گذر زمان به نفع رژیم صهیونیستی و حامیان آن نیست

سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: با وجود حمایت‌های همه‌جانبه حامیان از جمله آمریکا، حتی در برابر یک عملیات محدود و مدیریت شده مقاومت نیز توان پیش‌بینی زمان و مکان حمله و قدرت بازدارندگی خود را از دست داده است. ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه در صفحه شخصی خود در فضای مجازی نوشت: جنبش حماس گفته که ما پاسخ منحصربه فرد حزب‌الله علیه چندین اهداف حیاتی و استراتژیک در عمق رژیم صهیونیستی را تمجید و تبریک می‌گوییم، پاسخ قاطع حزب‌الله ثابت کرد که جنایات دشمن بی‌پاسخ نمی‌ماند. وی گفت: جنبش جهاد اسلامی فلسطین ضمن تبریک عملیات حزب‌الله در عمق اراضی اشغالی هم گفته این حملات نشان داد که دشمن اسرائیلی تنها زبان زور می‌فهمد. سخنگوی وزارت امور خارجه در تصریح کرد: رژیم اشغالگر که همواره توسعه سرزمینی را مدنظر داشت، اکنون باید در درون سرزمین‌های اشغالی از خود دفاع کند، اما با وجود حمایت‌های همه‌جانبه حامیان از جمله آمریکا، حتی در برابر یک عملیات محدود و مدیریت شده مقاومت نیز توان پیش‌بینی زمان و مکان حمله و قدرت بازدارندگی خود را از دست داده است. گذر زمان به نفع رژیم صهیونیستی و حامیان آن نیست.

 

تلاش مشترک برای جلوگیری از بروز فساد

رئیس قوه قضاییه گفت: امید داریم در دولت چهاردهم با کمک یکدیگر و همت مضاعف بتوانیم در جلوگیری از شکل‌گیری و شیوع فساد توفیق پیدا کنیم. حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای دیروز دوشنبه (۵ شهریور) طی سخنانی در نشست شورای‌عالی قوه قضاییه، با اشاره به برگزاری مراسم اربعین حسینی، اظهار کرد: فساد یکی از مسائلی است که ساری است و در هر ساحتی، چنانچه جلوی آن گرفته نشود، می‌تواند به بخش‌های دیگر سرایت کند؛ مقام معظم رهبری مکرراً نسبت به مسئله فساد طی سال‌ها و دهه‌های گذشته هشدار داده‌اند؛ دولت‌ها نیز به این موضوع توجهاتی داشته‌اند؛ علی‌ایحال امید داریم در دولت چهاردهم با کمک یکدیگر و همت مضاعف بتوانیم در جلوگیری از شکل‌گیری و شیوع فساد توفیق پیدا کنیم؛ در این مسیر، مأموریت دستگاه قضا و سازمان بازرسی و سایر بخش‌ها و دستگاه‌های ذیربط و به طور ویژه خودِ دولت، بسیار خطیر است. باید توجه داشت که وقتی فسادی ایجاد می‌شود، ممکن است برخورد با آن هزینه‌هایی داشته باشد؛ بنابراین باید تمام توان خود را مصروف کنیم که از شکل‌گیری فساد جلوگیری شود؛ در این رابطه با اقداماتی که سازمان بازرسی و سایر بخش‌های ذیربط انجام داده‌اند، بسترها و گلوگاه‌های فساد شناسایی شده‌اند.

گزارش «تجارت» از اهداف سفر وزیر امور خارجه قطر به ایران

گروه سیاسی: محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخست وزیر و وزیر امور خارجه قطر دیروز دوشنبه (5 مرداد) در جریان یک سفر رسمی به ایران سفر کرد. این سفر از دو بُعد بسیار حائز اهمیت بود. نخست این‌که سفر عبدالرحمن آل ثانی در شرایطی صورت می‌گیرد که منطقه با سطحی گسترده از تنش‌های بی‌سابقه مواجه است و تنش‌های محور مقاومت با رژیم اسرائیل به بی‌سابقه‌ترین حد ممکن رسیده است. در سطح دوم، سفر وزیر امور خارجه قطر به تهران، نخستین دیدار رسمی دولت چهاردهم پس از استقرار است. به روایت دیگر، نخستین سفر یک مقام رسمی از کشور ثالث بعد از استقرار دولت چهاردهم به نام وزیر امور خارجه قطر ثبت شد.
به گزارش «تجارت»، محمد بن عبدالرحمن آل ثانی بعد از ورود به تهران با سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان دیدار و گفت‌وگو کرد. در ادامه او با مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور کشورمان نیز دیدار کرد تا مهم‌ترین مسائل منطقه و نیز مناسبات دو جانبه مورد بررسی و گفت‌وگو قرار بگیرد. با این وجود، همچنان مساله مهم برای افکار عمومی و ناظران سیاسی این است که وزیر امور خارجه قطر از سفر به ترهان در یکی از حساس‌ترین برهه‌های تاریخ سیاسی خاورمیانه معاصر چه اهدافی دارد یا حامل چه پیام‌هایی است؟

پیام آمریکا درباره پرونده انتقام ترور اسماعیل هنیه
سفر آل‌ثانی به ایران در شرایط خاص منطقه‌ای صورت می‌گیرد که در درون آن همچنان پرونده تنبیه رژیم صهیونیستی باز است. تلاش‌های آمریکا و اروپا برای عدم انتقام محور مقاومت عملا بی‌نتیجه باقی مانده و روز یک‌شنبه، همزمان با مراسم اربعین نخستین مرحله انتقام حزب‌الله علیه رژیم اسرائیل طی یک حملات موشکی و راکتی گسترده اجرایی شد. در چنین شرایطی، آمریکایی‌ها با تمام توان تلاش دارند از رژیم تل‌آویو حمایت کنند. به گونه‌ای که حتی دیروز دو ناو هواپیمابر آمریکایی در تنگه هرمز نیز مستقر شدند.
اکنون، این احتمال مطرح است که آل ثانی اکنون پیام هایی را از طرف دولت بایدن به ایران منتقل کند. در واقع، جو بایدن در سال ۲۰۲۲ قطر را به عنوان متحد اصلی غیر ناتوی خود تعیین کرد. قطر همچنین به عنوان یک مرکز استراتژیک برای عملیات نظامی ایالات متحده در منطقه خلیج فارس عمل می‌کند و میزبان پایگاه نیروی هوایی العدید است که بزرگترین پایگاه ایالات متحده در منطقه به شمار می رود. لذا بسیار طبیعی است که آل‌ثانی حامل پیام آمریکا برای ممانعت از افزایش تنش‌ها باشد.
این موضوع در شرایطی است که اخیرا «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در پیام‌هایی در شبکه اجتماعی ایکس، گزارشی از رایزنی‌های ۲ روز اخیر با همتایان خود را ارائه کرد. عراقچی نوشت: دیروز و امروز وزرای خارجه مصر، ترکیه و عربستان برای تبریک تماس گرفتند. حرکت به سمت یک «منطقه قوی و متحد» از طریق گفت‌وگو، همکاری، هم‌افزایی و همدلی با کشورهای منطقه از اولویت‌های سیاست خارجی دولت چهاردهم است. وزیر خارجه ایران در ادامه خبر داد: آنتونیو تاجانی وزیر خارجه ایتالیا امروز برای تبریک تماس گرفت. بحث مفصلی در مورد منطقه داشتیم. به ایشان گفتم واکنش به اقدام تروریستی رژیم صهیونیستی در تهران حتمی است. این واکنش دقیق و حساب‌شده خواهد بود. برخلاف رژیم صهیونیستی ایران به دنبال گسترش تنش نیست اگرچه از آن هراسی ندارد.

آتش‌بس در غزه
یکی دیگر از ابعاد قابل توجه درباره سفر وزیر امور خارجه قطر به ایران می‌تواند در ارتباط با موضوع آتش بس در غزه باشد. سفر محمد بن عبدالرحمن آل ثانی به تهران در شرایطی صورت می‌گیرد که همچنان مذاکرات ویلیام برنز رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) و نماینده کاخ سفید در امور خاورمیانه در قاهره با مقام‌های مصر و قطر درباره آتش‌بس و تبادل اسرا پشت درهای بسته ادامه دارد. هر چند هنوز هیچ رسانه ای درباره مسائل مورد توافق یا اختلافات در این مذاکره گزارشی ارایه نداده است اما به نظر می‌رسد توافقاتی میان طرفین حاصل شده است. در همین ارتباط، «بدر عبدالعاطی» وزیر امورخارجه مصر اخیرا تاکید کرده که به توافق برای آتش بس امیدوار هستیم، توافقی که براساس آن جنگ در غزه متوقف و تبادل اسرا میان اسرائیل و حماس انجام شود. وی افزود: در تلاش هستیم تا تلاش های میانجی گرانه برای کاهش سطح تنش در منطقه راه گشا باشد تا مانع از آن شود که این درگیری ها گسترش یابد.
با این تفاسیر به نظر می‌رسد یکی از محورهای رایزنی سکاندار دستگاه دیپلماسی دوحه در ارتباط با آخرین دستاوردهای مذاکره و تلاش برای همراه کردن تهران با آن باشد. به روایتی شفاف‌تر آمریکا و طرف‌های مذاکره کننده در موضوع آتش‌بس در غزه، به خوبی می‌دانند که همراه کردن تهران با خود می‌تواند گامی مهم در مسیر موفقیت صلح در منطقه و پایان درگیری‌ها در غزه باشد. ایران بدون تردید از نفوذی قابل توجه در میان سران حماس برخوردار است و همراهی تهران می‌تواند این گروه جهادی را با آتش‌بس و توافقات به دست آمده همراه کند.

