سوگندالسادات چاوشی: روز پنچشنبه(20مهر96) «دونالد ترامپ» رئيسجمهور آمريکا از دادگاه فدرال شيکاگو خواست كه ضربالاجل 2 ماهه افشاي جزييات توافق شرکت بوئينگ- ايران اير را تمديد کند.
به گزارش سياِناِن، دادگاه فدرال شيکاگو از دولت آمريکا خواسته بود تا ۱۲ اکتبر سال جاري ميلادي يعني روز پنچشنبه گذشته موضع خود درباره فروش هواپيماهاي بوئينگ و ارتباط آن با توافق هستهاي سال ۲۰۱۵ با ايران را اعلام کند، اما اکنون با موافقت دادگاه مذکور با استمهال مورد درخواست کاخ سفيد، به وزارت دادگستري آمريکا ۲ ماه مهلت داده شده است تا بتواند برآوردهايي را پيرامون اينکه آيا افشاي جزئيات اين قرارداد ناقض برجام هست يا خير انجام دهد. به عبارتي دادگاه فدرال شيکاگو با درخواست دولت آمريکا براي تمديد ۲ ماهه زمان افشاي جزئيات توافق بوئينگ- ايراناير موافقت کرد.
*خريد 20 فروند هواپيماي ATR تا سال 2018
نوسازي ناوگان هوايي ايران به منظور ارتقاي خدمات رساني به مردم و انجام پروازهاي بدون تاخير و با کيفيت بسيار ضرورت دارد و در اين راستا طبق برنامههاي توسعهاي كشور تا سال 2029 ميلادي بايد 200 فروند هواپيماي نو خريداري شود، به عبارتي ايران تا 12 سال آينده بايد 20 فروند هواپيماي ATR، 800 فروند هواپيماي بوئينگ و 100 فروند هواپيماي ايرباس در کلاسهاي مختلف خريداري كند. اما به عقيده بسياري از كارشناسان صنعت هوايي كشور، براساس فرمانهاي رئيس جمهور آمريکا و وزارت خزانهداري اين كشور خريد هواپيما تنها تا دو سال آيندهامكانپذير خواهد بود و پس از آن خريد هواپيما از کشورهاي غربي بستگي به نظام اقتصادي بينالمللي دارد، به عبارتي وزارت خزانهداري آمريکا تا سال 2018 ميلادي به دليل منعقد شدن قراردادهاي بينالمللي نميتواند مانع فروش هواپيما به ايران شود، اما پس از آن خريد هواپيما با شک و شبهه مواجه است.
براساس برنامه ريزيهاي صورت گرفته تا سال 2018 ميلادي حداکثر ميتوان 20 فروند هواپيماي ATR خريداري کرد كه تاکنون 6 فروند هواپيماي ATR خريداري شده است به عبارتي در حال حاضر 6 فروند هواپيماي ATR و يک فروند هواپيماي بوئينگ درخطوط هوايي ايران پرواز ميکند. روزهاي پنجشنبه( 20 مهر 96) و جمعه ( 21 مهر 96) دو فروند هواپيماي ATR در فرودگاه بندرعباس بر زمين نشست و اولين پرواز درون استاني اين هواپيماها برقرار شد، به گفته مديرعامل هواپيمايي جمهوري اسلاميايران، تعداد هواپيماهاي ATR براساس قرارداد امضا شده با شرکتهاي سازنده و برنامهريزيهاي انجام شده بايد به ۲۰ فروند برسد و اين برنامه تا پايان سال ۲۰۱۸ ميلادي محقق خواهد شد. اين هواپيماها علاوه بر پروازهاي داخلي، پروازهاي منطقهاي مانند بندرعباس به دبي، مسقط و ساير شهرهاي حوزه خليج فارس متناسب با نياز و تقاضا را انجام ميدهند.
درخصوص اين مطلب كه دادگاه فدرال شيکاگو مهلت ۲ ماهه مورد درخواست دولت آمريکا براي افشاي جزييات توافق ميان شرکت هواپيمايي بوئينگ و شرکت هواپيمايي ايران اير را مورد تاييد قرار داد، آيا افشاي جزئيات اين قرارداد ناقض برجام هست يا خير؟ اميرهاتفي کارشناس صنعت هوانوردي در گفتوگو با روزنامه «تجارت» ميگويد: بدون شك درخواست دولت آمريكا براي تمديد ۲ ماهه زمان افشاي جزئيات توافق بوئينگ- ايراناير مبني بر اين بوده است كه راهكاري پيدا كند تا بتواند توافق برجام را نقض كند. وقتي توافق برجام به اطلاع مردم رسيد اعلام شد كه 120 فروند بوئينگ خريداري خواهد شد، اما چند وقت بعد اعلام كردند كه 110 فروند ايرباس خريداري خواهد شد و بعد از گذشت مدت زماني يك فروند ايرباس خريداري شد و بوئينگ هواپيمايي به ايران نداد و تاکنون حدود 6 هواپيماي مسافري ملخي ايتاليايي معامله شده است كه هيچكدام براي حال بيمار هما و ايران اير كه سالها بهترين ايرلاين منطقه در خاورميانه بودهاند، فايدهاي نداشته است.
