بورس مسكن نان مشاوران املاك را آجر مي‌كند؟

روزنامه تجارت- احمدرضا صباغي، موضوع راه اندازي بورس مسكن در روزهاي اخير موافقان ومخالفان مختلفي را به خود ديده است به طوري كه بعضي از نمايندگان مجلس ومديران شاغل در بورس كالا از مزاياي تشكيل بورس مسكن مي‌گويند اما در مقابل بسياري از مشاوران املاك وحتي انبوه سازان تشكيل بورس مسكن را نه تنها براي رونق گيري بازار خريد وفروش مسكن موثر نمي‌دانند بلكه راه اندازي آن را عاملي مهم در جهت افزايش ناگهاني قيمت مسكن عنوان مي‌كنند.
راه اندازي بورس مسكن در نگاه اول مي‌تواند نظم خاصي را به بازار خريد وفروش مسكن تزريق و آن‌را سازماندهي كند اما از سوي ديگر بايد ابعاد مختلف تشكيل بورس مسكن به صورت همه جانبه بررسي شود چراكه حضور مسكن به عنوان كالايي ناهمگن دربورس مي‌تواند تمام معادلات فرابورسي رابرهم بزند.
درحقيقت اگر قرار است مسكن همانند ديگر كالاهاي موجود در بورس كه خريد وفروش مي‌شوند فقط حضور فيزيكي در بورس داشته باشد ومكانيزمي‌خاص براي آن تعريف نشود نبايد بهآينده ونتايج مفيد آن اميدوار بود ولي اگرساختار حضور مسكن در بازار بورس به طوردقيق وشفاف مشخص شود مي‌توان به تاثيرگذاري مثبت بورس مسكن بربازارآشفته‌اين كالاي ناهمگن توجه وي‍ژه داشت.
هرچند در موضوع تشكيل بورس مسكن مي‌توان از تجارب كشورهاي صاحب سبك دراين زمينه استفاده كرد اما بايد به‌اين نكته اساسي توجه داشت كه بازارمسكن چه دربحث خريد وفروش وچه دربحث اجاره در كشورما از قانون خاصي تبعيت نمي‌كند وحتي قيمت‌هايي را هم كه در مناطق مختلف يك كلانشهر يا شهر داده مي‌شود عرف آن منطقه راتعيين مي‌كند.
اما اعتراض بسياري ازمشاوران املاك كشور به موضوع راه اندازي بورس مسكن‌اين فكر وايده را در ذهن‌ها مي‌پروراند كه شايد راه اندازي بورس مسكن سبب آجرشدن نان مشاوران املاك در سراسر كشور بشود؟
از سوي ديگر انبوه سازان هم براين باورند كه راه اندازي بورس مسكن سبب جهش وافزايش به يكباره قيمت مسكن در كشور مي‌شود وبه نوعي مي‌تواند كبريتي برباروت انباشته شده بازار خريدوفروش مسكن كه ناشي از ركود است باشد به طوري كه رییس کانون سراسری انبوه سازان تهران معتقد است اگر بورس مسکن ایجاد شود مسکن دست به دست می چرخد که همین مساله افزایش مداوم قیمتها را در پی خواهد داشت.
ایرج رهبر به‌ايسنا مي‌گويد: اعتقاد ما بر این است که بخش مسکن از حالت کالایی و سرمایه ای به سمت حالت مصرفی سوق یابد اما اگر بورس مسکن راه اندازی شود این بخش به سمت سوداگری و افزایش قیمت می رود.
وی مي‌افزايد: مسوولان بورس کالا که پیشنهاد بورس مسکن را مطرح کرده اند در اولین قدم مقداری با احتیاط صحبت کردند و گفتند ابتدا وارد مسکن خرد نمی شویم و بیشتر به سمت مسکن عمده و دولتی می رویم اما این اقدام هم قطعا اشتباه است.
رییس کانون سراسری انبوه سازان تهران با بیان این که افراد عادی توانایی ورود به بورس را ندارند، تصريح مي‌كند: طبیعتا سرمایه داران بزرگ، بورس مسکن را در دست می گیرند و این باعث می شود مسکن با نگاه رقابتی و سرمایه ای دست به دست بچرخد و به طور مکرر افزایش قیمت یابد.رهبر، خرید و فروش املاک را وظیفه ی مشاوران املاک مي‌داند و اظهار مي‌كند: مشاوران املاک وارد کارهای خرد می شوند و نیاز مسکن افراد خرد را تامین می کنند ولذا فعالیت مشاوران املاک با خطر معاملات کلان و افزایش قیمتها مواجه نیست وبنابراین لزومی به ایجاد بورس مسکن دیده نمی شود.