پزشکیان: در این دولت کسانی که بدون دلیل موجه بالا رفته‌اند، پایین می‌آیند

گروه سیاسی: مسعود پزشکیان دیروز - دوشنبه - در آیین تکریم و معارفه وزرای سابق و فعلی کشور، ضمن قدردانی از اقدامات و تلاش‌های دکتر احمد وحیدی وزیر سابق کشور در زمینه‌های مختلف به خصوص رعایت امانت و صداقت در برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، تصریح کرد: بنده چه در دوران تبلیغات انتخاباتی و چه در معرفی کابینه،‌ در بیان و عمل نشان دادم که به دنبال ایجاد وفاق ملی و تعامل برای بکارگیری همه ظرفیت‌ها در راستای اجرای سند چشم‌انداز، سیاست‌های کلی و قانون برنامه هستم.
به گزارش «تجارت»، رئیس جمهور با تشکر از رئیس و نمایندگان مجلس شورای اسلامی که کمک کردند دولت وفاق ملی سریع‌تر شکل بگیرد، افزود: در اداره امور استان‌ها، شهرستان‌ها و بخش‌ها که در وزارت کشور مدیریت می‌شود، باید سه اصل غیرقابل انکار در مدیریت را مدنظر قرار دهیم؛ اول مسئولیت، دوم اینکه هر کس در هر جایگاهی مسئول انجام چه کاری است و سوم پاسخگویی. این سه اصل باید در ساختار مدیریت وزارت کشور از وزیر و مجموعه وزارتخانه، استانداران، فرمانداران و بخشداران رعایت و اعمال شود. پزشکیان اظهار کرد: باید برای هر استان نقشه راهی داشته باشیم تا بدانیم قرار است بر اساس ظرفیت‌ها و توانمندی‌هایش به چه نقطه‌ای برسد که بتوان بعد از مثلا ۱۰ سال به شکل دقیق ارزیابی کرد که چه بخشی از مسیر طی شده و چه بخشی باقی مانده است. اگر ما نقشه روشنی برای استان‌ها و همه کشور داشتیم امروز بعد از ۴۵ سال وضعیت فعلی و انبوه متراکم ناترازی‌ها را شاهد نبودیم.

اجرای سیاسه‌های کلی توسعه در دستور کار باشد
رئیس جمهور با بیان اینکه هر کس که در کشور مسئولیت می‌گیرد باید بداند برای انجام چه کاری مسئولیت گرفته است، گفت: ما بنا نداریم برنامه جدیدی برای اداره کشور ارائه کنیم، کشور سند چشم‌انداز، سیاست‌های کلی ابلاغی و قانون برنامه را دارد که باید تلاش کنیم به بهترین شکل آنها را اجرا کنیم. هر آنچه در کشور انجام می‌دهیم باید در راستای تحقق اهداف سیاست‌های کلی و سند چشم‌انداز و با استفاده از به‌روزترین روش‌ها و ابزارها باشد تا ما را به جایگاه اول منطقه برساند، نه روش‌ها و ابزار قدیمی که ما را از دیگر کشورها عقب نگاه دارد.

دعوی ما اقمه قسط و عدالت است
پزشکیان با اشاره به اینکه یکی از مسئولیت‌های اصلی ما در دولت این است که حق هر کسی را به او بدهیم و اجازه ندهیم حقی از کسی تضییع شود، خاطرنشان کرد: دعوی ما اقامه قسط و عدالت است. باید وظیفه هر فرد مسئولی در دولت وفاق ملی در این زمینه روشن و مشخص شده و اختیارات لازم برای اجرای این مسئولیت‌ها به او اعطا و نسبت به اجرای مسئولیت‌ها پاسخگو باشد. رئیس جمهور وحدت و انسجام را ستون و عمود جامعه عنوان کرد و با بیان اینکه باید به دنبال جلب رضایت اکثریت مردم و نه معدود خواص باشیم، گفت: در این مسیر هر کس که بتواند در چارچوب اهداف دولت عمل کرده و سند چشم‌انداز، سیاست‌های کلی و قانون برنامه را اجرا کند، برای ما ترجیح و اولویت دارد و هرگز به دنبال این نیستیم که صرفا افراد نزدیک به ما مسئولیت‌های مهمی را عهده‌دار شوند؛ در این دولت کسانی که بدون دلیل موجه بالا رفته‌اند پایین می‌آیند و کسانی که به ناحق پایین رفته‌اند، بالا کشیده خواهند شد. هر کس برای این نظام و اجرای چشم‌انداز تلاش کرده با ماست و معیار با ما بودن و نبودن باور و توانایی افراد در اجرای سند چشم‌انداز است.

به زبان و نگاه مشترک نیاز داریم
پزشکیان یکی از مسئولیت‌های اصلی دولت را تبیین دقیق نقطه هدف بر اساس سند چشم‌انداز و چگونگی دست یافتن به آن دانست و افزود: باید به یک زبان و نگاه مشترک در این زمینه برسیم و بعد با هماهنگی، همدلی و هم‌افزایی در مسیر اجرای آن بکوشیم. همه کارگزاران دولت از جمله استانداران و فرمانداران باید بر اساس این اهداف، به دنبال کسب رضایت عمومی مردم باشند، چرا که اگر رضایت عمومی مردم را نداشته باشیم، نمی‌توانیم کارها را به پیش ببریم. رئیس جمهور اظهار داشت: اگر قرار باشد همان مسیری که تا امروز طی شده را ادامه دهیم و فقط تعدادی از مدیران و افراد تغییر کنند، به مقصد سند چشم‌انداز نخواهیم رسید. بنده در یکی از نشست‌های انتخاباتی خود به صراحت گفتم که بنده در ابتدا یک اصولگرا هستم که به اصولی پایبندم، اما باور دارم که برای رسیدن به این اصول ناگزیر باید به اصلاحاتی تن دهیم تا عدالت و حق در جامعه اجرا شود.

همه در یک کشتی نشسته‌ایم
پزشکیان تصریح کرد: شیعه یعنی پیرو و کسی که خود را شیعه علی‌ابن ابی‌طالب می‌داند باید دستورات و توصیه‌های امام علی (ع) را متناسب با اقتضائات امروز، به‌روز کند. اگر این کار را بکنیم و به درستی به توصیه‌های مولای شیعیان عمل کنیم، هیچ قدرتی نمی‌تواند مانع رسیدن ما به اهداف‌مان شود. امیدوارم بر این مبنا باقی بمانیم و بر اساس شایستگی‌ها و تقوا افراد را به کار گرفته و به اهداف‌مان برسیم. رئیس جمهور با تاکید بر اینکه یکی از نشانه‌های حکمرانی صحیح ایجاد ثبات در رویه‌ها و قوانین در کشور است، خاطرنشان کرد: قانونگذاری‌ها باید بر مبانی علمی و کارشناسی استوار باشد تا به سرعت تغییر نکرده و کشور را دچار بی‌ثباتی نکند. پزشکیان همچنین با بیان اینکه بنده به دنبال آن نیستم که بگویم دولت گذشته چه کرده و ما چه می‌خواهیم بکنیم، گفت: همه ما در یک کشتی نشسته‌ایم و باید به یک زبان و نگاه مشترک بر پایه سند چشم‌انداز و سیاست‌های کلی برسیم و با کنار گذاشتن اختلافات حول محور اهداف مشترک وفاق کنیم. اگر به این شکل به پیش برویم دشمنان را ناامید و در کشور وحدت ایجاد خواهیم کرد، امید به آینده را ارتقا خواهیم داد و اهداف سند چشم‌انداز را عملیاتی و اجرایی خواهیم کرد.

