ادامه تبادل پیامها برای رفع تحریم
سرپرست وزارت خارجه در خصوص احتمال توقف چندماهه مذاکرات رفع تحریمها به دلیل در پیشرو بودن انتخابات ایران و آمریکا، گفت: تبادل پیامها هیچگاه قطع نشده و الان نیز جاری است. باقری کنی در حاشیه جلسه دیروز هیات دولت در جمع خبرنگاران، اظهار کرد: تاکید رئیسجمهوری شهید بر فعال بودن در عرصه سیاست خارجی و محوریت سیاست همسایگی و تعامل جدی با آنان بود. وی در پاسخ به پرسشی درباره واگذاری پرونده هستهای ایران به علی شمخانی، اظهار کرد: البته ما پروندهای نداریم اما فعالیتهای هستهای در چارچوب تدابیر نظام زیر نظر شورای عالی امنیت ملی همچنان ادامه دارد. باقری در پاسخ به پرسشی درباره تدوام آزادسازی ارزهای بلوکه شده، گفت: مذاکرات در این زمینه جاری است. سرپرست وزارت خارجه در پاسخ به پرسشی درباره محتوای مذاکرات با هیات عمانی که به ایران آمده بودند، یادآور شد: ما در موضوعات مختلف منطقهای و بینالمللی از جمله موضوع غزه و جنایات رژیم صهیونیستی و نسلکشی در غزه به طور مفصل صحبت کردیم و درباره دیگر موضوعات بینالمللی نیز رایزنی داشتیم.
قانون سرلوحه برگزاری انتخابات ریاستجمهوری است
دبیر شورای نگهبان تاکید کرد: همه کسانی که به هر نحو در این انتخابات نقشی بر عهده دارند باید قانون را سرلوحه اقدامات خود قرار دهند. آیتالله احمد جنتی دبیر شورای نگهبان در ابتدای جلسه دیروز چهارشنبه ۹ خرداد ۱۴۰۳ این شورا با اشاره به آغاز دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و آرزوی موفقیت برای منتخبان ابراز امیدواری کرد که منتخبان همه توانشان را برای انجام وظایف قانونی خود به کار گیرند و حرکت کشور به سوی پیشرفت را سرعت ببخشند. وی خاطرنشان کرد: صلاحیتها و اختیارات قانونی نمایندگی مجلس شورای اسلامی، نعمت و فرصت بیبدیلی است که برای خدمت در اختیار نمایندگان قرار گرفته و مجاهدت مخلصانه برای انجام وظایف قانونی، بهترین راه برای به جا آوردن شکر این نعمت و سربلندی در پایان دوره نمایندگی است. دبیر شورای نگهبان گفت: بحمدالله نمایندگان مجلس شورای اسلامی الگوهای برجستهای را به عنوان نماینده طراز پیش روی خود دارند که سرآمد آنها شهید مدرس است. آیتالله جنتی همچنین با اشاره به پیامی که مقام معظم رهبری به مناسبت آغاز به کار مجلس صادر فرمودند، گفت: این پیام در تمام دوره باید نقشه راه مجلس شورای اسلامی باشد و نمایندگان باید برای تحقق کامل مفاد این پیام راهبردی برنامهریزی کنند.
گروه سیاسی: در چند هفته اخیر بیش از هر زمان دیگری موضوع صدور قطعنامه ضد ایرانی از سوی آمریکا و اروپا در شورای حکام آژانس بینالمللی مطرح بود که به نظر میرسد پس از شهادت رئیس جمهوری کشورمان و همراهانش، دیدگاه آمریکا در همراهی با تروئیکای اروپایی به شدت تغییر کرده است.
به گزارش «تجارت»، آخرین بار سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان بهعنوان اعضای برجام به همراه آمریکا، در آبان ماه ۱۴۰۱ علیه ایران قطعنامهای صادر کردند تا تهران را به همکاری بیشتر با آژانس بینالمللی انرژی اتمی وادارند، اما این قطعنامه با واکنش تند ایران مواجه شد و ایران برای اولین بار غنیسازی ۶۰ درصدی اورانیوم خود در سایت فردو را کلید زد و این پاسخی قابلپیشبینی به تلاش آمریکا و تروئیکای اروپا در شورای حکام جهت افزایش تنشها پیرامون مساله هستهای ایران بود. در خرداد ۱۴۰۱ نیز علیه ایران در شورای حکام قطعنامه صادر شده بود که در آن مقطع نیز ایران در واکنش به آن فعالیت تعدادی از دوربینهای فراپادمانی آژانس را متوقف کرد. ایران هیچگاه قطعنامههای آژانس را بدون پاسخ نگذاشته و واکنش ایران همواره در حوزههای فنی-هستهای و یا نظارتی بوده است. از این رو قابل پیشبینی است که در صورت صدور قطعنامهای دیگر از سوی تروئیکای اروپا و آمریکا در شورای حکام واکنش احتمالی ایران چه خواهد بود. اعمال فشار از سوی کشورهای اروپایی در آژانس در حالی انجام میشود که ایران و آژانس در آخرین مذاکرات فنی ۲جانبه خود در اردیبهشت ماه در اصفهان توافق کردند تا تیمهای کارشناسی برای عملیاتی کردن بیانیه مشترک همکاری اسفند ۱۴۰۱، مذاکره کنند.
تلاش اروپا برای ماهی گرفتن از آب گلآلود
تشدید فضای همکاری و تعامل میان ایران و آژانس در شرایطی که مذاکرات سیاسی برای احیای برجام متوقف است، هدفی جز تشدید واکنشها از سوی ایران و افزایش سطح و غنای فعالیتهای هستهای ایران ندارد. در حالی که ایران اخیرا نیز برای همکاری با آژانس اعلام آمادگی کرده بود، اما تلاش تروئیکای اروپا نشان میدهد که این کشورها درک دیپلماتیک و سیاسی درستی از شرایط کنونی ایران پس از اتفاق ناگوار سانحه سقوط بالگرد برای رئیسجمهور و وزیر امور خارجه و تیم همراهش که منجر به تعویق مذاکرات هیاتهای فنی ایران و آژانس شد، ندارند و این جز سوءاستفاده از فضای کنونی ایران و به تعبیری از آب گلآلود، ماهی گرفتن، نیست. برخی کشورهای اروپایی از جمله فرانسه با نیمنگاهی به فضای داخلی ایران سعی دارند با صدور قطعنامه در شورای حکام، ایران را تحت فشار بیشتری قرار دهند تا به نوعی موضوع ایران را در این شرایط در فضای بینالمللی یک بار دیگر در موضوع هستهای بر سر زبانها بیندازند تا مطالبات و زیادهخواهیهایشان را افزایش دهند. مطالبات این کشورها از ایران که بعضا از زبان آژانس و مدیرکل در ماههای اخیر بیشتر شنیده میشود، مطالباتی فراپادمانی و حتی گاهی فرابرجامی است. این کشورها انتظار دارند در حالی که آمریکا از برجام خارج شده و خودشان به تعهداتشان عمل نمیکنند، ایران یکجانبه تعهداتش ذیل برجام را اجرا کند و اگر اجرا نکند، تخلف محسوب شده و باید با قطعنامه و تحریم، تنبیه شود. این کشورها صدور قطعنامه را راهی برای وادار کردن ایران به همکاری «بیشتر» با آژانس معرفی میکنند در حالی که واکنشهای ایران به قطعنامهها، همکاریهای ایران و آژانس را چندین مرحله به عقب برده است.