ازسوي ديگر حامد سلطاني نژاد مديرعامل بورس كالا درباره موضوع راه اندازي بورس مسكن واثرات آن بربازار خريد وفروش مي‌گويد: در نهادهای عمومی دولتی و نهادهای بزرگ که منفعت عمومی را درگیر می‌کند قانون‌گذار قواعدی را وضع می‌کند در حوزه بورس‌های کالایی و وقتی نهادهای عمومی می‌خواهند املاک خود را واگذار کنند درگیر منفعت عمومی و منابع مردمی می‌شوندبنابراین باید واگذاری به شکلی صورت گیرد که منفعت عمومی دچار خدشه نشود.
وی تاکید مي‌كند:بورس کالا برای راه‌اندازی بورس مسکن ورودی به املاکی کوچک نخواهد داشت و اگر بانک‌ها و موسسه‌ای تمایل داشته باشند دارایی خود را به فروش برسانند باید ارزش پایه این دارایی بیش از 10 میلیارد تومان باشد تا مصوبه قانونی در این خصوص رعایت شود.
وی با بیان این‌که رکود حاکم در بخش مسکن مشکل اساسی در راه‌اندازی این بورس است، تصریح مي‌كند: بورس به دنبال تناوب عرضه در این حوزه نیست و ممکن است یک محصول روزی پررونق باشد و از بورس کالا برای آن استفاده شود اما عرضه متناوب و استاندارد به این صورت در دنیا متداول نیست.
مدیرعامل بورس کالا تصريح مي‌كند: با راه‌اندازی بورس مسکن نباید نگرانی به وجود آید زیرا این بورس تلاطمی در بازار مسکن به وجود نمی‌آورد و تنها املاک بزرگ در این بورس مورد معامله قرار می‌گیرد نه اپارتمان‌های کوچک، بنابراین با راه‌اندازی این بورس مردم نگران گران‌شدن قيمت آپارتمان نباشند.
 ازطرفي ديگر رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران درباره تشكيل بورس مسكن به پايگاه خبري وزارت راه وشهرسازي مي‌گويد: بورس حق ورود به خرید و فروش مسکن را ندارد و اینکه کارمزدی را بابت فروش ملک دریافت کند با وظایف بورس سازگار نیست.
حسام عقبایی با بيان‌اينكه راه‌اندازی بورس مسکن با هدف راهکاری برای کنترل خرید و فروش ملک و جلوگیری از فروش یک واحد مسکونی به چند نفر مطرح شده است ، اظهارمي‌كند : این موضوع از وظایف بورس نیست ؛ ضمن اینکه برای کنترل خرید و فروش در سال 1387 سامانه اطلاعات املاک و مستغلات کشور ایجاد شد که بر اساس این سامانه مردم می‌توانند معاملات خرید و فروش را انجام دهند و با دریافت کد رهگیری به هیچ عنوان امکان فروش یک واحد به چند نفر وجود ندارد.
وی مي‌افزايد:مدت‌ها نقد بر این بود که بانک‌ها نباید بنگاه‌داری کنند اما بورس می‌خواهد جایگزین بانک‌ها شود و به جای بانک‌ها بنگاه‌داری کند اما بر اساس قانون نظام بروکراسی، قانون تجارت و دلالان، بورس حق ورود به خرید و فروش مسکن را ندارد.عقبایی تاکید مي‌كند : ورود بورس به بازار مسکن با قوانين مغایرت دارد وضمن اینکه باید به اصل 44 قانون اساسی توجه کرد که بر اساس آن باید خصوصی سازی و واگذاری امور به مردم تقویت شود.
وی مي‌گويد: با وجود 120 هزار مشاور املاک و 600 هزار اشتغالی که در این بخش ایجاد شده است ظرفیت انجام معاملات مسکن در بین مشاوران املاک وجود دارد و اینکه بورس رقیب بنگاه‌های معاملات ملکی شود و خارج از حیطه وظایف قانونی به این حوزه‌ها ورود کند نوعی سودجویی است و درخواست داریم مسئولان وزارت اقتصاد و دارایی و سازمان بورس به این موضوع توجه کنند.
 بنابراين موضوع تشكيل بورس مسكن مي‌تواند ازيك طرف سبب‌ايجادنظم وساماندهي بازار خريد وفروش مسكن شود واز طرفي ديگر شايد تا اندازه‌اي هم شغل ودرآمد مشاوران املاك را به خطر بيندازد كه مسئولان بورس كالا ونمايندگان موافق تشكيل بورس در مجلس شوراي اسلامي‌اعتقادي به آن ندارند.