گروه سیاسی: جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا و شی‌جین پینگ همتای چینی او روز پنج‌شنبه (25 آبان) در سانفرانسیسکو ایالت کالیفرنیا، در اولین روز از نشست همکاری اقتصادی آسیا – اقیانوسیه، میزبان همتای چینی خود شی جین‌پینگ برای یک نشست دوجانبه بود. آخرین بار روسای جمهور دو کشور آمریکا و چین، یک سال و نیم قبل در شهر بالی کشور اندونزی با یکدیگر ملاقات کرده بودند.
به گزارش «تجارت آنلاین»، روسای جمهوری آمریکا و چین در دیدار اخیر خود پیرامون مسائل مختلف سخن گفتند. بایدن از رژیم صهیونیستی حمایتی تمام قدر به عمل آورد و از راه حل دو دولت حمایت کرد. در سخنانی عجیب نیز بایدن، شی را دیکتاتور مورد قلمداد قرار داد. او در پاسخ به این سوال که آیا پس از دیدار امروز در شمال کالیفرنیا در حاشیه اجلاس سران اپک همچنان از شی به عنوان یک دیکتاتور یاد می‌کند، گفت: «او (اینطور) هست.» همچنین، بایدن از تقویت کانال‌های ارتباطی بین ارتش‌های دو کشور سخن گفت.
در سوی مقابل، رئیس‌جمهوری چین در نشست با بایدن تاکید کرد، چین و ایالات متحده باید مشترکا مسئولیت قدرت‌های بزرگ را بر عهده بگیرند و هماهنگی را در مورد مسائل بین‌المللی و منطقه‌ای تقویت کنند. همچنین، او از ایالات متحده درخواست کرد موضع خود در حمایت از استقلال تایوان تجدیدنظر کند و به تسلیح تایوان پایان بدهد. با تمام این تفاسیر، اکنون مساله مهم این است که دیدار اخیر میان روسای جمهور دو ابرقدرت چین و آمریکا تا چه اندازه می‌تواند بر بهبود مناسبات دو کشور اثرگذار باشد. به روایت بهتر، پرسش جدی این است که بعد از این دیدار مناسبات پکن و واشنگتن به چه سمتی پیش خواهد رفت؟ عبدالرضا فرجی‌راد، کارشناس مسائل بین‌الملل و دیپلمات سابق به این پرسش‌های مهم در گفت‌وگو با «تجارت آنلاین» پاسخ گفته است.
روسای جمهوری آمریکا و چین به شدت نیازمند دیدار با یکدیگر بودند
فرجی راد، در ارتباط با اهمیت دیدار میان جو بایدن با شی جین پینگ در آمریکا، اظهار داشت: «این دیدار برای هر دو طرف اهمیتی فوق‌العاده داشت. بایدن در مصاحبه‌ای، قبل از دیدار با همتای چینی خود با صراحت اعلام کرد که آن‌ها خواهان برقرار روابط حسنه با چین هستند. او اعلام کرد، آمریکا دشمن چین نیست و نسبت به برقراری ارتباط مستقیم در زمان پیش آمدن مشکلات رغبت دارد. البته چینی‌ها با این پیش‌فرض که در حال حاضر آمریکایی‌ها بیشتر به این دیدار نیاز داشته و آن‌ها نسبتا در عرصه ژئوپلتیک جهانی دست بالا را در برابر آمریکا دارند، علاقمند بودند که این ملاقات در سانفرانسیسکو انجام شود. بر همین اساس زمانی طولانی برای ملاقات تعیین شد. بایدن و شی حدود 4 ساعت با یکدیگر دیدار داشتند. همین زمان طولانی نشان می‌دهد که این ملاقات بر هر دو طرف اهمیت داشته است.»