ماجرای فشار آمریکا بر اروپاییها برای پس گرفتن قطعنامه
ماجرای توقف قطعنامه آژانس بین المللی انرژی اتمی علیه ایران از آنجا آغاز شد که نشریه وال استریت ژورنال آمریکا گزارش کرد که دولت جو بایدن به متحدان اروپایی فشار میآورد تا قطعنامه پیشنهادی خود در آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه ایران را پس بگیرند. این نشریه به نقل از دیپلماتها گفته بود در حالی که بریتانیا و فرانسه مشغول تهیه طرحی علیه تهران هستند، جو بایدن مخالف چنین اقدامی است زیرا میخواهد از تشدید تنشها با تهران قبل از انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در پائیز امسال جلوگیری کند. به گفته آنها، ایالات متحده همچنین تعدادی دیگر از کشورها را تحت فشار قرار داده تا از رای به این قطعنامه خودداری کنند. کشورهای اروپایی از آنجا درباره فعالیتهای هستهای ایران نگران هستند که به گفته آنها، اورانیوم غنیشده در کشورمان برای ساخت سه سلاح هستهای را در اختیار دارد. غربی میگویند غنیسازی تا این سطح نمیتواند هیچ هدف غیرنظامی دیگری داشته باشد. در همین راستا خبرگزاری رویترز جمعه چهارم خرداد به نقل از دیپلماتها نوشته بود که آمریکا و سه کشور اروپایی بر سر مقابله با ایران از طریق پیگیری قطعنامهای علیه این کشور در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی اختلاف نظر دارند. رویترز تاکید کرده بود پیگیری چنین قطعنامهای در شورای حکام میتواند به تشدید تنش منجر شود.
حالا شاهد هستیم که اخبار توقف قطعنامه علیه ایران از زمانی منتشر شد که سقوط بالگرد رئیس جمهور کشورمان، فرصت ۵۰ روزه ای را برای تغییر رئیس جمهور در ایران فراهم کرد. امریکایی ها در آن روزها در عمان مشغول مذاکرات محرمانه و غیرمستقیم با ایران حول مسائل منطقه ای بودند. اگرچه بعدها یک خبرنگار امریکایی خبر داد که علی باقری در این مذاکرات به عنوان نماینده ایران فعال بوده اما همزمان صبح روز یکشنبه ۶ خرداد خبری در شبکه اجتماعی ایکس منتشر شد که دریابان علی شمخانی مسوولیت پرونده هستهای را مجددا در اختیار گرفته است، اما اجرای کار همچنان بر عهده وزارت امور خارجه است. این خبر ابتدا از سوی برخی تحلیلگران و خبرنگاران سیاست خارجی با تردید مواجه شد، اما کمتر از چند ساعت بعد صحت آن مورد وثوق قرار گرفت؛ هرچند بهصورت رسمی از سوی مقامات ذیربط این خبر تایید یا رد نشده است. در اخبار منتشره آمده که شمخانی از سه ماه گذشته یعنی از اواخر اسفند سال گذشته مسوولیت این پرونده را بر عهده گرفته است.
آیندهنگری حساب شده واشنگتن در قبال ایران
در سطحی دیگر، ناظران سیاسی معتقدند امریکایی ها با دورنمای احیای برجام به دنبال تنش زدایی از رابطه با ایران در دو پرونده مسائل منطقه ای و مسئله هسته ای ایران هستند. در چنین شرایطی در صورت تصویب قطعنامه علیه ایران، به دلیل اینکه چنین قطعنامه ای احتمال واکنش ایران را در دو مذاکره موازی پیش رو به دنبال خواهد داشت، امریکا ترجیح می دهد اروپایی را با این استدلال متوقف کند که تحریم ها علیه ایران در حال افزایش است و اگرچه نفت ایران با تخفیف فوق العاده ای در حال فروش به چین است اما استمرار تحریم ها که استمرار تورم و کاهش ارزش پول ملی ایران را به دنبال داشته، نتوانسته دولت مورد حمایت حاکمیت را در رسیدن به وعده های اقتصادی موفق کند. بنابراین تحلیگران معتقدند احتمال دارد که ایران و امریکا در بزنگاهی تاریخی از فرصت ۵۰ روز مانده به انتخابات ریاست جمهوری برای احیای برجام استفاده نمایند.
جمال میرزایی
کارشناس صنعت
در حال حاضر مطالبات تایرسازان از صنایع خودروسازی به ۶ هزار میلیارد تومان رسیده است. قیمت لاستیک خودرو در بازار کاهشی شد، خبری که پس از سه سال می تواند نگرانی مالکان خودروها را کاهش و زمینه سودجویی در این بازار را از بین ببرد. البته پارامترهای تولید و بازار بیانگر آن است .که وزارت صمت با اتخاذ سیاست حمایتی باید این شرایط را در تایرهای سنگین نیز ایجاد و پایداری قیمت را فراهم سازد. صنعت تایر از ابتدای سال جاری با چالش تامین ارز و نقدینگی مواجه شده و تاکنون وزارت صمت اقدامی در راستای حل این معضل انجام نداده است. تایرسازان برای تامین ارز چالش های عدیده ای دارند، با وزارت صمت و بانک مرکزی در حال مذاکره و رایزنی جهت رفع این معضل هستیم. امیدواریم شرایط تامین و تخصیص ارز سال گذشته تکرار نشود. در حوزه تایرهای سواری بازار اکنون شرایطی خوبی دارد، صف های خرید تایر از بین رفته و اختلاف قیمت لاستیک از کارخانه تا بازار نیز حذف شده است. قیمت تایر رینگ ۱۳ نیز به تعادل نرخ رسیده و انتظار داریم در ماه های آتی بازار سیاه برای لاستیک خودرو حرف شود. خوشبختانه تقاضا کاذب در بازار لاستیک خودت کاهش یافته است، اما در عرصه تایر خودروهای سنگین هنوز مشکل قیمت گذاری وجود دارد. تایرسازان امیدوار هستید تا این مشکل با اتخاذ سیاستی از سوی وزارت صمت رفع شود. نسبت به تغییر سود بازرگانی برای واردات تایر معترض هستیم، زیرا زنجیره تامین تایرسازان باید با نرخ ارز ۵۰ تا ۶۰ هزارتومانی اقدام به تامین مواد اولیه کنند، اما بازرگانان چنین چالشی ندارند. از سوی پتروشیمی ها مواد اولیه صنعت تایر را گران تر از نرخ های جهانی عرضه می کنند، این درحالی است که تولید تایر در کشور پاسخگو نیاز مصرفی است. تایرسازان انتظار سیاست حمایتی از وزارت صمت داشتند تا منافع تولیدکننده در آن لحاظ شود، بنابراین انتظار ما و صف تعرفه واردات ۲۸ درصدی بود. در حال حاضر مطالبات تایرسازان از صنایع خودروسازی به ۶ هزار میلیارد تومان رسیده است، یکی از چالش های اصلی تایرسازان تامین نقدینگی با هزینه های بسیار بالا است، متاسفانه نرخ بهره برای این صنعت در تامین مالی اکنون ۴۰ درصد شده است. این درحالی است که تعرفه واردات برای تایر به پایین ترین سطح رسیده است.
گروه اقتصاد کلان: آینده اقتصادی چین به کدام سو می رود؟ مهمترین ریسک ها برای رشد اقتصادی چین در بلند مدت چیست؟ مخاطرات تجاری و تنش های بین المللی چه اثری از ناحیه این کشور بر معاملات اقتصاد جهانی خواهد گذاشت. به گزارش «تجارت»، اقتصاد سال جاری با تهدیدهایی از جانب تنشهای ژئوپلیتیک، وقوع رکود در اقتصاد چین، فشار مالی فزاینده، چنددستگی در تجارت جهانی و تغییرات اقلیمی دستوپنجه نرم میکند. سال گذشته، اقتصاد جهانی بهتر از انتظارات پیش رفت. بهرغم شعله کشیدن آتش جنگ در چند منطقه از جهان، تورم فزاینده و افزایش بیسابقه نرخ بهره طی 40 سال گذشته، اقتصاد جهانی رکود چشمگیری را تجربه نکرد. در واقع، رشد اقتصاد جهانی فقط کندتر شد. این تحول قابلتوجه نشان داد که اقتصاد جهانی به شکلی که هنوز شاید نسبت به درک آن ناتوان باشیم، انعطافپذیرتر شده است. با این حال، اشتباه است که تصور کنیم خطر از بین رفته است. طبق جدیدترین گزارش بانک جهانی، پیشبینی میشود رشد اقتصاد جهان در سال جاری به 2.4درصد کاهش یافته و سال آینده با رشد اندک، به رقم 2.7درصد برسد.