*سود ناچيز برجام در توسعه صنعت هوايي كشور
اين كارشناس صنعت هوانوردي تصريح ميكند: مخالفتي با سود حاصل از برجام براي صنعت گردشگري ندارم بهطوري كه با اجراي برجام راه گردشگري براي كشور ما باز شد،به عبارتي قبل از اجرايي شدن برجام ما به نقطه صفر گردشگري رسيده بوديم و گردشگران خارجي، ايران را به عنوان كشور امني براي گردشگري نميدانستند و پروازهاي اروپايي بايد در كشورهاس ثالث سوخت گيري ميكردند. به طور كلي توافق برجام به نفع ايران شد اما تا امروز توسعهاي در صنعت هوايي كشور ايجاد نكرده است. ايرلاين ايران اير حداقل به 300 فروند هواپيماي جديد نياز دارد تا دوباره به جايگاه 40 سال پيش خود برگردد. نميگوييم اين ايرلاين ايرباسهاي چند طبقه را خريداري كند و با هواپيمايي امارات در مبادله مسافر در منطقه رقابت داشته باشد، لذا ورود يك يا دو فروند هواپيما به ايرلاينهاي كشور فايدهاي در نوسازي و توسعه صنعت هوايي كشور ندارد.
*ترس مسافران از ايرلاينهاي داخلي
هاتفي اظهار ميكند: وقتي مسافر براي خريد پرواز به آژانسهاي هواپيمايي مراجعه ميكند ابتدا ايراناير پيشنهاد ميشود و سپس تركيش، امارات و قطر پيشنهاد ميشود كه مسافر بدون لحظهاي درنگ ايراناير را از ليست خط ميزند، زيرا براي مسافران امنيت پرواز از هر چيز ديگري مهمتر است هر چندكه ايران اير آپشنهايي براي مسافران در نظر ميگيرد. به طور كلي بايد گفت كه اين خلبانان زبده ايراني هستند كه ميتوانند اين هواپيماهايي كه عمر آنها به بيش از 50 سال ميرسد را صحيح و سلامت در باند فرودگاه بنشانند.
اين كارشناس صنعت هوانوردي تصريح ميكند: تاكنون برجام تفاوت حائز اهميتي در ايرلاينهاي ايران ايجاد نكرده است. معتقدم شايد در متن برجام ذكر شده بوده كه هرساله يك تا 5 فروند هواپيما به ايران فروخته شود كه باتوجه به اين موضوع نوسازي ناوگان هوايي و برگشت صنعت هوايي ايران به 40 سال گذشته بيش از 70 سال طول ميكشد.
هاتفي ميافزايد: ايران با مشكل مالي براي خريد هواپيما مواجه نيست و ميتواند طي يك ماه ايرلاينهاي كشور را نوسازي كند. ناوگان هوايي ايران نياز مبرميبه نوسازي دارد و تا زماني كه نوسازي صنعت هوانوردي حاصل نشود، پروازها به صورت مستقيم از ايران به مقاصد دنيا صورت نميگيرد و مسافران ايراني ساعتها بايد در كشورهاي واسطه براي تعويض پرواز در فرودگاه منتظر بمانند و هزينه اضافهاي را هم پرداخت كنند.
*امنيت در آسمان ايران
اين کارشناس صنعت هوانوردي تصريحميكند: در سالهاي گذشته كه شركتهاي هواپيمايي قدرتمندي مانند قطر، امارات و تركيش وجود نداشت، برروي بيلبوردهاي داخلي تمام كشورهاي اروپايي، شركت هواپيمايي ايراناير تبليغ ميشد، اما به دليل عدم نوسازي و به روزرساني ناوگان هوايي و تحريم كشورهاي غربي، كشورهاي همسايه از اين فرصت استفاده كردند و بازار هوانوردي ما را تحت سلطه خود درآوردند. با توجه بهامنيتي كه درآسمان ايران وجود دارد، اميدوارم با خريد هواپيماهاي جديد بازار هوانوردي ايران در منطقه احيا شود اما به منظور توسعه و رونق صنعت گردشگري بايد تمام زيرساختهاي كشور متحول شود.