانی کرد. براساس توئیت های سخنگوی وزارت خارجه حکومت طالبان افغانستان، امیرخان متقی در این ملاقات همچنین درباره از سرگیری روند انتقال زندانیان افغان از ایران به افغانستان و دیگر مسائل مربوط به این افراد و دیگر شهروندان افغان مقیم ایران با کاظمی قمی گفت و گو و تبادل نظر کرد. سرپرست وزارت امور خارجه حکومت کنونی افغانستان همچنین با اشاره به موضوع حقابه ایران از رودخانه هیرمند، خاطرنشان کرد که مسائل فیمابین از طریق گفت و گو و تفاهم ، بهتر حل و فصل خواهد شد.
گروه اقتصاد کلان: بر اساس گزارشی که مرکز پژوهش‌های مجلس در خصوص نرخ فقر در ایران منتشر کرده است، نرخ فقر در کشور یعنی تعداد جمعیت زیر خط فقر، طی یک دهه از ۱۹ درصد به بیش از ۳۰ درصد افزایش یافته است.
به گزارش «تجارت»، مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی به تازگی وضعیت فقر در ایران را مورد بررسی قرار داده که حکایت از افزایش شدید نرخ فقر در ایران دست کم طی یک دهه اخیر دارد. در یک دهه اخیر کشور از سال 1392 با تحریم‌های شدید غرب روبرو شد که نتیجه این اتفاق افزایش شدید نرخ تورم و گسترش نرخ بیکاری و کاهش اشتغال در نتیجه کاهش رشد اقتصادی بود و تبعات بسیار سنگینی برای جامعه و قدرت خرید مردم داشت.
تعمیق فقر در یک دهه اخیر
بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس خط فقر متوسط کشوری در سال 1400 به‌طور سرانه یک میلیون و ۶۸۰ هزار تومان بوده که این عدد برای یک خانوار چهارنفره برابر ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان خواهد بود. با این اعداد، نرخ فقر یعنی درصد جمعیت زیر خط فقر مطلق در کشور در سال 1400 برابر 30.4 درصد بوده است. نرخ فقر در سال 1400 نسبت به سال 1399 مقدار 0.9 واحد درصد کاهش یافته که باعث شده در حدود 700 هزار نفر از جمعیت فقرا کاسته شود. به‌طور‌کلی نرخ فقر از سال 1385 (با 15 درصد) روند فزاینده‌ای داشته و از سال 1397 به بعد بالای 30 درصد رسیده است. همچنین شکاف فقر که فاصله فقرا تا خط فقر را اندازه‌گیری می‌کند؛ در سال‌های 1399 و 1400 به بالاترین مقدار خود یعنی حدود 27 درصد رسیده است. بررسی مصارف خانوار در سال‌های گذشته نیز کاهش در رفاه خانوار را تأیید می‌کند. نگاهی به مصرف خوراک خانوار، سه اتفاق به‌طور همزمان شامل اول افزایش سهم خوراک از کل هزینه خانوار، دوم کاهش کل خوراک خانوار یعنی کاهش کالری دریافتی و سوم کاهش کیفیت کالری دریافتی خانوار، را نشان می‌دهد. ضمن آنکه با افزایش قیمت مواد غذایی به‌خصوص از سال 1397 و کاهش درآمدهای خانوار، خانوار مجبور شده تا سهم بیشتری از هزینه‌هایش را به خوراک اختصاص دهد، از‌این‌رو سهم خوراک از هزینه‌های خانوار از 29 درصد در سال 1396 به بیش از 32 درصد در سال 1400 رسیده است. همچنین همزمان، خانوار نتوانسته همان سطح قبلی از خوراک را حفظ کند و کالری میانگین کالری دریافتی از 2431 سرانه در روز در سال 1396 به 2182 در سال 1400 رسیده است. نکته دیگر در این گزارش تغییر سبد مصرفی خانوار از کالاهای باکیفیت به کالاهای بی‌کیفیت است. بر اساس داده‌های منتشر شده میزان مصرف متوسط گوشت قرمز هر خانوار در سال 1390 ماهانه حدود 850 گرم بوده که این رقم در سال 1400 به 600 گرم رسیده که نشاندهنده کاهش 41 درصدی است. همچنین میزان مصرف گوشت مرغ در سال 1390 ماهانه بالای 1700 گرم بوده که در سال 1400 با کاهش 10.5 درصدی به حدود 1500 گرم رسیده است. مصرف شیرخانوار نیز سقوط آزاد داشته و در سال 1400 نسبت به سال 1390 نزدیک 47 درصد کاهش یافته است. نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که این میزان کاهش مصرف قبل تا قبل از آزادسازی قیمت کالاهای اساسی اتفاق افتاده است و احتمالا با توجه به افزایش شدید قیمت در سال 1401 مصرف این کالاها کاهش بیشتری تجربه کرده است. همچنین سهم مسکن از کل هزینه‌های خانوار به‌عنوان دیگر کالای ضروری نیز از 23 درصد در سال 1390 به 27 درصد در سال 1400 افزایش یافته است. بررسی‌های هزینه‌های غیرضرور خانوار نیز نشان از کاهش رفاه خانوار دارد. سهم آموزش از کل هزینه‌های خانوار در دهه ۱۳۹۰ بیش از 50 درصد کاهش یافته که می‌تواند خطر افزایش فقر بین‌نسلی را داشته باشد. مرکز پژوهش‌های مجلس در حالی خط فقر یک خانوار چهارنفره در سال 1400 را حدود 4 میلیون و 500 هزار تومان اعلام کرده که بر اساس گزارش‌های مرکز آمار خط فقر در سال 1400 حدود 10 میلیون تومان بوده و اکنون به بالای 15 میلیون تومان رسیده است. بنابراین نرخ فقر احتمالا در ایران در سال 1400 بسیار بیشتر از 30.4 درصد است. افزایش نرخ تورم و جهش‌های ارزی از سال 1397 به بعد سرعت رشد فقر در ایران را افزایش داد.
علل فقر در ایران
بر اساس گزارش بازوی تحقیقاتی مجلس شورای اسلامی فقر در ایران دو دلیل عمده دارد: اول وضعیت کلی اقتصاد کلان است که باعث فقیرتر شدن همه مردم می‌شود. اتفاقی که در دهه ۱۳۹۰ در اقتصاد ایران رخ داده و نتایج این مطالعه نیز نشان می‌دهد که فاصله خانوارهای بالای خط فقر نیز با خط فقر در طول زمان کمتر شده است. اما دوم علل خرد و در سطح خانوار فقر است. یعنی برخی ویژگی‌های خانوار باعث فقر شده و ممکن است به گرفتاری خانوار در تله فقر منجر شود. بر اساس این گزارش ویژگی‌هایی که از علل خرد تعمیق فقر در جامعه به شمار می‌روند شش عامل هستند که عبارتند از: وضعیت شغلی سرپرست خانوار، وضعیت تحصیلی سرپرست خانوار، وضعیت سنی سرپرست خانوار، وضعیت جنسی سرپرست خانوار، وضعیت ساختار خانوار و وضعیت مسکن خانوار.
گسترش حاشیه نشینی
جهش‌های تورمی از ابتدای دهه 1390 باعث افت شدید قدرت خرید مردم در همه ابعاد شده است که این امر در نهایت خود را به صورت گسترش حاشیه‌نشینی در کشور نشان می‌دهد، چرا که بخش عمده‌ای از هزینه‌های خانوار صرف مسکن می‌شود. آمارها از تعداد حاشیه‌نشینان در کشور متفاوت است به این دلیل که تعریفی جامع و مانع از حاشیه‌نشینی وجود ندارد. با این حال طبق آمار وزارت راه و شهرسازی در سال 1399 حدود 26 میلیون نفر در حاشیه‌ها زندگی می‌کنند که این یعنی بیش از 32 درصد مردم کشور حاشیه‌نشین هستند.
