گروه سیاسی: رهبر معظم انقلاب اسلامی تاکید کردند :دولتهای عربی و غیر عربی که بر خلاف خواست ملتها و برای خواست امریکا، به سمت عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی رفتهاند، بدانند این نشست و برخاستها هیچ نتیجهای نخواهد داشت جز استثمار آنها بهوسیله رژیم صهیونیستی. حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح روز چهارشنبه در دیدار دستاندرکاران حج امسال، حج را ستون زندگی انسان و دربردارنده پیامها و درسهای مهمی برای ابعاد مختلف زندگی فردی و اجتماعی انسان دانستند و بر لزوم تأمین امنیت همه زائران بویژه زائران ایرانی به عنوان مطالبه جدی جمهوری اسلامی از دولت میزبان تأکید کردند.
ایشان حج را برنامه مدبرانه الهی با زوایا و ابعاد و گسترهای متفاوت از سایر برنامههای دینی خواندند و گفتند: قرآن کریم حکمت حج را در یک جمله کوتاه «قیاماً للناس» یعنی ستون زندگی بشر بیان می کند. حج در بردارنده تعالیم و تمرینهایی است که به بشر و نسلهای پی در پی میآموزد چگونه ارکان زندگی خود را انتخاب کند. حضرت آیتالله خامنهای «تعلیم همزیستی»، «سادهزیستی» و «اجتناب از گناهان و امور در دسترس اما نیازمند مراقبت» را از جمله درسهای مهم حج برشمردند و در بیان چند توصیه افزودند: همه حجاج و همچنین مسئولان حج قدر این نعمت بزرگ را بدانند و قدردانی آن هم عبارت است از نیت قربت برای خداوند و انجام امور به صورت محکم، متقن و همراه با ابتکار.
ایشان حجاج را به ایجاد آمادگیِ درونی برای این سفر معنوی بسیار مهم و پرهیز از امور ناپسندی همچون بازارگردی سفارش مؤکد کردند و گفتند: سوغاتی واقعی سفر حج، قرائت قرآن، نماز و طواف در مسجدالحرام است و نباید وقت گرانبها را برای کارهای بیهوده هدر داد.
حضرت آیتالله خامنهای با اشاره به اینکه حج مظهر اتحاد امت اسلامی است، گفتند: باید همه تلاش بهکار گرفته شود تا هیچ خللی به موضوع اتحاد مسلمانان وارد نشود زیرا ایجاد اختلاف بخصوص اختلاف میان شیعه و سنی از ترفندهای انگلیسیها است. رهبر انقلاب اسلامی، تماسهای خوب و روشنگرانه با زائران کشورهای دیگر و استفاده از قرآن و قُرّاء خوب را از جمله زمینههای افزایش اتحاد برشمردند و با تأکید بر اینکه صهیونیستها بلای فوری و نقد جهان اسلام هستند، افزودند: افشای توطئه و طراحی صهیونیستها از کارهای ضروری در حج است و دولتهای عربی و غیر عربی که بر خلاف خواست ملتها و برای خواست امریکا، به سمت عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی رفتهاند، بدانند این نشست و برخاستها هیچ نتیجهای نخواهد داشت جز استثمار آنها بهوسیله رژیم صهیونیستی.
حضرت آیتالله خامنهای به وظایف سنگین دولت میزبان و لزوم عمل این دولت بر اساس مصالح دنیای اسلام نیز اشاره کردند و گفتند: تأمین امنیت همه زائران بهویژه زائران ایرانی و جلوگیری از تکرار فجایع گذشته و همچنین تجدید نظر در افزایش هزینهها، از مطالبات جدی جمهوری اسلامی است. ایشان در پایان از مسئولان حج درخواست کردند موضوع کاهش ایام حج را در دستور کار خود قرار دهند و برای آن راه حلی بیابند. در ابتدای این دیدار، حجتالاسلام والمسلمین نواب نماینده ولیفقیه در امور حج و زیارت و آقای حسینی رئیس سازمان حج و زیارت گزارشی از تدارکات و برنامههای در نظر گرفته شده برای برگزاری مراسم حج امسال بیان کردند.
گروه سیاسی: رئیس جمهور با اشاره به برخی گلایههای مردمی نسبت به دهکبندیها برای پرداخت یارانه، از وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی خواست دهکبندیها مورد بررسی قرار گیرند. آیت الله سید ابراهیم رئیسی در جلسه روز چهارشنبه هیأت دولت با اشاره به برخی اعتراضات نسبت به دهکبندیها در اجرای طرح مردمیسازی و عادلانهسازی یارانهها، به وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی مأموریت داد با تعیین یک تیم کاری به سرعت دهکبندیها بررسی شوند و تاکید کرد که در پرداخت یارانه باید به عدالت عمل کرد. وی در ادامه «پیگیری مجدانه» را رمز موفقیت در انجام کارها دانست و تأکید کرد: اگر یک تصمیم یا مصوبه به طور جدی پیگیری نشود، هر قدر نیروی انسانی و بودجه به کار گرفته شود، باز هم کار پیش نمیرود و در حد یک صورت جلسه روی کاغذ میماند.
رئیس جمهور همچنین با اظهار تأسف از رخداد خارج شدن قطار از ریل در مسیر مشهد به یزد، درگذشت تعدادی از هموطنانمان را در این حادثه تسلیت گفت و دستوراتی برای تسریع در رسیدگی به علل این واقعه و رسیدگی به مجروحان و بازماندگان درگذشتگان آن صادر کرد. رئیسی در آغاز سخنان خود با تبریک ولادت با سعادت امام رضا (ع) و تبیین مفهوم حدیث مشهور سلسله الذهب آن حضرت، تصریح کرد: ولایت مهمترین موضوع در جامعه اسلامی است و تمام پیشوایان دینی بر مسأله ولایت حقه تأکید کردهاند. رئیس جمهور مهمترین عنصر در ولایت حقه را عدالت عنوان کرد و اظهار داشت: حکومت و جامعه عادل تنها با وجود امام عادل در رأس جامعه شکل نمیگیرد و همه ارکان حاکمیت و کارگزاران نظام باید از عدالت برخوردار باشند تا مردم طعم شیرین عدالت را بچشند. وی بیان کرد: همه کسانی که در هر بخشی از دولت سیزدهم به عنوان دولت مردمی خدمت میکنند، باید با تأسی از امام عادل خودشان عدالتخواه بوده و به عدالت رفتار کنند. همچنین رئیس جمهور در تماس با استاندار خراسان جنوبی و یزد و فرماندار طبس پیگیر آخرین وضعیت مصدومان و بازماندگان حادثه ریلی طبس شد و دستوراتی برای بررسی علل حادثه صادر کرد. رئیس جمهور پس از جلسه هیات دولت در تماس با استاندار خراسان جنوبی و یزد و فرماندار طبس بر بسیج همه امکانات برای امدادرسانی به مصدومان حادثه خروج قطار از ریل در طبس تاکید کرد. آیتالله سید ابراهیم رئیسی با تسلیت به خانواده جان باختگان این حادثه تلخ، برای آنان از درگاه خداوند صبر و اجر مسالت کرد.
گروه سیاسی: سخنگوی دولت از تصویب کلیات آییننامه رتبهبندی معلمان در جلسه روز گذشته هیات دولت خبر داد. علی بهادری جهرمی، گفت: در این خصوص به تفصیل در جلسه دولت بحث شد و کلیات این آیین نامه به تصویب رسید تا وزارت آموزش و پرورش در راستای اجرای این قانون حرکت کند. سخنگوی دولت درباره نامه نمایندگان مجلس به معاون اول رئیسجمهوری در خصوص آییننامه رتبهبندی معلمان، اظهار کرد: آییننامه دولت در چارچوب مر قانون رتبهبندی معلمان و اساساً با هدف اجرای قانون رتبهبندی تصویب میشود. قانونگذار، مجلس شورای اسلامی است و قواعدی را تصویب میکند و جهت اجرا به دولت ابلاغ میکند؛ طبیعتاً هنگام تصویب یک قانون در مجلس صد درصد نمایندگان، موافق تمامی مواد نیستند.