«تجارت» بررسی کرد

گروه اقتصاد کلان:‌ به طور کلی آنچه صاحب نظران اقتصادی بر آن توافق دارند این است که لازمه رشد و جهش تولید، تغییر قوانین یا نوسازی قوانین در راستای بهبود فضای کسب و کار است. به گزارش تجارت، فضای کسب وکار در اقتصاد ایران طی سال های اخیر تحت تاثیر مجموعه عواملی از زوایای مختلف اقتصاد کلان، فضای سیاستگذاری عمومی و محیط حقوقی با چالش ها و آسیب های متعددی مواجه شده است. در چنین شرایطی ویژگی پیش بینی پذیر بودن و شفافیت از محیط کسب وکار سلب شده و توان برنامه ریزی از کسب وکارها گرفته می شود. همان گونه که کم بودن قوانین و نبود آن موجب ایجاد رفتارهای خارج از قاعده و پرهزینه ای می شود که امور جامعه را مختل می کند، چگونه فراوانی ، بی ثباتی و پراکندگی قوانین بر اتخاذ تصمیمات بهینه افراد و فعالان اقتصادی اثرات منفی می گذارد. بنابراین توجه به این نکته حائز اهمیت است که فرآیند قانون گذاری زمانی در نقطه بهینه خود قرار دارد که خالص منافع در حداکثر میزان قابل قبول آن باشد. کارشناسان معتقدند، پایداری و ثبات قوانین ، تقویت کننده پیش بینی پذیر بودن فضای کسب وکار است و تا حدودی می تواند نوسانات اقتصاد کلان و شرایط نااطمینانی در اقتصاد ایران را پوشش دهد. بنابراین پایداری یک ویژگی مهم قوانین است که می تواند تضمین کننده ثبات و امنیت اقتصادی از زاویه نگاه کسب وکار باشد. اما قانون گذاری بیش از حد در قالب تصویب مکرر قوانین جدید و اصلاح پی درپی قوانین موجود، یکی از رویه های جاری قانون گذاری در ایران است که سبب مخدوش شدن ویژگی ثبات قوانین شده است . به رغم اینکه در بند 10 سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی مصوب سال 1392 «ایجاد ثبات رویه ها و مقررات حوزه صادرات با هدف گسترش پایدار سهم ایران در بازارهای هدف» به عنوان یکی از مکانیزم های حمایت از صادرات ذکر شده، اما عمده ترین بی ثباتی قوانین و مقررات در کشور مربوط به قوانین و مقررات گمرکی ، ارزی و تجارت خارجی است که بیشترین لطمه را به تولید و صادرات کشور وارد کرده است . در این راستا یکی از خلاهای موجود در نظام قانون گذاری در ایران، عدم اجرای فرآیند ارزیابی تاثیرات پسینی و پیشینی هر قانون است، در حالی که این اقدام معمول برای ارتقای کیفیت قانون در بسیاری از کشورها عملیاتی شده است . نبود چنین فرآیندی در نظام قانون گذاری و مقررات گذاری کشور موجب شده است تا سیاستگذار شناخت دقیقی از پیامدهای سیاست های اتخاذشده، به ویژه در بخش خصوصی نداشته باشد و مقرره های متعدد فارغ از اثرات مخرب احتمالی وضع شوند. شناسایی مقررات با قابلیت حذف و تقلیل از طریق جمع سپاری و همچنین هدف گذاری دولت برای کاهش بار نظارتی از طریق حذف قوانینی که در دستیابی به اهداف خود موثر نبوده اند، از جمله رویکردهای کشورها در باب کاهش بار مقررات دولتی بوده است که برای سیاستگذاری جاری و آینده دولت ها می تواند مفید واقع شود. در واقع در ایران شاهد هستیم که نگاه سیاستگذار به مساله قانون گذاری به عنوان راه اصلی و اولیه برای حل چالش هاست و با پدیده قانون گذاری به مثابه اولین راه حل در دسترس و فوری برای حل معضلات مواجه هستیم . در این رویکرد به جای محدود شدن دامنه فعالیت دولت ، روز به روز مداخله و نقش دولت در حوزه کسب وکار توسعه پیدا کرده و از طریق بسط مسوولیت های اداری دولت ، پدیده دولت اداری ظهور یافته است . نتیجه این رویکرد این است که پس از یک افق زمانی با انبوهی از قوانین اداری مواجه شده ایم که به موانع بزرگی در شروع کسب وکار و در مراحل بعدی فعالیت اقتصادی مبدل شده اند؛ قوانینی که روزی با اهداف عالیه ای همچون چابک سازی و ساماندهی تعارضات در فضای کسب وکار طراحی و تصویب شده اند.

پیشنهادات بخش خصوصی برای سامان دهی قوانین
در نشست شورای راهبری بهبود محیط کسب‌وکار اتاق ایران، با اشاره به اینکه اجرا نشدن قوانین، اولین مشکل فعالان اقتصادی است، تاکید شد: مقررات و آیین‌نامه‌ها بسیار بیشتر از قوانین، مخل کسب‌وکار هستند و باید بر رفع این موارد تمرکز شود. تازه‌ترین نشست شورای راهبری بهبود محیط کسب‌وکار به موضوع قوانین و مقررات مخل کسب‌وکار، اختصاص داشت. احمد مرکز مالمیر، نماینده مرکز پژوهش‌های مجلس در این شورا، با ارائه گزارشی از دیدگاه‌های بخش خصوصی در حوزه قوانین و مقررات مخل کسب‌وکار، گفت: سه موضوع پرتکرار در جلسات کمیته‌های بهبود کسب‌وکار و کارگروه‌های شورای گفت‌وگو، موضوعات ارزی، بیمه و تأمین اجتماعی و پیمانکاری بوده است. او ادامه داد: اولین درخواست بخش خصوصی و تشکل‌ها در کمیته‌های بهبود کسب‌وکار و شورای گفت‌وگو، درخواست اجرای قانون از جمله ماده 25 قانون بهبود مستمر محیط کسب‌وکار بوده است.
مرکزمالمیر با بیان اینکه عمده قوانین حمایتی کسب‌وکار اجرا نمی‌شوند، ادامه داد: دومین خواسته بخش خصوصی و تشکل‌ها در این کمیته‌ها مربوط به «مشمول یک حکم قانونی شدن» بوده است؛ از جمله شمولیت در معافیت‌های ماده 132 مالیاتی و یا قانون رفع تعهد ارزی. او با تأکید بر اینکه قانون رفع تعهد ارزی صادرات، جزو قوانین مخل کسب‌وکار محسوب می‌شود، ابراز امیدواری کرد: با اجرای مواد 24 و 30 قانون بهبود، تا حدی این موضوع مدیریت شود. مرکزمالمیر با بیان اینکه مشکلات مربوط به بیمه و تأمین اجتماعی و مالیات نه فقط در ایران بلکه در همه دنیا، بار مقرراتی مهم برای کسب‌وکارها محسوب می‌شوند، گفت: مشکلات نظام پیمانکاری هم بیشتر به اجرای قوانین و مقرراتی برمی‌گردد که بر عهده سازمان برنامه‌وبودجه است. مهم‌ترین نکته در این بخش، پایین بودن شاخص‌های تعدیل است که متناسب با تورم بالای کشور نبوده است.

عدم تعادل دولت در اجرای قوانین و مقررات
محمد اسکندری، مدیر دبیرخانه شورای گفت‌وگو هم در این نشست، گفت: موضوع این است که با نوعی عدم تعادل در اجرای قوانین از سوی دولت مواجه هستیم. هر آنچه در قوانین بر دولت تکلیف شده تا فضای کسب‌وکار را تسهیل کند از جمله معافیت ماده 132 قانون مالیات، از سوی دولت اجرا نمی‌شود اما در بخش‌های مربوط به بیمه و مالیات، قوانین و مقررات به سخت‌گیرانه‌ترین حالت اجرا می‌شوند. در ادامه امیر سیاح، رئیس مرکز پایش و بهبود فضای کسب‌وکار وزارت اقتصاد، با ارائه گزارش عملکردی از پروژه شناسایی و لغو مجوزهای زائد و ساماندهی صدور مجوزهای کسب‌وکار در «درگاه ملی مجوزهای کشور» (mojavez.ir)، گفت: یک مشکل اساسی اقتصاد ایران، ناآگاهی فعالان اقتصادی از حق و تکلیف خودشان است. آن‌ها باید از حق و تکلیف خودشان مطلع بوده و اجرای این حقوق و تکالیف، واجد ضمانت اجرا باشد. سیاح با بیان اینکه اتاق ایران می تواند در پروژه پاک‌سازی قوانین و مقررات مخل کسب‌وکار به دولت کمک کند، ادامه داد: در مرحله اول پروژه پاک‌سازی قوانین و مقررات مخل مشخص شد که 1822 مجوز با 33 هزار شرط برای شروع کسب‌وکارها وجود دارد و با بررسی و آنالیز این مجوزها، سه درصد از آن‌ها ناهنجار تشخیص داده شده و هزار و 142 شرط اضافه نیز حذف شد. او افزود: در گام بعدی پاک‌سازی نیز، 12 موضوع متعارف از جمله معدن، مالیات، تأمین اجتماعی، آموزش عالی، پیمانکاران دولتی و بورس را مشخص کردیم تا همه قوانین و مقررات این بخش‌ها را احصا و آنالیز و موارد مخل را مشخص کنیم.
حمیدرضا فولادگر، رئیس شورای راهبری بهبود محیط کسب‌وکار نیز تأکید کرد: باید درک مشترک بین دولت و بخش خصوصی ایجاد شود و راه‌کارهای متضاد با هم را دنبال نکنیم. او با بیان اینکه بار مالی ماده 25 قانون بهبود، باید در بودجه‌های سنواتی دیده شود و حاکمیت بپذیرد که پرداخت خسارت قطع برق و گاز واحدهای تولیدی، حق فعال اقتصادی است، گفت: تأمین اجتماعی انحصاری است و چون رقابتی نیست در مواردی به عنوان نهاد غیردولتی و در مواردی به عنوان نهاد حاکمیتی ایفای نقش می‌کند. این موضوع باید ساماندهی شود.