البته آمارهای متفاوت دیگری نیز در ارتباطبا میزان حاشیه‌نشینی ارائه شده است. به عنوان مثال وزارت بهداشت در گزارشی اعلام کرده بود که جمعیت حاشیه‌نشین و ساکن سکونت‌گاه‌های غیررسمی در سال 1395 حدود 10 میلیون نفر بوده که در سال 1400 این رقم به بیش از 14 میلیون نفر رسیده است. یعنی تنها طی پنج سال بیش از 4 میلیون نفر به جمعیت حاشیه‌نشین کشور اضافه شده است که البته با استناد به آمارهای تورم و کاهش قدرت خرید مردم منطقی به نظر می‌رسد. در هر صورت مهمترین دلیل رشد حاشیه‌نشینی جهش‌های تورمی است که در یک دهه اخیر به غیر از بازه زمانی سال‌های 1394 تا 1396 کشور گرفتار آن بوده و این وضعیت از سال 1397 به دلیل تشدید تحریم‌ها بیش از پیش تشدید شده است. میانگین نرخ تورم پنج سال اخیر از دهه 20 به این سو در کشور سابقه نداشته و برخی از کارشناسان حتی کشور را آماده ورود به ابرتورم می‌دانند. بین حاشیه‌نشینی و نرخ تورم رابطه مستقیم وجود دارد و هر چه نرخ تورم بیشتر باشد بر میزان رشد حاشیه‌نشینی در کشور افزوده خواهد شد و آمارهای سال 1395 به بعد نیز مؤید این گزاره است.
گروه اقتصاد کلان: «مجید عشقی» در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا به آخرین جزییات تغییر دامنه نوسان اشاره کرد و افزود: افزایش تدریجی دامنه نوسان به این معنا نیست که در هر فصل اقدام به تغییر آن کنیم، بلکه اکنون قرار بر این است تا تغییر دامنه نوسان با اصلاح طبقه‌بندی بازارها انجام شود.
وی اظهار داشت: اکنون اقدامات کارشناسی شده مربوط به تغییر دامنه نوسان انجام و پیشنهاد شرکت بورس و نیز فرابورس برای اجرای این اقدام به سازمان بورس اعلام شده است.
رییس سازمان بورس ادامه داد: امیدواریم در آینده اقدام به تصمیم‌گیری برای تغییر دوباره دامنه نوسان کنیم؛ اما اکنون نمی‌توان زمان دقیقی را برای این اقدام اعلام کرد.
عشقی خاطرنشان کرد: تغییر مداوم دامنه نوسان و نیز انتظار بازار برای تغییر فصلی دامنه نوسان باعث می‌شود تا بازار در حالت انتظار برای تغییر زیرساخت‌ها بماند.
وی با تاکید بر اینکه تغییر مداوم زیرساخت‌ها باعث آسیب به بازار می‌شود، گفت: تلاش ما این است تا تغییر دامنه نوسان را با انجام اقدامات کارشناسی شده و نیز جمع‌بندی ارکان بازار سرمایه و فعالان بازار در مرحله اجرا قرار دهیم. رییس سازمان بورس افزود: باید به این سمت رفت که دامنه نوسان نمادهای بزرگ بازار باز شود، هر چه شرکت‌ها شفاف‌تر باشند دامنه نوسان آنها بازتر خواهد شد.
عشقی با تاکید بر اینکه نتیجه اقدامات انجام شده در زمینه دامنه نوسان را طی چند وقت گذشته شاهد بوده‌ایم، گفت: اکنون معاملات نسبت به قبل روان‌تر شده و صف‌های خرید و فروش به حداقل رسیده است، حداکثر صف‌های ایجاد شده در بازار برای بازه زمانی یک یا ۲ روز بوده است.
آلبرت بغزیان
اقتصاددان
در پنجاه و یکمین اجلاس بین‌المللی اتحادیه پایاپای آسیا اهداف بسیار مهم و بزرگی اعم از دلارزدایی، کاهش نیاز و وابستگی به برخی ارز‌ها به خصوص دلار و همچنین رونمایی از شبکه پیام رسان بانکی به عنوان جایگزین سوئیفت دنبال شد؛ لذا امیدواریم در این اجلاس گام‌های موثری در موارد عنوان شده، برداشته شده باشد. کارایی و تاثیر اهداف اتحادیه پایاپای آسیا در زمان اضطرار است. در گذشته می‌توانستیم مشکل سوئیفت را با ارائه طرح و راه‌اندازی شبکه پیام‌رسان بانکی به همت اتحادیه پایاپای آسیا حل کنیم، اما متاسفانه اقدامی صورت نگرفت، اما حالا هم دیر نیست. با توجه به لزوم استفاده از ارز‌های دیگر به جای دلار در معاملات بین‌المللی، امیدوارم این مهم هر چه زودتر در این اجلاس به مرحله نهایی و اجرا برسد. دلارزدایی علاوه بر اهداف اقتصادی کشورهای مختلف، بحث سیاسی را نیز دنبال می‌کند، یکی از اهداف اقتصادی در بحث دلارزدایی کاهش هزینه‌های معاملات مالی است که مطمئنا با دور زدن دلار می‌توان به آن رسید. مطمئنا در صورت به ثمر رسیدن این مساله، دیگر نیازی نیست برای مبادلات مالی، هزینه بالای جابجایی متحمل شد چرا که می‌توان در قالب ارز‌های مختلف این کار را انجام داد. ضمن اینکه عمده معاملات تجاری ما با کشورهای عضو اتحادیه پایاپای آسیا است که می‌توانیم روند معاملات را با ارز ملی خودمان پیش ببریم. همچنین تاسیس و نظارت یک نهاد مشترک برای تثبیت و مدیریت نرخ ارز مبادله‌ای بین کشورهای عضو اتحادیه پایاپای آسیا الزامی است. یکی از اهداف اتحادیه یاد شده این است که ارز‌های دیگر را به عنوان وسیله مبادله معرفی و استفاده کنند. برای تحقق این هدف نرخ ارز مبادله‌ای باید تثبیت و مدیریت شود تا کشورهای عضو نیز در معاملات خود دغدغه خاصی نداشته باشند. بی‌تردید با اعمال مدیریت و تثبیت ارز مبادله‌ای، دیگر کشورهای عضو اتحادیه پایاپای آسیا به دنبال ذخیره‌سازی دلار نخواهند رفت. مثلا هیچ کشوری در پی ذخیره‌سازی یوان چین، لیر ترکیه یا ریال نیست و صرفا ارز‌ها، وسیله مبادله خواهند بود. امیدوارم تلاش و برنامه‌های مورد نظر بانک مرکزی همچنان برای برقراری ثبات ارزی تاثیرگذار و مطلوب به مرحله اجرا در آید و طرح‌های بعدی نیز مغفول واقع نشود. ضرورت دارد رئیس کل بانک مرکزی همانطور که برنامه‌های خود را به خوبی شروع کرد، همین روند را همچنان ادامه دهد تا شاهد ثبات و پیشرفت بیشتری در حوزه ارز و مبادلات مختلف بین المللی باشیم.
