گروه سیاسی: 6 نامزد انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم، در نخستین مناظره خود با محوریت اقتصاد نه تنها نتوانستند برنامه منسجمی از خود ارائه کنند، بلکه زیر سایه کلی گویی‌ها راه‌حلی را برای نجات اقتصاد کشور از بحران مطرح نکردند. بر خلاف آن‌چه انتظار می‌رفت هیچ یک از کاندیداها از طرح خاص خود برای نجات اقتصاد کشور از بحران رونمایی نکرد.
به گزارش «تجارت»، اولین مناظره نامزد‌های انتخابات چهاردهم ریاست جمهور شب دوشنبه (۲۸ خرداد) برگزار شد. این مناظره از ساعت ۲۰ تا ۲۴ با اجرای مهدی خسروی برگزار شد. موضوع اصلی نخستین مناظره «اقتصاد» با محوریت مهار تورم و رشد تولید بود. ۶ نامزد انتخابات ریاست جمهوری برای نخستین بار در مقابل یکدیگر به طرح برنامه‌های اقتصادی خود پرداختند. بسیاری از ناظران سیاسی بر این باور هستند که باید هم آرایش و نوع مدیریت مناظره‌ها تغییر کند و هم نامزدها به طرح مباحث جزیی‌تر و دقیق‌تر بپردازند.

حاشیه‌های مناظره اول که توجهات را به سوی خود جلب کرد
بسیاری از رسانه‌ها به بررسی حاشیه‌های مناظره اول پرداختند که مهم‌ترین آن‌ها را می‌توان این‌گونه ارائه کرد: در همان ابتدای مناظره، بر خلاف انتظارات این شروع کوبنده و طوفانی مصطفی پورمحمدی با تمرکز بر نقش بزرگ سیاست خارجی در اقتصاد با کلید واژه تحریم و حمله به سفارت‌خانه‌ها بود. پورمحمدی در همان ابتدا تاکید کرد که اقتصاد را بدون توجه به سیاست خارجی نمی‌توان درست کرد. تلاش قالیباف برای زاویه پیدا نکردن با پزشکیان یکی از نکات قابل توجه بود که در مناظره نخست اتفاق افتاد. او در همان دور اول با دیدگاه پزشکیان اعلام همراهی کرد. به روایتی می‌توان گفت او با جدی‌ترین نامزد رقیب خود اعلام صلح کرد. این رویه، دقیقا برخلاف راهبرد او در مناظره‌های انتخاباتی سال ۱۳۹۲ بود که در مناظره او با حسن روحانی دچار چالش جدی شد. توپ پر زاکانی برای هدف قرار دادن پزشکیان و معطوف کردن نگاه‌ها به سوی خود از همان ابتدای مناظره مشهود بود. نگاه از بالا به پایین و تحقیرآمیز قاضی‌زاده هاشمی نسبت به سایر کاندیدا‌ها نیز حاشیه‌ساز شد. او به شکل غیرمستقیم به سایر کاندیدا‌ها اعلام کرد، کارشناس نیستید و سطح بحث‌ها کارشناسانه نیست.
گاف بزرگ زاکانی درباره WHO و WTO نیز بسیار جنجالی شد. زاکانی قصد داشت بگوید ترکیه با وجود عضو WTO (سازمان تجارت جهانی) بودن دچار تورم شده است، اما اشتبا‌ها WHO (سازمان بهداشت جهانی) را به کار برد. دیگر نکته قابل توجه در جریان مناظره نخست، تیکه پرانی پنهان جلیلی به پزشکیان بود. جلیلی که تقریبا شب آرام و بدون چالشی را سپری کرد، به شکل پنهان خطاب به نامزد اصلاح‌طلبان می‌گفت: رئیس‌جمهور خود باید کارشناس باشد. تقریبا جلیلی در تمامی مناظره چندان وارد چالش با سایر نامزد‌ها نشد. نکته قابل توجه درباره او تاکید بر دیدگاه و رویکرد ویژه داشتن خود بود. قالیباف بار‌ها تاکید کرد، رئیس‌جمهور آینده باید قوی، تصمیم‌ساز و دارای سابقه اجرایی باشد. این اظهارات قالیباف به طور مشخص اشاره به خود بود. به نوعی او خود در میان تمامی نامزد‌ها مرد اجرایی و تصمیم‌ساز می‌داند. تپق‌های مکرر و بریده حرف زدن پزشکیان به صورت مشهود در کلیت مناظره ادامه داشت. هر چند این اتفاق را نمی‌توان به عنوان یک ضعف بزرگ قلمداد کرد، اما ظاهرا او از آمادگی لازم برای ورد به مباحث جنجالی و انتقادات مطرح شده از خود برخوردار نبود.
عدم توجه نامزد‌های مختلف به انتقادات و تلاش‌های زاکانی برای مورد توجه قرار گرفتن در فضای مجازی بازتابی گسترده‌ای داشت. این‌که زاکانی تلاش داشت کانون اصلی توجه باشد و با حمله به نامزد اصلاح‌طلبان خود را برجسته کند مشهود بود، اما مشهودتر این بود که دیگر نامزد‌ها چندان او و اظهاراتش را جدی نمی‌گرفتند. اصرار پزشکیان بر غیرکارشناسانه بودن دیدگاه سایر نامزد‌ها کلید واژه اصلی نامزد جریان اصلاحات بود. او تاکید داشت که باید مدیریت را به آدم‌های با تجربه و متخصص بدهیم و از تجربه سایر کشور‌های موفق استفاده کنیم. چرا برای بیماری به خارج می‌رویم و از دانش آنها استفاده می‌کنیم، در زمینه مدیریت هم از این مشورت‌ها و تجارب استفاده کنیم. ادعا‌های زاکانی درباره توسعه و تورم کشور ترکیه هم بسیار جنجالی شد. تلاش تمامی نامزد‌ها برای دور نگه داشتن خود از انتقاد صریح از دولت رئیسی نیز به صورت کلی مشهود بود. با وجود طرح انتقاد‌های پنهان از عملکرد دولت سیزدهم هیچ نامزدی به صورت مستقیم از دولت شهید رئیسی انتقاد نمی‌کرد. در کلیت مناظره اول مجادله جدی میان نامزد‌ها شکل نگرفت. این رویه بر خلاف مناظرات دوره‌های قبل انتخابات ریاست جمهوری بود. البته این انتظار وجود دارد در مناظره‌های آتی این مجادله میان نامزد‌ها اتفاق بیافتد. چهار نامزد اصول‌گرا تلاش داشتند خود را ادامه دهنده راه دولت شهید رئیسی معرفی کنند. در این بین بیش از هر شخص دیگر علیرضا زاکانی تلاش داشت خود را ادامه دهنده راه دولت شهید رئیسی معرفی کند. او بیش از سایر نامزد‌ها نام شهید رئیسی را بر زبان آورد.

روایت آسوشیتدپرس از اولین مناظره انتخابات ریاست جمهوری
در پی برگزاری اولین مناظره انتخاباتی ۶ نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران در شب گذشته، خبرگزاری آمریکایی در گزارشی به محورهای این مناظره پرداخت و نوشت آن‌ها در یک مناظره چهار ساعته درباره مسائل اقتصادی ایران بحث و گفت‌وگو کردند. خبرگزاری آسوشیتدپرس در این باره نوشت: دوشنبه شب، ۶ نامزد انتخاباتی ایران پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۸ ژوئن (هشتم تیر) که در پی درگذشت (شهادت) «سید ابراهیم رئیسی» رئیس‌جمهور ایران و هفت نفر از همراهان او در سانحه سقوط بالگرد در ماه گذشته برگزار می‌شود، در یک مناظره چهار ساعته در تلویزیون به بحث درباره مسائل اقتصادی ایران پرداختند. این اولین مناظره از پنج مناظره برنامه‌ریزی‌شده در ۱۰ روز باقی‌مانده تا انتخابات است. نامزدها قرار بود درباره طرح‌ها و برنامه‌هایشان برای اقتصاد ایران که «تحت تحریم‌های آمریکا و دیگر کشورهای غربی است، به بحث بپردازند». آسوشیتدپرس نوشت: آن‌ها، همگی وعده دادند که تلاش خواهند کرد تحریم‌ها را لغو کرده و اصلاحاتی انجام دهند اما هیچ یک به جزئیات اشاره‌ای نکردند. نامزدها همچنین درباره موضوعاتی از جمله «تورم، کسری بودجه، مشکل مسکن و راه‌های مبارزه با فساد» نیز گفت‌وگو کردند.
این خبرگزاری نوشت: پنج‌ نفر از نامزدها اصول‌گرا هستند و «مسعود پزشکیان» جراح قلب ۶۹ ساله و نماینده مجلس شورای اسلامی ایران است. «محمد خاتمی» رئیس‌جمهور پیشین ایران و «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه پیشین ایران و چهره‌های برجسته اصلاح‌طلبان از پزشکیان حمایت کرده‌اند. در ادامه این گزارش آمده است: برجسته‌ترین نامزد «محمدباقر قالیباف» ۶۲ ساله و شهردار پیشین تهران است. دیگر نامزدها شامل «امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی» ۵۳‌ساله و از معاونان رئیس‌جمهور ایران، «علیرضا زاکانی» ۵۸ ساله و شهردار فعلی تهران هستند. «سعید جلیلی» ۵۸ ساله از اعضای شورای عالی امنیت ملی و «مصطفی پورمحمدی» ۶۴ ساله، وزیر کشور دولت «محمود احمدی نژاد» و وزیر دادگستری دولت «حسن روحانی» رؤسای جمهور پیشین ایران نیز دیگر نامزدهای انتخابات ۲۸ ژوئن هستند. در ادامه این گزارش با اشاره به وعده‌های اقتصادی نامزدهای انتخاباتی در اولین مناظره آمده است: قالیباق وعده داد که رئیس‌جمهوری «مقتدر» و حامی ضعفا خواهد بود که اقتصاد کشور را بهتر مدیریت و تلاش خواهد کرد از طرق دیپلماتیک، تحریم‌ها را لغو کند. پزشکیان تحریم‌ها را «فاجعه» خوانده و از تلاش برای محدودیت کمتر اینترنت سخن گفت. همه نامزدها وعده دادند که ارزش پول ملی را بالا ببرند. آسوشیتدپرس نوشت آن‌ها به‌رغم پرداختن به موضوعات اقتصادی، از پرداختن به موضوع توافق هسته‌ای خودداری کردند.

