نرسی قربان
متخصص اقتصاد انرژی
سفر وزیر خارجه عربستان به ایران و بازگشایی سفارت دو کشور در تهران و ریاض مساله مهمی در حوزه انرژی ایجاد کرده اما این را هم باید دقت داشت که فروش گاز به عربستان مستلزم وجود زیرساخت‌هایی است که اکنون برای ایران موجود نیست و زمان زیادی نیز برای ایجاد این زیرساخت‌ها نیاز است. یعنی این‌طور نیست که فردا برای صادرات گاز بیشتر و افزایش برداشت تصمیم بگیرند و این کار نیز انجام شود. از طرف دیگر در مورد اقتصاد ایران و عربستان می‌دانید که هر دو وابسته به صادرات نفت هستند و در این زمینه نمی‌توانند چندان همکاری با هم داشته باشند. در مورد مساله همکاری در حوزه‌های دیگر انرژی همچون میادین گازی نیز همان‌گونه‌که گفتم نیاز به ایجاد زیرساخت‌هایی است که خودش یک پروژه بلندمدت است؛ بنابراین از دید من تنها کاری که می‌توان انجام داد در دو حوزه مشترک است که ما با هم فعالیت داریم و می‌توانند در آن حوزه‌ها همکاری کرد. دو حوزه‌ای که ریاض و تهران می‌توانند همکاری کنند در دو حوزه نفتی مشترک که اکنون عربستان در حال برداشت و تولید از آن است و ایران این کار را انجام نمی‌دهد، دو کشور می‌توانند دست به همکاری مشترک بزنند. امکان سرمایه گذاری عربستان در حوزه گازی ایران با توجه به رشد ۸ درصدی اقتصادی این کشور و توان آن برای سرمایه گذاری وجود دارد. اگر عربستان در چندین حوزه گازی ایران در خلیج‌فارس سرمایه‌گذاری کند و بخواهد آن را به مایع تبدیل کند یا با لوله انتقال دهد شدنی است و این امکان وجود دارد، اما باید توجه کرد این کار زمان زیادی می‌طلبد و به سرعت قابل انجام نخواهد بود و در کمترین حالت ممکن است به ۴ تا ۵ سال زمان نیاز باشد و این‌که فکر کنیم،حالا بتوانیم فردا یا روز پس از آن با عربستان همکاری گازی کنیم، این روند شدنی نیست. برای سرمایه گذاری عربستان در ایران به زمانی طولانی رابطه و امنیت در این رابطه نیاز است. برای سرمایه گذاری زود هنگام، راه فوری وجود ندارد مگر این‌که روی چیزی سرمایه‌گذاری کنند که ربطی به صادرات گاز به عربستان سعودی نداشته باشد، مثلا سرمایه گذاری در صنعت فولاد یا حتی ممکن است در پتروشیمی نیز این سرمایه گذاری را انجام دهد. غیر از این موارد من موردی دیگری را فعلا و در کوتاه مدت نمی‌بینم. البته در روزهای اخیر تکرار چند باره شایعاتی که درباره افزایش قیمت بنزین منتشر شده است؛ مساله‌ای که باز با تکذیب‌های جدی از سوی مسئولان مواجه شده است من معتقدم امروز دیگر بودجه بسته و همه کار‌ها انجام شده است پس چه تغییری ممکن است رخ بدهد؟ برای این تغییر حامل‌های سوخت به اراده‌ای قوی‌تر نیاز است.