کیوان کاشفی
عضو اتاق بازرگانی ایران
سفر هفته‌های گذشته آیت الله سید ابراهیم رییسی رییس جمهوری به سوریه نتایج بسیاری را به دنبال داشته است، زیرا این نخستین بار بعد از جنگ داخلی این کشور بود که بالاترین مقام اجرایی ایران را میزبانی می‌کرد. توافقات صورت گرفته جنبه اجرایی و عملیاتی بیشتری به دارد، نیازهای احصا شده برای توسعه . روابط ایران و سوریه مورد مطالعه قرار گرفته تا با رفع آنها بتوانیم گسترش مبادلات و دیپلماسی اقتصادی را به سرانجام برسانیم. چهار شاخص برای بهبود روابط دو کشور مورد توجه قرار گرفته است تا به افق صادراتی دست پیدا کنیم و مطابق برنامه‌ریزی‌ها در گام نخست حجم تجارت به یک میلیارد دلار خواهد رسید. فراهم آوردن تسهیلات حمل و نقلی یکی از مواردی است که به توسعه تجارت دو کشور کمک می‌کند، در تردد زمینی باید از مسیر عراق استفاده کرد که این مهم با همکاری سه جانبه امکان‌پذیر می‌شود، این خط زمینی تعیین شده است که اجرایی کردن توافقات می‌تواند تسریع و تسهیل برای ایران به همراه داشته باشد. از سوی دیگر ضابطه‌مند کردن ترددهای دریایی برای قراردادهای تجار و فعالان اقتصادی بسیار اهمیت دارد، بر همین اساس باید برای تقویم برنامه‌ریزی شده حرکت کشتی‌ها اقدام کرد که می‌تواند نقطه عطفی در تجارت دو کشور باشد. بهبود تبادلات پولی و بانکی یکی از مهمترین اقداماتی که باید انجام شود، مشکلات داخلی سوریه از جمله فاصله بسیار زیاد دو نرخی دلار و ممنوعیت خرید و فروش ارز موجب نبود ثبات شده و ضرر برای فعالان اقتصادی به دنبال دارد که با اجرایی توافقات صورت گرفته در این زمینه، می‌توان به رفع این موضوع نیز امیدوار بود. از طرفی با ممنوعیت برخی کالاها برای ورود به دو کشور و تجارت ترجیحی با تعرفه‌های کمتر از توافقاتی است که پیش از بارها به امضا رسیده اما در مرحله اجرا با مشکلات مواجه بوده است و نیاز به اقدامات لازم برای عملیاتی کردن این موافقت‌ها وجود دارد. سوری‌ها تولیدات زیادی را برای عرضه به ایران ندارد و صادرات به سمت یک سویه شدن از طرف ایران می‌رود، اجرایی کردن تعرفه صفر برای برخی کالاها می‌تواند در توسعه تجاری دو کشور کمک رسان باشد و زمانی برای اقدام در این زمینه مشخص‌شده که امیدواریم به اهداف مدنظر دست یابیم. چهارمین مورد برای توسعه روابط ایران و سوریه افزایش پروازها میان دو کشور است. ایجاد امکان مسافرت به صورت عادی و خرید بلیت ایرلاین‌ها برای تردد به این کشور از مهمترین مواردی است که باید انجام شود، زیرا تجار و فعالان اقتصادی در حال حاضر برای رفت و آمد با موانع بسیاری مواجه هستند. البته مقرر شده تا از ۱۵ خردادماه پروازهای مستقیم از سر گرفته می‌شود، در صورت تداوم پرواز ایرلاین‌ها به سوریه می‌توان برنامه دقیق‌تری برای مبادلات تجاری داشته باشیم. اجرایی شدن این موارد سطح تجارت دو کشور را تغییر می‌دهد، کما اینکه افزایش صادرات و واردات میان این دو کشور قابل انجام است. هفت درصد از آمارهای گمرکی صادرات به عراق مربوط به تجارت ایران با سوریه است، کالاهای ایرانی از مسیر کردستان عراق به سوریه می‌رسد که شامل رقمی معادل ۷۰۰ میلیون دلار می‌شود. در صورت اجرایی شدن توافقات، تجارت دو کشور افزایش خواهد یافت، در خصوص صادرات خدمات فنی ومهندسی اقدامات قابل توجهی داشته‌ایم و شرکت‌های ایرانی با تکیه بر این موضوع اقدامات بسیاری را در بخش‌های زیربنایی مانند سیستم شبکه‌های برق انجام داده‌اند، اما در حوزه بازسازی ساختمان‌ها اقدام موثری انجام نشده است. همچنین برای نوسازی ماشین‌آلات کارخانجات و بازسازی این فضاها ۶۰ شرکت احصا شده تا بتوانیم به صورت مشترک برای توسعه تولیدات دوسویه اقدام شود تا یا به طور کامل فعالان اقتصادی ایرانی بر شرکت‌ها سرمایه‌گذاری یا به صورت مشترک در این زمینه اقدام کنند. با شرکت ایمیدرو هماهنگی لازم انجام شده است تا تحت پلتفرمی بتوانیم مشتری و متقاضی را با یکدیگر ارتباط دهیم و به مرور شاهد افزایش این تعاملات باشیم.
گروه انرژی: هزینه روی انرژی پاک تحت تاثیر بحران انرژی جهانی، افزایش پیدا کرده و طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، سرمایه گذاری در انرژی خورشیدی امسال برای نخستین بار از نفت، پیشی خواهد گرفت. به گزارش «تجارت»، فاتح بیرول، مدیر اجرایی آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) در بیانیه‌ای گفت: انرژی پاک به سرعت و سریع‌تر از آنچه بسیاری از مردم تصور می‌کنند، رو به توسعه است. این موضوع در روندهای سرمایه‌گذاری که در آن، فناوری‌های پاک از سوخت‌های فسیلی فاصله بیشتری پیدا می‌کنند، روشن است. به ازای هر دلاری که در سوخت‌های فسیلی، سرمایه گذاری می‌شود، حدود ۱.۷ دلار (۱.۵۸ یورو) در انرژی پاک سرمایه گذاری می‌شود.
چرا سرمایه گذاری در انرژی پاک افزایش یافته است؟
انتظار می‌رود که با سرمایه گذاری در انرژی خورشیدی، فناوری‌های کم کربن، سهم ۹۰ درصد از کل سرمایه گذاری در تولید برق داشته باشند. مصرف‌کنندگان هم در حال سرمایه‌گذاری بیشتری هستند و پیش بینی می‌شود فروش جهانی پمپ‌های حرارتی و خودروهای برقی پس از افزایشی که سال گذشته داشتند، در سال ۲۰۲۳، یک سوم رشد کند. طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، مجموعه‌ای از عوامل از دوره‌های رشد اقتصادی قوی گرفته تا قیمت‌های متغیر سوخت‌های فسیلی، به این گردش مالی کمک کرده‌اند. سیاست‌هایی که از رشد انرژی پاک حمایت می‌کنند مانند قانون کاهش تورم آمریکا و همچنین ابتکارات در اروپا، ژاپن و چین هم کمک کرده است. این آژانس افزود: سرمایه گذاری در سوخت‌های فسیلی همچنان در حال افزایش است و برای دستیابی به هدف کربن صفر تا سال ۲۰۵۰، باید به سرعت کاهش پیدا کند. چند شرکت معدود که بیشتر از دوران پیش از شیوع پاندمی کووید ۱۹ سرمایه‌گذاری می‌کنند، شرکت‌های ملی نفت در خاورمیانه هستند. اگرچه بسیاری از شرکت‌های سوخت فسیلی سال میلادی، گذشته سودهای کلان کم‌سابقه‌ای را تجربه کردند اما بیشتر این پول به جای استفاده در عرضه، صرف پرداخت سود نقدی سهام، بازخرید سهام و بازپرداخت بدهی شده است. بر اساس گزارش یورونیوز، اما بهبود پیش بینی شده سرمایه گذاری در سوخت‌های فسیلی، به معنای آن است که هزینه در سال ۲۰۲۳ رشد می‌کند. مجموع سرمایه گذاری، دو برابر میزان سرمایه گذاری است که باید تا سال ۲۰۳۰ برای دستیابی به هدف کربن صفر تا سال ۲۰۵۰، باشد. سرمایه گذاری در زغال سنگ سال گذشته به بالاترین رکورد همه زمانها رسید و حدود شش برابر بالاتر از میزان سرمایه‌گذاری ضروری برای تحقق این سناریو خواهد بود.
