به گزارش همشهری، کارت‌های سوخت کار نمی‌کرد و امکان سوخت‌گیری حتی با کارت جایگاه هم وجود نداشت و این تازه آغاز ماجرا بود. به تدریج، داستان جایگاه‌های خراب و ازدحام در برابر پمپ بنزین‌ها باردیگر تکرار شد اما خیلی زود، با استقرای نیروی انتظامی جلوی بی‌نظمی شدید گرفته شد.
با این وجود، این وضعیت به سرعت فراگیر شد. نه فقط در تهران که در همه استان‌ها و شهرهای ایران دارندگان وسایل نقلیه‌ای که به پمپ بنزین‌ها مراجعه کرده بودند با پاسخ نقض فنی مواجه شدند و اینکه فعلا امکان سوخت‌گیری وجود ندارد.
۶۰ درصد از ۴۳۰۰ جایگاه سوخت در کشور از کار افتادند اما تا ساعت ۱۷ عصر امروز حدود ۷۰ درصد آنها به مداربازگشتند.
دستور رئیسی برای بررسی
۷۸۵ روز پس از اولین حمله سایبری به پمپ بنزین‌های کشور در ۴ آبان ۱۴۰۰، دقایقی پس از ساعت ۹ صبح دوباره تلفن‌ها به کار افتاد و مقامات وزارت نفت را به خط کرد چرا که خبر شوک دوم به پمپ‌بنزین‌ها به سرعت کل کشور را فراگرفت. همه از وزیر نفت گرفته تا معاونانش در شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی به تدریج راهی اتاق بحران شدند تا جلوی یک شوک را بگیرند. چه اتفاقی رخ داده است؟ این سوالی است که در اولویت بعدی مردان نفتی قرار داشت و مهم‌ترین سوال این بود که چگونه از ایجاد ناامنی و نگرانی در بین شهروندان جلوگیری کنند؟
این بار اما ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور از پمپ بنزین‌ها بازدید نکرد؛ او به به وزارت اقتصاد رفته بود، پس از اطلاع از اختلال در عرضه سوخت در سراسر کشور در یک دستور مهم به جواد اوجی وزیر نفت او را موظف کرد تا علت وقوع اختلال در جایگاه‌های سوخت را بررسی و نسبت به رفع فوری اختلال ایجاد شده اقدام کند. سکاندار قوه مجریه به وزیر نفت حکم کرد تا نسبت به اطلاع‌رسانی مناسب و به‌موقع به مردم اقدام کند. با صدور این دستور جواد اوجی با خروج از وزارت نفت به سطح شهر رفت تا از نزدیک به مردم اطمینان دهد که نگران نباشند و ظرف چند ساعت مشکل برطرف خواهد شد اما چگونه؟
خنثی‌سازی بمب شایعه های اقتصادی
شائبه حمله یک گروه هکری وابسته به رژیم صهیونیستی به سامانه عرضه سوخت در حالی قوت گرفت که اولویت دیگر وزارت نفت و دولت خنثی‌سازی بمب شایعه‌ها بود شایعاتی از جنس اینکه مانده سهمیه سوخت ممکن است از بین برود یا اینکه می‌خواهند بنزین را گران کنند. اما وزارت نفتی‌ها به صراحت تمام این شایعه ها را تکذیب و اعلام کردند که هم سهمیه سوخت به قوت خود باقی است و هم قرار نیست بنزین و دیگر فرآورده‌های نفتی گران شود. با آغاز مجدد جایگاه‌های سوخت و عرضه به صورت آفلاین و البته با قیمت آزاد، به تدریج شایعه‌ها رنگ باخت و آرامش به جامعه برگشت.
هشدار مرکز پژوهش‌های مجلس
چند هفته مانده به حمله نخست سایبری به جایگاه‌های سوخت کشور در سال ۱۴۰۰ مرکز پژوهش‌های مجلس با اشاره به حمله یک گروه هکری به زیرساخت‌های آمریکا و از کارانداختن بیش از ۱۰ هزار پمپ بنزین در سراسر در سراسر جنوب شرقی آمریکا به‌ویژه کارولینا، ویرجینیا و جورجیا اظهار کرد: تعدد مراکز تصمیم‌گیری و ارزیابی حملات سایبری و حتی پاسخگویی و مقابله باعث می‌شود که ابعاد و پیامدهای این اتفاق فراتر از انتظارات باشد و پاسخ بازدارنده را به همراه نداشه باشد. این نهاد پژوهشی هشدار داده بود که در حوزه امنیت سایبری کشور، فقدان یک استراتژی منسجم و نبود فرماندهی واحد در شناسایی، ارزیابی و پاسخگویی به حملات سایبری را باید جدی گرفت.