دیدگاه انتقادی سیاسیون داخلی نسبت به مناظره نخست
در سطحی دیگرف بسیاری از ناظران سیاسی در داخل معقتد بودند اولین مناظره انتخاباتی کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری نتوانست انتظارات را برآورده کند تا جایی که به باور برخی تحلیل‌گران، نامزدها به جای پاسخ دقیق و جزیی به سوالات، به کلی گویی بسنده کرده و همین روند، مناظره را کسالت بار کرد که از حوصله مخاطبان خارج بود. توصیف عبدالوحید فیاضی نماینده نور از مناظره، قانع کننده نبودن آن بود؛ او به ایسنا گفت: باید نامزدها تخصصی‌تر صحبت کرده و برنامه‌های خود را ارائه دهند.در مجموع، سطح مناظره اول نه خوب بود و نه بد. امیدواریم در مناظرات بعدی سطح بالاتری از ارائه برنامه‌ها را از سوی کاندیدهای انتخاباتی شاهد باشیم. مهدی اسماعیلی نماینده میانه نیز بر لزوم ارائه برنامه دقیق از سوی کاندیداها اشاره کرد و گفت: انتظار می‌رود کاندیداها در مناظره‌های بعدی برنامه‌های خود را به صورت جزئی مطرح کنند و بگویند برای حل مشکلات اقتصادی به خصوص در موضوع معیشت چه برنامه‌ای دارند.
به باور همایون سامه‌یح نجف آبادی نماینده کلیمیان، اولین مناظره قانع کننده و آن چیزی نبود که بتواند انتظارات مردم را برآورده کند. محمد خوش چهره فعال سیاسی و استاد اقتصاد دانشگاه نیز با بیان اینکه «نمره خوبی به مناظره اول نمی‌دهد» گفت: فکر می کردم مناظره اقتصادی قوی‌تر برگزار می‌شود اما طولانی و ملال‌آور بود. برخی هم سعی می کردند که فرافکنی کرده و جواب سوالات را نمی‌دادند. مجید انصاری فعال سیاسی اصلاح طلب و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز، پرسش های کارشناسان اقتصادی را خوب ولی زیاد توصیف کرد و گفت که به همین دلیل نمی توان جمع بندی نسبی از این مناظره داشت. با توجه به نظرات نمایندگان و تحلیل گران سیاسی، می توان گفت، مناظره اول آن طور که از آن انتظار می رفت پیش نرفت؛ لازم است دست اندرکاران برگزاری آن فکری برای ارتقای سطح چهار مناظره دیگر داشته باشند.

علیرضا سادات
کارشناس بازار سرمایه

یک موضوع در این روزها در بازار مدام شنیده می‌شود و آن هم از دست رفتن فرصت خبرهای بنیادی است که زیر سایه سیاست له می‌شود. وضعیت بنیادی شرکت‌ها نشان میدهد که بازار به زودی این اثرات را در صورت‌های مالی مشاهده خواهد کرد. اما انتظارات قیمتی همچنان سرکوب می‌شود. این موضوع باعث خواهد شد مدار ارزندگی بازار قوی‌تر و حرکت بعد از برطرف شدن ریسک‌های سیاسی شتابان‌تر باشد. بحث بسیاری از فعالان بازار دیروز این بود که وقتی فضای اقتصادی کشور این چنین است و تصمیمات دولت هر هفته برای بازار تغییر می‌کند عملا انگیزه سرمایه‌گذاری را از بین می‌برد. در حال حاضر فضای اقتصادی کشور پر ریسک‌ و ابهام است و اگر دامنه نوسان در فضای بازار و در روزهایی که همه چیز منفی و اوضاع خارج از کنترل بود کمی محدودتر می‌شد و آرام‌تر رفتار می‌کرد این حجم بی‌اعتمادی و سرعت ریزش و از دست رفتن دارایی‌ها را نیز نداشتیم و شاید مدیریت و کنترل بحران‌ها نیز منطقی‌تر پیش می‌رفت بسیاری فعالان بازار سرمایه معتقدند که این دامنه نوسان برای معاملات باعث شده گروه های ارزنده تحت تاثیر جو کلی رفتار کنند. در حال حاضر فضای اقتصادی کشور پر ریسک‌ و ابهام است و اگر دامنه نوسان در فضای بازار و در روزهایی که همه چیز منفی و اوضاع خارج از کنترل بود کمی محدودتر می‌شد و آرام‌تر رفتار می‌کرد این حجم بی‌اعتمادی و سرعت ریزش و از دست رفتن دارایی‌ها را نیز نداشتیم و شاید مدیریت و کنترل بحران‌ها نیز منطقی‌تر پیش می‌رفت. روند نزولی بازار نمی‌تواند خیلی ادامه پیدا کند. به همین دلیل در مقطع کنونی کم کم فعالان بازار سرمایه شروع به خرید سهام می کنند. در حال حاضر خرید از نمادهای ارزنده آغاز شده است. از این رو رفته رفته حجم و ارزش معاملات بازار بالا می رود و یک روند صعودی قوی در بازار ایجاد می کند. در این شرایط حقیقی های بازار همچنان منتظر سیگنال های جدیدی هستند تا در صورتی که در بازار اطمینان لازم ایجاد شد وارد بورس شوند. البته بسیاری از همین حقیقی ها در شرایطی که نرخ اخزا و اوراق بالا رفت از معاملات بازار سهام خارج شدند. اما برخی از همین سرمایه داراندر روند صعودی دوباره به بازار برمی گردند و به رشد بورس کمک می کنند.