پرواضح است که گذار انرژی به شکلی که امروز مطرح است، مشابه هیچ‌یک از موارد مشابه پیش از خود نیست. اکثر قریب به اتفاق گذارهای قبلی انرژی عمدتا به‌دنبال مزایای اقتصادی بوده‌اند، حال آنکه محرک اصلی برای گذار انرژی کنونی، سیاست است. گذارهای پیشین انرژی به گواه تاریخ، بیش از یک قرن یا بیشتر زمان برده و البته هیچکدام از آنها از جنس‌گذاری نبوده‌‌‌‌‌‌اند که اکنون مطلوب نظر جوامع است. هدف از گذار کنونی انرژی فقط معرفی و آوردن منبع انرژی جدید نبوده بلکه در نگاهی کلان‌‌‌‌‌‌تر، تغییر کامل ساختارها و بنیان‌‌‌‌‌‌های انرژی جهان امروزی است که قرار است در کمتر از ۲۵سال‌عملیاتی شود. به باور کریمی، در آمایش سرزمین همه ابعاد طرح درنظر گرفته نشده‌است و بر این اساس دو تصمیم اشتباه گرفته شد که شامل ایجاد شبکه سراسری گاز و شبکه سراسری برق بهصورت موازی بوده که در این مسیر البته، موضوع بهرهبرداری از انرژیهای تجدیدپذیر مغفول مانده‌است.
پایان عصر نفتی
بر اساس برآوردها به زودی منابع نفتی جهان به پایان می‌‌رسند و به همین دلیل، دولت‌ها به دنبال انرژی جایگزین هستند. انرژی باد، خورشید و دیگر اقسام انرژی تجدیدپذیر شاید همان آلترناتیوی باشد که دنیا از آن در آینده برای تامین انرژی بهره خواهد برد. از این رو در کشور ما نیز با توجه به برخورداری از ۳۰۰ روز آفتابی و همچنین بادهای موسمی مناسب برای بهرهبرداری از انرژیهای تجدیدپذیر، این ضرورت مطرح شد و حتی برنامه‌هایی مانند تکلیف دولت به تولید حداقل ۵ درصد از برق کشور از منابع تجدیدپذیر به عنوان یک چشم‌انداز مورد تاکید قرار گرفت، اما در عمل به دلیل فقدان جذابیت سرمایه‌گذاری شاهد تحقق این اتفاق مهم نبوده‌ایم. حتی دولت در سال گذشته، تعرفه‌های مربوط به خرید تضمینی انواع انرژیهای تجدیدپذیر را حدود ۴۰ درصد افزایش داد، اما با توجه به سرمایه‌گذاری دلاری و قراردادهای خرید تضمینی ریالی، راه به جایی نبرد و نتوانست باعث ترغیب سرمایه‌گذاران شود.
گروه راه و مسکن: از مهمترین وعده‌های دولت رئیسی از آغاز تاکنون، کنترل قیمت‌ها به‌یژه مدیریت وضعیت مسکن در کشور بود. این در حالی است که آمارها از وضعیت اجاره در کشور، بحرانی است و پیش‌بینی‌ها آینده روشنی را از این بازار نشان نمی‌دهد و افزایش هزینه‌ها برای اجاره‌نشین‌ها، آنها را به ترک منطقه و خانه‌شان مجبور کرده و در شدیدترین حالت خود هم مهاجرت معکوس از شهر به حاشیه‌های شهر را سبب شده است.
به گزارش «تجارت»، نرخ ارز و نرخ تورم عواملی هستند که به‌طور سنتی روی بازار مسکن تاثیر می‌گذارند و این دو عامل در یک سال گذشته، روند صعودی خود را حفظ کرده و بازار مسکن را هم تحت تاثیر قرار داده‌اند. دی‌ماه ۱۴۰۱ متوسط قیت هر متر واحد مسکونی در شهر تهران به حدود ۵۵ میلیون تومان رسیده بود و کارشناسان معتقدند در حال حاضر متوسط قیمت دست‌کم به حوالی ۶۰ میلیون تومان رسیده است. در عین حال که با کاهش قدرت خرید مردم سطح تقاضا به‌ویژه برای خانه‌های نوساز کاهش یافته و از سوی دیگر کاهش چشمگیر سود انبوه‌سازان نیز میزان ساخت آپارتمان را در کشور پایین آورده است. کما اینکه دبیر کانون سراسری انبوه‌سازان مسکن با تأکید بر اینکه پیش‌بینی خوبی برای بازار مسکن در سال ۱۴۰۲ ندارد، می‌گوید بسیاری از فعالان که به صورت خُرد در بازار ساخت و ساز مسکن فعال بودند با توجه به افزایش تورم در این بخش از بازار خارج شده‌اند و این روند همچنان ادامه خواهد داشت چراکه تورم در سال جاری ادامه خواهد داشت و بحران در بخش تأمین مصالح ساختمانی و زمین بیشتر از سال گذشته خواهد شد؛ و از آنجا‌یی که تولید مسکن برای سرمایه گذاران توجیه اقتصادی ندارد، این موضوع زنگ خطر جدی‌تری در ادامه سال گذشته برای صنعت مسکن در سال جاری است. بدین ترتیب دولت سیزدهم که یکی از وعده‌هایش ساخت یک میلیون مسکن در سال بود، تنها تنها نتوانسته این وعده خود را محقق کند، بلکه بازار مسکن را در شرایط تورمی شدیدی که به‌دلیل ناتوانی در ساخت و خرید، رکودی هم شده، قرار داده است.
تورم ۳۸.۳ درصدی مسکن در اردیبهشت
مرکز آمار ایران، نیمه اردیبشت و با تاخیر دو هفته‌ای از اول ماه بود که گزارش تورم در فروردین ماه را با تورم کل ۵۵.۵ درصدی و تورم ماهیانه مسکن ۲.۲ درصدی منتشر کرد، اما در این گزارش شاخص‌هایی مثل تورم ۱۲ماهه منتهی به فروردین و همچنین تورم نقطه‌به‌نقطه به تفکیک دیده نمی‌شد، پس از آن بالاخره ۲۹ اردیبهشت، جزئیات تورم را منتشر کرد که بر اساس آن تورم نقطه‌به‌نقطه مسکن در فروردین ماه ۳۹ درصد اعلام شد. با انتشار جدیدترین آمار تورم اردیبهشت‌ماه هم، نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه مسکن ۳۸.۳ درصد اعلام شد. البته تورم مسکن مدت‌هاست که در بخش غیرخوراکی، عدد بالایی را به خود اختصاص می‌دهد و حتی در سال گذشته هم رکورد به جا گذاشت، در عین حال که در تمامی ماه‌های سال گذشته، بیشترین اثرگذاری بر تورم دهک اول در میان گروه‌های غیرخوراکی، به بخش مسکن تعلق داشت و این یعنی فقیرترین دهک جامعه، بیشترین تورم را میان گروه‌های غیرخوراکی از سمت گروه مسکن متحمل شده‌است.
