سرویس خارجی-
کمیته صلح نوبل دیروز با انتخاب یک سیاستمدار گمنام اهل ونزوئلا که مخالف دولت مادورو است به عنوان برنده امسال این جایزه، حسرت نوبل را در دل ترامپ گذاشت.
دریافت جایزه «صلح نوبل» برای شخصیت خودشیفته و مریض ترامپ تبدیل به آرزویی شده است که وی بارها در طول 8 ماه گذشته بر زبان آورده است. ترامپ بارها با زبان بیزبانی گفته است چون اوباما جایزه صلح نوبل را گرفته است، لذا به وی نیز باید این جایزه داده شود. طی روزهای اخیر بارها وی با این ادعا که دستکم به 7 جنگ خاتمه داده و طرح توافق آتشبس در غزه نیز جنگ هشتم را خاتمه خواهد داد خواستار دریافت جایزه صلح نوبل امسال شده بود. ترامپ حتی تهدید کرده بود که اگر این جایزه به وی داده نشود توهین بزرگی به ملت آمریکا خواهد بود و کمیته صلح نوبل و کشور نروژ باید تبعات این اقدام را بپذیرند. براساس گزارشها دولت ترامپ لابی گستردهای نیز با دولت نروژ و کمیته صلح نوبل برای اعطای این جایزه به ترامپ انجام داده بود اما دیروز همه این تدابیر نقش بر آب شد و کمیته نوبل نروژ، که گروهی مستقل از پنج نفر است و اعضای آن را پارلمان نروژ انتخاب کرده دیروز جمعه در شهر اسلو منتخب خود را معرفی کرد. این کمیته «ماریا کورینا ماچادو» سیاستمدار ناشناس ونزوئلایی و از مخالفان نیکلاس مادورو رئیسجمهور این کشور را به عنوان برنده صلح نوبل در سال 2025 اعلام کرد. به گزارش واشنگتنپست اصرار مداوم ترامپ برای دریافت جایزه صلح نوبل یکی از دلایلی بود که این جایزه به وی داده نشد چراکه کمیته صلح نوبل نمیخواست به عنوان نهادی دیده شود که با انتخاب ترامپ تسلیم فشارهای سیاسی وی شده است.
ماریا کورینا کیست؟
«ماریا کورینا ماچادو» برنده جدید صلح نوبل متولد ۷ اکتبر ۱۹۶۷ (15 مهر 1346) در کاراکاس، ونزوئلا، سیاستمدار، مهندس صنایع و فعال برجسته اپوزیسیون است که در سالهای اخیر به یکی از چهرههای اصلی مخالفان دولت نیکلاس مادورو تبدیل شده است. ماچادو در انتخابات مقدماتی ریاست جمهوری 2023 ونزوئلا پیروز شد اما به دلیل ردصلاحیت توسط دیوان عالی ونزوئلا کنارهگیری کرد و جای خود را به «کورینا یوریس» داد. به گزارش فارس گفته میشود برنده جدید صلح نوبل از حامیان رژیم صهیونیستی است و در مصاحبهای گفته بود «مطمئن هستم اسرائیل و ونزوئلا روزی روابط نزدیکی خواهند داشت و در صورت پیروزی در انتخابات، به عنوان بخشی از حمایت از اسرائیل، سفارت کاراکاس در اراضی اشغالی را به بیتالمقدس منتقل خواهد کرد.» براساس گزارشها «ماریا کورینا ماچادو» هیچ شهرتی ندارد، کار مؤثری نکرده و در میان گروههای متعدد مخالفان ونزوئلا اتفاقنظری دربارهاش وجود ندارد لذا انتخاب وی به عنوان برنده صلح نوبل امسال را میتوان نوع دیگری از سیاسیکاری کمیته صلح نوبل دانست.
از جنگطلبان تا غربزدگان
اتهام سیاسی بودن تصمیمهای کمیته نوبل صلح سالهاست که یکی از بحثبرانگیزترین جنبههای این جایزه بهشمار میرود. منتقدان میگویند این کمیته، بهجای پایبندی صرف به معیارهای انساندوستانه و صلحطلبانه، گاه تصمیمهایی میگیرد که با جهتگیریهای سیاسی غرب همسو است. جایزه نوبل صلح، که قرار بود نمادی از آرمانهای انسانی و تلاش برای عدالت جهانی باشد، امروزه، به گفته تحلیلگران، به ابزاری در خدمت قدرتهای غربی و پروژههای سیاسی آنان تبدیل شده است؛ چنانکه بسیاری از دریافتکنندگان این جایزه نه صلحطلب، بلکه در عمل جنگافروز و از حامیان بزرگ سیاستهای استعماری و غربگرا بودهاند. نمونههایی چون اعطای جایزه به باراک اوباما در سال ۲۰۰۹ در حالیکه هنوز جنگهای عراق و افغانستان ادامه داشت، یا به «الکسی ناوالنی» و «نادیا مراد» دختر ایزدی اهل عراق در دورههایی که تنشهای سیاسی با روسیه و خاورمیانه بالا بود و... از دید بسیاری از تحلیلگران
بیشتر «پیام سیاسی» بوده تا تقدیر از صلح واقعی.