شعیب بهمن
کارشناس مسائل روسیه

از روز اول که بحران اوکراین تشدید شد و به نزاع نظامی مبدل شد، هدف روسیه کاملاً مشخص بود؛ به گونه‌ای که موضوع روس‌تبارها در خاک اوکراین و مناطقی که آنها تحت تصرف خود داشتند که عمدتاً مناطق شرقی و جنوبی بود، یک مساله جدی برای مسکو به حساب می‌آمد و از نظر .روسیه باید از روس‌تبارها حمایت به عمل می‌آمد. در طول این مدت، روسیه موفق شده بخش‌های زیادی از این مناطق را تحت تسلط و کنترل خود درآورد و بر همین اساس به یکی از اهداف خود در جنگ اوکراین دست پیدا کرده و این موضوع را یک دستاورد بزرگ برای خود می‌داند. خواسته دیگری که روسیه از ابتدای امر بر آن تاکید می‌کرد، بی‌طرف ماندن اوکراین و عدم پیوستن این کشور به ساختارهای یوروآتلانتیکی به ویژه ناتو بود.
دولت زلنسکی در طول دورانی که سر کار است، همواره پیوستن به ناتو را برای کی‌یف مطرح کرده اما واقعیت این است که برای روسیه مهم است که اوکراین در این خصوص یک وضعیت بی‌طرف داشته باشد و به پیمان ناتو نپیوندد؛ چراکه این موضوع می‌تواند از حیث امنیتی تاثیرات ژئوپلیتیکی بر روسیه بگذارد و ژئوپلیتیک شرق اروپا را کاملاً دگرگون کند. لذا این موضوع بخشی از درخواست‌های روسیه بوده که مجدداً مورد تاکید ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه در طرح صلح جدید این کشور قرار گرفته است. به نظر می‌رسد که دولت زلنسکی در اوکراین باتوجه به حمایت کشورهای غربی و آمریکایی‌ها این شروط را برای پایان دادن به بحران نخواهند پذیرفت و احتمال دارد که این بحران ادامه پیدا کند.
زلنسکی هم می‌داند که بعید است در مقابل روسیه به پیروزی دست پیدا کند اما با عنایت به اینکه دولت حاکم بر کی‌یف توسط حامیان غربی‌اش اداره می‌شود و منفعت حامیان غربی به ویژه آمرکیایی‌ها در ادامه جنگ بوده، احتمالش بسیار اندک است که آنها شرایط روسیه را برای پایان جنگ بپذیرند و به نزاع و درگیری فعلی خاتمه دهند. قاعدتاً در چنین شرایطی باید انتظار تداوم درگیری‌ها را داشته باشیم؛ به ویژه اینکه کشورهای غربی و آمریکایی‌ها درصدد ارسال تسلیحات جدیدتر به اوکراین هستند و در عین حال حمایت‌های مالی، اطلاعاتی، سیاسی و رسانه‌ای و تبلیغاتی خودشان را از دولت اوکراین انجام می‌دهند. در این میان باتوجه به توافق امنیتی ۱۰ ساله اخیر آمریکا و اوکراین، به نظر می‌رسد که ایالات متحده تمایل دارد که با جدیت در این عرصه نقش‌آفرینی کند و حتی در آینده می‌توانیم شاهد مخاطره‌آمیز شدن شرایط هم باشیم. با توجه به مجوزی که برخی از کشورهای غربی برای اجرای حملات در خاک روسیه به اوکراین داده‌اند، این مساله می‌تواند وضعیت را بسیار وخیم‌تر کند. لذا با توجه به رویکردی که غرب نسبت به این نزاع دارد، احتمال خاتمه جنگ کمتر است بلکه احتمال دارد که جنگ به همین روال ادامه پیدا کند یا با توجه به تحریک‌هایی که از سوی غرب انجام می‌شود، احتمال دارد نزاع گسترش پیدا کند. آنچه در این وضعیت مشخص خواهد بود این است که دولت زلنسکی باید واقعیات را بپذیرند و کشورهای اروپایی‌ هم نباید به صورت یکجانبه از تصمیمات آمریکا حمایت کنند و تابع سناریو و تصمیمات واشنگتن باشند؛ چراکه اروپا بیش از آمریکا از تداوم این بحران آسیب خواهند دید.

مناظره اقتصادی به تصمیم گیری مردم کمک نکرد

عضو پیشین کمیسیون برنامه و بودجه مجلس درباره مناظره اقتصادی نامزدهای ریاست جمهوری گفت: افرادی که به صورت تخصصی مباحث مطرح شده در مناظره را دنبال کردند، نکته خاصی به برداشتهای اولیه آنها اضافه نشد. به گزارش خبرگزاری تسنیم، محسن زنگنه گفت: مناظره اول به پایان رسید اگر بخواهم یک تحلیلی روی مناظره داشته باشم باید یکی از لحاظ شکلی و یکی هم از محتوایی بررسی شود. از لحاظ شکلی به نظر من یک مقداری هم به جهت نوع چینش افراد و نحوه نشستن و خود دکوراسیون محل برگزاری مناظره، نحوه پرسش‌ها و همچنین تنظیم وقت‌ها به گونه‌ای بود که آن انتظاری که مردم داشتند از یک مناظره جدی و کاملا روشنگرانه که بتواند آن نقاط تمایز را کاملا کشف بکنند، برخوردار نبود و یک مقداری خسته‌کننده هم شده بود. به نحوی که خیلی‌ها که از روزها منتظر مناظره بودند، تقریبا دیگر بعد از همان هشت دقیقه اول که افراد صحبت کردند یک حالت خستگی به آنها دست داده بود. او افزود: فکر می‌کنم که نحوه آن میان‌برنامه‌هایی هم که بعضا صدا و سیما پخش می‌کرد یا نحوه شروع و ... اصولا در این حرکت کند مناظره موثر بود. در مناظره حتی شیوه نشستن افراد گاهی اوقات در بیان آنها، در لحن آنها موثر است.

فرصت یکساله به سایپا و ایران خودرو برای اخذ مجوز افزایش سرمایه

مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: شرکت‌های ایران خودرو و سایپا تا تیرماه سال ۱۴۰۴ فرصت دارند تا از شمولیت ماده ۱۴۱ لایحه اصلاحی قانون تجارت خارج شوند تا دیگر مشمول لغو پذیرش نشوند. ولی اله جعفری، مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار در گفت‌وگو با پایگاه خبری بازار سرمایه ایران(سنا)، به آخرین اقدامات انجام شده از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار در زمینه افزایش سرمایه شرکت خودروسازی ایران خودرو و سایپا اشاره کرد و گفت: پس از ارائه صورت‌های مالی سال ۱۴۰۱، شرکت‌های ایران خودرو و سایپا در ۴ سال متناوب از ۵ سال گذشته مشمول ماده ۱۴۱ لایحه اصلاحی قانون تجارت بودند. وی اظهار داشت: مطابق دستورالعمل پذیرش اوراق بهادار در بورس اوراق تهران، هیات پذیرش بورس تهران، به دو شرکت فوق تا پایان تیرماه ۱۴۰۳ فرصت داد که از شمولیت ماده قانونی مذکور خارج گردند. جعفری تاکید کرد: این ۲ شرکت بزرگ خودروسازی جهت خروج از شمولیت ماده قانونی ذکر شده از سران قوا درخواست کردند که اجازه انجام تجدید ارزیابی و افزایش سرمایه زودتر از پایان مهلت ۵ ساله به آن‌ها داده شود تا بتوانند از مزایای مالیاتی آن استفاده کنند.

گروه اقتصاد کلان: اولین مناظره نامزدهای ریاست جمهوری با موضوع اقتصادی و با محوریت الزامات رشد 8 درصدی و چگونگی مهار تورم برگزار شد و نامزدها از برنامه های خود در این باره رونمایی کردند. جمع بندی بسیاری از کارشناسان بعد از پایان مناظره این بوده است که روال مناظره به گونه ای پیش نرفت که نقطه نظرات به درستی طرح شود و بیشتر در حد کلی گویی مباحث باقی ماند. به گزارش تجارت، از طرفی دقیقا مشخص نشد که نقاط افتراق و تمایز کاندیداها در مباحث رشد و اقتصادی دقیقا چیست و این افراد قرار است چکونه اهداف برنامه هفتم را محقق کنند. از سوی دیگر نامزدها چندان به سووالات طرح شده از طرف کارشناسان توجهی نداشتند و عمدتا حرف های خودشان را می زدند.

