به گزارش خبرگزاری فارس از مشهد به نقل از آستان نیوز، به مناسبت فرارسیدن پانزدهم خرداد، سالروز آغاز رهبری حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای و به‌منظور بررسی مهدویت در اندیشه و نظرگاه ایشان، با حجت‌الاسلام محسن ملایی، مدیر گروه اخلاق و تربیت مرکز تخصصی مهدویت، کارشناس، محقق و مؤلف حوزه مهدویت که کتاب «ما منتظریم؛ خورشید مهدویت در منظومه فکری امام خامنه‌ای» به کوشش وی گردآوری‌شده است، به گفت‌وگو نشستیم.
مدیر گروه اخلاق و تربیت مرکز تخصصی مهدویت بابیان اینکه یکی از ویژگی‌های ممتاز اندیشه‌های مقام معظم رهبری در حوزه‌های مختلف ازجمله مهدویت، این است که ایشان به معنای واقعی اسلام‌شناس هستند، اظهار کرد: ازاین‌رو، ایشان صرفاً یک فقیه که در احکام و فروعات تبحر داشته باشند، نیستند. منظور از اسلام‌شناس بودن یعنی داشتن نگاه نظام‌مند به آموزه‌های دینی. بنابر این نوع ارائه مطالب و تعاریف و نیز زوایایی که رهبری به آن‌ها ورود کرده‌اند بسیار قابل‌توجه، حکیمانه و روشن‌بینانه است چنان‌که حتی اندیشمندان غیرمسلمان نیز به این جامعیت اعتراف کرده‌اند، جامعیتی که برگرفته از اسلام است و توانسته نظام جامع دینی را معرفی کند.
وی بابیان اینکه اعتقاد به منجی موعود(عج) و مهدویت از مباحث مهم در اندیشه رهبری معظم انقلاب است، گفت: بعضاً درباره این باور نگاهی حداقلی وجود دارد که گاهی از غرب به ما تحمیل‌شده است، این نگاه می‌گوید مهدویت در اسلام، صرف نگاه آینده‌نگرانه اسلام به بشریت است مبنی بر اینکه منجی‌ای می‌آید و در آینده، جهان بشریت روشن خواهد بود نه تاریک و ظلمانی. حتی برخی از اندیشمندان داخلی نیز این نگاه را دنبال می‌کنند.
نگاه رهبری معظم به مهدویت جامع است
ملایی در ادامه بیان کرد: اگرچه بخشی از مهدویت در اسلام این معنا را دارد، اما این معنای اَتَم آن در اسلام نیست و ناقص است. در مقابل، نگاه رهبری انقلاب به مهدویت جامع است، در برخی بیانات که در کتاب «ما منتظریم» آمده، نوع ارائه‌ای که در موضوع مهدویت دارند، همراه با جامعیت بیان‌شده است. برای مثال می‌فرمایند: اصل امید به یک آینده روشن برای بشریت و ظهور یک موعود، یک منجی، یکدست عدالت‌گستر در سراسر جهان تقریباً مورد وفاق همه ادیانی است که در عالم سراغ داریم (ما منتظریم، ص ۲۷).
مباحث انسانی و اجتماعی جزئی از مهدویت است
وی تأکید کرد: ایشان مهدویت را فراتر از این معنا می‌دانند و برای آن کارکردهای عینی و هم‌اکنونی قائل هستند برای مثال دریکی از بیانات آورده‌اند: درباره مسئله امام زمان(عج) هم مباحث اعتقادی وجود دارد و هم مباحث اجتماعی و انسانی. رهبری معظم انقلاب ما را توجه می‌دهند به اینکه که مباحث انسانی و اجتماعی جزئی از آموزه‌های مهدویت است که باید مورداستفاده قرار بگیرد. ایشان درجایی دیگر با تعبیری عجیب فرموده‌اند: اعتقاد به قضیه مهدی(عج) و موضوع ظهور و فرج و انتظار گنجینه عظیمی است که ملت‌ها می‌توانند از آن بهره‌های فراوانی ببرند؛ عقیده به امام زمان(عج) هم در باطن فرد هم درحرکت اجتماع و هم در حال و آینده چنین تأثیر عظیمی دارد.
