بانک قرض الحسنه مهر ایران با سرمایه اولیه 15 هزار میلیارد ریال و با مشارکت بانکهای دولتی توسط ریاست جمهوری وقت در سال 86 افتتاح و با گسترش و توزیع موزون شعب خود در سراسر کشور آغاز به کار کرد.
بانک قرض الحسنه مهر ایران با صدور مجوز رسمی از سوی بانک مرکزی در سال 87 و براساس برنامه های تدوین شده، ضمن انجام امور مربوط به اعطای تسهیلات قرض الحسنه در ارتباط با فعالیتهای حساب قرض الحسنه جاری و بانکداری الکترونیکی اقدامات ارزشمندی را ارائه داده است.
مرتضی اکبری مدیرعامل بانک قرض الحسنه مهر ایران در خصوص صنعت بانکداری الکترونیک و چالش ها و فرصت های پیش روی این صنعت پاسخگوی سوالات خبرنگار ما بود که ماحصل این گفت و گو در پی می آید:
جایگاه بانکداری الکترونیک در سیستم بانکی کشور را چگونه ارزیابی می کنید و در مقایسه با کشورهای پیشرفته در چه وضعیت و جایگاهی قرار دارد؟
با توسعه ابزارهای اجتماعی ، بانکداری الکترونیک و ارائه خدمات از این بستر از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و علاوه برآن با افزایش رقابت میان بانک های ارائه دهنده خدمات بانکداری الکترونیک و کاهش قیمت و افزایش کیفیت ارائه خدمات تمامی بانک ها ، استفاده از بانکداری الکترونیک جایگاه ویژه ای در بین افراد جامعه نیز پیدا می کند . با توجه به میزان پراکندگی جمعیت در پهنه جغرافیایی کشور و تمرکز بخش عمده ای از جمعیت کشور در کلان شهرها اهمیت بانکداری الکترونیک دوچندان می گردد. وجود مسائلی همچون آلودگی هوا ، ترافیک ، بعد مسافت ، کمبود وقت افراد و غیره توسعه اثربخش بانکداری الکترونیک را ضروری می سازد. از طرفی فضای ساختاری بانک های کشور بسیار وسیع شده و تعداد شعب بیش از حدگسترش یافته اند و این موضوع باعث افزایش هزینه های سربار بانک ها شده است. لذا بانک ها باید با توجه به ویژگی هایی چون ایجاد و افزایش شهرت بانک ها در ارائه نوآوری، حفظ مشتریان علی رغم تغییرات مکانی بانکها ، ایجاد فرصت برای جستجوی مشتریان جدید در بازارهای هدف و گسترش محدوده جغرافیایی فعالیت؛ نسبت به توسعه خدمات بانکداری الکترونیک در ایران به سبب بالا بودن سطح استانداردهای بانکداری الکترونیک در سایر کشورهای پیشرفته که با مکانیسم و فرآیندهای این حوزه آشنایی داشته و قدمت بیشتری دارند، فاصله ای محسوس دارد اما پیشرفت های دو دهه اخیر نشان از رشد شاخص های اندازه گیری در حوزه پرداخت و بانکداری الکترونیک در ایران دارد.
به نظر شما چالش های موجود برای توسعه بانکداری الکترونیک در کشور چیست و برای رفع این چالشها چه پیشنهادی دارید؟
صرفه جویی در زمان و دسترسی به کانال های متعدد برای انجام عملیات بانکی یکی از چالش های مهم در این زمینه است. همچنین یکی از مشکلات بانک ها در شرایط کنونی عدم شفافیت اطلاعات است وبه خاطر گسترده بودن شعب بانک ها و تنوع خدمات، اطلاعات در سیستم به صورت شفاف جریان پیدا نمی کند . عدم انتقال کامل فرآیندهای عملیات بانکی و کنترل راستی آزمایی اطلاعات فردی، عنصراصلی در عدم توسعه خدمات بانکی به صورت الکترونیک بوده و مانع بهره برداری از امکانات دیجیتالی شدن است.
