مجتبی آزادیان
روزنامه‌نگار
mojtaba.azadiyan@gmail.com
جهان انرژی در سال 1396 با اتفاقات ریز و درشت زیادی مواجه بود اما شاید مهم‌ترین رخداد حوزه انرژی در سطح جهان که به طور کلی روی بازار نفت تاثیر بسزایی گذاشت، ظهور ایالات متحده آمریکا به عنوان صادرکننده بزرگ نفت بود.
ممنوعیت صادرات نفت خام از آمریکا در پایان سال ۲۰۱۵ لغو شد و صادرات این کشور سال پس از آن به مرور و با رشد تقریبا نامحسوسی افزایش یافت. با این‌همه در سال 1396 شیر صادرات نفت آمریکا به میزان زیادی باز شد.
در نیمه اول سال ۲۰۱۷ و اوایل سال 1396 هفته‌های متعددی وجود داشت که طی آنها صادرات آمریکا به بالای یک میلیون بشکه در روز رسید اما میانگین صادرات این کشور در اواخر بهار امشال حدود ۷۵۰ هزار بشکه در روز بود.
اما در تابستان امسال بود که ماشین صادرات نفت آمریکا با جدیت به کار افتاد که طوفان هاروی عامل اصلی آن بود. چراکه بسیاری از پالایشگاه‌های ایالات متحده بر اثر این طوفان آسیب دیدند و به همین دلیل نفت زیادی در ایالت تگزاس تولید شد که ناچارا می‌بایست به نقطه دیگری می‌رفت.
مازاد عرضه نفت و کمبود موقتی ظرفیت پالایش، در اختلاف قیمت وست تگزاس اینترمدیت با برنت بسیار زیاد شد و چین به عنوان یک اصلی‌ترین وارد کنند از این اتفاق سود زیادی برد و توانست با هفت دلار کمتر برای هر بشکه نفت آن را خریداری کند و بدین ترتیب صادرات نفت آمریکا به چین در سال ۲۰۱۷ افزایش پیدا کرد.
صادرات نفت آمریکا در آبان ماه به ۲ میلیون و 133 بشکه در روز رسید و از آن زمان اندکی کاهش پیدا کرد. البته باید به این نکته توجه داشت که هرچه میزان صادرات نفت آمریکا بیشتر شود، احتمال بیشتری وجود دارد که اختلاف قیمت میان وست تگزاس اینترمدیت و برنت کمتر شود و در نتیجه از جذابیت نفت آمریکا کاسته شود.
با وجود این، میانگین صادرات نفت آمریکا به ۱.۵ میلیون بشکه در روز در پاییز 1396 رسید که از نظر تاریخی بسیار بالا محسوب می‌شود و آمریکا را به یک بازیگر مهم در بازار نفت جهانی می‌سازد. در این سطح آمریکا نفت بیشتری نسبت به حداقل 6 کشور از ۱۴ کشور عضو اوپک صادر می‌کند.
همچنین حتی در صورت کاهش اندک صادرات نفت آمریکا در سال 2018، باز هم عواملی هستند که برای صادرات این کشور مفیدند. اختلاف قیمت وست تگزاس اینترمدیت همچنان بالاست و قیمت معاملات به طور میانگین ۷ دلار در هر بشکه کمتر از برنت است که موجب می شود میزان صادرات نفت آمریکا در سطح بالایی باقی بماند.
در این میان رشد تولید شیل بود که به قیمت پایین نفت ایالات متحده کمک کرد. اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیش‌بینی کرده است که تولید آمریکا در سال ۲۰۱۸ به ۹.۹ میلیون بشکه در روز خواهد رسید که بالاترین رکورد محسوب می‌شود. اوپک و سایر تحلیل‌گران انتظار دارند تولید شیل آمریکا حدود یک میلیون بشکه در روز رشد کند و آژانس بین‌المللی انرژی رشد تولید ۸۷۰ هزار بشکه در روز شیل را پیش‌بینی کرده است.
در پایان باید گفت هر چه اختلاف قیمت زمان بیشتری به طول بیانجامد، احتمال اینکه آمریکا برخی از مشتریان را حتی پس از کاهش اختلاف قیمت حفظ کند، افزایش می‌یابد. به طور مثال پالایشگاه‌های هند، کره جنوبی و لهستان شروع به خرید نفت از آمریکا کرده‌اند و آن را جایگزین نفتی کرده‌اند که به طور معمول از خاورمیانه عرضه می‌شد.