«تجارت» از آخرین وضعیت شاخص های بازار سهام گزارش می دهد

گروه اقتصاد کلان: دیروز خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار برای چهارمین روز معاملاتی متوالی منفی شد و 204 میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شد. شاخص کل هم‌وزن بورس نیز با افزایش هزار و 717 واحدی در رقم 643 هزار و 587 واحدی ایستاد. شاخص کل فرابورس 40 واحد رشد کرد به رقم 20 هزار و 907 واحد رسید. همچنین شاخص هم وزن فرابورس با افزایش 239 واحد به سطح 110 هزار و 793 واحد رسید.

خروج پول حقیقی از بورس تهران
به گزارش تجارت، روز دوشنبه خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار برای چهارمین روز معاملاتی متوالی منفی شد و 204 میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شد. دیروز نماد وبملت بیشترین خروج پول حقیقی را داشت که ارزش آن 24 میلیارد تومان بود. پس از بانک ملت، نمادهای فولاد، خساپا، خزامیا و خودرو بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند. در سوی دیگر، بیشترین ورود پول حقیقی به نمادهای فزر، شتران، تاپیکو، ونوین و تایرا تعلق داشت.

نمادهای اثرگذار بر شاخص کل
دیروزنمادهای فملی، فولاد و تاپیکو نمادهای سبزپوش بورس بودند که بیشترین اثر را در رشد شاخص کل بورس داشتند. در سوی دیگر نمادهای اخابر، فولاژ و شاراک نمادهای قرمزپوشی بودند که بیشترین اثر منفی را بر شاخص داشتند. در فرابورس نیز نمادهای فزر، حسینا و آریا بیشترین اثر افزایشی را بر شاخص کل داشتند و نمادهای فجهان، ددانا و فرابورس بیشترین اثر کاهنده را بر شاخص داشتند. در بین نمادهای پرتراکنش بورس امروز نماد ذوب بیشترین تراکنش را داشت و فولاد و شستا در رتبه‌های بعدی بیشترین تراکنش قرار گرفتند. در فرابورس نیز خنور، فزر و حسینا بیشترین تراکنش را داشتند.

جدول ارزش معاملات‌
دیروزارزش معاملات خرد سهام با رشد اندک یک درصدی نسبت به روز شنبه به رقم 2 هزار و 62 میلیارد تومان افزایش یافت. در معاملات دیروز نماد میدکو بیشترین ارزش معاملات بازار سهام را به خود اختصاص داد که ارزش معاملات آن 156 میلیارد تومان بود. پس از میدکو، وامید بیشترین ارزش معاملات را داشت و فولاد رتبه سوم بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص داد و پس از آن، دو نماد وبملت و فزر در رتبه‌های بعدی بیشترین ارزش معاملات قرار گرفتند. حجم معاملات نیز سهام ذوب با تعداد 783 میلیون و 394 هزار و 314 سهم در صدر قرار گرفته است. شستا در رتبه دوم بیشترین حجم معاملات بازار قرار گرفت و رتبه سوم به میدکو تعلق داشت. دو نماد وبملت و فولاد نیز در رتبه‌های بعدی بیشترین حجم معاملات بازار قرار داشتند.

صف‌های خرید و فروش بورس
در معاملات دوشنبه، 145 نماد صف خرید داشتند و 202 نماد با صف‌ فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صف‌های خرید با افت 46 درصدی نسبت به روز کاری قبل به 419 میلیارد تومان کاهش یافت و مجموع ارزش صف‌های فروش نیز با افزایش 2 درصدی به رقم 435 میلیارد تومان رسید.

تحلیل بازار در روز دوشنبه
بازار سهام پس از تعطیلی یک روزه توانست دوباره مسیر صعودی خود را در پیش بگیرد و شاخص‌های بورسی را مثبت کند؛ به نحوی که در بورس دیروز علاوه بر سهم‌های بزرگ، سهام شرکت‌های کوچک نیز افزایش قیمت داشتند و نقشه بورس را سبز کردند. معاملات دیروز سهام در جهت کندل معاملاتی روز گذشته بسته شد و در پایان بورس دیروز، شاخص کل با رشد 10 هزار و 987 واحدی که معادل 0.54 درصد این شاخص است روبه‌رو شد. بر این اساس شاخص کل در پایان معاملات دیروز در سطح دو میلیون و 63 هزار واحدی ایستاد. در طرف دیگر، قیمت معاملات سهم‌های کوچک بازار سهام نیز افزایش داشته است؛ به طوری که شاخص هم‌وزن بازار در پایان بورس دیروز هزار و 717 واحد که معادل 0.27 درصد این شاخص است، افزایش ارتفاع داد و به سطح 643 هزار واحد رسید. گفتنی است تابلو بورس اوراق بهادار تهران در روز گذشته، حجم معاملات را 6.4 میلیارد برگه سهم و ارزش معاملات خرد (سهام، حق تقدم و صندوق‌های سهامی) را دو هزار و 804 میلیارد تومان نشان می‌دهد.

ورود و خروج پول حقیقی
تراز پول حقیقی در سهام، برخلاف روز معاملاتی گذشته، دیروز منفی بود. به طوری که در پایان بورس دیروز حدود 313 میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شده است. موضوع دیگری که باید به آن اشاره کرد، اینکه تا لحظه تنظیم این گزارش حدود 58 میلیارد تومان پول حقیقی از صندوق‌های درآمد ثابت خارج شده است. اما با آزاد شدن پول حساب های وکالتی با توجه به عدم تغییر جدی در شرایط اقتصادی و سیاسی در این چند روز می توان گفت پول ها به همان جایی که از آنجا آمده اند بر می گردند. دومین روز معاملاتی هفته را در حالی سپری کردیم که اگرچه در ابتدا نمادهای سبزپوش برتری داشتند اما در مقابل فشار فروش نیز محسوس تر از روز شنبه بود و شاخص کل تحت تأثیر مثبت نمادهای فملی، فولاد، شستا و نوری قرار گرفت. بازار دیروز که در ادامه با فشار فروش بیشتری مواجه شد، با برابری تعداد نمادهای سبزپوش و سرخپوش به پایان رسید، بازاری که در نهایت آن شاخص کل ۱۱ هزار واحد رشد کرد و در ارتفاع دو میلیون و ۶۳ هزار واحد متوقف شد، همچنین دیروز ارزش معاملات خرد به ۲.۶ همت رسید و حقیقی ها ۲۷۰ میلیارد تومان پول خارج کردند. لازم به ذکر است دوشنبه پول بلوکه شده برای ثبت نام محصولات ایران خودرو آزاد شد، سوالی مهم این است که این پول به کدام بازار حرکت می کند، برای پاسخ به این سوال باید ببینیم این پول از کجا به حساب های وکالتی منتقل شده است و آیا بلافاصله به همان مبدا بر می گردد. در زمان واریز پول به حساب های وکالتی که حدود دو هفته پیش اتفاق افتاد، اکثر بازارها تحت تأثیر قرار گرفتند، طلا و ارز و حتی تتر کاهشی شد، از صندوق های درآمد ثابت و صندوق های طلا پول خارج شد ولی عمده پول از حساب های بانکی کوتاه مدت (پول) و بلندمدت به حساب های وکالتی سرازیر شدند. در واقع مبدا اصلی این پول ها همان حساب های بانکی بود، همین باعث شد در بازار بین بانکی شاهد تلاطم باشیم و کمی نرخ سود بین بانکی افزایش پیدا کند. حالا در روز دوشنبه با آزاد شدن پول حساب های وکالتی با توجه به عدم تغییر جدی در شرایط اقتصادی و سیاسی در این چند روز می توان گفت پول ها به همان جایی که از آنجا آمده اند بر می گردند البته شاید بانک های مختلف بتوانند با طرح های جذاب پول آمده را پیش خودشان نگه دارند در هر صورت بعید است تقاضای جدی از این پول وارد بازار ارز، طلا، رمزارز و سهام شود شاید ورودی درآمد ثابت بیشتر از خروجی اش در دو هفته پیش باشد.