این کارشناس مهدوی تأکید کرد: این جملات نشان می‌دهد که ایشان صرفاً به آینده نجات‌بخش بشری نمی‌نگرند. درواقع، مهدویت در نظام تفکر ایشان که برخاسته از اسلام است، جایگاهی مرتفع در مباحث اعتقادی، اجتماعی، سیاسی و حتی اخلاقی و تربیتی دارد. سخن ایشان در دیدار با اعضای بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود(عج) در سال ۱۳۹۰ اهمیت و جایگاه مهدویت را در منظومه فکری آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای نشان می‌دهد وقتی فرمودند: اگر مهدویت نباشد همه تلاش انبیاء و همه دعوت‌ها و همه بعثت انبیاء و زحمات طاقت‌فرسا بی‌فایده است و بی‌اثر می‌ماند.
ظهور؛ کلان آرمان انقلاب
وی ادامه داد: ایشان همچنین ذیل مباحث متنوع مهدوی ازجمله مفهوم بسیار مهم «انتظار»، بیانات و نظرگاه قابل‌توجه و کاربردی‌ای دارند و می‌فرمایند: انتظار هم که جزء لاینفک مهدویت است از آن کلیدواژه‌های اصلی فهم دین و حرکت اساسی و عمومی و اجتماعی امت اسلامی به سمت اهداف والای اسلام است. بازتاب این اندیشه در بیانیه گام دوم انقلاب رهبری منعکس‌شده و ظهور ولایت عظمی حضرت بقیه‌الله الاعظم(عج) به‌عنوان کلان آرمان انقلاب اسلامی به همگان معرفی‌شده است.
ملایی بابیان اینکه درباره انتظار برای فرج امام زمان(عج)، رهبری معظم انقلاب نگاهی عمیق دارند، ابراز کرد: «انتظار» ازجمله مفاهیمی است که در میان منتظران امام عصر(عج) از آن برداشت‌های متنوعی می‌شود که بسیاری از آن‌ها غلط و ناقص هستند چراکه صاحبان این آراء جوهره اسلام و مباحث مهدویت را نشناخته‌اند و اساساً افراد دارای چنین برداشت‌هایی اسلام‌شناس نیستند و اسلام را صرفاً چشم‌به‌راهی معنا یا اینکه انتظار را به دعا و ندبه منحصر می‌کنند.
انتظار صرفاً حالتی درونی نیست
گردآورنده کتاب «ما منتظریم؛ خورشید مهدویت در منظومه فکری امام خامنه‌ای» تأکید می‌کند: اما در منظومه فکری رهبری، انتظار صرفاً یک حالت درونی نیست بلکه متعَلَق انتظار را باید بررسی کرد و بر اساس آن، انتظار را تعریف کرد؛ متَعَلق انتظار، ظهور و قیام جهانی قائم آل محمد(ص) است، به شرطی ما مشتاق و امیدوار ظهور هستیم که به‌تناسب روحیه چشم‌به‌راهی، اعمال و رفتار مناسبی را طراحی و اجرا کنیم. انتظار در اندیشه رهبری به معنای آماده‌باش برای ظهور حضرت بقیه‌الله الاعظم(عج) و تلاش مجاهدانه و خردمندانه و روشمند برای زمینه‌سازی ظهور است، البته این انتظار بیشتر رویکردهای اجتماعی دارد؛ یعنی درعین‌حال که رهبری بر خودسازی منتظران توجه دارند، اما رویکرد آن تلاش، مجاهدانه و مخلصانه و اجتماعی است. ازاین‌رو، ایشان انقلاب اسلامی را از مصادیق انتظار فعال برمی‌شمارند.
وی بابیان اینکه نگاه رهبری به اسلام، نگاهی اجتماعی است، گفت: ایشان به‌درستی معتقد هستند که دین مجموعه‌ای از باورها و رفتارهایی است که برای گسترش توحید نازل‌شده است، رویه دیگر توحید و خداپرستی، نفی طاغوت است، یعنی دین فقط صرف بیان مفاهیم و شعارها نیست بلکه باید این اعتقاد در خُرد و کلان زندگی فردی و اجتماعی ما تبلور و عینیت داشته باشد چون طواغیت در این مسیر مانع‌تراشی می‌کنند باید مقابل آن‌ها ایستاد.