ارزیابی کارشناسی از مناظره اول
اما دوشنبه شب اولین مناظره کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ با موضوع اقتصادی برگزار شد و مسعود پزشکیان، محمدباقر قالیباف، سعید جلیلی، علیرضا زاکانی، امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی و مصطفی پورمحمدی، شش کاندیدای چهاردهمین دوره ریاست جمهوری در این مناظره برنامه‌ها و خط مشی‌های اقتصادی خود را تشریح کردند و به ارائه راهکارهایی برای حل مشکلات اقتصادی کشور پرداختند. افزایش حقوق و دستمزد متناسب با تورم، توجه ویژه به اجرای برنامه هفتم توسعه. رفع مشکلات مردم با تعامل با دنیا، شفافیت در اقتصاد، آزادسازی اقتصاد از کمند دلار، پیگیری افزایش و تقویت ارزش پول ملی، جلوگیری از خام فروشی با تکیه بر دانش، خصوصی سازی توسط افراد علمی،‌ خنثی سازی تحریم ها از داخل، توجه به بورس، ایجاد سپر حمایتی برای مردم در برابر تورم، جلوگیری از چاپ پول توسط بانک‌ها، تخصیص اعتبار طلا به جای یارانه به مردم و کنترل بازار ارز، اهم محورهای مطرح شده در مناظره اقتصادی کاندیداها در شب گذشته بود. در این زمینه وحید شقاقی - کارشناس اقتصادی با اشاره به اهمیت برگزاری مناظره و تاثیر آن، اظهار کرد: باتوجه به اینکه این انتخابات در یک شرایط ویژه به دلیل وقوع حادثه برای شهید رئیسی برگزار می‌شود و فرصت تبلیغ نامزدها محدود است و در واقع یک شرایط اضطرار حاکم شده است؛ لذا سهم اصلی تبلیغات برعهده صدا و سیما گذاشته شده و این پنج مناظره بسیار ارزشمند و فرصت خوبی است که نامزدها بتوانند دیدگاه‌ها، مبانی فکری و برنامه‌های خودشان را ارائه دهند. وی با بیان اینکه مناظره اول سختی‌های خود را دارد، در این فضا کاندیداها با فضای گفتمان آشنا شدند و تجربه‌اندوزی در مناظره اول می‌بایست موجب شود تا کاندیدا در مناظره‌های بعدی با پوشش و رفع ضعف‌های خودشان و برنامه‌ریزی دقیق‌ شرکت کنند، گفت: در مناظره اول کاندیداها بیشتر به دنبال بیان دیدگاه‌ها و مبانی اندیشه‌ای خودشان بودند و کمتر به ارائه برنامه‌ها و نقدهای عمیق‌تر پرداختند. این کارشناس حوزه اقتصادی افزود: در این مناظره معرفی کلیات نگرش اقتصادی اعضا مطرح شد، البته انتظار هم نمی‌رفت که در مناظره اول بحث برنامه‌ها به طور دقیق مطرح شود، چراکه در مناظره اول باید کلیات عنوان و در مناظره‌های بعدی راه‌کارها بیان شود. شقاقی با تاکید بر اینکه برخی نامزدها فراتر از انتظار حضور پیدا کردند و حرف‌های جدی‌تری برای گفتن داشتند، تصریح کرد: باید منتظر مناظره بعدی در روز پنجشنبه بود، قطعا نظم بیشتری را در آن مناظره شاهد خواهیم بود و نامزدها با آگاهی بیشتر و دست پرتر حضور خواهند یافت. به گفته وی، قطعا در مناظره آینده نامزدها بیشتر به سمت جزئیات و معرفی ایده‌ها و طرح‌ها و برنامه‌های خودشان خواهند رفت، زمان کلی‌گویی تمام شده است و اگر نامزدی به کلیات بپردازد بازنده خواهد شد، چراکه مناظره اول به بیان کلیات و مبانی فکری و اندیشه‌ای نامزدها اختصاص یافت و قطعا در مناظره بعدی نباید بر کلیات تمرکز شود و نامزدها باید به سمت معرفی برنامه‌ها و طرح‌های برجسته برای حل چالش‌ها و ابرچالش‌های اقتصاد ایران و نیز بهره‌برداری از فرصت‌های بی‌نظیر اقتصاد ایران برای مواجه با ابرچالش‌ها بروند. بهاءالدین حسینی هاشمی نیز دیگر اقتصاددان درباره تحلیل موضوعات مطرح شده و پاسخ‌های شش نامزد انتخاباتی چهاردهمین دوره ریاست جمهوری در اولین مناظره اظهار کرد:‌ با وجود اینکه این شش نامزد انتخاباتی همگی در ادوار گذشته مسئول و دست اندرکار بودند و با اینکه مشکل اصلی کشور، اقتصادی و معیشتی است، به نظر می‌رسد که هیچکدام از کاندیداها به مسائل اقتصادی اشراف مورد مطالبه را نداشتند. وی ادامه داد: برای مثال به موضوع تورم اشاره شد ولی علت اصلی و راه حل آن را مطرح نشد. این یعنی اشراف یا برنامه‌ای نداشتند یا مشاوری که در این برهه از زمان با توجه به مسائل و مشکلات راه کار مناسبی ارائه دهد، وجود نداشت. تورم یک عارضه است ولی علت آن چیز دیگری است. این کارشناس اقتصادی اضافه کرد: به عنوان کسی که سال‌ها در بخش اقتصادی فعالیت کردم معتقدم هیچکدام از شش نامزد انتخاباتی هنوز دوای درد شرایط اقتصادی کشور را پیدا نکرده‌اند. به کلیات پرداختند اما توقع داشتیم که بگویند علت تورم از کجاست. البته به طور کلی اشاره کردند که دولت ها باعث ایجاد تورم هستند و واقعیت هم همین است. اما سوال اینجاست که چگونه؟ وی تصریح کرد: در این مناظره اعلام کردن که اضافه‌برداشت بانک‌ها و چاپ پول باعث تورم می شود ولی نگفتند که چرا بانک‌ها برداشت اضافه دارند. حسینی هاشمی با بیان اینکه نقدینگی یک اَبَر مشکل است، افزود: ناترازی بانک‌ها، اشتغال، محیط زیست همه موضوعات مهمی هستند که به آنها به صورت دقیق پرداخته نشد. وی با اشاره به اینکه به این مناظره انتقاداتی وارد است، گفت: بخش اول اظهار نظر کاندیداها در خصوص مسائل اقتصادی بود ولی در بخش دوم نظرات یکدیگر را نقض کردند. باید این مناظره به سمتی می رفت که نقطه نظر شخص کاندیدا در مورد مسائل اقتصادی کشور پرسیده می شد. اینکه کاندیداها به یکدیگر حمله کردند اتفاق جالبی نبود. این نامزدها توسط شورای نگهبان تایید شده‌اند و صلاحیت‌های لازم را دارند؛ بنابراین کسی حق ندارد بگوید چرا دیگری نامزد انتخابات شده است. این کارشناس اقتصادی عنوان کرد: کاندیداها در این مناظره به طرف پاسخ دادن به مردم نبودند و بیشتر به این طرف بودند که همدیگر را مغلوب کنند. این دوره باید به اظهارنظر در خصوص برنامه‌های اقتصادی کاندیداها در خصوص تورم و رونق اقتصادی اتکا می‌کرد و سپس در انتهای مناظره یا مناظرات بعدی نظرات یکدیگر را نقد می‌کردند. حسینی هاشمی در ادامه گفت: یکی دیگر از ایرادات مناظره این بود که بعضی از آنها سعی می‌کردند خودشان را پیرو دولت و برنامه‌های شهید رئیسی نشان دهند و از خودشان برنامه‌ای نداشتند. این در حالی است که به دولت شهید رئیسی هم انتقاداتی وارد است و مشکلاتی در خصوص تورم، بورس، اشتغال، فرار سرمایه، چندنرخی شدن ارز و سیاست‌های دستوری نیز در دولت قبل وجود داشت. در حقیقت انتظار می‌رفت که آنها برنامه‌های مختص به خودشان را ارائه دهند.

گروه اقتصاد کلان: پس از مناظره اقتصادی 6 نامزد ریاست جمهوری، بورس ریزش کرد تا نشان دهد که سیگنال مثبتی دریافت نکرده است. در معاملات روز سه‌شنبه 29 خرداد ماه 1403، شاخص کل بورس تهران 9 هزار و 291 واحد نسبت به روز کاری گذشته پایین‌تر ایستاد و به سطح 2 میلیون و 36 هزار و 25 واحد رسید. شاخص کل هم‌وزن بورس نیز با ریزش هزار و 46 واحدی در رقم 665 هزار و 96 واحدی ایستاد. شاخص کل فرابورس با افت 64 واحدی به رقم 21 هزار و 795 واحد رسید. همچنین شاخص هم وزن فرابورس با کاهش 329 واحد به سطح 114 هزار و 369 واحد رسید.

خروج پول حقیقی از بورس تهران
روز سه‌شنبه خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار برای یازدهمین روز متوالی منفی شد و 306 میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شد. دیروز نماد خساپا بیشترین خروج پول حقیقی را داشت که ارزش آن 19 میلیارد تومان بود. پس از خساپا، نمادهای خودرو، ثپردیس، بوعلی و فملی بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند. در سوی دیگر، بیشترین ورود پول حقیقی به نمادهای وبانک، تپمپی، شکربن، فسپا و وپترو تعلق داشت.

نمادهای اثرگذار بر شاخص کل
دیروز نمادهای فولاد، فملی و نوری نمادهای قرمز پوش بورس بودند که بیشترین اثر را در افت شاخص کل بورس داشتند. در سوی دیگر نمادهای شستا، وبانک و وغدیر از نمادهای سبز بودند که اثر مثبت بر شاخص داشتند. در فرابورس نیز نمادهای شگویا، آریا و خاور بیشترین اثر کاهنده را بر شاخص داشتند و نمادهای شاوان، غصینو و ساوه نمادهایی هستند که اثر افزایشی بر شاخص کل فرابورس داشتند. در بین نمادهای پرتراکنش بورس دیروز نماد فولاد بیشترین تراکنش را داشت و شستا و ذوب در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. در فرابورس نیز شفام، غمایه و توسن بیشترین تراکنش را داشتند.

ارزش معاملات سهام
دیروز ارزش معاملات کل بازار سهام به 24 هزار و 535 میلیارد تومان رسید. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 16 هزار و 258 میلیارد تومان بود که 66 درصد از ارزش کل معاملات بازار را در این روز تشکیل می‌دهد. ارزش معاملات خرد نیز با کاهش 17 درصدی به نسبت روز معاملاتی قبل به رقم 2 هزار و 190 میلیارد تومان رسید.