وی ادامه داد: ما در حوزههای مختلف شاهد هستیم برخی برداشتهای شخصی نمایندگان مجلس که محترم است، به عنوان برداشت از قانون تصور میشود. طبیعتاً دولت مکلف به اجرای قانون است و مصوبات هیات وزیران پس از تصویب از سوی هیات تطییق مجلس مورد بررسی قرار میگیرد. سخنگوی دولت خاطرنشان کرد: همچنین طرح اصلاح ساعات کار اداری به منظور مدیریت مصرف برق در تابستان به تصویب رسید و بنابراین، ساعات اداری از 21 خردادماه تا 3 شهریور از ساعت 7 صبح تا 13:30 در تمام کشور تغییر خواهد یافت. بخشی از ساعت کاری که کاهش مییابد از سوی مقامات مربوطه در خلال سایر ساعات هفته باید جبران بشود.
وی در رابطه با برنامه دولت برای کنترل گرانیهای بازار به دنبال اجرای طرح عادلانه سازی یارانهها، تصریح کرد: یک گروه کالاهایی هستند که از ارز ترجیحی متاثر بودند و آن کالاها اعلام شد. مشخص بود که قیمت آن کالاها متاثر از ارز ترجیحی بود که به وارد کننده آنان تخصیص داده میشد. شیوه پرداخت این یارانه تغییر کرد. سخنگوی دولت تصریح کرد: بخش دیگر گرانیها ناظر بر تمامی کالاها است. صرف نظر از اجرا یا عدم اجرای طرح عادلانه سازی یارانهها افزایش قیمت حاملهای انرژی را در سطح جهانی شاهد هستیم و افزایش قیمتهای جهانی را در حوزه کالاهای اساسی در کل دنیا میبینیم.
بهادری جهرمی با تاکید بر اینکه صرف نظر از موضوع اجرای طرح عادلانه سازی یارانهها یا برخی از تصمیمات قانونی که در مجلس شورای اسلامی اتخاذ شده است.
گروه اقتصاد کلان: چشم انداز نرخ رشد اقتصادی در ایران و جهان چگونه است؟ نهادهای اقتصادی بینالمللی مثل صندوق بین المللی پول و بانک جهانی چه پیشبینی از رشد اقتصادی در ایران دارند؟ به گزارش «تجارت»، کارشناسان خاطرنشان میکنند که نرخ رشد اقتصاد جهانی در سالهای ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۴ تقریبا در همان سطح باقی خواهد ماند. بانک جهانی در گزارشی گفت: بانک جهانی پیشبینیهای خود را برای توسعه آینده اقتصاد جهانی در سال جاری به سمت کاهش قابلتوجه نرخ رشد از ۴.۱ درصد مورد انتظار در ژانویه به ۲.۹ درصد اصلاح کرد. این در حالی است که اخیرا صندوق بین المللی پول در جدیدترین گزارش خود پیشبینی کرده است که رشد اقتصادی ایران در سال جاری میلادی به رقم ۳درصد خواهد رسید. این رقم نسبت به پیشبینی گزارش قبلی این نهاد یک واحد درصد افزایش یافته است. پیشتر نیز بانک جهانی رشد اقتصادی سال جاری اقتصاد ایران را ۷/ ۳درصد پیش بینی کرده بود که نسبت به گزارش قبلی، بهبود یافته بود. پیشبینیهای نشاندهنده کاهش قابلتوجه چشمانداز است. انتظار میرود رشد جهانی به شدت از ۵.۷ درصد در سال ۲۰۲۱ به ۲.۹ درصد در سال جاری کاهش یابد. در این گزارش آمده است، به گفته کارشناسان، احتمالا نرخ رشد اقتصاد جهانی در سالهای ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۴ تقریبا در همین سطح باقی خواهد ماند. این بانک اظهار کرد: برخی از اثرات عملیات نظامی ویژه روسیه در اوکراین بر آسیبهای ناشی از همهگیری ویروس کرونا افزوده و رکود اقتصاد جهانی را تشدید کرده است. بانک جهانی هشدار داد، در حال حاضر چندین سال تورم بالاتر از متوسط و رشد زیر متوسط، با پیامدهای بالقوه بیثباتکننده برای اقتصادهای با درآمد پایین و متوسط محتمل است. براساس پیشبینیها در سال 2022 اقتصادهایی با بازارهای بسیار کوچک، بیشترین رشد را به خود اختصاص خواهند داد.اقتصادهایی که در زمره 10 اقتصاد برتر در رشد برای سال 2022 معرفی شدهاند، یا بسیار کوچک هستند یا از بحرانی بزرگتر از بحران پاندمی خارج شدهاند. بهعنوان مثال ونزوئلا (بزرگترین اقتصاد در این گروه)، در حال خروج از بحران مدیریت بسیار ضعیف اقتصادی و احیای پس از آن است و لیبی در حال رهایی از نزاع داخلی و احیای پس از آن. بر این اساس، ماکائو، شبه جزیرهای در دریای جنوبی چین که تا سال ۱۹۹۹ میلادی مستعمره پرتغال بود ولی اکنون بخشی از خاک مناطق ویژه اداری چین محسوب میشود، سریعترین رشد را در جهان طی سال 2022 تجربه خواهد کرد. این اقتصاد کوچک در حال خروج از بحران کووید-19 است، بحرانی که با فروپاشی صنعت گردشگری و بازی آن، در سال 2020 موجب نصف شدن اندازه اقتصادش شده بود. با وجود محدودیتهایی که از سوی پکن وضع میشود، اغلب مشتاقان بازی که به این سرزمین باز میگردند از چین خواهند بود. غیرچینیها عمدتا تا سال 2023 به این سرزمین بازنخواهند گشت. کامبوج، سومین اقتصاد بزرگ این گروه که به لحاظ سرعت رشد در جایگاه نهم قرار میگیرد، به مدد پیمانهای تجاری منطقهای شاهد رونق اقتصادی خواهد شد و اقتصاد «گویان» از درآمدهای نفتی رونق خواهد گرفت. مالدیو، آروبا، سنت لوسیا، کوراسائو و آنگویلا، همه بهخاطر بازگشت گردشگران شاهد رشد سریع خواهند بود. بر این اساس، ماکائو با رشد 8/ 39درصدی بیشترین رشد اقتصادی را در جهان شاهد خواهد بود و پس از آن گویان با 32درصد، مالدیو با 5/ 19درصد، آروبا با 15درصد، ونزوئلا با 13درصد، سنت لوسیا با 1/ 12درصد، لیبی با 8/ 11درصد، کوراسائو با 5/ 11درصد، کامبوج با 2/ 10درصد و آنگویلا با 2/ 9درصد به ترتیب در رتبههای دوم تا دهم قرار دارند.
پیشبینیها در مورد ایران چه میگوید؟
اما در مورد ایران نیز پس از گزارش بانک جهانی، صندوق بینالمللی پول نیز بهبود رشد اقتصادی ایران در سالجاری و سالآینده را تایید کرد. گزارش صندوق، رشد اقتصادی سالجاری را به رقم 3درصد تغییر داده که یک واحددرصد نسبت به گزارش قبلی بیشتر است. گزارش جدید صندوق بینالمللی پول که در آستانه اجلاس مشترک صندوق با بانک جهانی منتشر شد، نشان میدهد که چشمانداز اقتصاد جهان تحتتاثیر درگیری روسیه و اوکراین بهشدت افت کرده است. این بحران در شرایطی ظاهر شده است که اقتصاد جهان هنوز بهطور کامل از اثرات همهگیری کرونا بهبود نیافته است. حتی قبل از جنگ، تورم در بسیاری از کشورهای جهان به دلیل عدمتعادلهای عرضه و تقاضا و سیاستهای حمایتی همهگیری، درحال رشد بوده و اعمال سیاستهای پولی انقباضی را برانگیخته است. قرنطینههای اخیر در چین میتواند اختلال بیشتری در زنجیرههای عرضه جهان ایجاد کند. صندوق بینالمللی پول در این گزارش رشد اقتصادی ایران در سال2021 را 4درصد اعلام کرده است و برای سالهای 2022 و 2023 به ترتیب رشد اقتصادی 3 و 2درصدی پیشبینی شده است. این درحالی است که این نهاد در گزارش آوریل 2021 خود رشد اقتصادی ایران برای 2022 را 2درصد پیشبینی
کرده بود. صندوق بینالمللی پول همچنین در این گزارش تورم ایران در 2021 را حدود 40درصد و برای سالهای 2022 و 2023 به ترتیب 3/ 32 و 5/ 27درصد برآورد کرده است. نرخ بیکاری ایران نیز برای 2021 در این گزارش 8/ 9درصد اعلامشده و برای 2022 و 2023 به ترتیب 2/ 10 و 5/ 10درصد پیشبینی شده است.