اما در این راستا تازهترین آمارها از اقتصاد چین حاکی از آن است که روند کاهشی قیمتهای مصرفکننده هنوز ادامه دارد، رشد واردات این کشور ثابت مانده و سرعت وامدهی کاهش یافته است؛ همه این موارد نشان میدهند که کاهش شدید تقاضای داخلی بار دیگر در صدر چالشهای اقتصادی چین در سال ۲۰۲۴ خواهد بود. اقتصاددانان نسبت به موثر بودن پاسخ پکن برای حل این مشکلات، بدبین هستند. در حالیکه اقتصاددانان پیشبینی میکنند پاسخ مقامات چین برای این موضوع، تسهیل سیاستهای پولی است، اما تاثیر این اقدام ممکن است محدود باشد چراکه اعتماد مصرفکنندگان چینی نسبت به اقتصاد این کشور پایین است و بحران مسکن هنوز ادامه دارد. برای سایر نقاط دنیا این اتفاقات به این معنا است که میزان تقاضای چین برای کالاها و کامودیتیها به احتمال زیاد با کاهش همراه خواهد شد. این سناریو ممکن است به کاهش قیمتهای صادراتی منجر شود و میتواند فشارهای تورمی را کاهش دهد، اما پتانسیل افزایش تنشهای تجاری میان کشورها را در پی دارد. آمارهایی که روز جمعه (۲۲ دی) منتشر شد، حاکی از آن بود که تورم هسته در دومین اقتصاد بزرگ جهان در دسامبر ۲۰۲۳ و طی یک بازه یکساله، ۶ درصد بوده است. بزرگترین مشکلی که باعث تضعیف تقاضای داخلی در چین شده به ادامه بحران مسکن و کوچکتر شدن این بخش برمیگردد. در حالیکه تلاشهایی مانند تامین مالی آسانتر برای کاهش محدودیتهای نقدینگی توسعهدهندگان مسکن انجام شده، موثر بودن این اقدامات در توازن بخشیدن به بازار مسکن به بحثی داغ در میان اقتصاددانان تبدیل شده است. علاوه بر این، اقدامات اخیر دولت چین مانند استفاده از سرمایههای بانک مرکزی برای تبدیل خانههای به فروشنرفته به مسکنهای اجتماعی، نشاندهنده تلاشهای ادامهدار دولت برای حمایت از بخش مسکن است.
پیش بینی صندوق بین المللی پول
این درحالی است که صندوق بینالمللی پول، پیشبینیهای رشد تولید ناخالص داخلی چین در سالهای ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ را ارتقا داد، اما همزمان درباره خطرات پیش رو هشدار داده است. صندوق بینالمللی پول روز گذشته اعلام کرد: اقتصاد چین پس از سهماهه اول قوی ۵ درصد در سال جاری رشد خواهد کرد و پیشبینی قبلی خود از رشد ۴٫۶ درصدی را ارتقا داد، اگرچه انتظار رشد کندتری را در سال پیش رو دارد. پیشبینیهای جدید این وامدهنده جهانی در حالی صورت میگیرد که پکن تلاشهای خود برای حمایت از بهبودی نابرابر در دومین اقتصاد بزرگ جهان، که در مواجهه با بحران طولانیمدت دارایی و تبعات آن بر سرمایهگذاران، مصرفکنندگان و کسبوکارها دچار مشکل شده است، افزایش میدهد. صندوق بینالمللی پول اعلام کرد که اهداف تولید ناخالص داخلی در سالهای ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ خود را ۰٫۴ درصد افزایش داده است، اما هشدار داد که رشد چین تا سال ۲۰۲۹ به دلیل پیری جمعیت و رشد کندتر بهرهوری به ۳٫۳ درصد کاهش مییابد.
اکنون انتظار میرود اقتصاد چین در سال ۲۰۲۴ رشد ۵ درصدی داشته باشد و در سال ۲۰۲۵ به ۴٫۵ درصد کاهش یابد. گیتا گوپینات، معاون اول مدیرعامل صندوق بینالمللی پول در پکن گفت که ارتقای چشمانداز برای امسال عمدتاً نشاندهنده این واقعیت است که رشد تولید ناخالص داخلی در سهماهه اول قویتر از حد انتظار بوده است و همچنین برخی اقدامات سیاستی مازاد در راستای بهبود اقتصادی هم وجود داشته که اخیراً اعلامشده است. بهبود چشمانداز صندوق بینالمللی پول برای سال ۲۰۲۴ مطابق باهدف رشد حدود ۵ درصدی پکن است که به نظر میرسد پس از افزایش انتظارات گذشته برای ثبت رشد ۵٫۳ درصدی در سهماهه اول، اقتصاد چین در مسیر رسیدن به آن قرارگرفته است؛ اما فشارهای تورم منفی همچنان ادامه دارد و طولانی شدن بحران املاک و مسکن همچنان عامل اصلی کندی رشد به شمار میرود. نظرسنجی رویترز که قبل از سهماهه اول دادههای تولید ناخالص داخلی تکمیل شد، رشد چین در سال ۲۰۲۴ را ۴٫۶ درصد پیشبینی کرده بود، اما بسیاری از اقتصاددانان از زمان انتشار اعداد قویتر، پیشبینیهای خود را ارتقا دادهاند. بااینهمه تحلیلگران میگویند که بحران بخش املاک همچنان بزرگترین مانع برای احیای کامل اقتصاد چین است و صندوق بینالمللی پول در مورد خطرات پیش روی این اقتصاد بزرگ هشدار داده است. به گفته گوپینات ریسکهای چشمانداز رشد تحت تأثیر تعدیل مجدد طولانیتر از حد انتظار بخش و افزایش فشارهای ناشی از تنشهای ژئوپلیتیک، به سمت نزولی متمایل میشوند. ازاینرو است که اصلاح مستمر بحران املاک، که برای هدایت اقتصاد به مسیری پایدارتر ضروری است، باید ادامه یابد.
چین در این گذشته از اقدامات تاریخی برای تثبیت بازار املاک پردهبرداری کرده است، اما تحلیلگران میگویند این اقدامات برای ایجاد بهبود پایدار کافی نیست. گوپینات باور دارد که منابع دولت مرکزی باید برای کمک به کسانی که خانههای ناتمام را پیشفروش کردهاند به کار گرفته شود، زیرا این امر راه را برای خروج توسعهدهندگان ورشکسته از بازار املاک هموار میکند و به انعطافپذیری بیشتر قیمت و کمک به بازگرداندن تعادل به بازار کمک میکند.
صندوق بینالمللی پول انتظار دارد تورم اصلی در چین در سال جاری به حدود ۱ درصد افزایش یابد. مجموعهای از شاخصهای اقتصادی اخیر در ماه آوریل ازجمله تولید کارخانه، تجارت و قیمت مصرفکننده نشان میدهد که اقتصاد ۱۸٫۶ هزار میلیارد دلاری با موفقیت برخی از خطرات نزولی کوتاهمدت را پشت سر گذاشته است؛ اما ناظران چینی باور دارند پایداری این جهش همچنان در حال بررسی است.
زعفران به عنوان یکی از مهمترین کالاهای صادراتی غیرنفتی که پیشینه دو هزار ساله دارد، به دلیل مشکلات و موانع داخلی سالهاست رنگ خود را در بازارهای صادراتی باخته و جایگاه خود را به دیگر کشورها واگذار کرده است، این در حالیست که ایران یکی از بزرگترین تولیدکنندگان زعفران در دنیا محسوب میشود بهطوری که بیش از 95 درصد زعفران جهانی را تولید میکند، اما سهم قابلتوجهی در بازارهای جهانی ندارد.