یادداشت

احمد دستمالچیان
سفیر پیشین ایران در لبنان

اگرچه ایالات متحده در حال حمایت از تل‌آویو است اما یک گسست جدی میان منافع آمریکا و اسرائیل به وجود آمده است. کاملاً واضح است که با توجه به اقدامات اسرائیل طی ماه‌های گذشته، حزب‌الله لبنان بر این عقیده بود که به رژیم صهیونیستی پاسخ دهد که اقدام روز گذشته این جریان را باید در راستای پاسخ به حملات اخیر ارتش اسرائیل به جنوب لبنان دانست. واقعیت این است که رژیم صهیونیستی در یک گرداب عمیق اسیر شده و در این میان هم باید توجه شود که اسرائیل با گذشت چندین ماه از هفتم اکتبر با مشکلات زیادی روبه‌رو شده است که حل و فصل آن به آسانی میسر نخواهد شد. بخشی از این مشکلات به مسائل داخلی و بخشی دیگر به موضوعات خارجی مربوط می‌شود و این در حالیست که ایالات متحده هم به نوعی در حال حمایت از تل‌آویو است اما یک گسست جدی میان منافع آمریکا و اسرائیل به وجود آمده است. در این میان باید توجه شود که اسرائیل به دنبال منافع خود بوده و تنها راه فرار نتانیاهو از بحران فعلی این است که عمق و گستره بحران کنونی را افزایش دهد. این در حالیست که ارتش رژیم صهیونیستی هم با مشکلات زیادی روبه‌رو شده و در درون ساختار سیاسی و نظامی اسرائیل اختلافات متعددی قابل رویت است و بر همین اساس ارتش اسرائیل هم توان ادامه این روند را ندارد.
اسرائیل در حوزه اقتصادی با ضربات متعددی روبه‌رو است و این روند به جایی رسیده که ارزش شِکِل هم با افت زیادی روبه‌رو شده است. از منظر امنیتی هم باید توجه شود که اوضاع و احوال در داخل اراضی اشغالی چندان عادی نیست و دامنه ناامنی بیشتر شده است. با این اتفاقات بدون شک اوضاع و احوال فعلی بحران موجود در اسرائیل بیشتر و عمیق‌تر از گذشته خواهد شد. این در حالیست که اسرائیل مدعی شده که پاسخ حملات حزب‌الله لبنان را خواهد داد ولی بحث اینجاست که نتانیاهو به دنبال گسترش جنگ خواهد بود. آنچه در این میان باید مورد توجه قرار بگیرد این است که اصولاً نتانیاهو به دنبال گسترش جنگ است؛ چراکه اولاً اتمام جنگ در غزه باعث پایان حیات وی در تل‌آویو خواهد شد و دوماً اینکه اگر این اتفاق رخ دهد بدون شک ضعف اسرائیل دوچندان خواهد شد. واقعیت این است که ادامه جنگ می‌تواند ضربه‌های نظامی، اقتصادی و حتی اجتماعی بیشتری را به تل‌آویو بزند و بر همین اساس باید گفت که اسرائیل با یک دوگانه جنگ و صلح روبه‌رو است که در نهایت این روند به نوعی تعیین حیات و ممات اسرائیل را طرح می‌کند. از منظر دیگر هم باید توجه شود که آمریکا و به خصوص اتحادیه اروپا برخلاف تلاش نتانیاهو، به دنبال گسترده شدن درگیری در منطقه با اهرم اسرائیل نیستند و می‌خواهند که این روند گسترش پیدا نکند اما در مقابل نتانیاهو مایل به ادامه جنگ است و حتی بحث گسترده کردن جنگ غزه به ابعاد منطقه‌ای را دنبال می‌کند که نشان از عمیق‌تر شدن بحران دارد.

سرمقاله

سهراب دل‌انگیزان
استاد دانشگاه رازی کرمانشاه

تـــورم یــکی از بیماری‌های مضمن و خسارت بار اقتصاد ایران در 50 سال اخیر بوده است. برای رسیدن به راهکار و سیاست‌هایی کارآمد، شدنی و نتیجه بخش در حوزه کنترل تورم، ناچار باید که به تشریح و توضیح درستی، از پدیده تورم در اقتصاد ایران رسید و برای رسیدن تشریح و توضیح درستی از این پدیده، نیاز است.

تا دسته‌بندی صحیحی از این مسأله ترسیم و طراحی شود. براساس مدل‌های مرسوم و شناخته شده اقتصاد کلان تورم، چندین مدل ارائه شده توسط اقتصاددانان در طول تاریخ می‌توان معرفی کرد.

اثر تغییر در عرضه و تقاضا:
بر اساس چارچوب نظریه عرضه و تقاضای مرسوم هر عاملی که باعث شود تا در بازارهای یک کشور عرضه کاهش یابد، یا تقاضا افزایش یابد و یا همزمان عرضه کاهش یافته و تقاضا افزایش یابد، انگاه آن عامل می‌تواند یک تورم و افزایش قیمت را در اقتصاد رقم بزند. حال ممکن است روی عرضه عوامل متعددی که روی زنجیره تولید، ساختارهای زنجیره عرضه، نهادهای پشتیبان و... همه با اختلالاتی مواجه شوند و یا از طریق بازار کار و یا بازار عوامل تولید دیگر افزایش هزینه‌هایی باعث اختلال در عرضه گردد. در مقابل ممکن است که در طرف تقاضای اقتصاد به هر علتی مانند انتظارات و یا افزایش هزینه‌های دولتها و یا افزایش مخارج سرمایه گذاری و.. یا اختلالهای دیگری بوجود آیند و میزان تقاضای موجود را افزایش دهند. لذا از همین منظر می‌توان تورم را توجه کرد و تورم را مشاهده کرد.

نظریه مقداری پول:
بر اساس نظریه مقداری پول اصولاً قیمت بر اساس میزان تناسب سه متغیر اصلی قابل شکلگیری است. حجم پول، سرعت گردش پول و حجم محصولات فیزیکی قابل مبادله در بازارهای یک کشور. بر این اساس اگر حجم محصولات قابل مبادله در یک اقتصاد ثابت بماند، ولی حجم پول و یا سرعت گردش پول تغییر کند، حتماً این تغییر روی سطح عمومی قیمت‌ها اثرگذار خواهد بود. بر این اساس اگر به هر علتی در کنار ثبات سرعت گردش پول و حجم ثابت محصولات قابل مبادله در بازار، حجم پول افزایش یابد، به همان تناسب می‌توان انتظار افزایش قیمت‌ها را داشت. و اگر حجم پول ثابت باشد و حجم محصولات حقیقی قابل مبادله در بازار نیز ثابت بماند، آنگاه در دوره‌های رونق با افزایش سرعت گردش پول، باید منتظر افزایش سطح قیمت‌ها نیز بود. یکی از نکاتی که در این حوزه قابل توجه است این است که رشد تولیدات داخلی از آن نگاه که اعتماد آفرین و عاملی برای تداوم تولید است، لذا اثرات القایی بزرگی بر اقتصاد خواهد داشت که مهمترین نتیجه آن کنترل نرخ تورم خواهد بود.
اثر تحریم و FATF:
بر اساس یک دیدگاه اساسی و مهم، وجود تحریم‌های بین‌المللی و نیز نداشتن عضویت در پیمان‌های بین‌المللی چون FATF، عاملی شده است تا اقتصاد و فعالان کشور از بازارهای بین‌المللی دور نگهداشته شده و بخش قابل توجهی از هزینه‌های مبادله شامل هزینه‌های صرافی، هزینه‌های گشایش، هزینه‌های دور زدن تحریم‌ها، هزینه‌های پذیرش ریسک‌های غیر منظم و بزرگ، هزینه‌های پذیرش فساد مالی و اداری مرسوم در این حوزه و... بر تولید و عرضه کنندگان تحمیل شود. این هزینه‌ها به صورت معمول هزینه‌های تولید را افزایش داده و عاملی برای ایجاد تورم ساختاری و مضمن خواهند بود.

اثر انتظارات تورمی:
بر اساس نظریه انتظارات تورمی می‌توان اینگونه تعبیر کرد که که هرگاه نااطمینانی در اقتصاد شکل بگیرد و این نااطمینانی روی انتظارات قیمتی آینده مؤثر واقع شود، یعنی فعالان اقتصادی انتظار داشته باشند که در آینده به علت نااطمینانی، عرضه محصولات کاهش داشته باشد، و یا در عرضه آنها وقفه‌ای و اختلالی شکل بگیرد، آنگاه فعالان اقتصادی از همین امروز نسبت به عرضه محصولات خویش کاهش اعمال کرده و در تقاضاهای خود افزایش می‌دهند. با این شرایط از همین امروز عرضه در اقتصاد امروز کاهش یافته و تقاضا افزایش خواهد یافت. این یعنی افزایش سطح عمومی قیمتها و شکل گیری نوعی تورم ناشی از انتظارات تورمی.

