محمدصالح صدقیان
کارشناس مسائل عراق
مساله حضور نیروهای آمریکایی در عراق یک چالش برای بغداد به حساب می‌آید و این موضوع بعد از شروع عملیات طوفان الاقصی در غزه به سمت و سوی دیگری رفت؛ به گونه‌ای که شاهد رد و بدل شدن پاسخ‌های سخت میان آمریکا و جریان‌های عراقی بودیم اما حالا مجدداً مساله قطعنامه ..پارلمان عراق برای خروج آمریکا از این کشور پررنگ شده است. در گذشته همین موضوع مطرح بود اما حالا بحث بر سر این است که به موازات این روند شاید قرار باشد از نخست‌وزیر عراق برای سفر به ایالات متحده دعوت شود. لذا احتمال دارد که بعداً بحث خروج از عراق توسط آمریکا مورد بحث قرار گیرد. در سال ۲۰۱۴ توافق بغداد - واشنگتن امضا شد و نظامیان آمریکایی با عنوان ائتلاف ضد داعش مجدداً وارد عراق شدند و حالا صحبت از خروج یا عقب‌نشینی در همین قالب است. به همین دلیل نامه سفیر ایالات متحده در عراق که به وزارت خارجه این کشور ارسال شده می‌تواند یک نشانه برای شروع مذاکرات مجدد درباره خروج از عراق میان بغداد و واشنگتن باشد. به موازات این روند بحث خروج ایالات متحده از سوریه هم مطرح است که بسیاری معتقدند جنگ در غزه مانع اجرایی شدن این مساله شد اما آمریکایی‌ها نمی‌خواهند که سناریوی مشابه افغانستان در عراق یا سوریه هم شکل بگیرد. در این میان باید متوجه بود و دید که آمریکایی‌ها به دنبال چه هستند و عراق از آنها چه درخواستی دارد. برای ایالات متحده خروج از خاورمیانه امری مهم است اما مشکلات خاص خود را دارند ولی در نهایت مایل به خروج از منطقه هستند. نکته مهم این است که در عراق هم سه جناح شیعیان، کُردها و اهل تسنن حضور دارند و هر کدام نگاه خاص خود را نسبت به مساله حضور یا عدم حضور آمریکا در عراق دارند. به عنوان مثال کُردها از سال ۲۰۰۳ میلادی با آمریکا در عراق همراه و هماهنگ هستند و نمی‌خواهند این خروج اجرایی شود. به همین دلیل شاهد آن هستیم که کنسولگری آمریکا در اربیل همچنان فعال است. اهل تسنن هم در این راستا با ایالات متحده هماهنگ هستند و حتی بعثی‌ها هم در این راستا در هماهنگی کامل با واشنگتن قرار دارند. توجه داشته باشید که بعثی‌های مستقر در قطر و اردن حالا در واشنگتن حضور دارند و می‌خواهند روابط خود با آمریکا را تجدید کنند. در مورد شیعیان هم باید بگویم که این طیف دولت را در دست دارند و فرماندهی کل قوا به علاوه دستگاه‌های اطلاعاتی و اجرایی را زیر نظر خود اداره می‌کنند اما درون این طیف چند دیدگاه وجود دارد. یک طیف از شیعیان به صورت کلی رابطه با آمریکا را مردود می‌دانند و حشدالشعبی هم وجود پایگاه‌های نظامی ایالات متحده در عراق را برای کشور مضر می‌خواند و خواهان تعطیلی این پایگاه‌ها هستند.