خطر فراموشی زعفرانی ایرانی در بازارهای جهانی
به تازگی رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران، از خطر فراموشی زعفران ایرانی در بازارهای جهانی خبر داده و در این باره به ایلنا گفته است: ایران با دارا بودن 123 هزار هکتار سطح زیر کشت در سال 1402 و توان تولید بیش از 450 تا 470 تن زعفران در سال بزرگترین و مهمترین تولیدکننده زعفران در جهان است. استان خراسان رضوی با سطح زیرکشت 92 هزار هکتار مزارع تولید زعفران رتبه اول و پس از آن خراسان جنوبی با سطح زیرکشت 17 هزار هکتار در رتبه دوم تولید قرار دارد. او در بخش دیگری از سخنان خود از کاهش فروش 12 تا 15 درصد زعفران خبر داده و گفته است: میزان صادرات 1401، بالغبر 217 تن، در سال 1402 حدود 221 تن بوده است که موضوع کاهش چشمگیر تولید در این دو سال تاثیر زیادی در کاهش صادرات زعفران داشته است.
روند کاهشی تولید زعفران ایرانی
طبق آمارهایی که سال 1400 وزارت جهاد کشاورزی منتشر کرده، نشان میدهد که تولید زعفران بین 30 تا 60 درصد در استانهای مختلف کشور کاهش یافته است. حتی ایران به عنوان بزرگترین صادرکننده زعفران به اسپانیا صادرات زعفران به این کشور در سال 2023، نسبت به سال 2022 بیش از 11 درصد کاهش داشت؛ این در حالی است که ایران در این سال با صادرات 45 تن 440 گرم زعفران به اسپانیا به ارزش 36 میلیون 565 هزار یورو بزرگترین تامینکننده زعفران اسپانیا بوده و 87 درصد از کل واردات این کشور در زمینه زعفران را به خود اختصاص داده است. پنج کشور اول مقصد صادرات زعفران به اسپانیا به ترتیب کشورهای آمریکا با 11 میلیون و 916 هزار یورو، فرانسه به سه میلیون و 929 هزار یورو و امارات با سه مسلیون 668 هزار یورو واردات از اسپانیا بودهاند. البته کاهش تولید زعفران از چند سال گذشته آغاز شد.
زعفران ایرانی به نام افغانستان
در کنار کاهش تولید زعفران در کشور، سالهاست که خامفروشی جای خود را به ارزآوری صادراتی این محصول استراتژیک که آوازه جهانی داشت واگذار کرده و کشورهای دیگر جای ایران را گرفتهاند. بر اساس برآوردها هر ماه 10 تن زعفران به صورت قاچاق از کشور خارج میشود. گفته میشود که افغانستان در سال گذشته 40 تن زعفران از ایران خریداری کرده است و سپس با نام خود به بازارهای دیگر صادر کرده است. در این رابطه فرشید منوچهری، دبیر شواری ملی زعفران ایران، گفته است: ایران عملا بازار چهار کشور چین، هند، عربستان و آمریکا را از دست داده است و تاجران افغانستانی اقدام به صادر به این کشورها میکنند، این در حالی است که گفته میشود که تنها 12 تن زعفران توسط افغانستان کشت میشود، اما حدود 69 تن زعفران صادر کرده است. این موضوع را نیز دبیر شواری ملی زعفران ایران تائید کرده و توضیح داده است: برخی از کشورها محصول ایران را خریداری کرده و با بستهبندی کشورهای خودشان به بازارهای جهانی عرضه میکنند؛ دقیقا مشابه همین اتفاق در مورد پسته و فرش ایرانی نیز رخ داده است. بنا به گفته او، رقم صادرات زعفران ایران در سال گذشته، حدود 217 تن و 406 کیلو بود و بیشترین بازارهای صادراتی زعفران ایران کشورهای امارات، چینف اسپانیا، افغانستان و قطر بوده است. کارشناس میگویند که کاهش صادرات منجر به قاچاق معکوس شده که یکی از علتهای آن تعهد ارزی است از همین رو بیشتر تاجران ترجیح میدهند به صورت چمدانی و به صورت فلهای اقدام به خروج این محصول از کشور کنند. با وجود اینکه ایران بیش از 95درصد زعفران دنیا را تولید میکند، اما به دلیل عدم توجه به برندسازی و حرکت به سمت خام فروشی جایگاه جهانی خود را از دست داده است.
در نشست آسیبشناسی صادرات محصولات کشاورزی، که به همت مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران برگزار شد، مهمترین چالشهای حوزه زعفران بررسی شده که یکی از این چالشها تناقض آماری است؛ تناقض آماری باعث میشود که سیاستگذار نتواند به دقت و درستی وضعیت این حوزه را رصد کرده و برای رفع مشکلات برنامهریزی کند. مثلاً طبق آمار و اطلاعات گمرک، کشور در سال 1401 به 59 کشور صادرات زعفران داشته در حالیکه در شورای ملی زعفران 67 کشور عنوان شده است. در سال 1400 نیز طبق اطلاعات گمرک به 69 کشور صادرات داشتیم که شورای ملی زعفران این عدد را 47 کشور عنوان کرده است. عدم حضور در بانکهای اطلاعاتی بزرگ دنیا و تضاد برندسازی یکی دیگر از چالشهای این حوزه است. نگاه دستوری به تولید و صادرات در کشور، تعهد ارزی صادرکنندگان، تغییر استانداردهای بازارهای هدف، افزایش میزان قاچاق زعفران به افغانستان و کشورهای عربی(قاچاق ارزان و صادرات گران)، چالش نرخ پایه گمرکی، عدم ثبت برند ملی زعفران ایران و عدم توجه جدی به زنجیره ارزش زعفران از مهمترین چالشهای این حوزه است.
گروه جهان: این روزها مرد مظلوم فلسطین در سایه سکوت جامعه جهانی به ویژه قدرتهای غربی یک بیپناهی تاریخی را تجربه میکنند. حملات وحشیانه رژیم صهیونیستی به رفح ادامه دارد و اما شهروندان غزه در یک ناامیدی بزرگ دچار شدهاند. آنها در شرایط اکنون سرپناهی ندارند و امیدی نیز به آینده نیست. ارتش رژیم اسرائیل در در ۱۲ مه عملیات زمینی را در اردوگاه جبالیا و برخی مناطق اطراف آن آغاز کرد و در ۱۵ همان ماه پس از مواجهه نیروهایش با «نبردهای شدید»، گسترش این عملیات را اعلام کرد. به گزارش «تجارت»، حملات اخیر اسرائیل در رفح غزه منجر به شهادت حداقل ۴۵ فلسطینی از جمله تعداد زیادی کودک شده است و بنا بر گزارشها، این حملات منطقه تل السلطان را که به عنوان منطقه امن تعیین شده بود با حداقل هشت موشک هدف قرار داد و این منطقه که محل زندگی صدها هزار فلسطینی بود بر اثر این حملات دچار آتشسوزی در چادرهای اسکان آوارگان شد. پس از این حملات، تصاویری از بدنهای سوخته و جراحات شدید آوارگان فلسطین در شهر رفح به طور گسترده در شبکههای اجتماعی دست به دست شد و پوستری با متن «همه چشمها به رفح» (All Eyes On Rafah) به کانونی برای فعالان و گروههای بشردوستانه تبدیل شد که وضعیت اسفبار مردمی را که در کمپهای تنگ پناهجویان بدون کمکهای بشردوستانه کافی زندگی میکنند، برجسته میکند. این تصویر چادرهایی را نشان میدهد که شعار «همه چشمها به رفح» را نشان میدهد، جایی که تقریباً ۱.۵ میلیون نفر باید با بمبارانهای مداوم رژیم صهیونیستی دست و پنجه نرم کنند.
حمایت آمریکا از حملات اسرائیل در رفح
کاخ سفید در میان تمامی محکومیتها نسبت به حمله وحشیانه ارتش صهیونیستی به چادرهای آوارگان فلسطینی در رفح اعلام کرد که «جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا، سیاست خود را در قبال اسرائیل پس از حمله مرگباری که منجر به کشته شدن بیش از ۴۵ فلسطینی شد، تغییر نمیدهد و این نشان میدهد که این حادثه هنوز از خط قرمزی که موجب تغییر در حمایت آمریکا شود، عبور نکرده است!» جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید، گفت که ایالات متحده به دنبال پاسخی از سوی تلآویو پس از تحقیقاتش در مورد این «حادثه دلخراش» است. کربی گفت: در نتیجه حملات روز یکشنبه، من هیچ تغییری در سیاست نمیبینم که بخواهم درباره آن صحبت کنم. این اتفاق افتاده است. اسرائیلیها درباره آن تحقیق خواهند کرد. ما علاقه زیادی به آنچه آنها در آن تحقیق پیدا میکنند خواهیم داشت و خواهیم دید که در نهایت چه خواهد شد.
