گروه راه و مسکن: حدود ۱۱ ماه از آغاز اجرای پروژه نهضت ملی مسکن با ابلاغ رسمی رییسجمهور میگذرد. آمار و ارقام نشان میدهد که این پروژه کلان ۴ میلیون واحدی با وجود مشکلات در حال پیشرفت است.
تا کنون برای ۱.۵ میلیون واحد تامین زمین شده، برای ۶۲۱ هزار واحد پروانه ساختمانی صادر شده، ۶۲۲ هزار نفر افتتاح حساب کردهاند و بیش از ۴۳۰ هزار واحد به مرحلهی فونداسیون رسیده است. طرح نهضت ملی مسکن یکی از اصلیترین هدفگذاریهای دولت برای خانهدار کردن اقشار آسیب پذیر است.
با توجه به مشکلات صنعت مسکن، قطعا اجرای این طرح در مهار بحران مسکن تاثیرپذیر خواهد بود؛ با این حال مشکل اراضی معارض یکی از موانع اجرای این طرح است. براساس آخرین آمار اعلام شده ۶۲۲ هزار و ۴۵۸ متقاضی طرح نهضت ملی مسکن در بانک مسکن افتتاح حساب و به طور کلی مبلغ ۲۱ هزار و ۴۰۶ میلیارد تومان در حسابهای خود واریز کردهاند. اوایل مردادماه تعداد افتتاح حسابها ۵۵۹ هزار نفر و آورده آنان ۱۸ هزار میلیارد تومان بود که آمار از رشد ۱۱ درصدی افتتاح حسابها حکایت دارد.
قرار است در این طرح دولت، با هدف رفع معضل مسکن و برقراری عدالت، طی ۴ سال فعالیت دولت سیزدهم ۴ میلیون واحد مسکونی ساخته شود و در اختیار اقشار کمدرآمد و فاقد مسکن قرار گیرد.
با گذشت یک سال از روی کار آمدن دولت سیزدهم و وعده ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال، مشکلاتی نظیر اراضی معارض، عدم تزریق سهم آورده متقاضیان و همراهی نکردن نظام بانکی سبب شده که این طرح بر اساس انتظارها پیش نرود و بنابر اظهارات برخی سازندگان در بعضی موارد زور دولت به شهرداری ها برای صدور پروانه ساخت نمیرسد.
برخی کارشناسان معتقدند که افزایش نرخ جمعیت جوان کشور، افزایش آمارهای طلاق و همچنین روند رو به رشد بافتهای فرسوده سبب انباشت تقاضا در حوزه مسکن شده است و به گفته وی مجموع این عوامل باعث شد که ساخت دو میلیون واحد مسکونی در قالب طرح مسکن مهر فاقد کارآمدی لازم برای ایجاد موازنه بین عرضه و تقاضای مسکن باشد.
در دولت های گذشته هر کدام به دنبال آن بودهاند که مشکل مسکن را به نوعی حل کنند و بر همین مبنا سیاست های مختلفی نظیر مسکن متری، مسکن استیجاری، مسکن جوانان و نظایر آن دنبال شد؛ تا اینکه در دولت های نهم و دهم بزرگترین پروژه مسکن سازی تحت عنوان مسکن مهر در کشور کلید خورد. اگر چه طی یک بازه زمانی طولانی، دو میلیون واحد مسکونی در قالب مسکن مهر ساخته شد، اما همزمان افزایش سهم تقاضای مسکن سبب خنثی شدن اثرپذیری این میزان از عرضه مسکن شد و به دلیل خلف وعده دولت وقت در تحویل به موقع واحدهای مسکونی مهر، بسیاری از متقاضیان با فروش حق امتیاز خود برای گذران زندگی، مجددا به صف افراد فاقد مسکن پیوستند.
در همین ارتباط شهاب سعادت نژاد، کارشناس صنعت ساختمان، رفع موانع بوروکراسی را به عنوان کلید رونق مسکن ارزیابی می کند و می گوید: با توجه به اینکه چشم انداز روشنی از کاهش ریسک های غیر اقتصادی پیش بینی میشود، قطعا شرایط بازار مسکن نسبت به شرایط فعلی بهتر خواهد بود. به گفته وی بخشی از مشکلات مسکن ناشی از شرایط اقتصاد کلان کشور و بخشی نیز به شرایط درونی برمیگردد و فاکتورهای بیرونی هیچ مداخلهای بر آنها ندارد. به عنوان مثال چابکسازی تشریفات اداری بخش مسکن موضوعی کاملا داخلی است که در نقش پاشنه آشیل مسکن، قفل سنگینی بر تولید مسکن وارد کرده است.
سعادت نژاد تاکید کرد: گرانی نهاده های تولید مسکن شامل، زمین، دستمزد، نیروی کار و مصالح ساختمانی سبب شده که ساخت مسکن برای سازندگان به صرفه نباشد؛ چرا که به دلیل کاهش قدرت خرید مردم، امکان فروش واحدهای ساخته شده سخت خواهد بود. این کارشناس صنعت ساختمان خاطرنشان کرد: در بخش دولتی دولت باید سریعا نسبت به تامین اراضی مورد نیاز طرح نهضت ملی مسکن اقدام کند و با الزام بانکها به همراه شدن با این طرح، تولید مسکن از طریق این طرح ملی را سرعت دهد.