رشد مسکن ادامه دارد
پیمان مولوی، اقتصاددان و کارشناس بازارهای مالی هم در این باره به تجارت‌نیوز گفت: بازده مسکن از انتهای آذر ۱۴۰۱ تا انتهای خرداد ۱۴۰۲ بهصورت نقطه‌ای حداقل ۳۰ درصد خواهد بود. وی افزود: نرخ بهره حقیقی در حال حاضر نزدیک به منفی ۲۰ درصد است؛ تا زمانی که نرخ بهره حقیقی در اقتصاد ایران منفی باشد، رشد بازار مسکن یا دوره رونق این بازار ادامه دارد. رشد قیمت در بازار مسکن از تورم سال ۱۴۰۲ که چشم‌اندازی بالاتر از ۵۰ درصد دارد، در کل کشور پیشی خواهد گرفت. وی همچنین گفت: به نظر می‌آید تا خرداد ۱۴۰۲ متوسط قیمت مسکن در شهر تهران از متری ۶۲ میلیون تومان عبور خواهد کرد. محمود اولاد، کارشناس بازار مسکن نیز در این خصوص اظهار کرد: در نتیجه کمبود عرضه که طی سال‌های گذشته ایجاد شده است، رشد بالای تقاضا را شاهد خواهیم بود. حتی اگر تحریم‌ها نیز برداشته شود و وضعیت رو به بهبود برود باز هم مساله درباره بهبود شرایط بازار مسکن متفاوت است، زیرا برای فراهم کردن واحد برای عرضه، یک تا دو سال زمان لازم است و بازار پاسخگوی عرضه در آن بازه زمانی نیست.
۵۲ برابر شدن قیمت مسکن در تهران طی ۱۷ سال
چندی پیش رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس گفت که برخی جذابیت‌ها باعث شده قیمت مسکن طی ۱۷ سال گذشته در تهران ۵۲ برابر شود. بابک نگاهداری گفت که بسیاری از صاحب‌نظران حوزه مسکن اعتقاد دارند ریشه اصلی مشکلات بازار مسکن و اجاره بها را باید بخش عمده آن را در مولفه‌های اقتصاد کلان همچون تورم و نرخ ارز جستجو کرد. وی با بیان اینکه ساماندهی بازار مسکن به بهبود اجاره بها کمک خواهد کرد، یادآور شد: مسکن یکی از محبوب‌ترین سرمایه‌ها به حساب می‌آید و این محبوبیت را می‌توان در این موضوع بررسی کرد که سرکوب قیمت یک کالا را می‌توان با واردات انجام داد اما چون مسکن قابلیت واردات ندارد، محبوبیتی برای مردم جامعه ایجاد می‌کند تا سرمایه‌‌گذاری‌های خود را در این بخش انجام دهند ضمن آنکه عدم وجود مالیات کارآمد در بخش مسکن طی سال‌های گذشته بر محبوبیت این بخش افزوده است و برآیند این جذابیت‌ها باعث شده تا قیمت مسکن در طی ۱۷ سال گذشته در تهران ۵۲ برابر شود هرچند این رشد قیمتی در شهری چون یاسوج ۸ برابر بوده است.
وقتی دخل و خرج نمی‌خواند
از طرف دیگر آینده این بازار هم افق روشنی نشان نمی‌دهد. با توجه به وضعیت بحرانی اقتصاد کلان، چشم‌انداز افزایشی نرخ تورم و کسری بودجه دولت کارشناسان قیمت مسکن را تا پایان سال صعودی پیش‌بینی می‌کنند. آنها معتقدند با این شرایط، وضعیت برای خانه‌اولی‌ها تا حد زیادی سخت‌تر خواهد شد و قدرت خرید مردم برای مسکن از این حد بحرانی نیز فراتر می‌رود تا آنجا که حاشیه‌نشینی و سکونت‌های غیررسمی به‌ویژه در کلانشهری مانند تهران افزایش خواهد یافت. کارشناسان اقتصادی معتقدند با شرایطی که در پیش است، نوعی مهاجرت معکوس منفی پیش خواهد آمد که از داخل شهر به سمت حاشیه و از شهرهای بزرگ به سمت شهرهای کوچک می‌روند. اینکه به شهرهای کوچک می‌روند هم برای توسعه اقتصادی نیست بلکه دیگر دخل و خرج افراد باهم همخوانی ندارد و مجبور می‌شوند که بدون سرمایه به شهر کوچک بروند. یا مثلا اجاره‌نشینی که سال‌ها در منطقه‌های شمال شهر زندگی کرده یا خانه بزرگ داشته، حالا مجبور است منطقه و خانه خود را عوض کند، زیرا دیگر پولی برای اجاره ها ندارد و در نهایت ادامه این روند، کپرنشینی و حاشیه‌نشینی را افزایش می‌دهد. شهرهای اطراف تهران با توجه به فاصله‌ای که با شهر مرکز دارند و امکانات پایین در زمینه حمل و نقل در عمل به خوابگاهی برای ساکنان این محدوده‌ها تبدیل شده‌اند.
گروه صنعت و تجارت: بر اساس گزارش‌های منتشر شده در یک ماهه سال جاری میزان صادرات ایران به فدراسیون روسیه به ۶۰ میلیون دلار رسیده و این در حالیست که در سال گذشته تجارت ایران با روسیه 30 درصد افزایش یافت.
به گزارش «تجارت»، در ماه‌های اخیر و به ویژه بعد از تحریم‌های سنگین غرب علیه روسیه به نظر می‌رسد که روابط تجاری ایران و روسیه گسترش پیدا کرده و یا دست کم برنامه‌های ویژه‌ای برای گسترش روابط تجاری خود دارند. از آنجا که روسیه بعد از دست دادن بازار غرب به دنبال بازارهای جدید به ویژه در آسیا بوده طبیعتا این امر منجر به تعمیق روابط تجاری ایران و روسیه شده هر چند که در جاهایی حضور روسیه در بازار چین به زیان ایران تمام شده است. حضور روسیه در بازارهای آسیایی برای برخی از محصولات ایرانی از جمله نفت و یا محصولات معدنی و فولادی گران تمام شد چرا که روسیه محصولات خود را در راستای جذب بازار با تخفیف به فروش می‌رساند و ایران نیز در این راستا مجبور شد تخفیفات بیشتری ارائه دهد تا دست کم بتواند بازارهای صادراتی خود را همچنان حفظ کند.
آمار تجارت ایران و روسیه در سال 1401
طبق گزارش‌های منتشر شده مبادلات تجاری ایران و روسیه در سال‌های اخیر افزایش یافته است. آمار و ارقام از تجارت ایران و روسیه طی سال های 1399، 1400 حاکی از آن است که تراز تجاری با این کشور طی بازه های مورد بررسی به نفع روس ها بوده و صادرات ایران به این کشور قابل توجه نیست. حال آنکه مقامات دو طرف عزم جدی برای توسعه روابط با یکدیگر دارند.
میزان صادرات سال 1400 ایران به روسیه به میزان 600 میلیون دلار بوده که این عدد در مقایسه با مدت مشابه سال 99، رشد 21 درصدی داشته است. آمارهای سال 1401 نیز حکایت از این دارد که روند صادرات به روسیه افزایشی بوده است. اگرچه هدفگذاری صادرات ایران به روسیه در سال 1401 بالای یک میلیارد دلار بود اما در عوض تنها 745 میلیون دلار صادرات به روسیه ثبت شده که با رقم پیش‌بینی شده اختلاف زیادی دارد. هرچند که همین رقم نشان می‌دهد که روسیه در بین کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا مهمترین مقصد کالاهای صادراتی ایران بوده است. بنابراین با این صادرات 745 میلیون دلاری میزان فروش محصولات ایرانی به روسیه 30 درصد افزایش یافته است.