آنچه رخ داد
ساعت ۹:۲۰ ؛ اعلام اختلال در پمپ بنزین ها
ساعت۱۱:۵۰ ؛ واکنش اول
شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی : کارگروه‌های تخصصی برای رفع اختلال در کوتاه‌ترین زمان ممکن تشکیل شده است و تا زمان رفع مشکل و اتصال دوباره سامانه سوخت، توزیع فرآورده‌های نفتی به‌صورت آفلاین انجام خواهد شد. سهمیه سوخت هم‌میهنان در کارت سوخت آنها محفوظ است و پس از رفع مشکل قابل استفاده خواهد بود.
ساعت ۱۱:۳۰؛ سالاری آنلاین شد
جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی : فرآیند ارتباط آفلاین بین جایگاه‌های عرضه فرآورده و سامانه هوشمند سوخت به‌تدریج در حال انجام است و تلاش می‌کنیم در کمترین زمان ممکن این چالش برطرف شود.فعلا سوخت‌گیری به‌صورت آفلاین انجام می‌شود و مردم می‌توانند با نرخ دوم سوخت‌گیری کنند و مانند دو سال گذشته سهمیه سوخت باقی است، پس از اینکه فرآیند بین سامانه هوشمند سوخت برقرار شد، فرآیند کارت سوخت فعال می‌شود.
ساعت ۱۳ ؛ سهمیه تغییر نمی‌کند
جعفر سالاری نسب؛ مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی: این اختلال هیچ ارتباطی به تغییر قیمت و سهمیه سوخت در کشور ندارد. در ساعات آینده بیش از ۹۰ درصد جایگاه‌های کشور عملیاتی می‌شوند.از مردم می‌خواهیم برای سوخت‌گیری حوصله به‌خرج دهند و تا چند ساعت آینده به جایگاه‌ها مراجعه نکنند.
ساعت ۱۳:۱۰ ؛ اطلاعیه پدافند غیرعامل
سازمان پدافند غیرعامل کشور: همه گزینه‌های محتمل از جمله نفوذ و هک را در نظر و تحت بررسی دارد، اما در شرایط کنونی نمی‌توان ادعاهای مطرح‌شده از سوی دشمن را تأیید کرد. با توجه به رعایت الزام‌ها و ضوابط پدافند غیرعامل، در همه سکوهای سوخت‌رسانی، امکان سوخت‌رسانی به‌صورت دستی و خارج از شبکه وجود دارد و مشکل سوخت‌رسانی در برخی سکوها تا پایان امروز و اختلال سامانه هوشمند سوخت نیز ظرف روزهای آینده برطرف می‌شود. نتایج نهایی بررسی‌ها در روزهای آینده به اطلاع خواهد رسید.
ساعت ۱۴:۰۰ ؛ تکذیب افزایش قیمت
جواد اوجی، وزیر نفت: هیچ‌گونه برنامه‌ای برای افزایش قیمت فرآورده‌های نفتی در دستور کار نیست و هم‌اکنون شرایط ذخیره‌سازی‌ها در انبارهای سوخت کشور مطلوب است. سهمیه سوخت شهروندان در کارت‌های هوشمند سوخت محفوظ است و خللی در آن به‌وجود نخواهد آمد، تاکنون هزار و ۶۲۵ جایگاه سوخت به‌صورت دستی در کشور عملیاتی شده و سوخت‌رسانی در حال انجام است.
- ۴ آبان ۱۴۰۰؛ اولین حمله سایبری به پمپ بنزین‌های کشور
- ۲۷ آذر ۱۴۰۲؛ دومین اختلال پمپ بنزین‌ها با شایعه حمله هکرها
- تعداد کل جایگاه‌های سوخت کشور: ۴۳۰۰ باب
- جایگاه‌های از کار افتاده: ۶۰ درصد
- جایگاه‌های برگشته به مدار تا ساعت ۱۷ عصر امروز: ۷۰ درصد