براساس پیشبینی اکونومیست، رشد تولید ناخالص داخلی ایران در سال 2022، 8/ 8درصد خواهد بود و سرانه این رشد 3هزار و 710 دلار تخمین زده شده است که البته بر اساس برابری قدرت خرید معادل 15هزار و 710 دلار خواهد بود. اکونومیست نرخ تورم کشورمان را برای سال پیش روی میلادی 5/ 23درصد پیشبینی کرده است.
تراز بودجه ایران منفی 4/ 5درصد از تولید ناخالص داخلی و جمعیت ایران 86میلیون نفر خواهد بود. اکونومیست در رابطه با کشورمان ضمن اشاره به روی کار آمدن جناح راست در ساختار قدرت نوشته است دولت ابراهیم رئیسی که در سال 2021 به قدرت رسید، در صورت دستیابی به توافق هستهای میتواند رای برخی از مخالفان را به سمت خود بکشاند. اما غرب و ایران هر دو امتیازاتی خواهند خواست. از نگاه این نشریه، سیاستهای اقتصادی بر تولید داخل متمرکز خواهد بود.
مسعود پل مه
دبیرکل انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته
اگرچه ظرفیتهای ما در زمینه حمل کالا به قطر در دو قالب سنتی و حمل دریایی کانتینری جوابگوی نیازهاست اما در حوزه حمل مسافر از ظرفیت و امکانات کمتری برخورداریم که نیازمند ورود بخش خصوصی و شرکتهای توریستی به این حوزه است. در راستای برگزاری جام جهانی، ارتباطات خوبی بعد از سفر رئیسجمهور به قطر شکل گرفت. از جمله اینکه شناورهای فلزی ایرانی در ظرفیتهای زیر ۵ هزار تن که در منطقه فعالیت چندانی نداشتند بعد از این سفر و توافقات انجام شده بین دو کشور فعال شدند. به گونهای که برنامه کاری این قبیل شناورها تا شش ماه آینده مشخص و قراردادهای لازم برای فعالیت آنها منعقد شده است. به این ترتیب حمل کالا در قالب سنتی و دریایی کانتینری در حال حاضر به طور کامل مورد استفاده قرار خواهد گرفت و امکانات موجود بخش خصوصی در حوزه حمل کالا به قطر در انواع ظرفیت و کلاسهای شناور و انواع کالاهایی که جابجا میشود کافی است. کمااینکه ما تجربه موفق در حمایت کامل دریایی از قطر در دوره تحریم این کشور از سوی کشورهای حاشیه خلیج فارس را هم داریم. اما در حوزه حمل مسافر ظرفیت و امکانات کمتری داریم. تعداد شناورهای موجود که بتوانند با توجه به بعد مسافت تا قطر مورد استفاده قرار گرفته و تحت پرچم جمهوری اسلامی و یا در مالکیت شرکتهای ایرانی باشند، کمتر از ۵ شناور است.
اگر قرار باشد از فرصت جام جهانی بری حمل مسافر تا قطر استفاده کنیم نیازمند اجاره شناورهای کروز یا کاتاماران با قابلیت دریانوردی در خلیج فارس هستیم. به اعتقاد من دولت در این بخش نمیتواند مداخلهای کند و بخش خصوصی باید به سمتوسوی اجاره این شناورها برود خرید شناور دستدوم برای حمل مسافر تا قطر دستکم ۲۰ میلیون دلار هزینه خواهد داشت، اگر قرار باشد در این حوزه فعالیتی صورت بگیرد باید لزوماً به سمت چارتر شناور برویم و شرکتهای توریستی باید از الان برای اجاره این شناورها فعال شوند تا پشتیبانی لجستیکی ایران از جام جهانی قطر به خوبی محقق شود.
در صورت عدم تأمین شناورهای کروز و کاتاماران، حداکثر توان حمل مسافر در هر سرویس حمل ۴۰۰ تا ۵۰۰ مسافر خواهد بود. اما ازآنجا که جزیره کیش قرار است به عنوان پایلوت مبادله مسافر و ویزا مورد استفاده قرار بگیرد این تعداد شناور برای عملیات جابجایی دریایی پاسخگو نخواهد بود. هنوز برآورد دقیقی از هزینه تمامشده برای مسافرین مسیر دریایی انجامنشده قطعاً حمل دریایی به نسبت هوایی بهصرفهتر است؛ هرچند تشریفات اداری و مدتزمان حمل دریایی بیشتر از هوایی است. رویداد جام جهانی قطعاً برای صنعت کشتیرانی ایران سودآور خواهد بود با در نظر گرفتن فعالیتهای متداول خود با قطر میتوان پیشبینی کرد با شروع جام جهانی این فعالیتها بیش از ۵۰۰ درصد افزایش یابند.
جلیل رحیمی جهان آبادی
کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس
دولت باید راهکاری به مردم برای تامین هزینههای زندگیشان نشان دهد بعد ما از هر جراحی اقتصادی و نظام عادلانهای حمایت میکنیم. تقریبا از اوایل انقلاب تا ورود به دوران جنگ نظام اقتصاد دولتی و اقتصاد مبتنی بر یارانه را در کشور اجرا کردیم چون چارهای هم وجود نداشت ما بابت هزینههای مختلف مردم یارانه در حوزههای مختلف پرداخت میکردیم. اما با توجه به تحریمها و مشکلات و کمبود منابع ارزی و گرفتاریهای به وجود آمده در کشور توان دولت در پرداخت یارانه کاهش پیدا کرده است به طوری که اکنون در شرایطی هستیم که درآمد ارزی کشور به شدت پایین آمده است. ما تا اینجا دولت را درک میکنیم اما به عنوان نماینده ملت یک سوال خیلی ساده داریم؛ آیا وقتی یارانه حذف میشود مردم توان خرید کالاها با نرخ فعلی را دارند مثال میآورند که قیمت بنزین، آرد، روغن و خدمات در کشورهای همسایه فلان مقدار است و در کشور ما با یارانه فلان مقدار است. اما آیا درآمد یک ایرانی با درآمد کشور همسایه یکی است؟ برای فهمیدن این موضوع فقط کافی است حداقل حقوق و دستمزد یک هفته کارگر با کشورهای همسایه را مقایسه کنید. در حال حاضر نرخ مسکن، اجاره، خودرو و خیلی از کالاهای مورد نیاز معیشت مردم مثل برنج، روغن و قند همسطح با کشورهای پیشرفته دنیا است. حرف ما این است که دولت راهکاری برای زندگی به مردم نشان دهند آن زمان ما از هر جراحی اقتصادی و نظام عادلانهای حمایت میکنیم البته که عادلانه بودن هم فقط در پرداخت یارانه نیست و باید عدالت در پرداخت حقوق و دستمزد و یک زندگی ایدهآل وجود داشته باشد. ما قبول داریم بخشی از این وضعیت به دلیل تحریمهای دشمن است اما مثلا این تحریمها چه ارتباطی به واردات خودروی راهسازی، معدنی، آتشنشانی و حتی خودروی مناسب برای سواری دارد؟ من در زمان دولت آقای روحانی از حامیان یارانه بودم اما از همان زمان تاکید بر این بود که باید ابتدا ساختار پرداخت یارانه مشخص شود؛ بخش عمدهای از مردم به ما مراجعه میکنند که کار، درآمد و ملکی ندارند اما مشمول یارانه نمیشوند. پاسخی هم به نامهنگاریهای ما نمیدهند. در شرایط فعلی باید دولت به تمامی افراد به جز درصد اندکی یارانه بدهد مبلغ یارانه هم متناسب با هزینههای فعلی باشد. دولت بداند از طریق حذف یارانه از ملت نمیتوان درآمد داشت. مردم به کمک مالی نیاز دارند. به عنوان یک کشور نفتخیز و دارنده گاز و با پتانسیل و با خاک مرغوب برای کشاورزی و فرصتهای زیاد برای رشد اقتصادی نباید وضعیت اقتصادیمان به گونهای باشد که مردم توان خرید مسکن نداشته باشند. آقای رئیس جمهور ما شما را دوست داریم اما سوالمان این است که با این درآمدها و هزینهها ملت چه طور باید زندگی کنند؟ اقتصاد رانتی است که اگر این طور نبود نباید جلوی واردات کالایی گرفته میشد که ما تولید کننده آن نیستیم بهانه هم نبود ارز است مردم دیگر طاقت گرانی و هزینههای بیشتر از این را ندارند.