پرمعامله‌ترین سهم‌ها
در معاملات دیروز نماد فملی بیشترین ارزش معاملات بازار سهام را به خود اختصاص داد که ارزش معاملات آن 301 میلیارد تومان بود. پس از فملی، تاپیکو بیشترین ارزش معاملات را داشت و فولاد رتبه سوم بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص داد و پس از آن، دو نماد کماسه و وتجارت در رتبه‌های بعدی بیشترین ارزش معاملات قرار گرفتند. حجم معاملات نیز سهام فملی با تعداد 443 میلیون و 479 هزار و 875 سهم در صدر قرار گرفته است. ذوب در رتبه دوم بیشترین حجم معاملات بازار قرار گرفت و رتبه سوم به وتجارت تعلق داشت. دو نماد شستا و خساپا نیز در رتبه‌های بعدی بیشترین حجم معاملات بازار قرار داشتند.

صف‌های خرید و فروش بورس
در معاملات سه‌شنبه، 61 نماد صف خرید داشتند و 306 نماد با صف‌ فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صف‌های خرید با رشد 14 درصدی نسبت به روز کاری قبل به 128 میلیارد تومان افزایش یافت و مجموع ارزش صف‌های فروش نیز با کاهش 11 درصدی به 863 میلیارد تومان رسید.

تحلیل بازار سه شنبه
پایان بورس دیروز در حالی رقم خورد که فشار فروش سهام همچنان ادامه داشت؛ به‌ طوری که ارزش صفوف فروش در انتهای ساعت معاملات، سه برابر ارزش صف‌های خرید بود. امروز تمامی شاخص‌های بازار سهام منفی بود. پایان بورس دیروز در حالی رقم خورد که اغلب صنایع بازار سرخپوش بودند و 64 درصد از نمادها منفی شدند. در پایان معاملات امروز، ارزش صفوف فروش به هزار میلیارد تومان رسید که سه برابر ارزش صف‌های خرید بود.

عملکرد شاخص‌ها
شاخص کل بورس دیروز 9 هزار و 292 پله عقب نشست و با کاهش 0.45 درصدی به ارتفاع دو میلیون و 36 هزار و 25 واحد رسید. شاخص هم‌وزن نیز دیروز هزار و 46 واحد افت کرد و با کاهش 0.16 درصدی در سطح 665 هزار و 96 واحد نشست.

حجم و ارزش معاملات خرد
حجم معاملات خرد سهام، حق تقدم و صندوق‌های سهامی دیروز به 4.4 میلیارد برگه سهم رسید که با ارزش دو هزار و 323 میلیارد تومان انجام شد.

ورود و خروج پول حقیقی
تراز پول حقیقی در سهام، حق تقدم و صندوق‌های سهامی دیروز هم منفی بود و به 337 میلیارد تومان رسید. با این حال، تراز پول حقیقی در صندوق‌های درآمد ثابت مثبت و 125 میلیارد تومان وارد این صندوق‌ها شد.

گروه صنعت و تجارت: چندی پیش که عباس علی‌آبادی، وزیر صنعت، معدن و تجارت، برای افتتاح چندین پروژه صنعتی به گیلان رفته بود، در جمع خبرنگاران اعلام کرد که با تلاش‌های دولت سیزدهم، تاکنون بیش از پنج هزار واحد تولیدی و صنعتی راکد، نیمه فعال و فعال کشور به چرخه تولید بازگشته یا توسعه یافته‌اند. او گفت: راهبرد نخست دولت شهید جمهور حداکثر کردن بهره‌وری و احیای واحدهای راکد بود و این روند تا آخرین روز دولت نیز ادامه‌دار است. وزیر صمت با تاکید بر لزوم توجه استفاده حداکثری از ظرفیت‌های تولیدی کشور، اضافه کرد: تلاش‌ها بر این است تا از ظرفیت‌های موجود تولیدی و صنعتی کشور به خوبی بهره گرفته شود. در حالی وزیر صمت از احیای 5 هزار واحد تولیدی در دولت سیزدهم خبر داده است که امروز، نماینده دولت در نهضت احیای واحدهای اقتصادی عنوان کرد که در ابتدای این دولت به علت تعطیلی واحدهای تولیدی و واگذاری‌های غیرعادلانه و غیراصولی در دولت‌های قبل و تبعات امنیتی و اجتماعی آن با شرایط بدتر از کرونا مواجه بودیم، به طوری که حدود ۶۰ هزار واحد تعطیل و نیمه تعطیل در کشور وجود داشت که 9 هزار واحد تولیدی تعطیل و نیمه‌تعطیل در دولت سیزدهم احیا شدند. در واقع کنار هم گذاشتن این دو آمار نشان از اختلاف 4 هزار واحد تولیدی دارد که اختلاف بسیار بزرگی است. نکته جالب اینجاست که سید امیرحسین مدنی، نماینده دولت در نهضت احیای واحدهای اقتصادی در خبری که توسط سایت دولت، در آبان‌ماه سال گذشته منتشر شد گفته بود: از ابتدای دولت سیزدهم و تشکیل نهضت احیای واحد‌های اقتصادی در دولت تاکنون ۶ هزار و ۵۵۳ واحد تولیدی احیا شد و به چرخه تولید بازگشت. در کنار هم قرار دادن مصاحبه اخیر و مصاحبه آبان‌ماه سال گذشته امیرحسین مدنی نشان می‌دهد که در مدت زمان کمتر از 7 ماه حدود 2400 واحد تولیدی تعطیل و یا نیمه تعطیل، به چرخه اقتصاد کشور بازگشته است! آنطور که وی اعلام کرده است، این میزان احیایی که اتفاق افتاده ۱۴۵ هزار شغل مستقیم و غیرمستقیم ایجاد کرده و در مجموع به واسطه این احیا، ۱۸۲ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در این واحد‌ها نیز احیا شد که در کاهش نرخ بیکاری در کشور و رشد سرمایه گذاری موثر بوده است. حتی آمار مطرح شده در خصوص رقم سرمایه‌گذاری وی با آمار مطرح شده توسط وزیر کار نیز متفاوت بود. صولت مرتضوی در بهمن‌ماه سال گذشته اعلام کرد که حدود۱۵۰هزار میلیارد تومان در قالب تبصره ۱۸ قانون بودجه لحاظ شده است که برای احیای کارگاه‌های نیمه تمام و تعطیل هزینه شده است؛ کنار هم قرار دادن این دو آمار نیز نشان از اختلاف حدود 30 هزار میلیارد تومانی دارد.