به گزارش فارس به عنوان مثال هنری کیسینجر (۱۹۷۳): یکی از چهرههای بدنام سیاستخارجی آمریکا که بهخاطر «تلاش برای آتشبس در ویتنام» جایزه گرفت؛ در حالی که خود عامل طولانی شدن این جنگ و گسترش آن به کامبوج بود و در کودتاها و سرکوبهای خونین از بنگلادش و شیلی تا قبرس و تیمورشرقی نقش مستقیم داشت. دستهای از «فعالان جامعه مدنی» نیز مانند «نرگس محمدی» (ایران)، «آلس بیالیاتسکی» (بلاروس)، «دیمیتری موراتوف» (روسیه) و «لیو شیائوبو» (چین) که به دلیل انتقاد همیشگی از دولتهای خود و حمایت بیچون و چرا از الگوی سیاسی و اقتصادی غرب و نظم جهانی تکقطبی این جایزه را دریافت کردهاند. طبق گفته کارشناسان، فهرست برندگان نوبل صلح بیش از آنکه بازتابدهنده تلاش برای عدالت و همزیستی باشد، آیینهای از سیاستهای مداخلهگرانه غرب و تلاش برای مشروعیتبخشی به چهرههایی است که در خدمت این سیاستها قرار دارند.
واکنش کاخسفید
سخنگوی کاخسفید در نخستین واکنش دولت ترامپ به اقدام کمیته صلح نوبل از این کمیته به خاطر عدم اعطای جایزه صلح به رئیسجمهوری آمریکا انتقاد کرد و این اقدام را «ترجیح سیاست بر صلح» نامید.
به گزارش رویترز «استیون چونگ» سخنگوی کاخسفید، در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس ادعا کرد: «رئیسجمهور ترامپ همچنان به تلاش برای تحقق توافقهای صلح، پایان دادن به جنگها و نجات جان انسانها ادامه میدهد. او قلبی انساندوست دارد و کسی مانند او که بتواند با اراده خود کوهها را جابهجا کند، وجود نخواهد داشت. کمیته نوبل ثابت کرد که سیاست را بر صلح ترجیح میدهد»
نگرانی نروژ از انتقام ترامپ
با عدم انتخاب ترامپ به عنوان برنده صلح نگرانیها در نروژ از احتمال واکنش ترامپ بالا گرفته است و گفته میشود سیاستمداران نروژی خود را برای پیامدهای احتمالی دست خالی ماندن ترامپ بر روابط آمریکا- نروژ آماده میکنند. به گزارش روزنامه گاردین، تحلیگران نروژی هشدار دادهاند که رئیسجمهور آمریکا ممکن است در واکنش به ناکامی خود، با افزایش تعرفههای تجاری بر این کشور، فشار به ناتو برای افزایش سهم نروژ در هزینههای این اتحاد امنیتی و حتی نامیدن این کشور به عنوان دشمن آمریکا، به دنبال «انتقام» باشد.«کرستی برگستو»، نماینده پارلمان نروژ در این رابطه به گاردین گفت: «دولت باید برای هر چیزی آماده باشد.» او ادامه داد: «دونالد ترامپ آمریکا را به سمتوسویی افراطی سوق میدهد، او به آزادی بیان حمله میکند، پلیسهای مخفی نقابدار او (پلیسهای مهاجرتی) در روز روشن مردم را میربایند و او آشکارا نهادها و دادگاهها را سرکوب میکند. وقتی رئیسجمهور تا این حد دمدمیمزاج و اقتدارگرا است، طبیعتاً باید برای هر چیزی آماده باشیم». برگستو افزود که اگرچه دولت نروژ هیچ نقشی در انتخاب برندگان ندارد، اما مطمئن نیست ترامپ این استقلال را درک کند.
روزنامه انگلیسی «تلگراف» نیز روز جمعه به نقل از منابع مطلع نوشت عدم انتخاب ترامپ به عنوان برنده صلح نوبل باعث اعمال تعرفههای سنگین علیه نروژ خواهد شد. «کریستین تیبرینگ- گِدِه» نماینده پیشین پارلمان نروژ، به تلگراف گفت «ممکن است ترامپ، نروژ را در معرض انواع مجازاتها قرار دهد. او هرگز این را فراموش نخواهد کرد. او این را به خاطر خواهد سپرد». «ایویند استنرسن» مورخ نروژی نیز در گفتوگو با این روزنامه خاطرنشان کرد که در حال حاضر نوعی نگرانی در اسلو وجود دارد، زیرا مشخص نیست که ترامپ چگونه واکنش نشان خواهد داد.