گروه انرژی: قیمت نفت در معاملات روز چهارشنبه بازار جهانی در آستانه انتشار آمار رسمی ذخایر نفت آمریکا، تحت تاثیر دورنمای محدودیت عرضه و تقاضای بالاتر، افزایش یافت. به گزارش «تجارت»، البته بازار جهانی نفت با نگرانی نسبت به آینده رشد اقتصادی چین، محتاطتر شده و این مسئله آتیه قیمت نفت را تحت تأثیر قرار داده است. نگاه کلی به بازار نفت در سال۲۰۲۲ صعودی است و متوسط قیمت نفت که در سال۲۰۲۱ حدود ۷۰دلار بر بشکه بود، از نظر اکثر نهادهای بینالمللی در سال جدید میلادی دستکم حفظ خواهد شد و ریسکهای صعودی قابل ملاحظهای نیز برای آن وجود دارد. این امر در پیشبینیهای ۱۲ نهاد بینالمللی که در این گزارش گردآوری شده، مشهود است. بهای معاملات نفت برنت برای تحویل در اوت با ۲۲ سنت معادل ۰.۲ درصد افزایش، به ۱۲۰ دلار و ۷۹ سنت در هر بشکه رسید. نفت برنت روز سه شنبه با ۰.۹ درصد افزایش بسته شد. بهای معاملات وست تگزاس اینترمدیت آمریکا برای تحویل در ژوئیه، با ۲۴ سنت معادل ۰.۲ درصد افزایش، به ۱۱۹ دلار و ۶۵ سنت در هر بشکه رسید. شاخص نفت آمریکا روز گذشته با ۰.۸ درصد افزایش بسته شده بود. تحلیلگران در نظرسنجی رویترز پیش بینی کردند ذخایر نفت آمریکا هفته گذشته کاهش پیدا کرده است اما ذخایر بنزین و سوختهای دیگر افزایش داشته است. با این حال آمار موسسه امریکن پترولیوم نشان داد ذخایر نفت و فرآوردههای نفتی آمریکا، هفته گذشته رشد کرده است. آمار رسمی از سوی اداره اطلاعات انرژی آمریکا بعدازظهر روز چهارشنبه منتشر میشود. عرضه جهانی نفت و فرآوردههای نفتی محدود مانده و حاشیه سود تولید دیزل برای پالایشگاههای آسیایی به رکورد بالایی رسیده زیرا تحریمهای غربی، صادرات از سوی روسیه را مختل کرده است. جرمی وایر، مدیرعامل شرکت بازرگانی ترافیگورا پیش بینی کرد قیمت نفت به زودی به ۱۵۰ دلار در هر بشکه صعود کرده و امسال بالاتر خواهد بود و احتمالا باعث نابودی تقاضا تا پایان سال میشود. گلدمن ساکس هم با اشاره به کمبود اساسی عرضه، پیش بینی خود از قیمت نفت در فاصله نیمه دوم سال ۲۰۲۲ تا نیمه اول سال ۲۰۲۳ را به میزان ۱۰ دلار بالا برد و ۱۳۵ دلار در هر بشکه اعلام کرد. اکثر پالایشگاههای جهان با حداکثر ظرفیت کار می کنند تا پاسخگوی تقاضای رو به رشد در دوران پساکرونا و جایگزین کردن عرضه روسیه شوند. تحلیلگران بانک جی پی مورگان برآورد کردند صادرات فرآوردههای نفتی روسیه با دشوار شدن فروش برای این کشور، حدود ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزار بشکه در روز کاهش پیدا کرده است. تا زمانی که ظرفیت جدیدی در خاورمیانه وارد فاز تولید نشود یا چین تصمیم نگیرد محدودیت صادرات فرآوردههای نفتی را لغو کند، کمبود فرآوردههای پاک بدتر خواهد شد زیرا تقاضا برای سوختهای حمل و نقل در تابستان نیمکره شمالی افزایش پیدا کرده است. اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیش بینی کرد تولید و تقاضا برای نفت آمریکا در سال ۲۰۲۲ رشد خواهد کرد. عامل دیگری که از قیمتها پشتیبانی کرده است، انتظارات برای احیای تقاضا برای سوخت در چین پس از خروج شانگهای و پکن از قرنطینه دو ماهه کووید است. بر اساس گزارش رویترز، همچنین تحلیلگران تردید دارند که اوپک پلاس با وجود وعده اخیر برای افزایش بیشتر ولید، قادر باشد اهداف تولید بالاتر خود را محقق کند. این گروه هفته گذشته موافقت کرد برای جبران افت تولید روسیه، افزایش تولید را جلوتر بیاندازد. پیشبینی اوپک و آژانس بینالمللی انرژی این است که سال جاری میلادی تقاضای جهانی برای نفت رشد چند میلیون بشکهای خواهد داشت و سال آینده بازار با مازاد عرضه مواجه میشود. البته یک نکته بسیار مهم این است که با توجه به تعدد عوامل موثر بر بازار نفت، پیشبینی آینده چندان آسان نیست؛ به همین دلیل اوپکپلاس هر ماه نشست دارد تا بر مبنای تحولات به وجود آمده تصمیمگیری کند. طلایسیاه با گذر از یکی از بهترین سالهای خود در دو دهه اخیر، با چهرهای شاداب وارد سال۲۰۲۲ شد. اغلب نهادهای بینالمللی چشمانداز مثبتی از این سال برای بازار نفت دارند. این گروه از پیشبینیکنندگان معتقدند کاهش سرمایهگذاری در پروژههای جدید نفتی، ادامه ریکاوری اقتصادی از همهگیری کووید-۱۹، کاهش نگرانیها در مورد شیوع ویروسی و احتیاط تولیدکنندگان برای افزایش تولید منجر به سالی پررونق برای نفت خواهد شد و پیشبینیهای قیمتی عموما بین ۷۰ تا ۸۰ دلار برای سال جدید دارند؛ هر چند برخی خوشبینانه قیمتهای ۱۰۰ و ۱۲۵ دلار برای هر بشکه نفت را هم امکانپذیر میدانند، با این حال از نظر برخی دیگر از نهادها که بدبینتر هستند، افزایش عرضه از سوی اوپکپلاس و دیگر تولیدکنندگان خارج از این ائتلاف در کنار بازگشت نفت تحریمی ایران بهعلاوه ظهور اُمیکرون منجر به معکوسشدن موازنه عرضه و تقاضا میشود که بر قیمتها اثر منفی خواهد گذاشت، با این حال همین موسسات نیز بهای نفت را زیر ۶۰ دلار بر بشکه نمیبینند. در این گزارش «دنیایاقتصاد» پیشبینیهای ۱۲نهاد بینالمللی درباره بازار نفت را گردآوری کرده که مرور آنها خالی از لطف نیست. برخی تحلیلگران معتقدند، قیمتها در ماههای آینده به ارقام بالاتر افزایش خواهد یافت.
