تعادل بورس با چاشنی نزول

فردین آقابزرگی
کارشناس بازار سرمایه

سازمان بورس و ارکان بازار سرمایه، بورس تهران را به صورت «بندبازی» رو به تعادل پیش می‌برند. به همین دلیل روزی ۱۰ هزار واحد مثبت می‌شود و روزی ۱۰ هزار واحد منفی و برآیندش هم ادامه روند تعادل با چاشنی نزول است. شاخص کل بورس به عنوان یکی از معیار‌های سنجه دو ماه ابتدای سال جاری در کنار ۳۰ درصد بازدهی شاخص هم وزن، ۴۹ درصد بازدهی کسب کرد.دلایل تغییر جهت و تغییر روند بازار در خردادماه تحت تاثیر عواملی به شرح زیر است: ۱. اظهارنظر‌های ناشی از القای نگرانی از سوی مقامات عالی رتبه کشور حتی سران قوا و خاندوزی وزیر اقتصاد و عشقی رئیس سازمان بورس اوراق بهادار. به عبارت بهتر، اظهار نگرانی بی دلیل و غیرکارشناسی برای جلوگیری از وقوع اتفاقات مشابه سال ۱۳۹۹. ۲. انتشار اخباری مبنی درباره قیمت ارز که یکی از محور‌های اصلی شادابی و طراوات در بورس بود به این بهانه که افزایش احتمالی سود شرکت‌ها را در پی دارد و با حصول توافقات، سیر نزولی آن موجب رکود در بازار خواهد شد که تقریبا درجا زدن و روند بطئی و نزولی بورس در روز‌های اخیر جزو شواهد این امر است. ۳. پیش فروش‌های مکرر و عدیده و حجیم خودرو بالغ بر ۴۶۰ هزار میلیارد تومان یعنی نصف کسری بودجه دولت در سال ۱۴۰۱؛ این مورد نشان دهنده احاطه و استیلای مافیای خودرو بر اقتصاد کشور از جمله بازار سرمایه است. به عبارتی، بورس سرکوب شد تا نقدینگی به سمت پیش فروش خودرو برود. در ادامه این روند، شاهد تاسی از القای نگرانی، اظهار نظر‌های بی دلیل و بی سابقه در سطح بین الملل از سوی مسئولان بازار سرمایه و ارکان بورس بودیم. مسئول سازمان بورس پشت بلندگو اظهار نظر کرد که «مواظب باشید بازار سرمایه ریسک دارد!» این در حالی است که در هیچ کجای دنیا مقام مسئول اینگونه اظهار نظر نمی‌کند. مقام مسئول ازسوی مقام ناظر، کار خود که افزایش نقدشوندگی، افزایش شفافیت، حرکت به سمت کارایی بازار و... است را به درستی انجام می‌دهد. ۴. فشار مضاعف بازارگردان‌ها و نهاد‌های سرمایه گذاری برای عرضه آبشاری از انتهای اردیبهشت ماه. دستور عرضه آبشاری سهام به صورت تلفنی و شفاهی صادر شد تا بازارگردان‌ها و حقوقی‌ها هرچه سهم در بازار است را عرضه کنند و هر بازارگردانی که عرضه نکرد به کمیته تخلفات احضار شد. با وجود تکذیب دستکاری و دخالت دولت در بورس که روز گذشته رئیس سازمان بورس این جمله را به زبان آوردند، این دقیقا جزو مصادیق احاطه و دخالت دولت است. چه کسی مجوز پیش فروش خودرو را می‌دهد؟ وزارت صمت. از طرفی وزارت صمت و دولت با ورود محصولات به بورس کالا مخالفت کرد. شورای رقابت نیز متشکل از نمایندگان و منتخبان وزیر اقتصاد است. قرار نیست سازمان بورس یا ارکان بورس دستور خاصی صادر کند، زیرا تنها با القای این تفکر به بازار سمت و سو می‌دهند؛ بنابراین درجا زدن‌های مکرر بورس تهران به این دلیل است که ارکان سازمان بورس با فشار به بازارگردان‌ها یا تزریق نقدینگی، صندوق تثبیت، صندوق توسعه و... بازار را مدیریت می‌کنند و اختلاف بین شاخص هم وزن و شاخص کل بعضا به همین دلیل ایجاد می‌شود. با ایجاد این شرایط، ناخواسته، بی دلیل و غیرکارشناسی بازار سرمایه را که نسبت به سایر بازار‌ها در سطح کاملا ارزنده تری به سر می‌برد، تحت تاثیر سایر بازار‌ها قرار داده اند، زیرا ذی نفع ورود نقدینگی به بازار سرمایه، آحاد سرمایه گذاران خرد هستند؛ اما ذی نفع ورود پول به پیش خرید یا چرخه مورد نظر دولت خود دولت است و، چون حاکمیت حکمرانی بازار سرمایه کاملا تحت اختیار دولت است این حکم را پیدا می‌کند که قاضی به نفع خودش رای صادر می‌کند!