حسن بهشتیپور
کارشناس مسائل بینالملل
نشست فوقالعاده سازمان همکاری اسلامی و اتحادیه عرب در ریاض با توجه به ماهیت این دو مجموعه حاکی از آن بود که اعضای آن نشان دهند برای مساله فلسطین و مردم غزه کاری کردند و بیتحرک نبودند. همانطور که از نتیجه این نشست و بیانیه پایانی آن هم مشخص بود این .نشست اقدامی بازدارنده که حملات و کشتار اسرائیل در غزه را متوقف کند یا فشاری بر اسرائیل و حامیان آن بیاورد، نداشت. البته انتظار میرفت حداقل کشورهایی که صادرات نفت به اسرائیل یا به کشورهای حامی اسرائیل دارند تا حدی از سوخت این ماشین جنگی بکاهند یا صراحتا اعلام کنند که آنها را تحریم میکنند اما دیدیم که هیچ کدام از این ها اتفاق نیفتاد. در مجموع کشورهای حاضر در این نشست به مثابه یک باشگاه سیاسی عمل کردند که در ذات خود این کار خوب است، اما از این نوع نشستها در صورتی که همراهی بیشتری میبود، می شد استفادههای بهتری در جلوگیری از حملات و کشتار اسرائیل انجام داد؛ اقداماتی که از کشتار مردم فلسطین جلوگیری کند. به هر حال وضعیت غزه بسیار دشوار و بغرنج است اما ظاهرا برخی رهبران سیاسی کشورهای عربی ـ اسلامی به دور از افکار عمومی کشورهایشان دنبال ملاحظات بینالمللی با سایر کشورها هستند و این ملاحظات مانع از این میشود که تصمیم قاطع در برابر اسرائیل بگیرند. موضوع فلسطین سالهای سال بین کشورهای اسلامی نقطه وصل بوده است و از موضوعاتی است که روی آن همیشه اتفاق نظر داشتنداما مساله بر سر راهحل است؛ تشکیل دو دولت اسرائیلی و فلسطینی امکان پذیراست اما چگونه و با چه کارویژهای؟ با توجه به شهرکسازیها که حدود ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزار نفر از یهودیان درکرانه باختری هستند این امر امکان پذیر است؟ اگر قرار باشد دولت فلسطینی تشکیل شود با این یهودی ها چطور قرار است زندگی کنند؟ یا منظور از همه پرسی کلی که ایران مطرح میکند چیست و اجرایی کردن این طرح چقدر امکان پذیر است؟ به نظر میرسد نیاز است اجلاسهایی در سطح کارشناسی و مدیران سیاسی برگزار شود و این نشستها ادامه یابد تا به یک راهحل مطلوب رسید و آن وقت دوباره نشستی در سطح رهبران برگزار شود و برای آن تصمیمگیری شود. اساسا معتقدم در ادامه نشست اخیر در ریاض باید نشستهای کارشناسی برای یافتن راهحلی در بحث فلسطین ادامه یابد. اجلاس اخیر در سطح سران کشورهای اسلامی و اتحادیه عرب بود اما اگر این کشورها در تلاش خود برای متوقف کردن کشتار در فلسطین جدی هستند باید قبلش در سطوح کارشناسی کار را انجام می دادند تا راهکار و راه حلی ارایه شود، سخنرانی و حرف بدون ضمانت اجرایی کمکی به مساله فلسطین نمی کند. مردم فلسطین نیاز به حرف ندارند بلکه به کمک و عمل فوری نیاز دارند تا از این شرایط سخت نجات پیدا کنند.