وضعیت تجارت ایران با آسیای میانه، قفقاز و روسیه
پس از عضویت ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا، صادرات به کشورهای عضو این منطقه به شکل جدی افزایش یافته و در دوره تحریم‌ها نیز این روند ادامه داشته است. بر اساس جدیدترین آمار ارائه شده از سوی سازمان توسعه تجارت، این روند در سال ۱۴۰۱ نیز ادامه داشته است.
رحمت‌الله خرمالی، مدیرکل آسیای میانه، قفقاز و روسیه سازمان توسعه تجارت با اشاره به عملکرد صادراتی ایران گفت: صادرات ایران به کشورهای آسیای میانه، قفقاز و روسیه در سال گذشته به بیش از سه میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار رسیده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل، رشد ۱۸ درصدی داشته است. به گفته او صادرات ایران به این کشورها در سال ۱۴۰۰ نیز با رشد ۴۰ درصدی همراه بوده است.
خرمالی با اشاره به پنج کشوری که در رتبه نخست صادرات ایران به کشورهای حوزه آسیای میانه، قفقاز و روسیه قرار داشته‌اند، افزود: در سال ۱۴۰۱ بیشترین صادرات ایران در این حوزه با رقم ۷۴۵ میلیون دلار به فدراسیون روسیه بوده که رشد حدود ۳۰ درصدی داشته است و آذربایجان با ۶۵۰ میلیون دلار، ارمنستان با ۴۶۵ میلیون دلار، ترکمنستان با ۴۶۰ میلیون دلار و ازبکستان با ۲۹۰ میلیون دلار در رتبه‌های بعدی قرار داشته‌اند.
مدیرکل آسیای میانه، قفقاز و روسیه سازمان توسعه تجارت ادامه داد: در یک ماهه سال ۱۴۰۲ نیز صادرات ایران به کشورهای حوزه آسیای میانه، قفقاز و روسیه ، ۲۱۵ میلیون دلار بوده که رشد ۵۰ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشته است.
خرمالی با اشاره به عملکرد صادراتی کشورهای حوزه آسیای میانه، قفقاز و روسیه در سال ۱۴۰۲ گفت: در یک ماهه سال جاری میزان صادرات به فدراسیون روسیه ۶۰ میلیون دلار، آذربایجان ۳۳ میلیون دلار، ارمنستان ۳۲ میلیون دلار، ترکمنستان ۲۷ میلیون دلار و ازبکستان ۲۰ میلیون
دلار بوده است. به گفته او صادرات به این ۵ کشور نیز در سال ۱۴۰۲ نسبت به مدت مشابه سال گذشته با رشد همراه بوده است.
این آمارهای رو به رشد از تجارت ایران با روسیه و سایر کشورهای عضو قفقاز و آسیای میانه نشان می‌دهد که ایران روی تجارت با این کشورها حساب ویژه‌ای باز کرده است.
هدفگذاری تجارت 7.5 میلیارد دلاری ایران با روسیه
نزدیکی استراتژیک ایران و روسیه طی سال‌های اخیر باعث شده که این دو کشور بتوانند روی گسترش تجارت خود با یکدیگر برنامه‌ریزی ویژه‌ای داشته باشند. رئیس شورای تجاری روسیه و ایران در سخنانی اعلام کرد دولت فدراسیون روسیه و دولت جمهوری اسلامی ایران در حال تنظیم موافقتنامه همه‌جانبه‌ای هستند که در آینده نزدیک بین رؤسای جمهور دو کشور به امضا خواهد رسید.
«لئونید لوژچکو» با اشاره به اینکه در این موافقتنامه حذف دریافت برخی از عوارض گمرکی بین دو طرف پیش‌بینی شده تصریح کرد: یکی از مشکلات در حال حاضر رسوب‌گذاری دهانه رود ولگاست که باعث شده تا کشتی‌های باری با حداقل ظرفیت در این رود بزرگ تردد کنند، دولت فدرال روسیه بودجه لازم را برای حل این مشکل اختصاص داده و در آینده نزدیک لایروبی دهانه این رود آغاز و مشکل تردد کشتی‌های باری حل خواهد شد. وی به اشاره به اینکه دولت روسیه در حال ساخت ۱۶ کشتی باری برای استفاده آنها در مسیر کریدور « شمال - جنوب » است، گفت: با برنامه‌ریزی‌های به عمل‌آمده حجم تجارت دو کشور تا سال ۲۰۲۵ به هفت میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار خواهد رسید. گسترش روابط تجاری در کشورهای شمالی تنها مختص روسیه نیست بلکه سایر کشورها نیز پتانسیل افزایش تجارت با ایران را نیز دارند منوط به اینکه موافقتت‌نامه تجارت آزاد بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا امضا شود.
نماینده ایران در دومین مجمع اقتصادی اتحادیه اوراسیا گفت: پارسال حجم مبادلات تجاری ایران و کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا ۵.۵ میلیارد دلار بود که با امضای تفاهم نامه جامع تجارت آزاد با این اتحادیه، حجم مبادلات سه برابر خواهد شد. در همین راستا «آلکسی اورچوک» معاون نخست وزیر روسیه ۲۹ اردیبهشت ماه ۱۴۰۲ در حاشیه چهاردهمین مجمع اقتصادی بین المللی «روسیه - جهان اسلام: کازان فوروم» به منابع خبری روسیه گفت: اتحادیه اقتصادی اوراسیا ممکن است زودتر از سایر کشورها به توافق بر سر منطقه آزاد تجاری با ایران دست یابد. سخنان مقام های عضو اتحادیه اوراسیا حاکی از آن است که این اتحادیه و جمهوری اسلامی ایران به امضای توافقنامه نهایی و جامع ایجاد منطقه آزاد تجاری نزدیک شده اند، موضوعی که به تحقق تحول اقتصادی مهم در این کشورها منجر خواهد شد.
جوان‌ترین مدیر مدرسه استان البرز در سخنرانی پیش از خطبه های نمازجمعه شهرستان فردیس با بیان پاره‌ای از مشکلات و آسیب‌هایی که قشر جوان به ویژه دختران نوجوان سرزمین‌مان را تهدید می‌کند، به نقش تأثیرگذار آموزش‌وپرورش و اهمیت همکاری ارگان‌های مختلف برای فرهنگ‌سازی در این زمینه تأکید کرد.
فاطمه نجار با تبریک سالروز آزادسازی خرمشهر و با بیان اینکه فتح خرمشهر فتح خاک نبود، فتح ارزش‌ها بود، از امام جمعه فردیس که این فرصت را طبق بیانیه گام دوم به یک جوان داده که در نماز عبادی - سیاسی جمعه گوشه‌ای از دغدغه‌های هم‌قطاران خویش را مطرح کند، تشکر کرد و گفت: جا دارد یادی کنیم از زحمات زنان در 8 سال جنگ تحمیلی که بار زینبی بودن را به دوش کشیدند.
وی با اشاره به سخنی از مقام معظم رهبری که فرمودند: «فردای ما متوقف به امروزِ آموزش‌وپرورش است.»، اظهار داشت: امروز جایگاه آموزش‌وپرورش به‌مثابه مهمترین نهاد تربیت نیروی انسانی و مولد سرمایه اجتماعی کجاست؟ آیا آماده‌ایم کسانی مانند رجایی ، باهنر و مطهری تربیت کنیم؟
جوان ترین مدیر مدرسه استان البرز با ابراز تأسف از مغفول ماندن سند تحول بنیادین وزارت آموزش‌وپرورش گفت: متأسفانه محتوای کتب درسی متناسب با نیاز روز دانش‌آموزان نیست و در استان و به ویژه شهرستان فردیس از کمبود معلم، مشاور، نیروی خدماتی و...، تعداد بالای دانش‌آموزان در کلاس، فضای محدود کلاس در مدارس دولتی و از طرفی هزینه‌های سرسام‌آور اجاره‌بها و نخواندن دخل و خرج‌ها در مدارس غیردولتی، رنج می‌بریم و با ادامه این روند شاهد انواع مشکلات روحی و روانی خواهیم بود.