این واضحترین نشانه بود که بایدن هنوز به نقطهای نرسیده است که بخواهد ارسال تسلیحات یا کمکهای دیگر به رژیم صهیونیستی را تعلیق کند، علیرغم اینکه در مصاحبهای با سیانان در اوایل این ماه گفت که اجازه نمیدهد از برخی سلاحهای آمریکایی در یک حمله بزرگ استفاده شود. این موضوع در شرایطی است که اخیرا صدها تن از حامیان فلسطین در واشنگتن مقابل کاخ سفید تجمع کرده و خواستار پایان حمایتهای مالی و نظامی ایالات متحده از جنایات رژیم صهیونیستی در غزه شدند.
درخواست سازمان ملل از رژیم اسرائیل برای قطع حملات
«آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل سطح ویرانیها در نوار غزه را «بیسابقه» خوانده و از رژیم صهیونیستی خواست که به تصمیمات دیوان بینالمللی دادگستری احترام بگذارد. دبیرکل سازمان ملل از رژیم صهیونیستی خواست که به احکام اخیر دیوان بینالمللی دادگستری احترام بگذارد که در آن به رژیم صهیونیستی دستور داده شده است حمله علیه رفح را متوقف کند. گوترش گفت: ما در جهانی به سر میبریم که باید از پابرجا بودن قوانین بینالمللی، قوانین بینالمللی حقوق بشر و این که به احکام دادگاههای بینالمللی احترام گذاشته میشود اطمینان بیابیم. این(حکم دادگاه) یک دیدگاه نیست. حکمی الزامآور است و اسراییل باید به این حکم عمل کند. در بحبوحه تداوم جنایات رژیم صهیونیستی علیه ملت فلسطین، فلسطینیهای آواره در رفح سردرگم شدهاند و نمیدانند که دیگر کجا باید بروند. نه سرپناهی وجود دارد، نه زندگی و نه آیندهای.
وزیر جهاد کشاورزی از کاهش کمسابقه تورم مواد خوراکی و آشامیدنی در اردیبهشت ماه سال جاری خبر داد و گفت: این وزارتخانه برای کاهش قیمت مواد غذایی، تلاش مضاعف خواهد کرد.
به گزارش ایسنا، محمدعلی نیکبخت با اشاره به گزارش ماهانه مرکز آمار که نرخ تورم را به صورت سالانه و نقطه به نقطه به تفکیک زیربخشهای اقتصادی کشور ارائه میکند، تاکید کرد: تورم سالانه اردیبهشت ماه در بخش خوراکی از ۳۷.۳ درصد به حدود ۳۳.۷ درصد کاهش یافته است.
وی این درصد را نسبت به تورم بخش غیرخوراکی بسیار پایینتر اعلام کرد و افزود: در تلاش هستیم با فراهم آوردن الزامات جهش تولید با مشارکت مردم، تولید انواع محصولات کشاورزی را افزایش دهیم.
وزیر جهادکشاورزی تصریح کرد: در این مسیر، ضمن حفظ تولید پایدار و تامین نیاز داخل، به موضوع صادرات نگاه ویژهای خواهیم داشت.
وی با اشاره به این که رویکرد دولت در سیاستهای غذایی، عدالت محوری است، ادامه داد: نرخ تورم نقطه به نقطه خوراکیها و آشامیدنیها در اردیبهشت ماه سال جاری نیز با ۱.۸ درصد کاهش به عدد ۲۲.۷ درصد رسیده که نمایانگر شیب نزولی تورم در این بخش است که البته این میزان کاهش برای خانوارهای روستایی بیشتر بوده و به عدد ۲۱.۹ درصد رسیده است. از این رو، سیاستهای کلان تامین غذا در بخش کشاورزی با پیوست عدالت رقم خورده و سمت و سوی آن به طرف جامعه روستایی بوده است.
نیکبخت ضمن گرامیداشت یاد رئیسجمهور شهید و همراهان ایشان، به تاکید ویژه آیتالله رئیسی در حوزه تامین سفره دهکهای پایین جامعه اشاره کرد و افزود: تلاش ما در وزارت جهاد کشاورزی آن است که با تداوم روند حداکثرسازی تولید داخلی و جذب سرمایه در بخش کشاورزی از طریق مشارکت مردم، روند کاهش تورم خوراکیها و آشامیدنیها را با سرعت ببیشتر پیش ببریم.
یکی از مهم ترین شاخصه های دولت رئیس جمهور فقید، عدم اتکا توسعه به مذاکرات و رفع تحریم های بین اللملی بود به صورتی که دولت سیزدهم با اتکا به شرکتهای دانشبنیان داخلی و دیپلماسی فعالانه در حوزه انرژی اتفاقات خصوصا نفت و گاز رقم زد.
در دولت مردمی شهید جمهور اقدامات ارزندهای باتکیهبر توان و دانش متخصصان داخلی در حوزه ساخت و بهرهبرداری از پالایشگاهها انجام شده است و هرگز رشد و توسعه را متکی به مذاکرات برجام و رفع تحریمهای بینالمللی ندانسته و با اتکا به شرکتهای دانشبنیان داخلی و دیپلماسی فعالانه در حوزه انرژی اتفاقات بزرگی را در حوزه صادرات نفت و گاز و توسعه پالایشگاهها رقم زد.
طبق آمار موجود کشور در پایان سال 1399 و آغاز 1400 مقدار تولید ، صادرات و تعداد طرح های اجرایی پالایشگاهی وضعیت مطلوبی نداشت اما امروزه به همت دولت سیزدهم شاهد پیشرفت چشمگیری در این حوزه هستیم . از ابتدای شروع به کار دولت سیزدهم تا پایان سال 1402 حدود 132 طرح نیمه تمام به ارزش 28 میلیارد و 500 میلیون دلار تکمیل و همزمان عملیات اجرایی 50 طرح به ارزش 47 میلیارد و 500 میلیون دلار آغاز شده است.
دولت سیزدهم تصمیم داشت تا در سال 1403، 79 طرح به ارزش 16 میلیارد دلار را تکمیل و عملیات اجرایی 50 طرح به ارزش 25 میلیارد دلار را آغاز کند اما حال این وظیفه اتمام و ادامه روند توسعه طرح های نفتی و پلایشگاهی بر دوش دولتی است که روی کار خواهد آمد. دولت سیزدهم در عمر 1000 روزه خود توانست با رشد 63 درصدی تولید روزانه نفت و با بازاریابی فعالانه در بازار جهانی به خاطر شکوفایی دولت در حوزه دیپلماسی انرژی، زمینه همکاری های نفتی با کشور های خارجی در بخش صادرات نفتی، فرآورده های نفتی، محصولات پتروشیمی را روز به روز افزایش داده و حجم صادرات نفت خام را 40 درصد افزایش دهد و درآمد 36 میلیارد دلاری از طریق فروش نفت را کسب کند. باتوجهبه تحریمها، توسعه صنعت گاز در دولت شهید جمهور متوقف نشد و ظرفیت تولید گاز کشور با رشد 6 درصدی، روزانه 60 میلیون مترمکعب به ظرفیت تولید گاز کشور اضافه شده است و تولید معیانات گازی نیز از 198 میلیون بشکه در سال 1400 به 259 میلیون بشکه رسیده است.
وزارت نفت در طی عقد قرارداد با شرکتهای توانمند ایرانی برای اجرای طرحهای کلان نگهداشت و افزایش تولید گاز همچون تکمیل و بهرهبرداری میدانهای گازی توس، دی و آغار با حجم سرمایهگذاری 156 میلیون دلار، اجرای طرح تقویت فشار میادین گازی هما، وراوی و تابناک با حجم سرمایهگذاری 311 میلیون دلار و اجرای افزایش ضربتی تولید گاز 13 میدان نفتی مناطق مرکزی کشور با حجم سرمایهگذاری 3.6 میلیارد دلار، در مجموع توانست افزایش تولید بیش از 200 میلیون مترمکعبی گاز را محقق سازد.