اثر نهادها:
در نظریات نهادگرا و ساختارگرا، روی ساختارها و نهادها و نظام قراردادهای ناکارآمد تمرکز می‌گردد و از آن طریق بیان می‌شود که چون نظام قراردادها و نهادهای مستقر ناکارآمد بوده و با اختلال مواجه هستند، آنگاه در انعقاد قراردادهای بین فعالان اقتصادی، نظام تعهدپذیری و ایفای تعهدها و نیز نظام مراجعه به امور قضایی و تضمین تعهدات قراردادی، اختلال‌های شکل گرفته باعث می‌گردند که اعتماد بین طرفین قراردادها برای جریان. عادی و روان فعالیت‌ها اختلال ایجاد گردد. لذا این اختلال‌ها از یک طرف تأخیر و انحراف در ایفای تعهدات را بوجود خواهند آورد. از طرف دیگر، هزینه‌های جدیدی را به نام هزینه‌های مبادله به مجموع هزینه‌های تولید برای طرفین قراردادها اضافه می‌نماید. لذا این اختلال نهادی از یک طرف عاملی برای کاهش سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی می‌گردد، از طرف دیگر نیز هم عرضه را کاهش داده و هم هزینه‌های تولید را افزایش خواهد داد. لذا به صورت ساختاری و نهادی یک تورم مضمن در اقتصاد تولید و جاری خواهد ساخت.

اثر رفتاری دولت:
چارچوب نظری دیگری از طرف رفتارشناسی دولت مطرح می‌گردد. در این چارچوب ناکارآمدی دولت در تولید کالای عمومی و منفعل بودن مدیریت کلان دولتی در مقابل تقاضاهای رانتجویی و ردیف خواهی رسمی گروه‌های ذی نفوذ، عاملی است که همواره از طرف دولت و مجلس هر دو با هم، بودجه‌های دولتی بدون وجود تعهد و قابلیتی برای تولید کالای عمومی با کیفیت و مولد، در مسیرهایی غیر مولد و نمایشی و عموماً به صورت توزیع رانت افزایش یافته و حتی این رانت‌خواهی و رانت‌جویی‌ها جنبه قانونی پیدا می‌کنند.
بر این اساس چون درآمدهای دولت عموماً نمی‌توانند این تقاضاهای مستمر و فزاینده را پوشش دهند، لذا بودجه دولت همواره با کسری مستمر و بادوام مواجه می‌گردد. این کسری بودجه از هرطریقی که جبران گردد، یک مکانیسم به ظاهر قانونی ولی در بنیاد مخرب، شکل گرفته است که هرنوع جبران کسری را به صورت آشکار یا پنهان و یا به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم با خلق پول پرقدرت تهاتر می‌کند. لذا پس از جریان یافتن این پول پرقدرت توسط دولت در جامعه، مکانیزم تورم‌زایی ناشی از آن شکل خواهد گرفت.

اثرناترازی انرژی:
از زاویه دیگری، برخی از کارشناسان موضوعاتی چون ناترازی انرژی و ارزان فروشی بنزین، برق و گاز را در داخل کشور عاملی برای گسترده بودن هزینه‌های دولت می‌دانند و این هزینه‌ها را به عنوان یارانه در حال توزیع توسط دولت تعریف می‌کنندو ابراز می‌دارند که چون این یارانه‌های گسترده توسط دولت توزیع می‌گردد، لذا مشمول کسری بودجه می‌شود. این کسری بودجه از طریق بانک مرکزی و خلق پول تأمین می‌گردد و عاملی برای تورم خواهد بود.

اقتصاد دستوری و قیمت‌گذاری دولتی:
موضوع مهم دیگری که سعی دارد تا تورم در قیمت کالاهای تولیدی را تشریح و تبیین نماید، دخالت بی موارد و گسترده دولت در همه امور اقتصادی و بازارهاست که عاملی برای تخصیص غیر بهینه، شکل‌گیری رانت، عدم امکان عرضه روانِ محصولات به بازار و یا قیمت‌گذاری‌ها و تخصیص سهمیه‌هایی که نتیجه‌ای جز افزایش هزینه‌های تولید، کاهش فرصت‌های رقابتی، وقفه در عرضه، افزایش رانت آشکار و پنهان، تحریک تورمی تقاضا و افزایش سطح قیمت محصولات در بازارها را نداشته است. از این دست می‌توان قیمت‌گذاری بسیاری از محصولات، یا تخصیص ارزهای نیمایی و... بسیاری از کالاهای وارداتی که پس از وارد شدن همچنان به همان قیمت بازار آزاد فروخته می‌شوند. بنا بر این می‌توان بخشی از تورم شکل گرفته را نیز ناشی از این حوزه دانست.

اثر ناترازی‌های تولیدی:
دیدگاه بعدی مبتنی بر ناترازی است. این ناترازی‌ها به علت‌های ساختاری، مدیریتی و نظام گزینش شایستگان قانونگذاری و مدیریتی، در بخش‌های خصوصی، خصولتی و دولتی شکل گرفته و عامل ناکارآمدی در تولید، دخالت آشکار در فرایندهای تخصیص منابع، تخصیص غیر بهینه منابع و عوامل تولید و نیز ایجاد هزینه‌های مازاد بسیار برای تولید، بازار کار، زیست شرافتمندانه شهروندان و نیز محیط زیست بوده و شده است.. لذا بر اساس این چارچوب تحلیلی، به علت دخالت‌های نامناسب و غلط دولت در سیستم‌های اقتصادی و اجتماعی، عملاً فعالیت بخش‌های اساسی تولید در اقتصاد ایران مشمول زیان شده و ناترازی در تولید محصول ایجاد می‌گردد.
این ناترازی و زیان انباشته در شرکت‌های بزرگ، در کنار ضرورت تداوم تولید و سیاست حمایت از تولید با هر شرطی از بالا، عاملی خواهد بود که بانک‌ها (که خودشان از بنگاه‌های بزرگ ناتراز هستند) مجبور شوند که طبق دستور به این بنگاه‌های ناتراز و زیان ده، همواره سرمایه در گردش تزریق نمایند.
تزریق سرمایه در گردش از طریق بانک‌های تجاری به این بنگاه‌های ناتراز، عملاً ناترازی را از سیستم‌های تولیدی به بانک‌های تجاری منتقل می‌کند. بانک‌های تجاری نیز با یک سیستم مداخله گر بالادستی این ناترازی در ترازنامه خود را از طریق اضافه برداشت از منابع بانک مرکزی و تبدیل آن به خلق پول جبران می‌کنند. لذا مجدد این ناترازی نیز به تورم تبدیل خواهد شد.

مصرف بنزین به ۱۴۰ میلیون لیتر رسید

مدیرعامل شرکت پخش فرآورده‌های نفتی گفت: مصرف بنزین در روز شنبه (سوم شهریورماه) به ۱۴۰ میلیون لیتر رسیده است. جعفر سالاری‌نسب، در ادامه با اشاره به اینکه میزان فرآورده نفتی موردنیاز در مرزها برای بازگشت زائران تأمین شده است، اظهار کرد: فرآورده موردنیاز در مرزها در حال تأمین است و مشکلی در سوخت‌رسانی به این مناطق وجود ندارد کارت‌های آزاد برای اتوبوس‌های عبوری برای مرزهای باشماق و ریمدان در نظر گرفته شده است. به گفته سالاری‌نسب، برای رفاه حال زائران کارت‌های اضطراری در جایگاه‌های سوخت افزایش پیدا کرده است. وی با اشاره به اینکه برای تأمین سوخت موردنیاز موکب‌های اربعین حسینی هماهنگی‌های لازم انجام شده است، تصریح کرد: علاوه بر آن ۲۰ جایگاه سیار عرضه سوخت در پایانه‌های مرزی مهران، چذابه و شلمچه و ۱۷ دستگاه سوخت‌رسان سیار عرضه بنزین در مرزهای استان‌های کرمانشاه، ایلام، خوزستان و کردستان مستقر شده است. سالاری‌نسب با اشاره به اینکه سوخت بنزین و گازوئیل برای ایام اربعین تأمین شده است، خاطرنشان کرد: تأمین بنزین و گازوئیل مورد نیاز مناطق مرزی ۱۰ درصد افزایش داشته است. وی در پاسخ به این سوال که با توجه به تعطیلات هفته آینده پیش بینی می‌کنید مصرف بنزین روند صعودی داشته باشد، به خبرگزاری مهر گفت: اکنون در زمان پیک مصرف قرار داریم و به نظر نمی‌رسد مصرف بنزین از ۱۴۰ میلیون لیتر در روز فراتر رود.