گروه راه و مسکن: روز گذشته حادثه ریلی باعث خروح قطار مسافربری مشهد - یزد شد. به گزارش «تجارت»، پس از این حادثه که تا لحظه تنظیم این گزارش 21 فوتی در اثر آن تایید شده است، سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور پس از جلسه هیات دولت در تماس با استاندار خراسان جنوبی و فرماندار طبس بر بسیج همه امکانات برای امدادرسانی به مصدومان حادثه خروج قطار از ریل در طبس تاکید کرد. رئیس جمهور در جلسه دیروز هیات دولت و پس از اطلاع از ابعاد مختلف این حادثه به وزرای کشور و راه ماموریت داد تا علل خروج قطار از ریل را بررسی و با عوامل بروز چنین حوادث تلخی برخورد شود تا دیگر شاهد چنین مسایلی نباشیم. اما معاون مسافری شرکت راهآهن جمهوری اسلامی ایران درباره جزئیات و علت بروز سانحه خروج قطار مسافربری مشهد – یزد اعلام کرد: بر اساس اطلاعات اولیه به دست آمده برخورد قطار با بیل مکانیکی در مسیر باعث بروز این سانحه شده است. میرحسن موسوی – معاون مسافری شرکت راهآهن جمهوری اسلامی ایران – در گفتوگو با ایسنا، در این باره اظهار کرد: ساعت ۱۹:۲۰ قطار مسافری مشهد – یزد حرکت خود را با ۳۴۸ مسافر آغاز میکند و صبح دیروز در ساعت ۵ و ۳۰ دقیقه این قطار با شماره ۶۸۱ در بلاک عباسآباد – ریزو دچار سانحه میشود. وی ادامه داد: بر اساس اطلاعات اولیه به دست آمده پنج واگن مسافری این قطار با بیل مکانیکی برخورد کرده و از ریل خارج میشوند. معاون مسافری شرکت راهآهن جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا بیل مکانیکی داخل خط ریلی وجود داشته است؟ گفت: بیل مکانیکی در کنار خط ریلی بوده و هم اکنون رئیس کمیسیون عالی سوانح به محل اعزام شده تا به دقت این حادثه را بررسی کند و به محض مشخص شدن علت اصلی این حادثه، آن را اطلاعرسانی خواهیم کرد، اما آنچه تاکنون مشخص است این است که ۵ واگن از ۱۰ واگن این قطار مسافری از ریل خارج شدهاند که یکی از آنها بیشترین آسیب را دیده است. به گفته وی همه مسافران این قطار که در محل حادثه بودند با قطار فوقالعاده در حال انتقال به طبس هستند که از آنجا با اتوبوس به مقصد خود یعنی یزد حرکت خواهند کرد. وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران در محل سانحه ریلی قطار مشهد – یزد حاضر شدند. در همین راستا رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی و سید میعاد صالحی، مدیرعامل راه آهن به همراه معاونین خود، در محل سانحه خروج از خط قطار مسافری مشهد-یزد حاضر شدند. رئیس کمیسیون عالی سوانح نیز اعلام کرد: علت بروز این حادثه وجود بیل مکانیکی در کنار خط ریلی و بیدقتی در این کارگاه بازسازی خط بوده که سبب بروز حادثه شده است. اسماعیلی در گفتوگو با ایسنا، اظهار کرد: اعلام جزییات دقیقتر از علت وقوع این حادثه نیاز به بررسی بیشتر و دقیقتر دارد اما بیل مکانیکی که در کنار خط بوده در برخورد با قطار باعث واژگونی واگنهای آن شده است. وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه این بیل مکانیکی چرا در آنجا بوده که با خط برخورد کند، افزود: کارگاه بازسازی خط در آن نقطه در حال فعالیت بوده و بیدقتی در انجام فعالیت سبب برخورد این بیل مکانیکی با قطار شده است. میرحسن موسوی -معاون مسافری شرکت راهآهن جمهوری اسلامی ایران- درباره انتقال مسافران این قطار نیز به ایسنا گفت: قطار مسافری فوقالعاده با حضور در محل سانحه، مسافران قطار مشهد – یزد را سوار کرد و دقایقی پیش وارد ایستگاه راهآهن طبس شد. وی با بیان اینکه مسافران در حال انتقال با اتوبوس به یزد هستند، گفت: از تعداد دقیق مسافران به دلیل ازدحام جمعیت اطلاعی نداریم اما به زودی آمار دقیق آنها را اعلام خواهیم کرد. رئیس مجمع نمایندگان یزد در مجلس شورای اسلامی، تاکید کرد: وزرای کشور و راه و شهرسازی اکنون در محل حادثه خروج قطار مشهد - یزد از ریل حضور یافتند و در حال بررسی ابعاد دقیق این حادثه و علل وقوع آن می باشند. محمد صالح جوکار با اشاره به حادثه خروج قطار مشهد - یزد از ریل و جان باختن جمعی از هموطنان، بیان کرد: به دنبال این حادثه دلخراش تعدادی از شهروندان یزدی جان خود را از دست دادند و تعدادی از مسافران نیز مجروح شده اند که حال برخی از آنان نیز حالشان خوب نیست. مسافران نیز به طبس منتقل شده اند تا از آنجا به یزد منتقل شوند. مجروحان نیز در مراکز درمانی طبس بستری هستند البته این امکان وجود دارد که مجروحان به یزد منتقل شوند. وی در ادامه اظهار کرد: در حال حاضر وزیر راه و شهرسازی و وزیر کشور در منطقه حضور دارند و در حال بررسی ابعاد این حادثه هستند. چه عامل انسانی و چه نقص فنی عامل بروز چنین حادثه ای باشد، توجیهی قابل قبول نیست. باید با افرادی که مسبب این حادثه بودند برخورد جدی شود و نباید این خطا بی پاسخ بماند. نماینده مردم یزد در مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: باید هرچه زودتر دستگاه قضایی به این حادثه دلخراش ورود کند. درخواست مردم این است که عواملی که در این حادثه نقش داشتند به سرعت دستگیر و محاکمه شوند. به تک تک خانواده های بازماندگان تسلیت می گوییم. ما این موضوع را با جدیت دنبال می کنیم. مسئولان متولی در این حوزه باید به مردم پاسخگو باشند. جواد قناعت، استاندار خراسان جنوبی نیز در بازدید از محل حادثه قطار مشهد- یزد اظهار کرد: دستگاههای عضو ستاد مدیریت بحران در اولین ساعات وقوع حادثه به محل اعزام شدند. وی گفت: به دلیل بعد مسافت با مرکز استان فرماندار طبس همان ساعت اولیه در محل حاضر شد و مدیریت میدان را به دست گرفت. وی ادامه داد: هم اکنون تمامی اجساد منتقل شده و مصدومین هم به بیمارستان انتقال پیدا کردهاند. وی افزود: مسافرینی که مصدومیت سرپایی داشتند با قطاری که پیش بینی شد به ایستگاه راه آهن طبس منتقل شدند و با اتوبوس به شهرستان یزد منتقل شدند.وی ادامه داد: خدمات دهی به حادثه دیدگان این سانحه، بلافاصله شروع شده و بی وقفه ادامه داشته است. به گفته وی؛ سرعت عمل و وسعت خدمات سبب شده ۳-۴ ساعت بعد از وقوع حادثه، هیچ مصدوم و مسافری در صحنه باقی نماند. استاندار خراسان جنوبی با تأکید بر اینکه ارزیابی ابعاد و علل حادثه از اختیارات و وظایف مرکز بررسی سوانح راه آهن جمهوری اسلامی است، تصریح کرد: در این حادثه از مجموع ۱۱ واگن قطار، ۸ واگن از ریل خارج و ۳ واگن به طور کامل واژگون شده و مصدوم شدن و فوت شماری از مسافران را به همراه داشته است. قناعت اظهار داشت: از سه واگن واژگون شده، دو مورد با کمک جرثقیل بلند شده و تلاشها برای جا به جایی واگن مانده همچنان ادامه دارد. وی تأکید کرد: با حضور دو نفر از معاونین وزیر راه و شهرسازی در محل وقوع حادثه، احتمالاً تا شب این مسیر باز شده و فعالیت قطار مشهد- یزد از سر گرفته میشود. استاندار خراسان جنوبی ضمن تشریح خدمات ارائه شده به مصدومان حادثه و مسافران این قطار، تصریح نمود: با قطاری که پیش بینی شد، مسافران به طبس منتقل شده و از آنجا به وسیله اتوبوس به یزد عزیمت کردند. قناعت از حضور بالگردهای اورژانس خراسان رضوی، یزد و خراسان جنوبی در محل وقوع حادثه گفت و خاطرنشان کرد: خدمات درمانی مناسب به مصدومان ارائه میشود. وی متذکر شد: دانشگاههای علوم پزشکی خراسان رضوی و یزد هم برای ارائه کمکهای درمانی اعلام آمادگی نمودهاند.
