انواع نیازهای انسان سبب شده است تا در جوامع مختلف، مردم
محلهایی را به نام بازار ایجاد نمایند. بازار مکانی عمومی است که در آن
خریداران و فروشندگان معاملات خود را مستقیما یا از طریق واسطهها انجام
میدهند. در گفتارهای پیشین گفتیم که بورس نیز یکی از انواع بازارهاست.
امروزه، بازارها دیگر صرفا به یک مکان خاص محدود نمیشوند و میتوانند در
قالب یک شبکه ارتباطی مثل اینترنت تشکیل شوند.
در بازارها داراییهای
مختلفی مورد خرید و فروش قرار میگیرد. در یک طبقهبندی کلی، دو نوع دارایی
عمده وجود دارد: دارای مالی و دارایی واقعی. برای درک بهتر مفهوم بورس،
بهتر است ابتدا درباره این دو نوع دارایی توضیح دهیم.
منظور از
داراییهای فیزیکی یا داراییهای واقعی، همانطورکه از نام آن برمیآید،
داراییهایی هستند که جنبه فیزیکی دارند، مثلا خودرو، املاک و مستغلات،
لوازم منزل، طلا و... داراییهای فیزیکی هستند. اما داراییهای مالی که به
آنها داراییهای کاغذی هم گفته میشود، داراییهایی هستند که ارزش آنها به
پشتوانه یک دارایی دیگر تعیین میشود. به عنوان مثال، دارنده سهام یک
شرکت، به نسبت سهام خود در داراییها و منافع شرکت مذکور سهیم میشود یا
دارنده اوراق مشارکت، به واسطه مشارکت در پروژهای که اوراق مذکور برای
تامین مالی آن پروژه منتشر شده، سود به دست میآورد.
بورس به عنوان یک
بازار، محلی است که انواع داراییها، اعم از داراییهای مالی و یا واقعی در
آنجا خرید و فروش میشود. به بورسی که در آن داراییهای مالی یا اصطلاحا
داراییهای کاغذی خرید و فروش میشود، بورس اوراق بهادار و به بورسی که در
آن داراییهای واقعی یا کالاهای فیزیکی خرید و فروش میشود، بورس کالا
میگوییم. نوع دیگری از بورس، به اسم بورس ارز نیز وجود دارد که در آنجا،
پول رایج کشورها خرید و فروش میشود، البته در ایران بورس ارز به صورت
قانونی و رسمی فعالیت ندارد.
در این اثر، بیشتر به معرفی بورس اوراق
بهادار یا اصطلاحا بازار سهام و نحوه سرمایهگذاری در این بازار میپردازیم
و از معرفی تفصیلی بورس کالا یا بورس ارز صرفنظر میکنیم؛ چون بخش عمده
خریداران و فروشندگان بورس کالا را اشخاص حقوقی، اعم از شرکتها و
سازمانها با رقمهای معاملاتی بالا تشکیل میدهند و بنابراین، موضوعات آن
دامنه محدودتری از مخاطبان را در بر میگیرد و بورس ارز نیز هنوز در کشور
ما راهاندازی نشده است.
این در حالی است که بخش زیادی از خریداران و
فروشندگان سهام یا اصطلاحا سرمایهگذاران در بورس اوراق بهادار، اشخاص
حقیقی هستند که بعضا حتی با مبالغ کم و پساندازهای مازاد خود، از طریق
خرید سهام شرکتها یا سایر اوراق بهاداری که در بورس خرید و فروش میشود،
در این بازار سرمایهگذاری کردهاند. در حال حاضر، بیش از 6 میلیون و 700
هزار نفر در بورس کد سهامداری دارند که این موضوع، نشاندهنده فراگیر
بودن بورس اوراق بهادار است. بنابراین، مناسب است بیشتر مباحث این کتاب،
به معرفی بورس اوراق بهادار و اصول و شیوههای سرمایهگذاری در این بازار
اختصاص داده شود.
قطعا مطالعه و پیگیری این مطلب، شیوههای جدید و
جالبی از سرمایهگذاری را به شما آموزش خواهد داد. مهم نیست چقدر پسانداز
دارید، مهم این است که با کمترین مبالغ هم بتوانید یک سرمایهگذاری قانونی،
سودآور و موثر انجام دهید.