آمارهای دور از ذهن
اعلام احیای 9 هزار واحد تولیدی در دولت سیزدهم به عقیده بسیاری از کارشناسان و فعالان اقتصادی پا خود را فراتر از تبلیغات رسانه‌ای نگذاشته است؛ چرا که در خصوص آن نه آمار دقیقی از واحدهای تولیدی و کارخانه‌هایی که به چرخه تولید بازگشته‌اند اعلام شده و از طرفی مشخص نیست دقیقا شاخص دولت از واحدهای نیمه‌تعطیلی چیست. به باور کارشناسان اقتصادی، تا زمانی که آمار و ارقام واحدهای تولیدی احیا شده، راستی آزمایی نشود، نمی‌توان این آمار را تایید یا تکذیب کرد، لذا مسئله اصلی این است که آمارهای اعلام شده با واقعیتی که ما در اقتصاد و صنعت می‌بینیم، دور از ذهن است. بهترین روش موجود برای راستی‌آزمایی آمار اعلامی، بررسی لیست حقوق و دستمزد و بیمه واحدهای بازگشته به چرخه تولید و همچنین میزان تولید اعلامی در سامانه بهین‌یاب است. اگر وضعیت فعلی فعالیت واحدهای تولیدی از منظر آمایش سرزمین، برنامه توسعه صنعتی و عدم صرفه اقتصادی ادامه فعالیت برخی واحدها به دلیل تغییرات تکنولوژی، بررسی شود، شاید حتی تعطیل شدن برخی واحدهای موجود بیشتر به نفع اقتصاد کشور باشد. از این منظر احیای همه واحدهای تولیدی تعطیل شده لزوما واجد ارزش نیست و باید در فرایند احیای واحدهای تولیدی تعطیل شده، ضرورت تداوم فعالیت آن واحدها و صرفه و صلاح احیای آن ها بررسی شود. گفته می‌شود که بیش از 70 درصد واحدهای تولیدی تعطیل و یا نیمه تعطیل به علت کمبود نقدینگی، نبود تقاضا، کمبود مواد اولیه، مشکل فرسودگی ماشین‌آلات، مشکلات حقوقی با سازمان‌ها و دستگاه‌ها، مشکلات زیرساختی و سهامداری از مدار تولید خارج شده‌اند، اما در این میان از مشکل «تأمین مالی و سرمایه در گردش» می‌توان به عنوان مهم‌ترین دغدغه واحدهای تولیدی یاد کرد. براساس آمار قبلی تا دی‌ماه سال قبل، از بین واحدهای احیاشده، ۵۰‌درصد از واحدهای غیرفعال مشکل کمبود نقدینگی، ۱۶‌درصد مشکل نبود تقاضا و بازار، ۳درصد مشکلات زیرساختی، ۳‌درصد اختلاف با شرکا، ۲‌درصد مشکل تامین، یک‌درصد مشکل تامین ماشین‌آلات و یک‌درصد مشکلات حقوقی را دلیل توقف فعالیت خود اعلام کرده‌‌‌اند. سعید سیفی، کارشناس مسائل اقتصادی در حوزه کسب‌وکار در خصوص اینکه چرا آمار احیای واحدهای تولیدی توسط دولت منتشر نمی‌شود به خبرآنلاین گفته بود: طی سال‌های گذشته، این موضوع بارها از سوی کارشناسان اقتصادی و رسانه‌ای از مسئولین مستقیم، غیرمستقیم و حتی ارشد وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، نهادها و دبیرخانه‌ مربوطه، همچون وزارت صمت به صورت عام و سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران به صورت خاص در دولت‌های گذشته و فعلی و مسئول دولت فعلی در نهضت احیای واحدهای اقتصادی، پیگیری و از آنها درخواست شده، اطلاعات دقیق واحدهای تعطیل بازگشته به چرخه تولید را به صورت شفاف منتشر کنند، حتی رئیس دولت سیزدهم در سخنان خود در جلسه هیئت دولت به تاریخ ۱۶ شهریور ۱۴۰۱ بر انتشار اطلاعات این اقدامات برای افکار عمومی، تاکید و آن را ضروری دانست، اما متاسفانه تا به امروز، این روند غیر شفاف همچنان ادامه داشته است. در نهایت، باز هم با توجه به توضیحات فوق، به مسئولان مربوطه توصیه و از آنها درخواست می‌شود، در راستای افزایش اعتماد عمومی و تقویت حضور هرچه بیشتر بخش خصوصی در تولید و اقتصاد کشور و مهم‌تر از همه، تحقق شعار سال یعنی جهش تولید با مشارکت مردم، ضمن توجه ویژه به این مهم، در انتشار هرچه سریعتر اطلاعات دقیق و مشخص هر یک از واحدهای مذکور اهتمام ورزند زیرا طبق فرمایش رهبر معظم انقلاب، جهش تولید میسر نمی‌شود مگر با حضور مردم در تولید و اقتصاد که یکی از پیش‌نیازهای مهم فراهم شدن این شرایط نیز، تقویت اعتماد عمومی به حوزه تولید و اقتصاد با افزایش شفافیت اطلاعات است.

گروه سیاسی: ضعف‌های جسمی و عقلی بایدن، این روزها به دغدغه‌ای بزرگ برای دموکرات‌ها تبدیل شده است. بایدن در چند وقت اخیر بیش از هر زمان دیگری در محافل مختلف گاف می‌دهد و ظاهرا نشانه‌های زوال عقل در او به بالاترین حد ممکن رسیده است. همین موضوع ظاهرا دموکرات‌ها را به سوی طرح یک نقشه برای دگرگون کردن وضعیت سوق داده است. به گزارش «تجارت»، یک رسانه انگلیسی با اشاره به ضعف «جو بایدن» نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست‌جمهور آمریکا در گزارشی نوشت که ایده جایگزینی او با نامزدی دیگر در میان افراد حزب و مردم بیش از پیش پررنگ شده است. در مدت اخیر، هر بار که «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا در انظار عمومی ظاهر می‌شود، این موضوع سر زبان‌ها می‌افتد که آیا از رقابت‌های انتخاباتی ۲۰۲۴ کناره‌گیری خواهد کرد؟ آیا وادار به کناره‌گیری خواهد شد؟ روزنامه دیلی‌میل با این مقدمه گزارش داد: در آخرین مورد، «باراک اوباما» رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، شنبه گذشته، در یک مراسم جمع‌آوری کمک‌های مالی در لس‌آنجلس دستش را به سوی بایدن دراز می‌کند تا فرمانده ۸۱ ساله کل قوا را از روی صحنه هدایت کند.

بایدن در قهقرای سقوط
تغییر نگرش دموکرات‌ها پس از آن بود که بایدن، دوشنبه پیش از آن، در مراسم «جونتینت» (روز آزادی) در کاخ سفید، یک دقیقه تمام بی‌حرکت ایستاد و مات‌ومبهوت در حالی که بقیه در اطراف او مشغول آوازخوانی و رقصیدن بودند، به جایی خیره شد. سرانجام، «فیلونایز فلوید» برادر «جورج فلوید» شهروند سیاه‌پوست کشته‌شده به دست پلیس آمریکا به این مکث نگران‌کننده بایدن پی برده و دستش را برای کمک به او دورش حلقه می‌کند. اما «اندرو بِیتس» سخنگوی کاخ سفید منکر بر جای خود خشک شدن بایدن در این ویدیوی فراگیر در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها شده و آن را «ساختگی» خواند. با این حال، به نظر می‌رسد که کارزار انتخاباتی حزب دموکراتیک بایدن هرچه قدر هم که تلاش کند روی آتش‌ شعله‌ور گمانه‌زنی‌ها آب یخ بریزد، آمریکایی‌ها نمی‌توانند فرضیه جایگزین کردن جو بایدن را نادیده بگیرند. در حال حاضر، این ایده مطرح است که رئیس‌جمهور، به طریقی، پیش از انتخابات نوامبر ۲۰۲۴ از نامزدی حزب دموکرات کنار گذاشته خواهد شد.
نگرانی دموکرات‌ها از مخاطرات جایگزینی بایدن
«نِیت سیلور» یک کارشناس انتخابات، هفته گذشته، در شبکه‌های اجتماعی نوشت: کناره‌گیری کار بسیار پرمخاطره‌ای خواهد بود. اما از سوی دیگر، موقعیت دیگری نیز وجود دارد که در آن، ممکن است ادامه دادن خطرات بیشتری به همراه داشته باشد. آیا به آن رسیده‌ایم؟ نمی‌دانم. اما واقعا جای سوال دارد. به گفته سیلور، میانگین میزان تایید بایدن به ۳۷.۴ درصد کاهش یافته است و یکی از نگرانی‌های اصلی درباره او سنش است که «نگرانی واقعا قابل‌درکی است.» او می‌گوید، «رفتار و عملکرد بایدن مطابق سن او است و بر عهده‌گرفتن این کار تا ۸۶ سالگی نیز واقعا کاری خارج از چارچوب است.» دیلی میل در ادامه نوشت: ««جیمز کارویل» مغز متفکر کارزارهای انتخاباتی «بیل کلینتون» رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، در ماه جاری، آشکارا گفت که بایدن نباید در این دور از انتخابات شرکت می‌کرد. با این حال، حامیان بایدن سعی دارند مخالفان و منتقدان را ساکت کنند. به گفته «دیوید اکسلرود» یکی از چهره‌های برجسته کارزار انتخاباتی اوباما، تیم بایدن یکی از زودهنگام‌ترین مناظره‌های انتخاباتی تا به الان را (۲۷ ژوئن در سی‌ان‌ان) برنامه‌ریزی کرده است تا به منفی‌بافان بگوید که بایدن هیچ کجا نمی‌رود. اما این قماری پرخطر است.

نگرانی درباره عملکرد بایدن در مناظره‌ها
در حالی که عملکرد خوب در مناظره توسط بایدن ممکن است حمایت دموکرات‌ها را جلب کند، یک قدم اشتباه قابل توجه تنها ممکن است به شایعات درباره جایگزینی او دامن بزند. «مارک پن» مشاور پیشین کلینتون و کارشناس رای‌گیری معتقد است که مناظره سی‌ان‌ان آخرین فرصت بایدن خواهد بود که به رای‌دهندگان اطمینان بدهد برای این سمت مناسب است. دیلی میل مطلع شده است که اگر جو بایدن در این اولین رویارویی با «دونالد ترامپ» رقیب انتخاباتی خود از حزب جمهوری‌خواه عملکرد درستی نداشته باشد یا نتایج نظرسنجی او همچنان افت کند، این نامزد حزب دموکرات با تشکیل جبهه‌ای متحد از بزرگان لیبرال علیه او، مجبور به کناره‌گیری خواهد شد. یک نظریه‌پرداز دموکرات در این باره به دیلی‌میل گفت: تنها کسانی که می‌توانند او را مجبور به کناره‌گیری کنند، بیل کلینتون، نانسی پلوسی و چاک شومر خواهند بود.

