محمود اولاد
تحلیلگر بازار مسکن
مشکلات بازار مسکن از داخل این بازار قابل حل نیست. زیرا اصلا مشکل این بازار از داخل بخش مسکن ایجاد نشده است. مشکل این بازار به اقتصاد کلان کشور ربط دارد. زیرا رشد اقتصادی ما منفی است و ما ۱۰ سال را با رشد اقتصادی متوسط صفر سپری کردیم. در این شرایط درآمد سرانه هم کم میشود و در نهایت منجربه کاهش قدرت خرید مردم میشود؛ بنابراین قدرت خرید مردم از این محل کم شده نه به دلیل افزایش قیمت مسکن. اما متاسفانه برخی فکر میکنند تمام کاهش قدرت خرید مردم ناشی از تورم است که این اصلا درست نیست و تورم تنها یکی از عوامل است؛ بنابراین تا زمانی که رشد اقتصادی کشور به صورت پایدار (حداقل پنج سال) بالای ۵ یا ۶ درصد قرار نگیرد، مشکلات داخل مسکن قابل حل نخواهد بود. مشکل دیگر مسکن در شهرسازی است. شهرسازی با ضوابط و مقرراتی که دارد و سرانهها و استانداردهایی که برای ساختمانها و معابر تعیین میکند، با قدرت خرید مردم همخوانی ندارد. اگر به زبان سادهتر بخواهم توضیح بدهم، آنچه گفتم به این معنی است که یک خانواده را فرض کنید که یک زمانی وضع مالیشان خیلی خوب بود و یک سبک زندگی و استاندارهایی برای خودشان داشتند. مثلا هفته سه بار سینما بروند و سه بار رستوران خوب بروند و هر ماه مسافرت کنند و... حالا فرض کنید بعد مدتی درآمد این خانواده نصف شود. دیگر نمیتوانند همان استانداردها را دنبال کنند. باید تغییراتی ایجاد کنند تا دخل و خرجشان با هم همخوانی داشته باشد. شهرسازی ما هم همین مشکل را در استانداردها دارد که باعث میشود قیمت زمین آمادهسازی شده که داری خدمات هستند، افزایش پیدا کند. حالا با وجود اینکه مردم فقیرتر شدهاند، اما شهرسازی این هزینهها را همچنان با همان استاندارها و قیمتها ارائه میکند. یعنی با وجود اینکه شرایط اقتصادی کشور و مردم نابسامان است آنها همچنان با همان فرمان گذشته و هزینههای قبل ادامه میدهند. خب معلوم است که مردم توان خرید نخواهند داشت. از طرف دیگر با محدودیتهای عمودی افقی که لحاظ کرده، باعث شده عملا توسعه شهری ما قفل شود و این روی قیمت مسکن تاثیر گذاشته است؛ بنابراین آنچه در این بازار در حال وقوع است یا قبلا رخ داده ربطی به داخل بازار ندارد. بنابراین حتی اگر نیاز در بازار باشد و عرضه هم بر اساس آن انجام شود، اما این نیاز تبدیل به تقاضا در بازار نمیشود. زیرا همانطور که عرض کردم اقتصاد کلان کشور اجازه این را نمیدهد تا نیاز تبدیل به تقاضا شود. واقعیت این است که اقتصاد کشورمان کوچک و همین باعث فقیرتر شدن مردم شده است لذا مشخصا این مشکلات در بازار مسکن از توان و حوزه وزارتخانه خارج است. آنها که نمیتوانند قدرت خرید را افزایش دهند.متاسفانه اقتصاد ایران به مشکلات جدی مواجه شده است. تورم روز به روز افزایش پیدا میکند. این دقیقا یک بن بست اقتصادی است که تنها راه حلش در سیاست است. یعنی حکمرانی باید یک تصمیمات جدی در عرصه بین الملل و داخلی اتخاذ کند.