خبرگزاری فارس ـ همدان؛ اتفاقات و اغتشاشات هفته گذشته مسائل بسیار مهمی را در حوزه جنگهای سایبری نمایان کرد. بررسی مدلهای جنگهای نوین و جنگهای ترکیبی و نحوه بهرهگیری از قابلیتهای اینترنت و فضای مجازی میتواند میدانهای بعدی نبردها را آشکارتر سازد.
همزمان با گرایش مردم به استفاده از اینترنت و فضای مجازی، تمایل به استفاده از این فضا برای درگیری و جنگ بین کشورهای متخاصم نیز بیشتر شده است. گرایش به استفاده از سلاحهای سایبری در بین کشورهای غربی رو به افزایش است. دولتهای متخاصم بهشدت به سمت اجرای عملیاتهای نظامی سایبری متمایل شدهاند. حملات سایبری همانند حملات اکستاکسنت به زیرساختهای صنعت هستهای ایران و حمله به زیرساختهای شبکه برق ونزوئلا که منجر به قطع طولانیمدت برق در این کشور شد در حال رواج است.
به گفته سردار غلامرضا جلالی در اولین مجمع فعالان بسیجی و جهادی دفاع سایبری کشور، تهدیدات حوزه سایبری حداقل در پنج عرصه در حال انجام هستند برای هر یک از این حوزهها بایستی برنامهریزی، طراحی و اقدامات مقابلهای و پیشگیرانه در دستور کار قرار گیرد.
۱-حملات سایبری زیرساختی (حمله به زیرساختهای حیاتی کشور مانند شبکههای انرژی، نیروگاهها، سدها، تأسیسات هستهای و ...)
۲- حملات سایبری در حوزه نظامی (حمله به زیرساختهای نظامی و ...)
۳- جنگ سایبری شناختی (مهندسی افکار، مدیریت ذهن و تغییر شناخت مردم از محیط پیرامون و...)
۴- جنگ سایبری در حوزه شبکههای اجتماعی (انتشار شایعه، وارونهسازی و عملیاتهای روانی و ...)
۵- جنگ سایبری الکترومغناطیسی (بهرهبرداری از قابلیتها و ویژگیهای فضای سایبر و الکترونیک برای جنگهای سایبر الکترومغناطیس).
حملات سایبری زیرساختی، نظامی و الکترومغناطیس عموما در محدوده اقدامات نیروهای نظامی و دولتها بوده و انجام اقدامات پدافندی و یا آفندی برای آحاد مردم تا حدود زیادی ناممکن است. آنچه عموم مردم و جامعه را درگیر خود کرده و آثار بسیار زیانباری بر جای میگذارد جنگهای شناختی و جنگهای مبتنی بر فضای مجازی و شبکههای اجتماعی است. بررسیها نشان میدهد فضاسازی علیه جمهوری اسلامی در فضای مجازی تا حدود زیادی اغراقآمیز و آمیخته به تکنیکهای عملیات روانی و استفاده از رباتهای نرمافزاری است.
برای اجرای عملیاتهای سایبری علیه جمهوری اسلامی ایران قرارگاههای متعددی در نقاط مختلف جهان تشکیل شده است.
الف) فرماندهی سایبری ارتش ایالاتمتحده آمریکا با عنوان ARCYBER ،یکی از بخشهای فرماندهی راهبردی ایالاتمتحده آمریکا USSTRATCOM است که از طرف واحد فرماندهی امنیت سایبری ایالاتمتحده آمریکا مسئول اجرای عملیات در فضای مجازی است. این فرماندهی نقطه تماس ارتش با سازمانهای خارجی در فضای مجازی و عملیاتهای اطلاعاتی است.
ب) آژانس امنیت ملی آمریکا با عنوان NSA واقع در مریلند یک مرکز دولتی زیر نظر وزارت دفاع این کشور است. وظیفه این مرکز شنود الکترونیک مخابراتی، در سراسر جهان اعم از تلفن همراه، دورنگار، ایمیل، و اینترنت و همچنین دریافت و تجزیهوتحلیل داده های ماهوارهای است. این مرکز شنود و نظارت اطلاعاتی بر تمامی شرکتهای فعال و غولهای اینترنتی آمریکایی را بر عهده دارد.
ج) مرکز فرماندهی سایبری ناتو در استونی. مرکز دفاع سایبری ناتو در شهر تالین، پایتخت و بزرگترین شهر کشور استونی در ساحل شمالی این کشور و در کنار خلیج فنلاند قرار دارد. گرچه ناتو خود دارای سلاحهای سایبری نیست ولی با استفاده از تسلیحات سایبری آمریکا، انگلیس و استونی و از طریق این مرکز فرماندهی حملات هک را انجام میدهد.
د) قرارگاه عملیات شناختی در آلبانی که توسط منافقین اداره میشود. این مرکز با استفاده از کمتر از دو هزار نفر از اعضای منافقین وظیفه شایعهسازی، عملیاتهای روانی، تخریب، برچسبزنی و فضاسازی روانی بر علیه مقامات، ارزشها و اقدامات جمهوری اسلامی را در فضای مجازی و بهویژه توییتر بر عهده دارد.
هـ) مرکز عملیات اعتدال عربستان. عربستان سعودی در سال ۱۳۹۶ و با حضور ترامپ رئیسجمهور آمریکا، مرکز سایبری مبارزه با افراطگرایی را با عنوان مرکز عملیات اعتدال تأسیس کرد. حوزههای اصلی فعالیت این مرکز شامل فناوری اطلاعت، تحلیل و دادهکاوی است. عمده عملیاتهای این مرکزترند کردن هشتگ های خاص و هدفمند در توییتر با هدف اثرگذاری بر جامعه و مهندسی افکار است.