وزیرکار گفت:کاهش ۲.۴ درصدی نرخ بیکاری از جمعیت فارغ‌التحصیلان آموزش عالی از ابتدای دولت سیزدهم تا کنون، ابلاغ و توزیع ۲۸۰همت تسهیلات اشتغال‌زایی در بخش‌های مختلف در جهت پایداری اشتغال روستایی و مشاغل خانگی از اقدامات دولت سیزدهم است.
به گزارش تسنیم،سید صولت مرتضوی،وزیرکار در نشست خبری مشترک با سخنگوی دولت با وزیر بهداشت که در نهاد ریاست جمهوری برگزار شد، درباره اقدامات دولت سیزدهم در حوزه رفاه اظهار کرد: کارهای بسیار مطلوبی در دولت سیزدهم انجام شده و مدال افتخارات دولت تبیین خواهد شد.
وی افزود: بدهی‌های انباشته‌ای به داروخانه‌ها و مراکز درمانی وجود داشت و با تاکید رئیس جمهور شهید 20همت از بدهی تامین اجتماعی در قالب اوراق پرداخت شد و 20 همت تبدیل به نقدینگی شدند. برای نخستین بار است که در طول چند دهه گذشته قادر هستیم کل بدهی تامین اجتماعی به مراکز درمانی و داروخانه‌ها پرداخت کنیم.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزود: در دولت سیزدهم بیش از 2و نیم میلیون فرصت شغلی در کل کشور توسط دستگاه‌های اجرایی ایجاد شده است و با توجه به افزایش جمعیت فعال کشور نرخ بیکاری کاهش 1.2 درصدی داشته است. در طول چند دهه اخیر برای نخستین بار است که نرخ بیکاری به کانال 8رسیده و پایین‌تر از آن نیز خواهد آمد.
مرتضوی گفت: کاهش 2.4 درصدی نرخ بیکاری از جمعیت فارغ‌التحصیلان آموزش عالی از ابتدای دولت سیزدهم تا کنون، ابلاغ و توزیع 280همت تسهیلات اشتغال‌زایی در بخش‌های مختلف صنعت، تولید و خدمات در جهت پایداری اشتغال روستایی و مشاغل خانگی، رشد 4برابری پرداخت تسهیلات قرض الحسنه، پرداخت 115هزار تسهیلات مشاغل خانگی از دیگر اقدامات دولت سیزدهم بود. صدور آنی مجوز برای بیش از 95درصد از رشته‌های مشاغل خانگی برای نخستین بار در دولت سیزدهم رخ داد. وی درباره اقدامات در حوزه رفاه و تامین اجتماعی بیان کرد: زمانی که صحبت از ابر بدهکاران بانکی در افکار و رسانه‌ها بود خیلی‌ها فکر می‌کردند ابر بدهکاران بانکی لابد افراد بخش خصوصی هستند، اما با کمال تاسف باید بگویم بزرگ‌ترین ابر بدهکار بانکی سازمان تامین اجتماعی بود؛ چرا که منابع و مصارف آن کفاف خرج این سازمان را نمی‌داد. خوشبختانه با دستور رئیس جمهور شهید اکنون بالغ بر 200همت مطالبات صندوق‌های مختلف از جمله صندوق تامین اجتماعی پرداخت شد. وزیر کار افزود: تدوین لوایح اصلاح نظام بیمه‌ای و نهاد تنظیم‌گر پیرو ابلاغ سیاست‌های کلی نظام سلامت، ارائه بسته غذایی و بهداشتی 600هزار تومانی به مادران دارای کودک شیرخوار و باردار در سه دهک درآمدی، ارائه سبد غذایی رایگان به بیش از 136هزار کودک مبتلا به سوءتغذیه در هفت دهک اول درآمدی طی هفت مرحله از جمله کارهایی بود که در حوزه رفاه انجام شد.

دغدغه شهید رئیسی بحث معیشت مردم بود
مرتضوی تصریح کرد: یکی از دغدغه‌های آقای رئیسی بحث معیشت مردم بود. از آغاز به کار خود در وزارت تعاون رئیس جمهور دستور اجرایی شدن طرح کالابرگ الکترونیکی را مطرح کرد. در طرح «فجرانه» کالابرگ الکترونیکی به مناسبت دهه فجر در مدت سه ماه متوالی تقریباً 60میلیون نفر جمعیت و 20میلیون خانوار بدون مشکل تحت پوش کالابرگ الکترونیکی قرار گرفتند و بدون هیچ‌گونه صف و مزاحمت برای مردم این مراحل اجرایی شد. وی خاطرنشان ساخت: طراحی و اجرای طرح بیمه فراگیر خانواده ایرانی در قالب طرح‌هایی نظیر بیمه دانشجویان، زنان خانه‌دار و دختران انجام شد که معادل عملکرد 6سال گذشته است. این امر منجر به افزوده شده 2و نیم میلیون قرارداد بیمه جدید در دولت شده است.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: توسعه کمی و کیفی خدمات درمانی در قالب توسعه مراکز درمان مستقیم در مناطق کمتر برخوردار، پوشش بیمه‌ای 196قلم داروی جدید، ارائه کلیه خدمات درمانی بیماری‌های خاص در بخش بستری و سرپایی با تعرفه دولتی رایگان، طراحی و اجرای 133پروژه درمانی و رفاهی با زیربنای بیش از 900هزار متر مربع با بودجه‌ای نزدیک به 10هزار میلیارد تومان، نقش‌آفرینی موثر در راستای تعالی جمعیت و فرزندآوری از طریق تحت پوشش قرار دادن خدمات تخصصی ناباروری، اعطای مزایای عائله‌مندی به افراد دارای فرزند، پرداخت ماهانه دستمزد غرامت ایام بارداری، افزایش تقریباً 63درصدی حقوق بازنشستگان در دولت سیزدهم، افزایش 3برابری مبلغ تسهیلات به بازنشستگان صندوق کشوری، افزایش 63درصدی مستمری، مستمری‌بگیران روستاییان و عشایر و کشاورزان، افزایش ضریب پوشش بیمه‌های اجتماعی از 72درصد به 75درصد از اقدامات دولت سیزدهم در حوزه بهداشت و درمان است. مرتضوی بیان کرد: در حوزه اقتصادی بزرگ‌ترین تامین مالی فرابورس برای احیای شرکت صبا فولاد خلیج فارس به مبلغ 4هزار و 500میلیارد تومان، اصلاح اساسی صندوق‌های بازنشستگی، خروج 26شرکت تابعه از فهرست شرکت‌های زیان‌ده صورت گرفته است.
رشد 3.5 درصدی تعاونی‌ها در دولت سیزدهم
وی درباره اقدامات در حوزه حمایت از مددجویان بهزیستی، گفت: در طول دولت سیزدهم بیش از 47هزار و 278مسکن به مددجویان تحت پوشش بهزیستی تحویل داده شد. ایجاد اشتغال پایدار برای 85هزار و 696نفر از مددجویان تحت پوشش سازمان بهزیستی، افزایش تقریباً 180درصد مستمری مددجویان کمیته امداد و سازمان بهزیستی نسبت به دولت قبل از اقدامات این دولت بود و همچنین باید تاکید کنم تا پایان 1402هیچ متقاضی مستمری‌بگیر پشت نوبتی در سازمان بهزیستی نداشتیم. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به رشد 3.5 درصدی تعاونی‌ها در دولت سیزدهم، کاهش مدت زمان ثبت و راه‌اندازی تعاونی از 45روز به کمتر از 10روز، رشد 100درصدی تعاونی‌های دانش بنیان، راه‌اندازی 25مرکز نوآوری توسعه تعاونی‌های دانش‌بنیان، صادرات 3.19 میلیارد دلاری شرکت‌های تعاونی، رشد 14درصدی صادرات تعاونی‌ها، رشد 150درصدی تسهیلات از سوی بانک توسعه تعاون اشاره کرد. مرتضوی در تشریح اقدامات دولت سیزدهم در حوزه فنی و حرفه‌ای اظهار داشت: در این بخش رشد 32درصدی ارائه آموزش‌های فنی و حرفه‌ای اتفاق افتاده که سالانه بیش از 2میلیون نفر دوره آموزش را شامل می‌شود.