در دوران بایدن در سطح سیاسی فشار آمریکا بر چین افزایش پیدا کرد
سفیر پیشین ایران در نروژ و مجارستان در بخشی دیگر از اظهارات خود در ارتباط با وضعیت مناسبات دو کشور در شرایط قبل از دیدار اخیر بایدن و شی تاکید کرد: «با روی کار آمدن جو بایدن در ژانویه 2021 تغییراتی در مناسبات میان آمریکا و چین اتفاق افتاد. در دوران بایدن، فشارها بر روی دولت پکن کمتر شد. در دوران ترامپ بارها شاهد افزایش تعرفه و تهدید سرمایه‌گذران نسبت به سرمایه‌گذاری در چین بودیم. بر خلاف بُعد اقتصادی، در سطح سیاسی در دوران بایدن شاهد افزایش فشار بیشتر بر چین بودیم. آمریکایی‌ها تا زمان آغاز جنگ اوکراین، فشار مضاعفی را بر چینی‌ها در موضوع اوکراین اعمال کردند.»
تنش‌زدایی گسترده میان آمریکا و چین بسیار نامحتمل است
این کارشناس مسائل ژئوپلیتیک در ادامه اظهارات خود در ارتباط با این‌که دیدار میان بایدن و شی تا چه اندازه می‌تواند زمینه کاهش تنش میان آمریکا و چین را به همراه داشته باشد، تصریح کرد: «دیدار اخیر میان دو طرف به چند دلیل بسیار اهمیت داشت. اول این‌که آمریکا درگیر جنگ اوکراین بود که یکباره موضوع جنگ ناخواسته در خاورمیانه میان اسرائیل و حماس این کشور را غافلگیر کرد. واشنگتن نیز به طور غیرمستقیم وارد یک جنگ جدید و خطرناک شدند. در چنین شرایطی مشهود است که مقامات کاخ سفید نمی‌خواهند همزمان با جنگ اوکراین وارد یک جنگ خطرناک در خاورمیانه شوند. اکنون آن‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که ممکن است چینی‌ها به آمریکا کمک کنند که ایران وارد بحران و جنگ غزه نشود. آن‌ها به خوبی می‌دانند در صورت گسترش جبهه‌های جنگ، ناچار خواهند بود از اسرائیل حمایت کنند. در نتیجه همانطور که در اخبار نیز منتشر شد، یکی از درخواست‌های باید از پینگ، در ارتباط با کمک به مهار ایران بوده است.» وی افزود: «در سطح دوم آمریکایی‌ها به شدت نگران موضوع غنی‌سازی هسته‌ای ایران هستند. آن‌ها به شدت نگران هستند که تهران از تعهدات شفاهی خود عبور کند. لذا به شدت در مقطع کنونی نسبت به همکاری چین امیدوار هستند. آن‌ها تصور می‌کنند که چین می‌تواند به آمریکا در موضوع تعامل با ایران به کاخ سفید یاری برساند. «سومین سطح مهم در مناسبات آمریکا و چین، مناسبات دو جابنه با محورهای همچون تجارت دو طرفه و مساله تایوان است. در مجموع می‌توان اظهار داشت که با وجود تمامی این زمینه‌های همکاری مشترک، در حال حاضر دو کشور در بالاترین سطح ممکن تقابل ژئوپلیتکی و سیاسی قرار دارند. بنابراین هرگونه کاهش تنش میان طرفین موقت خواهد بود. دو طرف به تعامل سازنده با یکدیگر نیاز دارند اما رقابت میان آن‌ها در آینده ابعاد جدی‌تری نیز به خود خواهد گرفت.»
فرجی‌راد، در بخشی پایانی از اظهارات خود در ارتباط با چشم‌انداز آتی همکاری میان آمریکا و چین تاکید کرد: «در ابتدا باید توجه داشت هر دو کشور منافع ملی خود را در اولویت قرار می‌دهند. اگر طرفین در مقابل خواسته‌های خود امتیازی را بگیرند، به طور حتم همکاری خواهند کرد. اگر چینی‌ها در رابطه با تایوان و تجارت دو جانبه از آمریکا امتیازی بگیرند، تا حدود خواسته‌های واشنگتن را اجرایی می‌کنند. برای نمونه در موضوع ایران در صورت کسب امتیاز از آمریکا، چینی‌ها حتما مذاکراتی را با تهران خواهند داشت. اما اگر امتیازی گرفته نشود، هیچ یک از خواسته‌های آمریکا نیز اجرا نخواهد شد. »