گروه صنعت و تجارت: مرکز پژوهشهای اتاق ایران در تازهترین گزارش شاخص مدیران خرید کل اقتصاد (شامخ)، رقم این شاخص در اردیبهشتماه را ۵۶.۱۷ واحد اعلام کرده که بیشترین مقدار در دوره ۳۲ ماهه از ابتدای شروع طرح است. آنطور که اتاق بازرگانی ایران در جدیدترین گزارش خود اعلام کرده ثبت رکوردی جدید برای شامخ (شاخص مدیران خرید) در اردیبهشت امسال به ثبت رسیده است. هرچه عدد شامخ از ۵۰ بالاتر باشد، به معنی حرکت اقتصاد به سمت رونق بیشتر است و هرچه پایینتر باشد، معنی سقوط در رکود را میدهد. در ماههای گذشته شامخ همراه با تلاطمهایی، روندی منفی به خود گرفته بود اما آمار منتشر شده از اردیبهشت ماه، نشان از بهبود قابل توجه این عدد دارد. مرکز پژوهشهای اتاق ایران در تازهترین گزارش شاخص مدیران خرید کل اقتصاد (شامخ)، رقم این شاخص در اردیبهشتماه را ۵۶.۱۷ واحد اعلام کرده که بیشترین مقدار در دوره ۳۲ ماهه از ابتدای شروع طرح است. اگر چه شدت این افزایش تا حدود زیادی به دنبال عادی شدن فعالیت کسبوکارها بعد از تعطیلات فروردین ماه بوده؛ اما به عقیده فعالان اقتصادی، علاوه بر رونق سفارشات بعد از تعطیلات فروردین، بخشی از افزایش تقاضا نیز ناشی از تعجیل مشتریان در خرید قبل از بالا رفتن قیمتهاست.
از نکات قابلتأمل در گزارش شامخ اردیبهشت این است که شاخص قیمت مواد اولیه یا لوازم خریداری شده به بیشترین مقدار در ۱۹ ماه گذشته رسیده و همین مسئله به کاهش شاخص میزان موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداریشده در هر سه بخش اقتصادی صنعت، خدمات و کشاورزی دامن زده است. همچنین آمارها نشان میدهد که در اردیبهشتماه، شاخص قیمت محصولات تولیدشده و خدمات ارائه شده نیز بهشدت افزایش داشته و به بیشترین مقدار در ۱۹ ماه گذشته رسیده است. نکته دیگر اینکه باوجود رکوردشکنی شاخص مدیران خرید اقتصاد در ماه اردیبهشتماه، شاخص انتظارات در ارتباط با میزان فعالیت اقتصادی در خردادماه کاهشی شده که نشاندهنده انتظارات کاهشی فعالان اقتصادی بهویژه در بخش خدمات و کشاورزی است.
طبق نظرسنجی انجام شده از بنگاههای اقتصادی کشور، شاخص مدیران خرید (تعدیل فصلی نشده) برای کل اقتصاد ایران در اردیبهشت ۵۶.۱۷ ثبت شد که به بیشترین مقدار ۳۲ ماهه خود از ابتدای شروع طرح رسیده که البته شدت این افزایش به دنبال کاهش شدید فعالیت کسبوکارها در تعطیلات فروردینماه بوده است. در این ماه بهغیراز موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداریشده سایر مؤلفههای اصلی بالای ۵۰ ثبت شدهاند. در اردیبهشتماه شرکتهای صنعتی افزایش قابلتوجهی در فعالیتها داشتند، درحالیکه بخش ساختمان با رکود و کاهش در فعالیت روبرو بودهاند. شاخص میزان فعالیتهای کسبوکار در اردیبهشتماه (۶۱.۳۷) رشد قابلتوجهی داشته و بعد از کاهش شدید فروردینماه به بیشترین میزان از ابتدای شروع طرح رسیده است. بخش صنعت بیشترین میزان رشد را در میان سایر بخشهای اصلی داشته است. شاخص میزان سفارشات جدید مشتریان در اردیبهشتماه (۵۵.۱۹) افزایش داشته است، افزایش آن بیشتر متأثر از افزایش در بخش صنعت است این در حالی است که سفارشات در بخش ساختمان با کاهش روبرو بوده و در بخش خدمات و کشاورزی نیز رشد اندکی داشته است.
شاخص میزان موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداریشده (۴۵.۳۴) با کاهش روبرو بوده است، این شاخص در هر سه بخش اقتصادی صنعت، خدمات و کشاورزی کاهشی بوده البته شدت کاهش نسبت به ماه قبل کمتر است و افزایش شدید قیمت مواد اولیه در کاهش این شاخص تأثیرگذار بوده است. شاخص قیمت مواد اولیه یا لوازم خریداری شده (۹۲.۷۵) به بیشترین مقدار ۱۹ ماهه خود از آبان ۹۹ رسیده است، که در برخی از فعالیتها با افزایش بیشتری همراه بوده است. بر اساس آخرین گزارش مرکز آمار از شاخص قیمت مصرفکننده، نرخ تورم نقطهای در اردیبهشتماه به عدد ۳۹.۳ رسیده است و در مقایسه با ماه قبل ۳.۷ واحد درصد افزایش یافته و نرخ تورم نقطهای گروه عمده» خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات» با افزایش ۶ واحد درصدی به ۴۹.۴ درصد رسیده است.
شاخص موجودی محصول نهایی در انبار یا کارهای معوق ۴۹.۶۳ نسبت به ماه قبل کاهش داشته است. به نظر میرسد از یکسو با افزایش میزان سفارشات مشتریان و از سوی دیگر کاهش موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری شده این شاخص با کاهش روبرو بودهاند. شاخص قیمت محصولات تولید شده و خدمات ارائه شده (۷۰,۰۵) بهشدت افزایش داشته و طی ۱۹ ماه اخیر از آبان ماه ۱۳۹۹ به بیشترین مقادیر خود رسیده است. هر چند به عقیده بسیاری از فعالان اقتصادی قیمت فروش در برخی از رشته فعالیتها متناسب با افزایش هزینههای تولید افزایش نیافته است. شاخص انتظارات در ارتباط با میزان فعالیت اقتصادی در ماه آینده (۴۳.۸۲) بعد از یک ماه افزایش مجدداً کاهشی شده است و نشاندهنده انتظارات کاهشی فعالان اقتصادی بهویژه در بخش خدمات و کشاورزی است. اکثر فعالان این بخش بهخصوص در بخش کشاورزی که با افزایش قیمت نهادهها روبرو بودهاند معتقدند که به دلیل عدم تناسب قیمت تولید و هزینههای حملونقل با قیمت فروش، ادامه تولید در قیمتهای تعیین شده توسط دولت، صرفه اقتصادی ندارد. از طرفی افزایش قیمت تمامشده تولید باعث شده تا توان رقابت صادراتی را نیز نداشته باشند.
بهطورکلی روند شاخص کل (تعدیل فصلی نشده) در اردیبهشتماه، طبق روال اردیبهشت سالهای قبل افزایشی بوده اگر چه در بخش خدمات و کشاورزی فعالیتها با کاهش رشد روبرو بودهاند. افزایش شدید قیمت مواد اولیه بر روی قیمت فروش محصولات تأثیرگذار بوده و با توجه به شاخص انتظارت پیشبینی میشود طی ماه آینده فعالیتهای بخش خدمات و کشاورزی با کاهش رشد روبرو باشند. همچنین بسیاری از فعالیتها برای حفظ تقاضای مشتریان قیمتها را متناسب با افزایش هزینههای تمامشده بنگاه افزایش ندادهاند. به دلیل شرایط نابسامان قیمتی و کمبود شدید نقدینگی، بنگاهها با مشکل تأمین مواد اولیه روبرو هستند. از طرفی فعالیتهایی که وابسته به ارز ترجیحی بودند با بالا رفتن قیمت مواد اولیه با کمبود شدید نقدینگی موردنیاز برای تأمین مواد اولیه روبرو هستند و قادر به ادامه تولید در قیمتهای دستوری نیستند.