100همت از سرمایه صندوق‌های بازنشستگی آزاد شد
وی کاهش مدت زمان صدور مجوز پروانه تاسیس فنی و حرفه‌ای از هشت ماه به یک روز، رشد 300درصدی مراکز کارآموزی مهارتی جوار کارگاهی با راه‌اندازی 2هزار و 485کارگاه با مشارکت فعال به اندازی 2هزار و 458کارگاه با مشارکت فعال صنایع و حرف، رشد 10برابری صدور مجوز تاسیس آموزشگاه‌های آزاد فنی و حرفه‌ای از جمله دیگر اقدامات دولت سیزدهم اعلام کرد. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: یکی از مشکلات مهم صندوق‌های ما عدم پایداری آنها بود. خوشبختانه نسبت پشتیبانی ما در صندوق تامین اجتماعی و صندوق بیمه اجتماعی روستائیان و عشایر افزایش پیدا کرد. نکته دیگر که باید بگویم در طول همین مدت کوتاه بیش از 100همت از سرمایه صندوق‌ها به شکل‌های مختلف که در تصرف دیگران بود با همراهی دستگاه‌ها به صندوق‌ها برگشتند. بر اساس گزارش مجامع جهانی نزدیک به 6و نیم میلیون نفر از فقر نجات پیدا کردند.

با تغییر شکل تقابل بین پکن و مانیل به یک درگیری مستقیم در دریای جنوبی چین، آمریکا، فیلیپین و ژاپن یک رزمایش ۲ روزه را در این آبراه پر تنش برگزار کردند. آمریکا که از هیچ سیاستی از جمله نظامی و اقتصادی برای مهار حرکت چین به سمت تبدیل شدن به یک ابر قدرت فروگذار نکرده است، در بحبوحه تقابل‌های پکن و مانیل در دریای جنوبی چین یک رزمایش با متحدان خود کانادا، ژاپن و فیلیپین برگزار کرده است. ناوگان اقیانوس آرام ایالات متحده روز گذشته (دوشنبه) اعلام کرد که آمریکا و سه کشور یاد شده یک رزمایش دریایی مشترک ۲ روزه را در منطقه اقتصادی انحصاری فیلیپین در دریای جنوبی چین انجام دادند.
تمرین نظامی این چهار کشور در حالی انجام شد که روز گذشته یک کشتی چینی و یک کشتی تدارکاتی فیلیپین در نزدیکی جزایر مورد مناقشه اسپراتلی در دریای جنوبی چین
با یکدیگر برخورد کردند. ناوگان اقیانوس آرام ایالات متحده مدعی شد که فعالیت دریایی مشترک با هدف «حمایت از آزادی دریانوردی و پروازهای عبوری» انجام شد و بر «تعهد چهار کشور به تقویت امنیت و ثبات منطقه‌ای» تاکید داشت. در رزمایش آمریکا و متحدانش در دریای جنوبی چین به عنوان یک منطقه مورد مناقشه که پکن بخش وسیعی از آن را تحت مالکیت خود می‌داند، چهار کشتی جنگی حضور داشتند. همچنین طبق اعلام نیروی دریایی آمریکا یک سری مانورهای دریایی برای آزمایش و تایید قابلیت همکاری دکترین‌ها، تاکتیک‌ها، تکنیک‌ها و رویه‌های نیروهای مسلح انجام شد.
چنین رزمایشی در ماه آوریل (فروردین و اردیبهشت) با مشارکت استرالیا، ژاپن، آمریکا و فیلیپین برگزار شد درحالیکه در رزمایش روزهای اخیر به جای استرالیا که وارد دیپلماسی با چین شده و پذیرای
لی چیانگ نخست وزیر این کشور بوده، کانادا حضور پیدا کرده است.
علاوه بر چین و فیلیپین، برونئی، مالزی، تایوان و ویتنام ادعاهایی درباره حق حاکمیت در بخش‌هایی از دریای جنوبی چین دارند؛ گذرگاهی که سالانه سه تریلیون دلار کالا از طریق آن جابه‌جا می‌شود. فیلیپین به کشورهای حامی ادعاهایش برای مالکیت بخش‌هایی از دریای جنوبی چین روی آورده است تا با ادعاهای مالکیتی پکن در این آبراه راهبردی مقابله کند. به نوشته روزنامه ژاپن تایمز، چین به نظر یک تاکتیک جدید را در جریان درگیری آخیرش با فیلیپین در دریای جنوبی چین به کار گرفته است درحالیکه مانیل مدعی است که کشتی‌های پکن مانورهای خطرناکی از جمله تلاش برای بکسل کردن یکی از کشتی‌های فیلیپین را انجام می‌دهند.
این رسانه ژاپنی نوشت: کشتی‌های چینی و فیلیپینی بارها در دریای جنوبی چین، به ویژه در نزدیکی جزیره مرجانی توماس شول دوم که هر دو طرف ادعای مالکیت آن را دارند، اما تحت کنترل مانیل است، درگیر شده‌اند. کشتی‌های هر دو طرف در طول این درگیری‌ها بارها با هم برخورد کرده‌اند، اما هرگونه تلاش چینی‌ها برای دور کردن کشتی فیلیپینی می‌تواند به عنوان تشدید تنش از سوی پکن تلقی شود.
در طرف مقابل نیز آمریکا هر از چند گاهی در رزمایش‌هایی در دریای جنوبی چین مشارکت دارد که اعتراض پکن را به همراه داشته است. موج اخیر درگیری های بین فیلیپین و چین، ترس از یک اشتباه محاسباتی را برانگیخته که ممکن است باعث درگیری گسترده تر شود و می‌تواند ایالات متحده و دیگر قدرت ها را نیز درگیر کند. فردیناند مارکوس جونیور، رییس جمهوری فیلیپین، در اواخر ماه گذشته
خط قرمزی برای مانیل تعیین کرد و به پکن هشدار داد: اگر یک شهروند فیلیپینی به صورت عمدی در یک درگیری کشته شود این عمل را به عنوان جنگ تلقی می کنیم.

یک موسسه تحقیقاتی مستقر در واشنگتن، گزارش داد که آمریکا به اندازه ۱۵ سال در توسعه انرژی هسته‌ای با فناوری بالا از پکن عقب است. خبرگزاری رویترز نوشت در گزارش «بنیاد نوآوری و فناوری اطلاعات آمریکا»که یک موسسه تحقیقاتی غیرحزبی است، عنوان شده که رویکردهای دولتی چین در بخش فناوری و سرمایه گذاری گسترده باعث برتری این کشور نسبت به آمریکا در حوزه انرژی هسته ای شده است.
این موسسه تحقیقاتی افزود: چین ۲۷ راکتور هسته ای در حال احداث با میانگین محدودیت زمانی حدود ۷ سال دارد که بسیار سریع تراز سایر کشورها است. در این گزارش آمده است: گسترش سریع نیروگاه های برق هسته ای مدرن چین، باعث صرفه جویی هنگفت و تاثیرات یادگیری حین تجربه می شود و این نشان می دهد که شرکت های چینی در نوآوری در این حوزه مزیت خواهند داشت. آمریکا بزرگترین ناوگان نیروگاه های برق هسته ای را در جهان دارد و دولت جو بایدن، برق هسته ای بدون انتشار گازهای آلاینده را منبع مهمی برای کنترل تغییرات آب و هوایی قلمداد می کند. با این حال، پس از این که دو نیروگاه هسته ای در ایالت جورجیا بعد از صرف میلیاردها دلار هزینه و با تاخیر در سال های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ وارد مدار شدند هیچ راکتور هسته ای در آمریکا ساخته نشده است. ساخت کارخانه ای با فناوری بالا نیز که قرار بود در آزمایشگاه ساخته شود، سال گذشته لغو شد. رویترز نوشت: بانک های دولتی چین می توانند وام هایی با نرخ ۱.۴ درصد ارائه دهند که که بسیار پایین تر از کشورهای غربی است. صنعت نیروی هسته ای این کشور مورد حمایت دولت و تز راهبردهای بومی سازی بوده که باعث می شود چین بر بخش هایی مانند انرژی ای تجدیدپذیر و خودروهای برقی سلطه داشته باشد.
اولین راکتور به اصطلاح نسل چهارم جهان مجهز به دمای بالا خنک‌شده با گاز، دسامبر (آذر)گذشته در خلیج شیدائو در مدار قرار گرفت. انجمن انرژی هسته ای چین ادعا می کند که این پروژه با بیش از دو هزار و ۲۰۰ مجموعه از «تجهیزات برتر جهان» و با بومی سازی ۹۳.۴ درصدی مواد تولیدی در داخل انجام شده است. حامیان استفاده از راکتورهایی که در ساخت آنها از فناوری بالا استفاده می شود، می گویند آنها ایمن تر و کارامدتر از نیروگاه های کنونی هستند. منتقدان آن می گویند برخی از نیروگاه های جدید خطرات ناشی از مواد و تکثیر را در بر دارند. این خبرگزاری به نقل از استفن ایزل یکی از نویسندگان تحقیق موسسه آمریکایی افزود: اگر آمریکا در زمینه انرژی هسته ای جدی است باید راهبردهای ملی قوی ارائه دهد که شامل سرمایه گذاری در بخش تحقیقات و توسعه، شناسایی و تسریع در استفاده از فناوری های امیدوارکننده و حمایت از توسعه نیروی کار ماهر است.