با توجه به تحریم ها به نظر شما بانکداری الکترونیک در ایران تا چه اندازه توانسته است رشد و توسعه پیدا کند و تا چه اندازه پاسخگوی نیاز مشتریان است ؟
از آن رو که توسعه و پیشرفت در حوزه IT و زیر ساخت های مرتبط با این حوزه زمینه ساز و زیر بنای توسعه خدمات بانکداری الکترونیک است، علیرغم تحریم های ناعادلانه و بین المللی که منحصر به مبادلات پولی و مالی نبوده و حوزه زیر ساخت های ارتباطی (سخت افزار و نرم افزار) را نیز شامل شده ، پیشرفت های حاصله در حوزه IT باعث رشد و گسترش خدمات بانکداری الکترونیک در حد مطلوب و دربین آحاد جامعه شده است . اما با وجود همه تلاش هایی که در سال های گذشته صورت گرفته همچنان با استانداردهای جهانی فاصله قابل توجهی وجود دارد که با توجه به شرایط پسا تحریم و توجه به توانمندی های داخلی و سرمایه گذاری مطلوب در این حوزه ، می توان این فاصله را کاهش داده و به استانداردهای بین المللی نزدیک شد. شایان ذکر است توجه به استانداردهای جهانی در توسعه زیر ساخت ها از اهمیت به سزایی برخوردار بوده که بانک مرکزی توانسته این مهم را در توسعه خدمات لحاظ کند، لیکن به روز رسانی این استانداردها با توجه به سرعت تغییرات تکنولوژیک از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
با توجه به امیدواری های موجود برای رفع تحریم های بانکی، این موضوع چه تاثیری بر رشد و توسعه بانکداری الکترونیک در ایران خواهد داشت؟
با توجه به روند مثبت رفع تحریم های بانکی و مالی می توان به تاثیر آن در بهبود عملکرد بانک های داخلی امیدوار بود و از آنجا که نمی توان منکر ارتباط و تاثیر بانک ها بر صنعت پرداخت الکترونیکی شد، موج جدیدی از فعالیت بانک ها در این حوزه را شاهد خواهیم بود. بر این اساس رفع تحریم ها زمینه و شرایط لازم را برای توسعه بانکداری الکترونیکی ، به ویژه با توجه به تسهیل ارتباطات بانکی با دیگر کشورها فراهم می کند. در این میان امکان ورود تکنولوژی های جدید به کشور برای ایجاد فضای مناسب برای تحول صنعت پرداخت در کشور بیشتر مورد توجه قرار می گیرد، چرا که ورود مجدد بانک های ایرانی به بازارهای بین المللی جدا از لزوم برقراری ارتباط موثر و هوشمندانه با بانک های خارجی، نیازمند بروز رسانی سخت افزارها و نرم افزارهای ارتباطی نیز هست . مدیریت تراکنش های بین بانکی و تبادل الکترونیکی اسناد با این بانکها مطابق استانداردهای روز بین المللی، یکی از موارد مهمی است که در این حوزه باید به صورت جدی مورد توجه قرار بگیرد . گشایش در عرصه تجارت خارجی کشور، امکان خریداری سخت افزارها و نرم افزارهای مرتبط با توسعه بانکداری الکترونیکی را بیش از همیشه برای بانک ها و تامین کنندگان خدمات الکترونیکی فراهم می کند.
به نظر شما بانکداری الکترونیک تا چه اندازه می تواند در تحقق سیاستهای اقتصاد مقاومتی در حوزه بانکی کشور تاثیرگذار باشد؟
مطالعات نظری و تجربی نشان می دهد که بازارهای پول و سرمایه ، نقش مهمی در رشد و توسعه اقتصادی دارند. افزایش حجم سرمایه ، هم به طور مستقیم به صورت یکی از عوامل تولید و هم از طریق افزایش بهره وری دیگر عوامل ، سبب بالا رفتن اشتغال ، تولید و رفاه جامعه می شود. امروزه صنعت بانکداری دامنه وسیعی از فعالیت های اقتصادی را شامل می شود و بدون تحول و دگرگونی در این صنعت ، بزرگترین بخش محرک اقتصادی جامعه فلج می شود . با توجه به ورود فناوری جدید در پردازش داده ها نیاز جدیدی برای روش ارائه خدمات بانکی مطرح شده است و با نگاهی به تجارب کشورهای پیشرفته و رشد خدمت بانکداری الکترونیک می توان نیازهای در حال شکل گیری و روند فزاینده آن را زمینه خدمات بانکی در ایران تا حد مناسبی پیش بینی کرد.بانکداری الکترونیکی با بهبود فضای کسب وکار و در گیر نمودن بخش واقعی اقتصاد می تواند بستر ساز اجرای بهتر اقتصاد مقاومتی باشد. از اینرو تحول و توسعه بانکداری الکترونیک در جامعه نقش بسزایی در تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی ایفا خواهد کرد.
