علی اصغر فانی
وزیر اسبق آموزش و پرورش
سند تحول خوب متولد نشد؛ یعنی وقتی میخواستیم سند تحول را ایجاد کنیم نباید از پایه ششم شروع میکردیم و باید از پایه اول شروع میکردیم. باید مقدماتش را فراهم و معلم مختص آن را تربیت میکردیم. ما باید از قبل فضای آموزشی را آماده میکردیم و باید خیلی از کارها را قبل از شروع انجام میدادیم که انجام ندادیم. تعبیرم این است که در سال ۹۱ اقدامات مربوط به سند شتاب زده شروع شد. برخیها از این واژه خوششان نمیآید، ولی من با صراحت میگویم شتاب زده بود؛ یعنی بدون تربیت معلم، بدون آمادگی فضا و بدون کتاب درسی بود. نیازی نیست برای سند تحول، کتاب درسی هم در نظر گرفته میشد، ولی وقتی میخواهیم پایه ششم را راه بیاندازیم باید کتابهایش را هدفگذاری کنیم و ببینیم با چه هدفهایی میخواهد کتاب تالیف شود که همه اینها کار دارد، لذا سند خوب متولد نشد.دوم این که هر وزیری بر حسب برداشت خودش روی سند کاری کرد. زمانی که من وزیر بودم، برای اجرای سند به دنبال نقشه راه بودم و نقشه راهی هم نوشتیم. در حال حاضر به نظر من باید همه کارهایی که تا کنون توسط وزرای قبلی انجام شده، به وسیله یک تیم کارشناسی بررسی شود. سپس یک نقشه راه جدید بنویسند که تمام گرههای اقدامات قبلی را برطرف سازد اما هنوز این کار را نکردند و تا این کار را نکنند فایده ندارد و همه چیز سلیقهای میشود. ما باید نقشه راه داشته باشیم و بدانیم تا سه چهار سال دیگر چه ادارهای از آموزش و پرورش چه کاری
باید انجام دهد. سازمانهای بیرون از آموزش و پرورش درباره سند تحول بنیادین مسئولند مثل صدا و سیما، وزارت صمت و سازمان آموزش فنی و حرفهای. این درحالی است که ما نقش اینها را اصلا ندیدیم و باید نقش همه در نقشه راه جدید دیده شود. سپس نقشه جدید را به دولت ببرند و دولت تکلیف کند و بعد هم کار را پیش ببرند.
نباید فراموش کرد تا معلم انگیزه و توانمندی لازم را نداشته باشد هیچ تحولی از جمله سند تحول امکانپذیر نیست. با معلمی که انگیزه ندارد و توان اجراییاش کافی نیست "سند تحول؛ بیسند تحول". مبنا و اصل تعلیم و تربیت بر عهده
معلم است. اینکه آیا این انگیزه با طرح رتبهبندی برای معلم حفظ میشود یا خیر بایستی گفت: فقط اینها نیست. منزلت، معیشت و هویت هم هست. باید هویت، منزلت و معیشت معلم تقویت شود؛ یعنی معلم احساس کند در جامعه به او احترام میگذارند.