و) مرکز عملیاتی که توسط سلطنتطلبان در یکی از کشورهای همسایه ایجاد شده است.
ز) واحد ۸۲۰۰ ارتش اسرائیل. این واحد که در اصل زیرمجموعه امان سازمان اطلاعات نظامی اسرائیل است، وظیفه جمعآوری اطلاعات سیگنالی، شنود، دفاع سایبری، طراحی نرمافزار و جمعآوری اطلاعات از فضای مجازی را بر عهده دارد.
صادرات و مبادلات بسیاری از خدمات و تجهیزات هایتک حوزه فناوری اطلاعات از جمله نرم افزارها، سیستمهای سوئیچینگ فوقسریع، پردازشگرهای پرسرعت و سوپرکامپیوترهای با سرعت بیش از ۱۹۰ گیگاهرتز که میتواند در شبیهسازی و پردازش دادههای بسیار زیاد از جمله در صنایع هواپیماسازی، فیزیک، خودروسازی، صنایع نظامی استفاده شود از سوی ایالاتمتحده آمریکا به ایران محدود شده و تحت تحریمهای این کشور قرار دارد. با این حال تاکنون هیچگاه تجهیزات ارتباطی معمولی مانند لپتاپها و گوشیهای تلفن همراه و ورود اینترنت به کشور نهتنها تحریم نشده بلکه بهمحض بروز اختلالاتی در ارتباطات اینترنتی مانند آنچه در جریان اغتشاشات ۸۸ و ۹۸ اتفاق افتاد بلافاصله آمریکاییها نگرانی خود را از دسترسی مردم به اینترنت اعلام میکنند.
آمریکاییها علیرغم تحریم و ایجاد محدودیت در تبادل اطلاعات علمی، خدمات و تجهیزات مورد نیاز برای پیشرفت کشور دائما نگران قطعی اینترنت در ایران بوده و دنبال راهکارهایی برای برقراری ارتباط با اینترنت و تسهیل ورود نرمافزارهای ارتباطی امن به داخل کشور هستند تا جایی که پس از فتنه سال ۱۳۸۸ هیلاری کلینتون از تلاش برای ورود اینترنت چمدانی به کشور و دسترسی به اینترنت از طریق مرزهای غربی کشور سخن گفت و تازهترین آن تلاش برای ارسال اینترنت ماهوارهای یا اصطلاحاً Satellite Internet به داخل کشور است؛ شرکت GlobalTT از طریق VSAT اینترنت ماهوارهای در ایران ارائه میدهد.
این شرکت که محل اصلی آن در بلژیک واقع شده است صرفاً برای کشور ایران اینترنت برای دسترسی به شبکههای اجتماعی و بهصورت کاملاً رایگان با پهنای باند یک گیگابیت در ماه ارائه میدهد. برای دسترسی به این سرویس رایگان تجهیزاتی به ارزش ۱۵۰۰ دلار نیاز است. اینترنت ماهوارهای امکان ارائه سرویسهای اینترنتی در هر نقطهای از کره زمین را فراهم میآورد. سرعت دسترسی به اینترنت ماهوارهای تقریباً معادل فناوری DSL است.
گرچه انتقادات زیادی به پیادهسازی شبکه ملی اطلاعات وارد است و در صورتی که این شبکه بصورت کامل در کشور اجرایی و راه اندازی شده بود می توانست بسیاری از خدمات حوزه فناوری اطلاعات را ادامه داده و از خسارتهای مادی بیشتر برای کسب و کارهای ایرانی جلوگیری نماید ولی قطع اینترنت و تداوم فعالیت شبکه و سامانههای داخلی از جمله شبکه بانکی، کارت سوخت، شرکتها و سامانهها و کسب و کارهای با میزبانهای داخلی و... نشان داد دشمنان ملت تصور نمیکردند ایرانیها از نظر فنی آنقدر پیشرفت کرده باشند که بتوانند به راحتی اینترنت خارجی را قطع کنند و درون کشور شبکه داخلی بدون مشکل فعال بماند.
در عین حال این موضوع ثابت کرد دشمنان حساب ویژهای روی فضای مجازی برای اجرای عملیاتهای تروریستی و برقراری ارتباطات امن باز کرده بودهاند؛ به نظر میرسد با ضریب نفوذ تقریبا ۶۹ درصدی فعلی اینترنت در ایران و رشد شتابان دسترسی به فضای مجازی نبردهای آینده عموما مبتنی بر حملات سایبری (حوزههای کالبدی و نظامی و بهویژه شناختی در حوزه شبکههای اجتماعی برای تغییر نگرش و مهندسی افکار عمومی) خواهد بود.
رهبر معظم انقلاب دیدار با بسیجیان در ۷ آذر ۹۸ در توصیهای فرمودند: «در جنگ نرم، عکسالعملی رفتار نکنید البته باید پاسخ دشمن را داد اما همیشه مانند شطرنجبازی ماهر یک قدم از دشمن جلو باشید و کنشی عمل کنید» برای پیشدستی بر دشمن و عمل کنشی در برابر قرارگاههای متعدد عملیاتی او در فضای مجازی باید الزامات و راهبردهای دشمن در این فضا را شناخت.
روحاله نباتی، کارشناس و تحلیلگر فضای مجازی
انتهای پیام/ 3140/