مسیریابی تغییرات نرخ ارز

وحید شقاقی‌شهری
اقتصاددان

بازار ارز تاکنون واکنش خوبی به اعلام خبر مذاکرات نشان داد، قبل از اعلام خبر مذاکرات از سوی آقای ترامپ، نرخ دلار بین ١٠۵ تا ١٠۶ هزار تومان بود اما بعد از مصاحبه شاهد ریزش نرخ دلار بودیم به طوری که حتی به ٩٨ هزار تومان رسید که این ریزش تا روز پس ازمصاحبه ترامپ و اعلام خبر مذاکرات .ادامه داشت که البته روز گذشته نرخ دلار دوباره به ١٠٠ هزار تومان افزایش پیدا کرد. در همان روز صندوق‌های طلا هم در بورس به منفی ١٠ درصد رسیدند و قرمزپوش شدند.  در حال حاضر موضوع مقاومت بازار نیست، بلکه مساله این است که هنوز بحث مذاکرات و نتیجه آن مبهم است و اطمینان کامل از اینکه با مذاکرات مساله حل خواهد شد، وجود ندارد و شاید شانس موفقیت مذاکرات زیر ۵٠ درصد باشد به همین دلیل، کاهش شدید نرخ ارز در بازار دیده نمی‌شود. در حال حاضر طرف ایرانی موضوع مذاکرات را به طور شفاف اعلام نکرده بود تا قبل از اعلام این خبر از سوی ترامپ، حرف آقای عراقچی در رسانه‌ها این بود که نامه ایران به دست ترامپ نرسیده و پاسخی به نامه ایران داده نشده اما با مصاحبه ترامپ، موضوع دیگری مطرح و اعلام شد که مذاکرات در جریان است و مذاکرات از شنبه هم با حضور مقامات عالی رتبه ایران ادامه پیدا و رسمیت پیدا خواهد کرد.  چند روز گذشته قبل آقای عراقچی در مصاحبه‌ای اعلام کرد که شنبه مذاکرات به صورت رسمی آغاز می‌شود. اما از آنجایی که این مساله هنوز به صورت قاطع بیان نمی‌شود همچنان ابهاماتی در این باره وجود دارد و مساله دیگر این است که نسبت به حصول نتیجه مذاکرات هم ابهاماتی وجود دارد و احتمال به نتیجه رسیدن مذاکرات کمتر از ۵٠ درصد است. اگر از شنبه اخبار مثبت مذاکرات پمپاژ شود، احتمال ریزش قیمت‌ها در بازار ارز و طلا بیشتر خواهد شد.  وی در پاسخ به این سوال که در صورت توافق پیش بینی می‌شود که نرخ ارز به چه عددی می‌رسد، گفت: برپایه نظریه‌های مختلف اقتصادی و مبنای نظری متعدد، پیش‌بینی‌ها حاکی ازاین بود که در سال ١۴٠٣ با فرض همین شرایط کنونی، نرخ ارز بین ٧٠ تا ٧۵ هزار تومان می‌ماند اما فاصله ٧۵ هزار تومان تا ١٠۵ هزار تومان بسیار زیاد است. البته شانسی که آورده‌ایم این است که ماندگاری نرخ دلار در اعداد ١٠٠ هزار تومان و بالاتر از آن طولانی نبود، می‌دانیم که اگر نرخ دلار بیش از سه ماه در اعدادی پایدار و ماندگار بماند احتمال پایین آمدن از آن اعداد وجود ندارد یا بسیار کم است. مدت زمان ماندگاری نرخ دلار در اعداد بالای ١٠٠ هزار تومان کمتر از یک ماه بود، بنابراین اقتصاد هنوز با این اعداد وفق نشده‌ و به همین دلیل امیدوارم نرخ دلار با مذاکرات و توافق از این اعداد پایین‌تر بیاید. اما باید توجه داشت که نرخ دلار در کانال‌های بین ٨٠ تا ١٠٠ هزار تومان ٣ ماه ماندگار بود و به همین دلیل پایین‌تر آمدن نرخ دلار از ٩٠ هزار تومان کار بسیار سختی خواهد بود.  می‌دانیم وقتی نرخ بیش از ٣ ماه در عددی مانده باشد، معمولا تغییر آن برای مردم و تجار و سرمایه‌گذاران اقدام راحتی نیست و اساسا این اقدام خودش مشکلاتی را ایجاد می‌کند. از آنجایی که دلار بالای ١٠٠ هزار تومان دوام زیادی نداشت، شکست و ریزش آن اقدام راحت‌تری است.  وی ادامه داد: این موضوع را در دوران ریاست جمهوری آقای روحانی هم مشاهده کردیم، در دوره‌ای قبل از توافق نرخ دلار به ۴ هزار و ٢٠٠ تومان افزایش پیدا کرد اما پس از پمپاژ اخبار مثبت و توافق نرخ به ٣ هزار و ۶٠٠ تومان رسید و به اعداد کمتر از ٣۵٠٠ نرسید.