گروه سیاسی: سرپرست نمایندگی دائم کشورمان نزد سازمان های بین المللی در وین، ضمن سخنرانی در نشست شورای حکام با موضوع راستی آزمایی و نظارت بر اجرای برجام در جمهوری اسلامی ایران، مواضع اصولی کشورمان را خطاب به نمایندگان دولت های عضو مطرح کرد. محمدرضا غائبی در ابتدا با تأکید بر اینکه انتظار نتیجه متفاوت داشتن در حالی که کماکان علل و ریشه های اصلی مشکل موجود در ارتباط با برجام وجود دارد از نظر روششناختی نادرست و از نظر منطقی بی تدبیری است، ضمن انتقاد از نادیده گرفتن تعهدات متقابل سایر شرکت کنندگان برجام افزود: اگر یک آژانس بینالمللی برای نظارت بر اشاعه تحریمهای غیرقانونی داشتیم، گزارش مربوط به نقض تعهدات توسط ایالات متحده و اتحادیه اروپا/E3 در پرتو قطعنامه 2231 شورای امنیت (2015) طولانی بود.
غائبی در ادامه ضمن دعوت از هیاتها جهت مطالعه بخشهای 3 و 7 ضمیمه II از پیوست A ذیل قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل که تصریح کننده تعهدات حقوقی طرفهای دیگر برجام است، افزود: معتقدم که مطالعه این بخش برای داشتن رویکردی متوازن تر و واقع بینانه تر نسبت به وضعیت فعلی برجام ارزشمند خواهد بود و در نهایت ارزیابی از گزارش فعلی مدیرکل را در چارچوب مناسب خود قرار می دهد.
این دیپلمات کشورمان در ادامه با اشاره به خروج غیرقانونی آمریکا از برجام و همزمان اعمال مجدد تحریم های یکجانبه قهرآمیز، غیر انسانی و ظالمانه علیه کشورمان و بر شمردن مشکلات ناشی از آن، افزود: این تحریمها نه تنها بر فعالیت های افراد و شرکتهای مستقل خصوصی در سراسر جهان فشار میآورد، بلکه در انتخابهای سیاست خارجی حاکمیتی کشورها و سازمانهای بینالمللی که حامی برجام و تجارت با ایران هستند نیز تاثیر منفی گذاشته و اختلال ایجاد می کند. اِعمال فراسرزمینی چنین تحریمهای یکجانبه، به نوبه خود نقض قوانین بینالمللی است، چه رسد به نقض تعهدات ایالات متحده بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که خود مقوله ای جداست.
سرپرست نمایندگی دائم کشورمان در ادامه با اشاره به اینکه ایالات متحده اساساً هر کاری را که ذیل برجام متعهد به عدم انجام آن شده بود را مرتکب گردید و هر کاری را که ذیل توافق متعهد به انجام آن شده بود، انجام نداد، اظهار داشت: چنین تحریم هایی نه تنها هیچ مبنایی ذیل قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل ندارند بلکه به وضوح بر خلاف آن قطعنامه، که دستور لغو آن تحریم ها را می دهد نیز می باشد. آنها همچنین به منزله تحمیل موازین اقتصادی غیرقانونی هستند که نقض اصل عدم مداخله مندرج در منشور ملل متحد می باشند. وی افزود: با این تحریم ها، ایالات متحده اشخاص حقیقی و حقوقی خارجی را از طریق اعمال فراسرزمینی قوانین داخلی خود اجبار می کند که با اختیارات نظارتی سایر بازیگران بین المللی نیز تداخل دارد، آمریکا از این طریق قصد دارد بر انتخاب های سیاسی سایر کشورهای مستقل در راستای ترجیحات سیاست خارجی خود تأثیر بگذارد.
غائبی با تأکید بر صبر راهبردی ایران و اجرای کامل برجام تا یکسال پس از خروج آمریکا از آن و اعمال مجدد تحریم ها، ضمن اشاره به قانونی بودن اقدام کشورمان در اجرای تعهدات خود ذیل بندهای 26 و 36 برجام، افزود: اقدام آمریکا را نمی توان تلافی یا اقدام متقابل قانونی تلقی کرد، بلکه آنها صرفاً «سوء استفاده از قدرت» هستند که هنجارهای قوانین آمره حقوق بین الملل را نقض می کنند و قطعاً منشور سازمان ملل را نیز تضعیف می کنند.
غائبی با اشاره به اثرات اقدامات غیرقانونی و غیر انسانی ایالات متحده بر مردم عادی ایران از جمله در حوزه داروها و تجهیزات پزشکی که که ادعا میشود مشمول تحریم نیستند، افزود: دولتها، بهویژه کشورهای عضو E3 و اتحادیه اروپا که بارها حمایت کلامی خود را از برجام ابراز کردهاند، باید به این فکر کنند که تا چه حد عملاً حمایت خود را از جمله از طریق ابزارها و اقداماتی برای کاهش این اثرات منفی انجام دادهاند؟ کسی نمی تواند از برجام حمایت کند، در حالی که تحریمهای غیرقانونی ایالات متحده را اجرا میکند یا دارایی های مردم ایران را در حوزه قلمرو خود مسدود میکند. آن حمایت شعاری بیش نیست وتناقض آن در عمل روشن است
نماینده کشورمان همچنین با تأکید بر اینکه تمام اقدامات جبرانی هستهای انجام شده توسط ایران در راستای حقوق و تعهدات کشورمان بر اساس NPT است، با اشاره به دسترسی ها و بازرسی های گسترده شفاف ساز آژانس در ایران، افزود: جزئیات گزارشهای مدیرکل، جلوهای قوی از سطح بیسابقه شفافیت در برنامه و فعالیتهای هستهای ایران است که تا کنون ادامه داشته است
وی همچنین به مذاکرات احیای برجام اشاره کرد و افزود: این مذاکرات فرصتی منحصر به فرد برای طرف های برجام و ایالات متحده فراهم کرد تا نیت واقعی خود را برای بازگشت به اجرای کامل تعهدات خود از طریق لغو تمامی تحریم های غیرانسانی و غیرقانونی به شیوه ای موثر و قابل راستی آزمایی ثابت کنند.
وی افزود: بعد از مدت طولانی طی شده هنوز مشخص نیست که آیا دولت کنونی ایالات متحده آماده است تا سیاست رسوای فشار حداکثری و اعتیاد طولانی مدت خود را برای استفاده از تحریم علیه کشورمان را کنار بگذارد، به قوانین بینالمللی احترام گذارد، تعهدات مربوط به لغو تحریمهای خود را به طور کامل، مؤثر و قابل راستیآزمایی اجرا نماید، و تمام تصمیمات لازم اتخاذ کند. سرپرست نمایندگی دائم
کشورمان در پایان با اشاره به اینکه ایالات متحده باید دریابد که نیاز دارد به نگرانیهای ناشی از تخلفات قبلی خود رسیدگی کند، و حداقل آن این است که بتوان به اجرای آینده تعهداتشان اعتماد کرد، افزود: جمهوری اسلامی ایران نیز به نوبه خود به طور جدی و معنادار درگیر مذاکره با اعضای برجام برای رسیدگی به مسائل ناشی از خروج آمریکا شده است و مهم است که نتیجه این تلاشها اجرای معنادار، مؤثر و قابل راستی آزمایی تعهدات سایر شرکتکنندگان برجام را نیز تضمین کند.