نکتهای که قابلتوجه است در این دولت روابط خارجی گازی ایران نیز فعالیت ویژهای داشت و مذاکرات خوبی در زمینه عقد قرارداد صورتگرفته است؛ تمدید قرارداد صادرات گاز به عراق به مدت 5 سال و همچنین مذاکرات با ترکیه، ارمنستان و پاکستان جهت تمدید و احیای قرارداد از این دست اقدامات بوده است که باید مورد توجه دولت آتی قرار گیرد و مسیر توسعه در پیش گرفته را ادامه دهد.
اجرای طرحی محیطزیستی با توجیه اقتصادی
بهخاطر اهمیت حفظ محیطزیست و درآمدزایی برای کشور، چند سالی است که جمعآوری گازهای همراه در دستور کار دولتهای مختلف قرار گرفته بود، اما عملاً تا آغاز دولت سیزدهم اقدامی جدی در این زمینه صورت نگرفت.
عملکرد دولت سیزدهم در جمعآوری گازهای همراه اهتمام جدی به خرج داده است بهگونهای که با حجم سرمایهگذاری بیش از 5 میلیارد دلار این طرح را به سرعت به مرحله اجرایی رساند. به نقل از آمار های وزارت نفت حجم سوزاندن همراه گاز نفت ایران در سال 1401 حدود 18 میلیارد و 430 میلیون متر مکعب بوده که طبق برآور ها معادل 22 درصد مقدار ناترازی گاز در زمستان این سال بود. با اقدامات انجام شده توسط دولت سیزدهم در سال 1402 حجم جمع آوری گاز های همراه روزانه 15 تا 18 میلیون متر مکعب رسیده است.
جمعآوری گازهای همراه که هم در جهت حفظ محیطزیست و هم بهمنظور رفع نیاز گاز کشور و جلوگیری از زیان اقتصادی برای کشور حیاتی است از اولویتهای دولت سیزدهم بود؛ البته به این نکته را نیز باید توجه داشت که باتوجهبه برنامهریزیهای انجام شده در راستای افزایش تولید نفت و گاز، طبیعتاً گازهای همراه جدید تولید میشود که دراینخصوص باید دولت آینده برنامهریزیهایی انجام داده و امیدواریم بیشتر گازهای همراه در سطح میدانهای نفتی و گازی ایران جمعآوری شود.
بهرهبرداری از ایرانیترین پالایشگاه فاز 14 پارس جنوبی در عسلویه
پالایشگاه فاز 14 پارس جنوبی، با حجم سرمایه گذاری بالغ بر 2.5 میلیارد دلار مهمترین پروژه دولت سیزدهم بود که پس از یک دهه به بهرهبرداری رسید. با احداث و راه اندازی آن حدود 56 میلیون متر مکعب به ظرفیت پالایشی گاز کشور اضافه شده است. در بخش مهندسی، ساخت و راهاندازی این پالایشگاه شرکتهای ایرانی سهم 100 درصدی را به نمایش گذاشتند و در مراحل ساخت آن حتی یک شرکت خارجی وجود نداشته و همچنین در حوزه تامین کالا نیز سهم شرکت های ایرانی 70 درصد بود؛ این موارد در حالی است که سهم شرکت های ایرانی در سال های ابتدایی توسعه میدان های مشترک پارس جنوبی کمتر از 30 درصد بود. از سکوهای فاز 14 پارس جنوبی به صورت تجمعی بالغ بر 82 میلیارد متر مکعب گاز غنی برداشت شده است که تا کنون 12 میلیارد متر مکعب از گازشیرین به خطوط سراسری کشور تحویل شده است. از منظر اشتغال نیز در حال حاضر یک هزار و 100 نفر در این پالایشگاه مشغول به کار تولید گاز هستند. در نهایت طبق اعلام مرکز آمار و بانک مرکزی، میتوان بیان کرد دولت سیزدهم کارنامه درخشانی در حوزه نفت و گاز و بهرهبرداری از پالایشگاهها را کسب کرده است؛ رشد اقتصادی گروه نفت و گاز در سال گذشته بالای 20درصد بوده که تأثیر بسزایی در رشد اقتصادی کشور داشت.
«نشنال اینترست» در تحلیلی با اشاره به تشدید همسویی میان چین، ایران، روسیه و کره شمالی علیه ایالات متحده و عدم کارآمدی اطلاق نام محور شرارت بر دشمنان آمریکا نوشت: این کشورها نسبت به آمریکا و به خصوص سیاست خارجی آن سوگیری منفی داشته و مفهم نقش ویژه آمریکا در امور بین الملل را نمی پذیرند. پل جی. ساندرز رئیس «مرکز منافع ملی» در آمریکا در یادداشتی که در این نشریه آمریکایی منتشر شد نوشت: آمریکا و متحدانش با چالشهای جدیدی از سوی چهار کشور، چین، ایران، روسیه و کره شمالی هم به صورت انفرادی و هم در طیفهای جمعی مواجه میشوند.
نویسنده با اشاره به سردرگمی واشنگتن برای مقابله با مشکلات سیاسی ناشی از همکاری میان این کشورها، معضل دیگری را مطرح می کند و آن این که دیگر آمریکا نمی تواند مانند گذشته دشمنانش را «محور شرارت» بنامد. وی در بخشی از این مقاله می نویسد: برخی مایلند که دشمنان آمریکا را به عنوان «محور شرارت» جدید معرفی کنند و برچسب دو دههای جورج دبلیو بوش، (رئیس جمهوری اسبق آمریکا) در مورد ایران، عراق و کره شمالی را تغییر دهند. اما به کار بردن لفاظی های شیطانی، مانند تلاش برای تعریف روابط بینالملل بهعنوان مبارزهای نیمه آخرالزمانی بین دموکراسیها و دولتهای استبدادی، کار آمریکا را سختتر میکند. این گونه لفاظیها فرصت استفاده از شکافهای موجود میان دشمنان ایالات متحده که منافع آنها یکسان نیست، را کاهش می دهد. این در حالی است که پکن، مسکو، تهران و پیونگ یانگ هر کدام در تلاش هستند تا بین واشنگتن و پایتخت های متحدانش شکاف ایجاد کنند.
در ادامه این تحلیل آمده است: یکی دیگر از نقاط ضعف نامیدن «محور شرارت»، این است که آمریکا متحدان و شرکایی دارد که رفتارشان با استانداردهای (ادعایی) ایالات متحده برای دموکراسی و/یا حقوق بشر مطابقت ندارد. علاوه بر این، از آنجایی که آمریکا باید با شرکای بیشتری برای پیروزی بر دشمنانش همکاری کند، تلاش خواهد کرد تا حتی به چنین متحدانی نیز نزدیک شود. یک ارزیابی جدید اکونومیست کمی بیش از ۱۴ درصد از کشورهای جهان را «دموکراسی کامل»، حدود ۳۰ درصد را به عنوان «دموکراسی معیوب» و تقریبا ۵۶ درصد را به عنوان «رژیم های ترکیبی» یا خودکامه توصیف کرده است. نویسنده با طرح ضمنی این ادعا که دموکراسی در آمریکا، «دموکراسی کامل» است افزود: از آنجایی که بعید است ایالات متحده با حمایت تنها ۱۴ درصد از دولت ها بتواند به طور موثر با دشمنان خود مقابله کند، کسانی که می خواهند واشنگتن در جلب حمایت بین المللی برای اهدافش موفق باشد، باید امیدوار باشند که بتواند حتی حمایت دولت های نیمه دموکراتیک یا حتی کاملاً غیر دموکراتیک را نیز به سمت خود جلب کند.