 

رشد 138 درصد صادرات ایران به اتحادیه اوراسیا

رییس کل سازمان توسعه تجارت ایران ضمن اشاره به برگزاری «نشست بزرگ تجاری ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا» در 9 تا 10 مهر در ایروان، جمهوری ارمنستان از حضور بیش از 300 شرکت ایرانی و پنج کشور عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا (روسیه، ارمنستان، بلاروس، قزاقستان و قرقیزستان) در این نشست خبر داد. مهدی ضیغمی، رئیس کل سازمان توسعه تجارت ایران با تاکید بر اهمیت برگزاری نشست بزرگ تجاری ایران و اوراسیا، گفت: به نظر می‌رسد پیش از اجرایی شدن موافقتنامه تجارت آزاد برگزاری نشست بزرگ تجاری ایران و اوراسیا، فرصت مغتنمی خواهد بود تا با استفاده از این امکان، زمینه لازم برای بهره‌مندی حداکثری فعالان اقتصادی کشورمان از این موافقتنامه را فراهم آوریم. رئیس کل سازمان توسعه تجارت ایران گفت‌وگوی بزرگ تجاری اوراسیا و ایران را به عنوان یک رویداد تجاری در چارچوب همایش اقتصادی سالانه اوراسیا 2024، دانست و افزود: این رویداد توسط کمیسیون اقتصادی اوراسیا و با همکاری شورای تجاری اتحادیه اقتصادی اوراسیا و نهادهای ذیربط از کشورهای آن اتحادیه و همکاری سازمان توسعه تجارت ایران برگزار می‌شود و شامل مجموعه‌ای از بحث‌ها و گفتگوهای کاربردی و باهدف تقویت و توسعه بیشتر همکاری‌های تجاری و اقتصادی دوجانبه بین کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا و ج. ا ایران است.

«تجارت» گزارش می‌دهد

گروه صنعت و تجارت: قطعی برق که مهمان تابستان هر ساله صنایع شده، اینبار زیان جبران ناپذیری به بخش کشاورزی وارد کرده و امر صادرات را تحت‌الشعاع قرار داده و قطعا نتیجه منفی آن با رشد قیمت در بازار همراه خواهد شد. محمد صالحی، رئیس هیئت مدیره انجمن پسته ایران، در گفتگویی که با تجارت‌نیوز داشته عنوان کرده است که درصد پوک شدن محصول پسته بسیار بیشتر از رقم اعلامی است و 20 درصد نشان‌دهنده حداقل میزان پوک شدن پسته است. در تابستان و در اوج گرما باید به درخت پسته آب برسد و قطعی‌های برق مانع از آن می‌شود. بنا به گفته او، روزانه پنج الی شش ساعت برق قطع می‌شود و این تنها محدود به شش ساعت نمی‌شود. در حال حاضر بسیاری از موتور پمپ‌ها سوخته‌اند و خراب شده‌اند. در اوج گرما، این خرابی‌ها به دنبال قطعی‌های برق رخ داده است. از سوی دیگر روند تعمیر آن‌ها، بر توقف تولید افزوده است. محصول پسته در بازه زمانی تعمیر این موتور پمپ‌ها، عمدتا می‌سوزد، چراکه تحمل گرما و بی‌آبی را ندارند. تا زمانی که این موتور پمپ‌ها تعمیر شوند و دوباره به چرخه بازگردند، پسته سر درخت یا می‌سوزد یا پوک می‌شود یا به نحوی دیگر خراب می‌شود. این مشکلات علنا به علت قطعی‌های برق پدید آمده است. وی با بیان اینکه فاصله موتورپمپ‌ها با باغ‌ها، عمدتا 15 الی 20 کیلومتر است، اظهار داشت: حال اگر قطعی برق منجر به خراب شدن این پمپ‌ها نشود، مشکل دیگری مانند هدررفت آب به وجود می‌آید. وقتی برق قطع شود، تا زمانی که دوباره این موتور پمپ‌ها روشن شود و به باغ‌ها برسد، هدررفت آب را شاهد هستیم. این موضوع نیز از پیامدهای قطعی برق است. وی در پاسخ به این سوال که تاثیر این قطعی‌ها بر بازار پسته چیست؟ توضیح داد: تاثیری که موضوع قطعی‌ها بر بازار پسته می‌گذارد در شرایط حاضر قابل بررسی نیست.
عرضه و تقاضا بازار را تعیین می‌کند و میزان محصول تولیدی و خریداران در دنیا در این زمینه تعیین‌کننده هستند. این موضوع بر تولید پسته اثر مستقیم داشته است نه بازار. اما به هر حال کاهش تولید در پی قطعی‌های برق رخ داده است. سال گذشته حداقل 40 هزار تن پسته خراب شد. اگر اوضاع به همین منوال ادامه پیدا کند، این رقم تکرار خواهد شد و چه بسا ممکن است افزایش پیدا کند.قطعی برق در حالی منجر به خراب شدن 40 هزار تن پسته شد که پیش از این ذبیح‌الله اعظمی سارودیی، سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی گفته بود امسال قول داده شده کشاورزی از قطعی برق خارج شود و مجلس نسبت به آن کوتاه نخواهد آمد و
حاضر نمی‌شود با قطع برق، امنیت غذای مردم
به خطر افتد.
در همین زمینه، فعالان کشاورزی عنوان می‌کنند، در فصل برداشت پسته و چند روز قبل از زمان برداشت که پسته نیاز به آبیاری دارد، برق چاه‌های کشاورزی را قطع کردند که منجر به پوک شدن بخش زیادی از پسته کشاورزان شد. گفته می‌شود در حال حاضر نیز در مناطقی مانند شهرستان انار که امسال محصول خوبی داشتند یا شهرستان زرند و بسیاری مناطق دیگر، بین 20 تا 40 درصد محصول به دلیل قطع برق دچار پوکی شده است؛ اما اگر قطع برق اتفاق نمی‌افتاد و آبیاری به‌موقع انجام می‌شد شاید میزان پوکی محصول امسال بین 10 تا 15 درصد بود.
رشد 213 درصدی صادرات پسته متوقف می‌شود؟
انتشار خبر، خرابی 40 هزار تن پسته در حالی منتشر شد که به تازگی آمار امیدوارکننده‌ای از میزان صادرات پسته منتشر شده است. اما این اتفاق در صنعت کشاورزی، قطعا تاثیر بسیار زیادی در افزایش قیمت پسته در بازار داخلی و کاهش صادرات خواهد داشت. بنا به آماری که از سوی گمرک ایران منتشر شده است، صادرات پسته کشور در ۵ ماهه نخست سال جاری با رشد ۲۱۳ درصدی به ۳۵۲ میلیون دلار رسید. بر اساس این آمار، میزان وزنی صادرات انواع پسته در این مدت 36 هزار تن بوده است که 122 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش نشان می‌دهد. این گزارش در خصوص عمده‌ترین پسته‌های صادر شده در 5 ماه سال 1403 می‌افزاید: صادرات پسته با پوست تازه یا خشک با 245 میلیون دلار، مغز پسته تازه یا خشک با 103 میلیون دلار و خلال مغز پسته تازه یا خشک با 3.3 میلیون دلار بیشترین میزان صادرات را در بین محصولات صادراتی انواع پسته به خود اختصاص دادند. از طرف دیگر محمدرضا ترابی، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق کرمان خبر می‌دهد، برخی شرکت‌ها برای تامین ارز واردات دست به صادرات پسته به زیر قیمت زدند. او می‌گوید: صادرات پسته و فروش زیرقیمت آن ضمن تخریب بازار، به کشاورزان و صنعت پسته آسیب وارد کرده است. رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق کرمان تاکید می‌کند که صادرکنندگان جدید پسته نیازی به پول پسته ندارند و صرفا آن را برای تامین ارز تجهیزات خود به هر قیمتی صادر می‌کنند. فعالان بخش کشاورزی عنوان می‌کنند که ناترازی برق منجر به این شده تا بخش صنعت و کشاورزی در ساعت‌هایی از شبانه روز دچار خاموشی شوند. صاحبان صنایع این کسری را با فعالیت شبانه و شیفت شب جبران می‌کنند؛ اما کشاورزان چنین فرصتی ندارند زیرا کشاورزان امکان فعالیت در تاریکی شب در باغات و زمین‌های کشاورزی ندارند. در همین زمینه نیز عطاالله هاشمی، عضو شورای قیمت گذاری و اتخاذ سیاست‌های حمایتی محصولات اساسی کشاورزی عنوان کرده است که وزارت نیرو برای قطعی برق باید به کشاورزی خسارت پرداخت کند.

قطعی برق، واحدهای تولیدی سودده را زیان‌ده ساخت
در همین زمینه نیز جعفر قادری، نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه قطع برق صنایع باعث شده که میزان تولید واحدهایی مانند سیمان، فولاد و آلومینیوم کاهش یابد، گفت: این کاهش تولید به افزایش قیمت ها در بازار منجر شده است. او با اشاره به راهکارهای جلوگیری از خاموشی‌ها به دلیل افزیش مصرف برق گفت: قطع برق مشکلاتی را برای مردم و همچنین بخش خصوصی ایجاد کرده است که باید مانع از آن شد. متاسفانه قطعی برق در بخش‌های مختلف از جمله تامین آب و بخش ارتباطات تاثیرگذار بوده است. همچنین این معضلات باعث افزایش قیمت‌ها در برخی محصولات و تولیدات شده است و مشکلاتی را هم برای مردم و هم بخش خصوصی ایجاد کرده است. این نماینده مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه قطعی برق باعث شده تا اغلب واحدهای تولیدی که در سال‌های گذشته سودده بوده‌اند، به دلیل اعمال خاموشی‌ها و قطع برق با زیان‌های هنگفتی مواجه شوند، بیان کرد: حتی برخی از آنها در شرایط سخت و بحرانی قرار گرفته‌اند که باید تلاش کنیم در تابستان آینده با ساخت و تکمیل نیروگاه‌های خورشیدی و تبدیل نیروگاه های حرارتی به سیکل ترکیبی از تکرار این شرایط جلوگیری کنیم.