صرفه جویی در زمان و دسترسی به کانال های متعدد برای انجام عملیات یانکی یکی از چالش های مهم در این زمینه است . یکی از مشکلات بانک ها در شرایط کنونی عدم شفافیت اطلاعات است و به خاطر گسترده بودن شعب بانک ها و تنوع خدمات، اطلاعات در سیستم به صورت شفاف جریان پیدا نمی کند . عدم انتقال کامل فرآیندهای عملیات بانکی و کنترل راستی آزمایی اطلاعات فردی، عنصر اصلی در عدم توسعه خدمات بانکی به صورت الکترونیک بوده و مانع بهره برداری از امکانات دیجیتالی شدن است.
بانکداری الکترونیکی با بهبود فضای کسب و کار و درگیر نمودن بخش واقعی اقتصاد می تواند بستر ساز اجرای بهتر اقتصاد مقاومتی باشد. از اینرو تحول و توسعه بانکداری الکترونیک در جامعه امری ضروری و اجتناب ناپذیر بوده و مزایای حاصله از توسعه بانکداری الکترونیک در جامعه نقش بسزایی در تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی ایفا خواهد کرد.
به نظر شما مشتریان نظام بانکی تا چه اندازه از بانکداری الکترونیک استقبال کرده اند و آیا فرهنگ سازی در این خصوص کافی بوده است؟
با توجه به نفوذ اینترنت و تلفن های همراه در کشور، استقبال از بانکداری الکترونیک خصوصا در حوزه استفاده از موبایل بانک رشد قابل توجهی داشته است. فرهنگ سازی در استفاده از بانکداری الکترونیک به عنوان یک ضرورت همواره مطرح بوده و کارایی روابط و فرآیندهای تعریف شده در ارزش آفرینی خدمت در محیط های مجازی بسیار مهم خواهد بود و بی توجهی به فضای در آمدی و ارزش آفرینی برای ذینفعان باعث صدمه به مجموعه شبکه خواهد شد( مانند استقرار شبکه نظام پرداخت psp ها که بدون توجه به فضای کسب وکار ذی نفعان پیاده سازی شده است).
بانک قرض الحسنه مهرایران در زمینه ایجاد و توسعه بانکداری الکترونیک در کشور چه اقداماتی انجام داده و چه دستاوردهایی داشته است ؟
توجه ویژه بانک قرض الحسنه مهر ایران به بانکداری الکترونیک به منظور تسهیل و تسریع در ارائه خدمات بانکی با کیفیت به مشتریان سبب شده است این بانک علاوه بر ارائه خدمات از طریق درگاه های الکترونیک همچون اینترنت بانک ، تلفن بانک ، همراه بانک و ... نسبت به بکارگیری تکنولوژی در ارائه خدمات ویژه بانکی " افتتاح حساب آنلاین" اقدام کند.
برنامه های آن بانک برای توسعه بانکداری الکترونیک در کشور چیست؟
گسترش خدمات بانکداری مجازی، توسعه درگاه های غیر حضوری و شعب 24*7 ، ورود به حوزه پرداخت های خرد به مشتریان در قالب app های موبایل و کارت های ، اخذ در خواست تسهیلات و اطلاعات مربوطه به صورت آنلاین و انجام حوالجات اشخاص حقوقی بصورت الکترونیک از طریق ارائه اینترنت بانک ویژه اشخاص حقوقی از جمله برنامه های بانک قرض الحسنه مهر ایران در زمینه بانکداری الکترونیک است.
