جزییات تازه درباره یارانه یلدایی

یارانه نقدی ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی آذر ماه این ماه هم باید در تاریخ بیستم به حساب سرپرستان خانوار واریز شود. اما آنگونه که وزیر اقتصاد اعلام کرده یارانه یلدایی به تمام ۹ دهک درآمدی تعلق نمی‌گیرد و یارانه برخی از افراد قطع می‌شود.

هفته گذشته بود که احسان خاندوزی از اتمام آزمایشی طرح کالابرگ الکترونیک خبر داد و گفت مقدمات کار فراهم شده، روند آزماشی اجرای طرح کالابرگ انجام شده و قرار است یارانه یکی از استان‌ها قطع شود و مردم این استان به جای یارانه نقدی، کالابرگ دریافت کنند.

از آن بود که سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس گفت یارانه یلدایی مردم استان هرمزگان قطع می‌شود و این گروه یارانه نقدی نمی‌گیرند و به جای آن کالابرگ یا همان کوپن الکترونیک دریافت می‌کنند.

البته هنوز هیچ کدام از مقامات دولتی محل اجرای آزمایشی طرح کالابرگ الکترونیک را اعلام نکرده‌اند و مشخص نیست که آیا استان محل اجرای طرح کالابرگ هرمزگان است یا جای دیگر.

بر این اساس می‌توان گفت کل ۹ گروهی که قبل از این مشمول یارانه نقدی بودند همچنان یارانه را دریافت می‌کنند، اما برخی از این افراد مشمول یارانه نقدی می‌شوند و عده معدودی شامل یارانه غیرنقدی می شوند.

در صورت صحت حرف خاندوزی، یارانه آذرماه آخرین یارانه نقدی است که مردم دریافت می‌کنند و بعد از این یارانه یلدایی، مردم سراسر کشور مجبور به دریافت کالابرگ هستند.

البته دولت چندان با پرداخت کالابرگ موافق نیست و بیشتر مدافع پرداخت یارانه نقدی است. حتی رئیس سازمان برنامه و بودجه هم گفته بود که سال آینده دولت یارانه ۴۰۰ هزار تومانی پرداخت می‌کند.

برخی معتقدند که دولت بر اساس بودجه سال جاری موظف به پرداخت یارانه نقدی است، اما این احتمال وجود دارد که در لایحه پیشنهادی بودجه سال ۱۴۰۲، دولت به سمت پرداخت یارانه نقدی برگردد و آن را توزیع کند.

پیش از این هم برخی از اقتصاددانان اعلام کرده بودند که اصولا زمانی که دولت بین مردم پول یا همان یارانه نقدی توزیع می‌کند به سادگی نمی‌تواند آن را حذف کند و باید به پرداخت آن ادامه بدهد.

نگرانی دیگری که در این باره وجود دارد این است که آیا دولت می‌تواند طرح توزیع کالابرگ را به درستی و بدون خطا اجرا کند یا نه. این نگرانی عمدهای است که سبب شده این طرح تاکنون اجرا نشود.

به عبارت دیگر اجرای چنین طرح عظیمی در ۳۱ استان کشور نیاز به زیرساخت و بسترهایی دارد؛ بسترهایی که بخشی از بدنه دولت می‌گوید آن را ایجاد کرده و مشکلی در اجرا وجود ندارد، اما بخش دیگر میگویند این زیرساخت‌ها جواب نمی‌دهد و احتمالا دولت در اجرای این طرح عظیم با مشکل مواجه می‌شود.

اما نگاه مردم چیست و آن‌ها طرفدار پرداخت یارانه نقدی هستند یا یارانه کالایی؟ از سال ۸۹ تاکنون دولت هر ماه یارانه نقدی را به حساب مردم واریز کرده است. یارانه‌ای که علی رغم ارزش اسمی و واقعی آن به مردم این اجازه را داده که خودشان درباره نحوه هزینه کرد آن تصمیم بگیرند. اما حالا دولت می‌گوید که مردم باید کالابرگ دریافت کنند و همین مساله باعث واکنش مردم شده است.

بسیاری از آن‌ها میگویند یارانه پرداختی ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی یک خانوار چهار نفره به حدود یک میلیون و ۲۰۰ تا یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان می‌رسد و بسیاری از آن‌ها از این یارانه برای پرداخت اجاره و یا سایر هزینه‌های خود استفاده میکنند. در نتیجه تصمیم میگیرند خودشان تصمیم‌گیرنده شیوه هزینه کرد یارانه باشند نه اینکه دولت برای آن‌ها تصمیم بگیرند.