نجاربا بیان اینکه حالِ امروز آموزش‌وپرورش بد است و مطالبات برحق معلمان رسانه‌ای شده اما بر زمین‌مانده است،افزود: مسائل آموزش‌وپرورش مانند کلاف سردرگمی درهم‌پیچیده شده، اما گویی همچنان وزارت آموزش‌وپرورش در نگاه سیاستمداران ما آخرین مسئله است با دیدگاه مصرف‌گرایانه و کوتاه‌مدت ، درحالی‌که ما نیازمند بازمهندسی سیاست‌ها در حوزه آموزش‌وپرورش هستیم. وی ادامه داد: متأسفانه به آمال‌ها و آرزوهای بلند ایرانی - اسلامی فقط به حد عاطفی و احساسی دل‌خوش می‌کنیم درحالی که تشکیل جلسه ، حرف‌های شعاری، عکس و گزارش‌های تکراری ومرثیه‌سرایی در حوزه آموزش بی‌فایده است و اکنون زمان آن است که باید چاره‌ای بیندیشیم و عمل کنیم.
جوان‌ترین مدیر مدرسه استان البرز با طرح این سؤال که «مگر نمی‌گوییم ما جنگ را با فرماندهان ۲۰ساله بردیم، پس چرا به جوان امروز فرصت نمی‌دهیم و اعتماد نمی‌کنیم؟ به اهمیت کادرسازی و لزوم به‌کارگیری جوانان توانمند در تصدی پست‌های مدیریتی به‌ویژه در بدنه آموزش‌وپرورش اشاره کرد و گفت: معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب فرمودند: «مدیران جوان، کارگزاران جوان، اندیشمندان جوان، فعّالان جوان، در همه میدان‌های سیاسی و اقتصادی و فرهنگی و بین‌المللی و نیز در عرصه‌های دین و اخلاق و معنویّت و عدالت، باید شانه‌های خود را به زیر بار مسئولیّت دهند.» از مسئولین خواست از ظرفیت نسل جوان مؤمن، دانا و پرانگیزه و حضور مؤثر پیشکسوتان این عرصه در سمت مشاور و راهنمای کاردان جهت ایجاد تمدن نوین اسلامی بهره بیشتری ببرند.
نجار افزود: دانشگاه فرهنگیان به عنوان شاهراه ورود به وزارتخانه آموزش و پرورش و بازوی تربیت نیروی انقلابی ، محلی است که معلم تربیت می‌شود و دانشجومعلمان نخبه برای نسل‌سازی در این دانشگاه تربیت می‌شوند اما متاسفانه پردیس‌های آن به‌ویژه پردیس خواهران از امکانات حداقلی برخوردار است و اگر مسئولین، آینده این شهر و فرزندان این شهر برایشان مهم است باید مشکلات دانشگاه فرهنگیان را احصا و برای رفع آنها اقدام کنند.
این مدیر جوان به بیان دیدگاه خویش در برگزاری مراسم مختلف بزرگداشت روز دختر در دهه کرامت پرداخت و گفت: به‌راستی در طول این سال‌ها در این دهه‌های کرامت برای دختران این شهر چه‌کار فرهنگی انجام دادیم؟ کارفرهنگی این نیست که مراسمی بگیریم، چند تا عکس بیندازیم، رزومه پر کنیم و برویم تا سال بعد! آیا در روز دختر ما صدای دختران این شهر را شنیدیم؟ با آنها به گفت‌وگو نشستیم؟
نجاربا بیان اینکه جنس کارفرهنگی بلندمدت و عمیق است، اظهار کرد: گاهی از رفتار دختران شهرمان ناراحت می‌شویم، اما ما برای آنان چه کردیم؟ چه امکاناتی برایشان فراهم کردیم؟ چه محتوایی، چه خوراک فکری در اختیارشان قرار دادیم که امروز برخی رفتار آنان را برنمی‌تابیم. به‌عنوان‌مثال، به دلیل کمبود آزمایشگاه‌های مدارس حداقل یک پژوهش‌سرای بسیار قوی نیاز است تا مدارسی که امکانات لازم را ندارند از آن استفاده کنند اما پژوهش‌سرای کوثر با وجود تمام زحماتی که همکاران می‌کشند، از حداقلی‌ترین امکانات برخوردار است.
وی با تأکید ویژه بر همکاری ارگان‌های مختلف برای فرهنگ‌سازی بیشتر در این زمینه افزود: آموزش‌وپرورش تنها متولی تربیت نیست باید همه ارگان‌ها و سازمان‌ها و تشکل‌های سازنده فرهنگی در این مسیر دست‌به‌دست هم داده و همگام و هماهنگ باشند چرا که در این جنگِ تمدنی کار باید تشکیلاتی باشد و از کار جزیره‌ای پرهیز شود همانگونه که خداوند فرمود: «وَاعتَصِموا بِحَبلِ اللَّهِ جَمیعًا وَلا تَفَرَّقوا بر ریسمان الهی چنگ بزنید.»
جوان‌ترین مدیر مدرسه استان البرز ابراز امیدواری کرد؛ با خرد جمعی و همکاری مسئولان دلسوز، مردم، ارگان‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد برای مشکلات شهرستان فردیس و استان البرز در کنار هم دوشادوش هم حرکت کنیم و قدم برداریم.
گروه جامعه: شهردار تهران درباره فساد ۲۰ هزار میلیارد تومانی مربوط به ادوار گذشته و برخورد با فساد در سه سطح توضیحاتی داد. به گزارش تجارت از مهر، علیرضا زاکانی شهردار تهران در مراسم پنجاه و هفتمین شنبه‌های امید و افتخار و اظهار کرد: ما آمده‌ایم فساد را به سه دسته تقسیم‌بندی کرده‌ایم؛ یک دسته فساد تعبیر به این بود که خورد و برد، برداشت و برد که شهرداری در این زمینه متضرر شده و برای این مسئله برنامه خاصی را شروع کرده‌ایم و حق و حقوق شهرداری در قراردادها و پروژه‌ها پیگیری کردیم و بیست هزار میلیاردی که اخیراً در رسانه‌ها به عنوان کشف فساد در شهرداری تهران مطرح شده است مربوط به بازگشت مبالغ ما از قراردادها و پروژه‌ها به شهرداری تهران است که این مسئله شامل زمین، امکان، پول و … است که ما آنها را برگشت داده‌ایم و ربطی هم به دوره فعلی ندارد.
وی افزود: این مسئله و بازگشت ۲۰ هزار میلیارد تومان به شهرداری تهران به ادوار مختلف شهرداری مربوط است و این پروژه‌های متنوعی است که به دوره‌های مختلف مربوط است. به عنوان مثال شهروند هم یک نمونه آن است که در گذشته برند شهروند را به ارزش ۶۰۰ میلیارد تومان به قیمت آن زمان به ۳ میلیارد تومان فروخته بودند که با پیگیری‌ها آن را برگردانیم. لذا ما بخشی از امکانات شهر را برگردانده‌ایم که عدد این امکان حداقلش ۲۰ هزار میلیارد تومان اشاره شده است و هیچ ربطی هم به دوره ما ندارد و اهتمام شورای ششم و شهردار منتخب شورا بر این بوده که بتوانند حق مردم را بازگردانند و این اتفاق افتاده است.