در بخش دیگری از این تحلیل آمده است: برخی استدلال می کنند که موضع اخلاقی روشن رونالد ریگان، رئیسجمهوری پیشین آمریکا که در یک سخنرانی در سال ۱۹۸۳ از اتحاد جماهیر شوروی به عنوان «امپراتوری شیطانی» نام برده بود در تعریف تضاد بین ایالات متحده و دشمن ابرقدرتش مؤثر بود. نکته مهم این است که ریگان در چندین پاراگراف از بیانیه تاریخی خود با قاطعیت رفتار آمریکا را نیز با این عبارتها مورد خطاب قرار داده و گفته بود: «ملت ما نیز میراث شرارتی دارد که باید با آن مقابله کند. در این کشور نباید جایی برای نژادپرستی، یهودستیزی یا سایر اشکال تنفر قومی و نژادی وجود داشته باشد.» ساندرز با اشاره به دور شدن رهبران کنونی آمریکا از آن چه او "فروتنی ریگان" توصیف می کند نوشت: سیاستمداران جمهوریخواه مدرن به طور معمول چنین «عذرخواهیهایی» را مورد تمسخر قرار میدهند. وی در ادامه با پیشنهاد نام مخفف کِرَنک (CRANK) که یادآور ابتدای نام های چین، روسیه، ایران و کره شمالی است، سه جزء اساسی هم ترازی بین این چهار کشور را این گونه شرح داد: نخست آن که این چهار کشور نسبت به آمریکا و به خصوص سیاست خارجی آن دشمنی داشته و این ایده را که آمریکا باید نقش ویژهای در امور بینالملل داشته باشد را نمی پذیرند.
شبکه خبری «سیانان» پس از بررسی تصاویر و ویدیوهای منتشر شده از حمله اخیر رژیم صهیونیستی به اردوگاه آوارگان فلسطینی در رفح گزارش داد، مهمات ساخت آمریکا در جنایت شامگاه یکشنبه اسرائیل مورد استفاده قرار گرفته است. تصاویر به دست آمده توسط شبکه خبری سیانان نشان میدهد که اردوگاه آوارگان فلسطینی در رفح پس از حمله مرگبار یکشنبه شب رژیم صهیونیستی در حال سوختن در آتش است و تعداد زیادی از زنان و مردان در حال تلاش برای نجات از شعلههای آتش و بیرون کشیدن اجساد هستند. سیانان پس از بررسی این تصاویر گزارش داد که مهمات آمریکایی در این حمله استفاده شده است.
این در حالی است که علیرغم واکنش گسترده بینالمللی به این حمله وحشیانه، بر اساس گزارش سیانان، تانکهای اسرائیلی روز سهشنبه برای اولین بار در جنگ هفت ماهه رژیم صهیونیستی علیه غزه در حال پیشروی بیشتر به سمت رفح بودند که این نشاندهنده مرحله جدیدی است که اسرائیل با حمله جنجالی و مخرب خود به آن ادامه میدهد. سیانان همچنین ویدیوهایی را نشان میدهد که پس از حمله به اردوگاه آوارگان داخلی، موسوم به «اردوگاه صلح کویت ۱»، خیمهها در حال سوختن در شعلههای آتش هستند. بیش از ۴۵ فلسطینی در جریان این جنایت به شهادت رسیدند. در ویدیوی به اشتراک گذاشته شده در رسانههای اجتماعی که سیانان با تطبیق جزئیات، از جمله تابلوی ورودی اردوگاه و کاشیهای روی زمین، آن را در همان صحنه قرار داده است، دم یک بمب با قطر کوچک GBU-۳۹ (SDB) ساخت ایالات متحده قابل مشاهده است. ریس کاب اسمیت، کارشناس تسلیحات انفجاری روز سهشنبه به سیانان گفت GBU-۳۹ که توسط بوئینگ تولید میشود، یک مهمات با دقت بالا و طراحی شده برای حمله به اهداف نقطهای مهم استراتژیک است و منجر به خسارات جانبی کم میشود. کاب اسمیت که همچنین افسر سابق توپخانه ارتش بریتانیاست، افزود: با این حال، استفاده از هر مهمات، حتی با این اندازه، همیشه خطراتی را در یک منطقه پرجمعیت غیرنظامی به همراه خواهد داشت. همچنین تروور بال، یکی از اعضای ارشد سابق تیم خنثیسازی مهمات انفجاری ارتش ایالات متحده، در این تصاویر قطعهای را از یک GBU-۳۹ شناسایی کرد. وی به سیانان گفت: بخش کلاهک [مهمات] متمایز است و بخش هدایت و بال در مقایسه با سایر مهمات بسیار منحصر به فرد است. بخشهای هدایت و بال مهمات اغلب بقایایی هستند که حتی پس از انفجار باقی میمانند. من بخش فعالسازی دم را دیدم و فورا فهمیدم که یکی از انواع SDB/GBU-۳۹ است.
شبکه خبری ان بی سی نیوز نوشت: با توجه به نزدیک بودن انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و تبعات جنگ غزه، توافق تاریخی تجاری و دفاعی بین آمریکا و عربستان سعودی با تهدید مواجه است. این رسانه آمریکایی نوشت: هر چند که عربستان و آمریکا به مراحل نهایی توافق تاریخی نزدیک شده اند، اما با توجه به جنگ رژیم اسرائیل علیه غزه و زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا که مذاکرات را مسکوت نگه داشته است، هنوز تا رسیدن به نتیجه نهایی فاصله است.
یک مقام ارشد کاخ سفید هفته گذشته مدعی شد که برنامه ریزی هایی که برای توافق دوجانبه ای که به عربستان در مقابل رقیب سنتی اش ایران کمک می کند نهایی شده، نه تنها کمک آمریکا به زیرساختارهای هسته ای غیرنظامی عربستان را افزایش می دهد بلکه روابط دو کشور در حوزه صنایع فناوری را نیز ارتقا می دهد. متیو میلر سخنگوی وزارت خارجه آمریکا ماه مه (اردیبهشت) گفت که جزئیات مربوط به بخشی از توافق واشنگتن و ریاض می تواند «در مدت کوتاهی» نهایی شود. ان بی سی نیوز نوشت: اما فرصت ها رو به اتمام است. در حالی که برخی از جمهوری خواهان برای توافق دفاعی دوجانبه بین آمریکا و عربستان سعودی فشار می آورند، بعید است دموکرات های کنگره چنین توافقی را بدون داشتن تضمین های مشخص در مورد تشکیل کشور مستقل فلسطین در آینده تایید کنند. یکی از مقامات جمهوریخواه کنگره هفته گذشته به ان بی سی نیوز گفت: احتمالاً یک فرصت هشت هفته ای تا قبل از انتخابات برای اقدام در این زمینه وجود دارد. بخش غیرنظامی هسته ای این توافق نیاز به بررسی در مجلس نمایندگان و سنا دارد. حمایت سیاسی از عادی سازی روابط عربستان و رژیم اسرائیل در این توافق دشوار است.
پل سالم رئیس اندیشکده خاورمیانه مستقر در واشنگتن نیز درباره امکان دستیابی به یک توافق درباره عادی سازی روابط تل آویو و ریاض تا قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در ماه نوامبر (آبان) ابراز بدبینی کرد و گفت: آمریکا و عربستان می توانند توافقات کوچک تری را امضا کنند که به تایید کنگره یا سنا نیاز ندارد. محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی هفته گذشته پس از دیدار با جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که «نسخه پیش نویس توافقنامه های راهبردی» بین آمریکا و عربستان سعودی «تقریبا در حال نهایی شدن» است. وی افزود: آنها همچنین درباره دستیابی به راه حل دو کشور به نحوی که خواسته مردم فلسطین و حقوق مشروع آنها را تامین کند گفت وگو کرده اند. لیندسی گراهام سناتور جمهوریخواه آمریکایی که در یک سال گذشته چند بار به عربستان سفر کرد از حامیان توافق فراگیر با عربستان است. وی همچنین از محمد بن سلمان تقدیر کرده و معتقد است با وجود موانع موجود، ولیعهد عربستان «آینده منطقه» را به پیش می برد.