این کارشناس مهدوی در ادامه درباره نگاه حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای به مسئله ولایت‌فقیه در عصر غیبت امام عصر(عج)، ابراز کرد: ما در جامعه بشری دو جریان داریم، یکی توحیدی که تحت ولایت الله و ولایت انبیاء و ائمه(ع) بوده و در سوی دیگر جریان طواغیت و شیاطین قرار دارند که باطل است. در عصر غیبت که این دو جریان حق و باطل درگیری دائمی دارند و جبهه توحید در تلاش برای غلبه برجهان به‌منظور رساندن بشر به سعادت است و در مقابل جبهه باطل درصدد ضلالت و گمراهی مردم است، اما وقتی ولی خدا در پس پرده غیبت قرار دارد، تکلیف جبهه ایمان و ولایت الهی تعطیل نشده است.
ولایت‌فقیه؛ استمرار ولایت نبوی و علوی
وی تأکید کرد: رهبری معظم انقلاب هم در کتاب «ما منتظریم» هم در دیگر بیانات خود، فقها و اسلام‌شناسان را ادامه‌دهنده ولایت نبوی و علوی و مهدوی می‌دانند و بر این اساس اسلام‌شناسی که از کفایت و مدیریت و تدبیر و زمان‌شناسی برخوردار باشد، می‌تواند در عصر غیبت سُکان و رهبری جامعه مؤمنان و اهل حق را بر عهده بگیرد و از همه شئون اجتماعی و امکانات و قدرتی که امام معصوم(ع) در ولایت اجتماعی خود داشته، برخوردار شود و این ولایت بر اساس روایات، تداوم ولایت ائمه(ع) و با اذن آن‌ها و با شرایط مدنظر آموزه‌های دینی مثل اسلام‌شناسی، تدبیر، تقوا و ورع، ملکه عدالت و ... است. مسیر الهی شدن انسان‌ها در عصر غیبت، تجلی ولایت عظمای حضرت بقیه‌الله(عج) در ولایت‌فقیه است.
ملایی در ادامه بیان کرد: با نظام جامعی که مقام معظم رهبری بیان کرده‌اند، مهدویت چکیده و نمود علمی و عینی دیانت و ولایت معصومان علیهم‌السلام در زمان غیبت امام دوازدهم(عج) است. بر این اساس همه جهت‌گیری‌ها و سیاست‌گذاری‌های خُرد و کلان باید به سمت امام مهدی(عج) باشد چون جز با ولایت الهی و اِعمال آن، بشریت به سعادت دست نمی‌یابد. این ولایت الهی است که باید در جهان حاکم شود، تجلی این ولایت چیزی است که از آن به حکومت مهدوی و دولت موعود یاد می‌کنیم، اگر جهت‌گیری‌ها به این سمت باشد، اعمال و رفتار ما مظهر عبودیت خواهد بود، چنان‌که امامین انقلاب این مسیر را ترسیم کرده‌اند. اگر این جهت را از دست بدهیم زمینه‌ساز ظهور امام عصر(عج) خواهیم بود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: اما اگر از آن غافل شویم و در تصمیمات کلان و انتخابات متعددی که برگزار می‌شود سفارش‌های امامین انقلاب را نادیده بگیریم و توجه نکنیم که به سمت ظهور می‌رویم یا نه؟ و در انتخاب ما جوهره مهدویت خود را نشان ندهد یا از مسیر منحرف می‌شویم یا در ادامه مسیر کُند خواهیم شد. چون ادامه مسیر ما به مهدویت گره‌خورده است. امید است از اندیشه‌های امام و رهبری برای انتخاب‌های ریزودرشت خودمان بهره بگیریم تا موتور پیشران انقلاب باقدرت و سرعت به سمت ظهور حرکت کند و شهدایی که با این رویکرد جان‌عزیزشان را تقدیم اسلام و انقلاب کردند از ما راضی و خشنود باشند.
انتهای پیام/ ۷۰۰۴۲