زاکانی افزود: در همین بخش نیز مجموعه‌هایی بودند که ما آنها را به شهرداری بازگرداندیم و پس گرفتیم که عدد آن ۱۱۰ مجموعه است و ما توانستیم این مجموعه‌ها را بازگردانیم و عدد آن حدود ۸ الی ۹ هزار میلیارد تومان است و این عدد جدای آن رقم ۲۰ هزار میلیارد تومان است.
شهردار تهران تصریح کرد: ما البته علاقه‌ای نداریم بازگویی این موارد را در فضای عمومی عنوان کنیم. علاقه داریم که برویم آنها را بگیریم و برای شهر و شهروندان نگه داریم. این موضوع به صورت جدی پیگیری می‌شود.
وی افزود: به عنوان مثال در بام لند نیز که در گذشته قرارداد نادرستی بسته شده بود ما آن قرارداد را پیگیری کردیم و آن را صورتجلسه کردیم که بام‌لند به شهرداری بازگردد و بام‌لند به قیمت سال گذشته ۱۱ تا ۱۲ هزار میلیارد تومان بود و الان به ۱۶ هزار میلیارد تومان رسیده است و تمام این موارد غیر از ۲۰ هزار میلیارد تومانی است که در ابتدا به آن پرداختم.
شهردار تهران گفت: در بخش اول هم که گفتم امسال بنا داریم پروژه‌هایی که از دست شهرداری بیرون رفته به شهرداری بازگردانیم و این مسئله در دستور کار ما قرار دارد.
وی ادامه داد: موضوع دیگر، سیستم معیوبی بود که وجود داشت و این مسئله آسیب می‌زد و یکی از کارهای بزرگی که در این دوره انجام شده به نظارت فنی سیستمی شده شهرداری بر می‌گردد و بزرگترین تحولی است که در حوزه شهری درخصوص جلوگیری از فساد انجام خواهد شد. به عنوان مثال ما در یک پرونده سال گذشته بررسی کردیم که ۷ میلیارد تومان از سوی مالک پرداخت کرده بود که مالک برای اخذ پایان کار به شهرداری مراجعه کرده بود و ما بررسی کردیم که مالک می‌بایست ۳۲۷ میلیارد تومان پرداخت می‌کرده است که در این زمینه ۱۲۰ میلیارد تومان حذف و تنها ۷ میلیارد تومان از سوی مالک پرداخت شده بود و ۱۲۰ میلیارد تومان را بروزرسانی کردیم و به ارزش روز قیمت‌گذاری کردیم و به هزار میلیارد تومان رسید که از این رقم مبلغ پرداخت شده به قیمت روز کسر و فرد ۸۴۰ میلیارد تومان به شهرداری پرداخت و در نهایت پایان کار خود را اخذ کرد و این مسئله نشاندهنده این است که با اینگونه اقدامات راه فساد در مجموعه شهرداری بسته خواهد شد.
زاکانی گفت: البته ناگفته نماند که این موارد هیچکدام به این دوره ارتباط ندارد و به ادوار گذشته بر می‌گردد.
شهردار تهران با تاکید بر اینکه ما به هیچ عنوان از حق و حقوق شهروندان نخواهیم گذشت تصریح کرد: این موضوع به صورت جدی توسط مدیریت شهری اعم از شورا و شهرداری پیگیری می‌شود و با سیستمی شدن نظارت‌ها می‌تواند جلوگیری از فساد را در بدنه شهرداری داشته باشند.
وی با اشاره به رویکرد شهرداری تهران برای شفافیت در قراردادها، گفت: در بخش کمیسیون ماده ۵ نیز باید به این نکته اشاره کنم که همه موارد در سامانه شفافیت بارگذاری می‌شود و همه مصوبات را می‌توانند رؤیت بکنند. زاکانی با اشاره به بخش خرده تخلفات در بدنه شهرداری تهران گفت: به عنوان مثال می‌توان در این بخش به موضوع رشوه اشاره کرد که برای این کار نیز ما آموزش پرسنل و صیانت از پرسنل و سیستمی کردن کار و ایجاد عدم ارتباط با مراجعه‌کنندگان را در دستور کار قرار داده‌ایم. همچنین اگر جایی متوجه شویم که تخلفی صورت گرفته با آن برخورد می‌کنیم و اغماضی نیز نکرده‌ایم.
وی ادامه داد: در این زمینه یکی از مواردی که بود که جنجال شد چیزی بود که خودمان رفتیم و ۵ نفر را شناسایی کردیم و خودمان عنوان کردیم و برخورد هم صورت گرفت و این مسئله را به دفتر ما انتصاب می‌دادند که اشتباه بود. یک نفر هم که از دفتر ما دستگیر شده بود اصلاً موضوعش فساد نبود، موضوعش خرید یک اسلحه از همان شبکه اشاره شده بود.
شهرداری تهران گفت: این مسئله توسط دستگاه امنیتی پیگیری شد و کسی هم که اسلحه را فروخته بود به فرد اشاره شده گفته بود که حتی مجوز هم برای فرد صادر می‌شود و در واقع فرد اشاره شده به امید داشتن مجوز اقدام به خرید اسلحه کرده بود که دستگاه امنیتی موضوع را بررسی کردند.
گروه جامعه:طبق اعلام صندوق بازنشستگی کشوری، سامانه ثبت نام اینترنتی «وام ضروری» بازنشستگان کشوری از روز گذشته، شنبه ششم خرداد ماه فعال شده و در طول سال نیز به طور مستمر فعال خواهد بود. به گزارش تجارت به نقل از ایسنا، دوره جدید وام ضروری بازنشستگان کشوری با افزایش دو برابری و به مبلغ ۳۰میلیون تومان با دوره بازپرداخت ۳۶ ماهه و کارمزد سالانه چهار درصد به حساب متقاضیان واجد شرایط واریز می‌شود. سامانه ثبت‌نام اینترنتی وام ضروری بازنشستگان کشوری از روزگذشته، شنبه ششم خرداد ماه فعال شده و در طول سال نیز به طور مستمر فعال خواهد بود. این امکان، براساس درخواست بازنشستگان و با هدف تسریع در خدمت به متقاضیانی که نیاز پیش‌بینی نشده به وام دارند در نظر گرفته شده است. به گفته مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری، نخستین مرحله پرداخت وام ۳۰ میلیون تومانی، با توجه به اولویت‌بندی متقاضیانی که ثبت‌نام کرده بودند، برای ۳۲هزار نفر از واجدان شرایط واریز شده است. در درگاه خدمات الکترونیک صندوق بازنشستگی کشوری، شرایط ثبت‌نام و دریافت وام قید شده که به این شرح است: بازنشستگان و موظفین مشترک صندوق بازنشستگی کشوری می‌توانند با توجه به شرایط و ضوابط اقدام به ثبت درخواست وام ضروری خود کنند. پس از اعلام اسامی متقاضیان واجد شرایط ، مبلغ وام بر اساس اولویت تعیین شده به شماره حساب متقاضی نزد بانک صادرات ایران واریز می‌شود. مبلغ وام ۳۰۰ میلیون ریال است و فقط به حساب متقاضی در بانک صادرات که در سیستم احکام درج شده و از این حساب حقوق بازنشستگی/ وظیفه دریافت می‌کند ، واریز خواهد شد. هرگونه تسویه حساب مربوط به وام‌های ادوار گذشته تاثیری در اولویت‌بندی و یا احراز شرایط دریافت وام ایجاد نخواهد کرد.