فایننشال‌تایمز تحلیل کرد؛

یک نشریه انگلیسی در تحلیلی به بررسی نتیجه جنگی احتمالی بین حزب‌الله لبنان و رژیم صهیونیستی پرداخت. ساعاتی پس از مرحله اول عملیات حزب‌الله لبنان در واکنش به ترور «فواد شکر» فرمانده ارشد مقاومت که در آن، مقاومت لبنان با شلیک ۳۴۰ راکت کاتیوشا و ده‌ها پهپاد پایگاه‌های مهم اسرائیل در سرزمین‌های اشغالی را آماج حملات خود قرار داد، یک نشریه انگلیسی در گزارشی تحلیلی به چشم‌انداز جنگ احتمالی بین رژیم صهیونیستی و مقاومت لبنان پرداخت.
فایننشال تایمز در ابتدای تحلیل خود با اشاره به جنگ ۳۳ روزه در سال ۲۰۰۶ و ادعای رژیم صهیونیستی پیرامون «عقب گرداندن لبنان به ۲۰ سال قبل» و شکست این رژیم در دستیابی به هدف خود در این جنگ نوشت: «شرایط کنونی با سال ۲۰۰۶ بسیار متفاوت است. حتی در سال ۲۰۰۶، نیروهای حزب‌الله سرنگون نشدند، بلکه صرفا مجروح، به قوت خویش باقی ماندند.» این روزنامه همچنین نوشت: «ترور مقامات ارشد حزب‌الله و حماس به‌شدت گرفتن نگرانی‌ها پیرامون وقوع جنگی تمام‌عیار بین حزب الله و اسرائیل دامن زده است. این جنگ، پیشرفته‌ترین نیروی نظامی خاورمیانه را در برابر قدرتمندترین قوای نظامی غیردولتی در جهان قرار خواهد داد.» این نشریه انگلیسی در ادامه تحلیل خود، به قدرت گرفتن هرچه بیشتر حزب‌الله لبنان در چندین سال اخیر پس از پایان یافتن جنگ ۳۳ روزه اذعان کرد و نوشت: «شرایط خاورمیانه و توانمندی‌های اسرائیل و حزب‌الله از سال ۲۰۰۶ تاکنون، دستخوش تغییرات بسیار شده‌اند. در صورت وقوع جنگ، این جنگ بین حزب الله و اسرائیل نخواهد بود، بلکه همه اعضای محور مقاومت، انصارالله یمن، مقاومت عراق و سوریه و حماس در سراسر خاورمیانه را در بر خواهد گرفت.» «صنم وکیل» معاون برنامه خاورمیانه و شمال آفریقا در «چتم هاوس» نیز در همین راستا به فایننشال تایمز گفت: «محور مقاومت با اجرای عملیات و هماهنگی‌های فراملی، به این معنی که جنگ به یک جغرافیای خاص محدود نمی‌شود و خاورمیانه را تحت تأثیر قرار می‌دهد، علیه اسرائیل و در حمایت از حزب‌الله وارد جنگ خواهند شد.» این نشریه انگلیسی در بخش دیگری از مطلب خود نوشت: «بر اساس استانداردهای ناتو، اسرائیل از یکی از پیشرفته‌ترین ارتش‌های دنیا برخوردار است. اما این ارتش در ۱۰ ماه اخیر، در غزه و علیه حماس، گروهی بسیار ضعیف‌تر از حزب‌الله در حال جنگ و پیکار بوده است؛ از طرفی، به گفته کارشناسان، حزب‌الله لبنان از ۴۰ هزار نیروی مبارز ماهر، زرادخانه‌ای بسیار پیشرفته‌تر از حماس برخوردار است و می‌تواند بسیار بهتر از حماس در مقابل اسرائیل ایستادگی کند.» اندیشکده «مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی» مستقر در ایالات متحده تخمین می‌زند که حزب‌الله بین ۱۲۰ هزار تا ۲۰۰ هزار پرتابه از جمله موشک‌های هدایت شونده دقیق و پهپادهای مسلح و همچنین موشک‌های ضد تانک و ضد هوایی برخوردار است؛ به‌طوری‌که مقاومت لبنان می‌تواند سراسر اراضی اشغالی را آماج حملات خود قرار دهد و هیچ هدف راهبردی، شهر یا منطقه‌ای امن نخواهد بود. فایننشال‌تایمز در ادامه تحلیل خود به تبادل آتش بین حزب‌الله و رژیم صهیونیستی از ۱۵ مهر ۱۴۰۲ اشاره کرد و نوشت: «حزب‌الله لبنان حتی موفق به ارسال پهپادهای تجسسی به اعماق اسرائیل شده؛ به‌طوری‌که این پهپاد از همه حلقه‌های پدافندی اسرائیل عبور و از مراکز نظامی حساس آن تصویربرداری کرده است. این گروه همچنین با استفاده از موشک‌های زمین به هوا در ماه ژوئن، جنگنده‌های اسرائیلی را وادار به عقب‌نشینی کرده است.» «قاسم کثیر» تحلیلگر لبنانی نیز به فایننشال‌تایمز گفت حزب‌الله از ماه اکتبر فقط حدود ۵۰۰۰ موشک از انبار خود استفاده کرده است و در عین حال بسیاری از پیشرفته‌ترین پرتابه‌های خود از جمله تسلیحات دوربرد استفاده نکرده است. به تخمین این تحلیلگر، از هفتم اکتبر (۱۵ مهر ۱۴۰۲) تاکنون، فقط از ۱۰ درصد از ظرفیت نظامی، لجستیکی و پرسنلی حزب‌الله استفاده کرده است. به گفته مقاومت لبنان، این جنبش بیش از ۱۰۰ هزار مبارز دارد و به اذعان فایننشال‌تایمز، مبارزان حزب‌الله به دلیل تجارب قبلی خود، بسیار باتجربه و زبده هستند. البته، این نشریه انگلیسی در ادامه به تغییرات صورت گرفته در اراضی اشغالی از سال ۲۰۰۶ تاکنون اشاره کرد و نوشت رژیم صهیونیستی بزرگترین دریافت کننده کمک‌های خارجی ایالات متحده در جهان است که بیشتر در قالب کمک‌های نظامی ارائه می شود. این این به آن معناست که رژیم صهیونیستی به پیشرفته‌ترین تسلیحات آمریکایی از جمله جنگنده‌های «اف-۳۵» دسترسی دارد. از شروع جنگ غزه تاکنون، واشنگتن بیش از ۱۲.۵ میلیارد دلار کمک نظامی به تل‌آویو ارائه کرده است. در ادامه این مطلب، «ست جنز» معاون ارشد اندیشکده «مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی» گفت: «درباره چه نوع جنگی صحبت می‌کنیم؟ در صورت حمله زمینی اسرائیل به لبنان، شرایط بسیار متفاوت خواهد بود. در چنین شرایطی، حزب‌الله به شرایط میدان آگاه و در نبردی تدافعی شرکت خواهد کرد که برای اسرائیل دشوار خواهد بود.» او همچنین با اشاره به سامانه‌های پدافندی رژیم صهیونیستی از جمبه «گنبد آهنین» گفت: «این پدافند می‌تواند تحت فشار قرار گیرد و نابود شود.

رئیس جمهور پزشکیان با تشکر از عملکرد صندوق توسعه ملی، بر تمدید این مسیر تاکید کردند

غضنفری نوشت: پنجشنبه گذشته بنا به یک قرار قبلی، فرصتی دست داد تا ساعتی با آقای دکتر پزشکیان ملاقات داشته باشم.
‏ در این جلسه ضمن خدا قوت به ایشان به خاطر اخذ رای اعتماد مجلس برای کابینه ، گزارشی از روند جدید صندوق توسعه ملی در ۳ سال اخیر را ارائه و در ادامه، برخی از مشکلات حکمرانی صندوق توسعه ملی را مطرح نمودم.
‏رئیس جمهور محترم با تشکر از عملکرد صندوق، بر تمدید این مسیر تاکید داشتند و ضمن همسو دانستن آن با نگاه توسعه‌ای دولت چهاردهم، در مورد حل پاره‌ای از مشکلات، قول مساعد دادند. ‏در پایان نیز درباره برخی راهکارها برای انتخاب یک مدل توسعه ملی موثر، گفتگو شد که با توجه به نگاه توسعه-محوری ایشان، به انجام بهبودهای بیشتری در حکمرانی کشور امیدوارم.