با این حال این سناتور آمریکایی در مصاحبه با جروزالم پست در اوایل ماه میلادی جاری تصریح کرد که ۶۷ رای لازم برای حمایت از توافق دفاعی بین عربستان و آمریکا بدون لحاظ کردن مساله عادی سازی روابط با اسرائیل در سنا وجود نخواهد داشت. ان بی سی نیوز افزود: به نظر می رسد اختلافات بین عربستان و رژیم اسرائیل در روز سه شنبه تشدید شد. رسانه های عربستان اعلام کردند که وزارت خارجه عربستان آنچه را که «تداوم تعهد نیروهای اشغالگر اسرائیلی برای نسل کشی علیه مردم فلسطین» در رفح توصیف کرده است محکوم کرد. این رسانه آمریکایی به نقل از مدیر اندیشکده چتم هاوس نوشت: تا وقتی جنگ غزه ادامه دارد «غیرواقع گرایانه» است که انتظار داشته باشیم عربستان به عادی سازی روابط با اسرائیل به شیوه توافقات رژیم اسرائیل با امارات، بحرین، مراکش و سودان بپردازد. وی گفت فکر می کند این مساله بر کابینه اسرائیل فشار وارد می کند زیرا نشان می دهد آمریکا و عربستان آماده توافق و منتظر رژیم اسرائیل هستند.
یکی از مقامات صهیونیستی با انتقاد از عملکرد نخستوزیر این رژیم در جنگ غزه گفت گفتوگوهای محرمانه با برخی اعضای حزب لیکود برای رهایی از نتانیاهو درحال انجام است و آنها موافق براندازی او هستند. آویگدور لیبرمن، رئیس حزب «اسرائیل بیتنا» در اظهاراتی گفت: تلاش برای آزادی اسرا نهایی به نظر میرسد و این مستلزم آن است که خویشتنداری کنیم، از یاوهگوییها در رسانهها جلوگیری کنیم، سکوت کنیم و به مذاکرهکنندگان فرصت کار بدهیم.
وی در گفتوگو با رادیوی رسمی رژیم صهیونیستی تاکید کرد: اسرائیل در برابر خطر وجودی واقعی قرار دارد و نتانیاهو ما را به سمت تخریب هیکل سوم سوق میدهد. هشت ماه است که در حال جنگ با حماس هستیم و هنوز نتوانستیم بر آن پیروز شویم. این جلوتر از هر کس دیگری مسئولیت نخستوزیر است و کمیسیون تحقیق وینوگراد در مورد جنگ دوم لبنان در سال ۲۰۰۶ بر همین مساله تاکید دارد. لیبرمن در ادامه به اظهارات تساحی هنگبی، مشاور امنیت داخلی رژیم صهیونیستی در هفته گذشته اشاره کرد و گفت: اسرائیل اهداف جنگی خود را محقق نکرد. رئیس حزب اسرائیل بیتنا با هجمه به نتانیاهو تاکید کرد: آنچه برای نتانیاهو مهم است محاسبات شخصی و ماندن در قدرت است. نتانیاهو وجود اسرائیل را تهدید میکند و او رهبر کابینهای متشکل از افراد دمدمی مزاج و عجیب و غریب است.وی این سوال را مطرح کرد که چگونه میشود جنگ را اداره کرد، در حالی که نخستوزیر از دو هفته پیش روابطش را با یوآو گالانت، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی بهطور کامل قطع کرده است. شبکه کان ۱۱ رژیم صهیونیستی شامگاه دوشنبه گزارش داد «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی و «یوآو گالانت» از زمان کنفرانس مطبوعاتی گالانت در حدود ۲ هفته پیش هیچگونه صحبتی با هم نداشتهاند. گالانت حدود ۲ هفته پیش از بنیامین نتانیاهو انتقاد کرده و از وی خواسته بود بعد از جنگ، حکومت نظامی رژیم صهیونیستی در نوار غزه برقرار نشود. بنیامین نتانیاهو روز بعد به خبرنگاران گفت با گالانت صحبت خواهد کرد اما از آن زمان هیچگونه مکالمهای بین آنها صورت نگرفته است. دفتر نتانیاهو و گالانت در واکنش به گزارش این شبکه اعلام کردند: ما به دیدارها و مکالمههایی که به صورت محرمانه بین نخستوزیر و وزیر جنگ انجام میشود، نمیپردازیم. حدود یک ماه پیش کانال کان ۱۱ گزارش داد نتانیاهو، گالانت را مقابل کابینه به فاش کردن اطلاعات از جلسات متهم کرد. آویگدر لیبرمن در ادامه افزود: نتانیاهو قدرت رهبری اسرائیل و تحقق پیروزی را ندارد و آنچه برایش مهم است امور شخصی و آینده سیاسیاش است و باید تلاش کرد و شخص دیگری را جایگزین کنیم. وی افزود: راه رهایی از نتانیاهو براندازی او توسط اعضایی از حزب لیکود است، آنها باید ائتلاف تشکیل دهند و یا ۵ نفر از آنها به اپوزیسیون بپیوندند سپس پارلمان منحل و انتخابات زودهنگام برگزار شود.
امید نصیبی
نماینده مجلس
انتخابات بدون حاشیه هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی از همین ابتدا نشان داد که این مجلس می خواهد فارغ از قیل و قال های سیاسی به رفع مشکلات کشور بپردازد. این مجلس با درک شرایط ملی، منطقه ای و جهانی تلاش می کند «آرامش بخش، امید آفرین و دعوت کننده به همدلی در محیط عمومی کشور باشد». از نظر ملی، کشور در حساس ترین برهه خودش قرار دارد، چه اینکه در حادثه ای ناگوار رئیس جمهوری را از دست داده است و بر اساس قانون اساسی باید در سریع ترین زمان ممکن انتخابات را برگزار کند. از نظر منطقه ای، جهانیان شاهد جنایات ددمنشانه رژیم غاصب صهیونیستی علیه مردم بی گناه و بی پناه فلسطین هستند. هرچند صدای افکار عمومی جهان حتی کشورهای محور غرب بر این بی عدالتی بلند شده اما گویی دولت ها گوش شنیدن این فریادها را ندارند. البته این نکته را نباید از نظر دور داشت که بعد از عملیات وعده صادق و درک قدرت ایران اسلامی، ساعد ارتقای جایگاه کشور در منطقه هستیم و دولت های مختلف اعلام کرده اند که خواستار بهبود مناسبات با جمهوری اسلامی ایران هستند. از نظر جهانی، نیز تداوم درگیری غرب با روسیه بر سر اوکراین را مشاهده می کنیم و آمریکا برای با این جنگ هم روسیه را به لحاظ اقتصادی و نظامی ضعیف کرد و هم اروپا را در موقعیت دشوارتری قرار داد و هم سود بسیار کلانی از فروش تسلیحلت نظامی می برد. در چنین شرایطی شاید بتوان گفت مجلس دوازدهم بزرگترین و سخت ترین رسالت را در بین مجالس بعد از انقلاب اسلامی دارد. فارغ از موضوعات ملی، منطقه ای و جهانی بیان شده، به نظر می رسد مجلس دوازدهم می بایست اقتصاد را اولویت اصلی خود قرار دهد. به عبارت دیگر اقتصاد و مسائل اقتصادی نقشه راه مجلس جدید باشد. تردیدی نیست که در حال حاضر دغدغه نخست مردم موضوعات اقتصادی است و مجلس باید توجه به اقشار زحمت کش، حل موضوعات در حوزه اشتغال، توجه به زیرساخت ها، کاهش تورم و ثبات اقتصادی را در دستور کار قرار دهد. قوای سه گانه و از جمله مجلس شورای اسلامی باید با درک شرایط تحریمی علیه کشور به گونه ای سیاست گذاری کند که با ثبات اقتصادی سفره مردم کوچک تر از قبل نشود. در هر حال رشد شکوفایی اقتصادی باید هدف مهم راهبردی مجلس جدید باشد تا مردم کشور بیش از این طعم فقر را نچشند. هرچند عمل کردن به این موضوعات بسیار سخت تر از بیان کردن آنهاست اما مجلس می تواند با قانون گذاری، اصلاح قوانین یا حتی تنقیح قوانین با هدف ایجاد ثبات اقتصادی در کشور گام بردارد.