نفس تنگی اقتصاد سلامت در هوای آلوده

مسعود یوسفی

روزنامه نگار

نباید خیال کنیم که فقط معادن و منابعی همچون نفت، خاک، آب، آهن، مس و ...میراث آیندگان هستند و باید از آن ها حفاظت و نگهداری شود. بلکه هوا و اکسیژن را هم باید به این فهرست افزود و حتی آن را در صدر همه نعمت های خداوند دانست چرا که بدون هوا، حیات عملا مختل و نابود خواهد شد...بنابراین بر همه است که هوای هوا را داشته باشند و در این مورد هم به فکر آیندگان باشند. اما مشاهدات و بررسی ها به خصوص در روزهای اخیر نشان می دهد که ما ایرانی ها به هیچ وجه در این مورد احساس مسئولیت نمی کنیم و حتی بسیار اهمال می ورزیم و کوتاهی می کنیم و در مورد نابودی و تخریب محیط زیست و آلودگی هوا در دنیا پیشتاز شده ایم. همین 2 هفته پیش بود که تهران از نظر شاخص آلودگی هوا در جایگاه نخستین شهر آلوده دنیا قرار گرفت و کلی خبرساز شد. همین الان هم که مشغول تهیه این یادداشت هستم ( ساعت" 13/13 دقیقه) خبر رسید که عباس شاهسونی رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت اعلام کرده است: شاخص کیفیت هوا در ۱۱ ایستگاه شهر تهران به بالاتر از ۱۵۰ رسیده است. همچنین سخنگوی اورژانس کشور اعلام کرده است که طی 24 ساعت گذشته 1541 نفر به مراکز اورژانسی کشور مراجعه کرده اند. اصلا این موضوع به یک قصه تکراری و سریال ادامه دار تبدیل شده است. هرسال همین موقع، طی چند هفته، شاخص کیفیت هوا به مرز هشدار می رسد و بعد از آن به صدور چند بیانیه هشدارآمیز مبنی بر خودداری سالمندان و بیماران خاص از تردد غیرضروری در سطح شهر و جلوگیری از خروج کودکان از منزل و نیز تعطیلی مدارس از سوی آموزش و پرورش اکتفا می شود و بعد می رود تا یک سال دیگر! در صورتی که متولیان مدیریت شهری و سازمان های ذینفع وظیفه دارند برای کاهش میزان آلاینده های هوا طرح ها و مصوبه های متعدد و پرشماری را که از پیش در این مورد تدوین و تصویب شده است با جدیت هرچه تمام تر اجرایی کنند و در صورت لزوم مورد بازنگری قرار دهند. نکته مهم دیگر این که همانگونه که اخلالگران اقتصادی به خاطر ایجاد اخلال در معیشت و اقتصاد جامعه مورد تعقیب و پیگیری و مستحق مجازات دانسته می شوند، اخلالگران نظام سلامت جامعه، اعم از متولیان و مدیرانی که به وظایف خود عمل نمی کنند تا کارخانجات و بنگاه ها و مراکز و ماشین آلاتی که منبع آلودگی هوا هستند هم بایستی مورد تعقیب قرار بگیرند و مواخذه شوند و در صورت اثبات جرم، مجازات لازم و کافی در مورد آن ها اعمال شود. ایراد کار اینجاست که عوارض و آثار آلودگی هوا در درازمدت نمایان می شود و زمانی می رسد که دیگر دیر شده است و تبعات ناگوار این همه بی مبالاتی محیط زیستی گریبان جامعه را می گیرد و انواع بیماری های جسمی و روحی و عوارض سنگین اقتصادی خود را بر کشور تحمیل می کند.