گروه بینالملل: وزرای خارجه روسیه و ترکیه نشست خبری مشترک برگزار کردند. به گزارش آناتولی، «مولود چاووشاوغلو» وزیر خارجه ترکیه با همتای روس خود نشستی خبری برگزار کرد. وی طی این نشست گفت: «شاهد فضایی مثبت در زمینه بازگشت به مذاکرات صلح میان روسیه و اوکراین هستیم.» چاووشاوغلو افزود: «اگر روسیه و اوکراین بخواهند به یکدیگر نزدیک شوند، ما به وظیفه خود در این زمینه عمل میکنیم.» وی همچنین گفت که اگر محصولاتی وجود دارد که اوکراین و روسیه میتوانند آن را صادر کنند، جهان باید راه را برای این مسئله باز کند. چاووشاوغلو افزود: «ما در پی راضی کردن روسیه یا اوکراین نیستیم بلکه به نظرمان در وضعیت جنگی باید قدمهایی منطقی برداشت.» لاوروف نیز طی این نشست خبری گفت: «روسیه آماده است با حضور سازمان ملل، ترکیه و اوکراین مذاکراتی را در زمینه صادرات غلات آغاز کند.»
گروه بین الملل: محافل امنیتی رژیم صهیونیستی، از اظهارات ضد ایرانی روز گذشته نخستوزیر این رژیم و استفاده از استراتژی جدید علیه ایران به شدت انتقاد کردند. وبگاه روزنامه یدیعوت آحارانوت، در این راستا نوشت: اظهارات روز سه شنبه بنت در جلسه کمیسیون روابط خارجی و دفاعی پارلمان این رژیم (کنست) به منزله « انگشت فرو کردن در چشم ایران، اقدامی غیر ضروری است که تنها انگیزههای ایران را برای وادار کردن اسرائیل به پرداخت بهای آن، افزایش میدهد». بنت در جلسه کمیسیون روابط خارجی و دفاعی پارلمان این رژیم (کنست) درخواستی ضدایرانی مطرح کرد و با متهم کردن ایران به انجام اقدامات تروریستی در منطقه، بیان کرد: «راهبرد اسرائیل در قبال ایران در سال گذشته شاهد تغییر بوده است. تهران خطوط قرمز از جمله غنیسازی ۶۰ درصدی را زیر پا گذاشته است؛ بیآنکه به این اقدام واکنشی صورت بگیرد». نخستوزیر رژیم صهیونیستی با اشاره به اینکه این رژیم همچون گذشته در تلاش برای مقابله با ایران است، درخواستی ضدایرانی از آژانس بینالمللی را مطرح کرد و گفت: «از آژانس انتظار داریم که هشداری آشکار درباره برنامه هستهای به ایران بدهد». یک مقام ارشد امنیتی رژیم صهیونیستی در گفتوگو با یدیعوت آحارانوت «ایران در حال برنامهریزی برای انجام یک عملیات انتقام است و هیچ دلیلی برای تشویق و تحریک بیشتر آن، برای انجام این عملیات وجود ندارد». کشورهای غربی به رهبری آمریکا و رژیم صهیونیستی در سالهای گذشته ایران را به پیگیری اهداف نظامی در برنامه هستهای این کشور متهم کردهاند. ایران قویاً این ادعاها را رد کرده است. تهران تأکید میکند به عنوان یکی از امضاکنندگان پیمان منع گسترش سلاحهای اتمی (انپیتی) و عضوی از آژانس بینالمللی انرژی اتمی، حق دستیابی به فناوری هستهای را برای مقاصد صلح آمیز دارد. علاوه بر این، بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی تاکنون بارها از تاسیسات هستهای ایران بازدید کردهاند؛ اما هرگز مدرکی که نشان دهد برنامه صلح آمیز انرژی هستهای این کشور به سمت مقاصد نظامی انحراف داشته باشد، پیدا نکردهاند.
از سوی دیگر، رژیم صهیونیستی تنها دارنده سلاحهای هستهای در منطقه غرب آسیاست و با حمایتهای آمریکا برنامه تسلیحات هستهای خودش را از نظارتهای بینالمللی دور نگاه داشته است. دولت جدید آمریکا به ریاست «جو بایدن» مدعی است قصد دارد از طریق مذاکرات جاری در شهر وین آمریکا را به توافق هستهای برجام بازگرداند؛ اما تاکنون از اجرای تعهداتش در این راستا خودداری کرده است.
گروه اجتماعی: معاون هماهنگی، اقتصادی و نظارت بر امور استانهای سازمان دانشآموزی گفت: تعیین نرخ کرایه سرویس مدارس دیگر به صورت متمرکز مثل سالهای قبل انجام نمیشود. سید هادی دلبری معاون هماهنگی، اقتصادی و نظارت بر امور استانهای سازمان دانشآموزی در گفتوگو با خبرنگار مهر در خصوص وضعیت تعیین نرخ کرایه مدارس برای سال آینده تحصیلی گفت: ما تصمیم گرفتیم موضوع تعیین تکلیف سرویس مدارس و نرخ گذاری آن را دیگر به صورت متمرکز انجام ندهیم.
معاون سازمان دانش آموزی افزود: سالهای قبل این موضوع به ما ابلاغ میشد و با دستور وزیر آموزش و پرورش از ما خواسته میشد که نرخ گذاری و تعیین کرایه سرویس مدارس را ما به صورت متمرکز انجام دهیم؛ در سال جاری این رویکرد تغییر کرده و قرار شده است که برای هر استان، در شورای برنامه ریزی همان استان این موضوع تصمیمگیری شود و به صورت استانی و با ظرفیت استان این کار صورت بگیرد؛ اما دیگر به صورت متمرکز مثل سالهای قبل انجام نمیشود. دلبری با بیان اینکه هر استانی که بخواهد در مورد قیمت گذاری سرویس مدارس تصمیم گیری کنند در کارگروه عضو استانداریها تصمیم گیری خواهد شد؛ مثل شهر تهران که مصوب شده است که در بخشی از نرخ گذاری، سازمان دانش آموزی ورود کند؛ در هر یک از استانها ماده ۱۸ وجود دارد و اعضا تصمیم گیری میکنند که این نرخگذاری چگونه سازماندهی شود اما مجدداً تاکید میکنم که قیمتگذاری دیگر به صورت متمرکز نبوده و هر استان با توجه به ظرفیت خود اقدام به قیمت گذاری میکند. معاون هماهنگی، اقتصادی و نظارت بر امور استانهای سازمان دانشآموزی یادآور شد: فعلاً هیچ مصوبهای در مورد تعیین قیمت دستوری و قیمت گذاری متمرکز به سازمان دانش آموزی ابلاغ نشده است.
گروه اقتصادی: نایب رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس با بیان اینکه بودجه 30 سال گذشته کشور همواره دارای کسری بوده، گفت: این کسری بودجه موجب افزایش تورم و افزایش پایه پولی کشور میشود که نتیجه آن بیثباتی اقتصادی در کشور است. علی بابایی کارنامی نماینده مردم ساری در مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرنگار پارلمانی خبرگزاری فارس، با اشاره به فرمایشات رهبر معظم انقلاب در بحث لزوم اصلاح ساختار بودجه گفت: یکی از ایرادات بودجه ما این است که منابع و مصارف آن شفاف نیست و به همین خاطر کسری در بودجههای سنواتی ما به عنوان یک پدیده زشت در نظام برنامهریزی کشور است. وی افزود: دولتها برای اینکه خود را در مقابل مردم توجیه کنند و بخواهند پاسخگویی لازم را داشته باشند، بودجه را تا به آن اندازه غیرقابل اجرا میکنند که مردم نمیدانند در حوزههای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کار را از کجا شروع کنند و به کجا ختم کنند.
نایب رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس اظهار داشت: مسئولان اجرایی ما تا بخواهند بودجه را بخوانند میشود میشود بُرج 4، تا بخواهند آن را اجرایی کنند میشود برج 6 و تا زمانی که بخواهند آن را عملیاتی کنند میشود برج 9 و آخر هم هیچ چیز به درستی اجرا نمیشود
و کشور در چند راهه بینظمی نظام حکمرانی قرار میگیرد. بابایی خاطرنشان کرد: یکی از مهمترین شاخصهای منفی در بودجهریزی کشور خود بودجه است.