اخبار کوتاه

«تجارت» چشم‌انداز سیاست خارجی دولت چهاردهم در تعامل با غرب و شرق را بررسی کرد

ماموریت دشوار عراقچی برای حفظ موازنه در دیپلماسی

گروه سیاسی: تحولات چند سال گذشته از این واقعیت بزرگ حکایت دارد که برای جامعه ایرانی، سیاست خارجی معنایی فراتر از مناسبات سیاسی با کشورهای خارجی دارد. برای ایرانیان سیاست خارجی و دیپلماسی در تاروپود زندگی‌شان معنا پیدا می‌کند. تحولات سال‌های گذشته نشان داده که چگونه سیاست خارجی می‌تواند بر کوچک‌ترین تا بزرگ‌ترین ابعاد زندگی افراد اثرگذار باشد. به گزارش «تجارت»، تردیدی وجود ندارد که همه چیز سیاست خارجی نبوده و نیست، بلکه مدیریت و سیاست‌گذاری داخلی نیز نقشی پر رنگ را در اداره امور کشور دارند. اما نکته‌ای که طی سال‌های گذشته در جامعه ایرانی از سوی ناظران سیاسی و اقتصادی مورد تایید قرار گرفته این است که سیاست خارجی بیش از آن‌چه که باید و شاید، بر اقتصاد و جامعه ایرانی اثر می‌گذارد. به روایتی شفاف‌تر بسیاری از ناظران بر این باور هستند که مشکلات داخل کشور رفع و رجوع نخواهد شد، مگر اینکه در عرصه سیاست خارجی گشایش‌ها و تحرکاتی ویژه صورت بگیرد.

دو گفتمان متمایز در عرصه سیاست خارجی
زندگی جامعه ایرانی تحت شرایط تحریمی به یکی از واقعیات زندگی ایرانیان طی چند دهه اخیر تبدیل شده است. زیستن در وضعیت تحریی در مقام یک صورت مساله برای دولت‌های مختلف ایرانی مطرح بوده است. این‌که تحریم‌ها به عنوان یکی واقعیت وجود دارند و باید در مواجهه با آن سیاست‌گذاری کرد و انتخاب کرد. در چند دهه گذشته دو رویکرد اساسی در زمینه تحریم‌ها حاکم بوده است. یک رویکرد بر این باور است که تحریم‌های آمریکا و اروپا علیه ایران آسیبی بزرگ بوده و سیاست‌گذاری در داخل کشور بسیار دشوار می‌کند. از نگاه این گروه، تحریم‌ها از یک سو، هزینه‌ حکمرانی را افزایش می‌دهد و از سوی دیگر، در سطوح کلان و ریز جامعه برای معیشت و زندگی عمومی شهروندان آسیب وارد می‌کند. از نگاه این گروه باید ایران رویکرد تعامل و توافق –نه تسلیم- را در برابر غرب در پیش بگیرد. تحریم‌ها باید رفع شوند و ایران به عنوان یک بازیگر مهم وارد اقتصاد جهانی شود. از نگاه این گروه زندگی تحت شرایط تحریم، سالانه میلیاردها دلار به اقتصاد کشور آسیب وارد می‌کند و در بلندمدت کشور را با بحران‌های بزرگ مواجه خواهد کرد. بر خلاف گروه نخست، گروه دیگر بر این بارو هستند که بیش از آن‌چه که واقعا وجود دارد به تحریم‌ها و مساله تعامل با غرب اهمیت داده می‌شود. از دیدگاه آن‌ها تحریم‌ها نه تنها مانعی برای مدیریت درست کشور نیست، بلکه می‌تواند دریچه‌ای از فرصت‌های جدید را پیش روی کشور قرار بدهد. از نگاه آن‌ها جهان را نباید در غرب و تحریم‌هایش خلاصه کرد؛ بلکه باید با یافتن فرصت‌های جدید در دیگر نواحی جهان سیاست خارجی را تنظیم کرد. از نگاه این گروه ایران باید با فاصله گرفتن از غرب به سمت گسترش روابط با شرق، آفریقا و آمریکای جنوبی گرایش پیدا کند. دسته تندرو در درون این گفتمان حتی تحریم را کاغذ پاره ارزیابی و نشست و گفتگو با غرب را در مقام خیانت به کشور و منافع کلی ارزیابی می‌کنند. هر دو این رویکردها در سال‌های گذشته در دولت‌های مختلف تجلی پیدا کرده‌اند. دولت‌های سید محمد خاتمی و حسن روحانی بر مبنای رویکرد تعامل با غرب و تحریم‌گریزی سیاست‌گذاری کرده‌اند. دولت‌های محمود احمدی‌نژاد و شهید شید ابراهیم رئیسی نیز بر مبنای رویکرد دوم سیاست‌گذاری کرده‌اند. در عرصه عینی نیز این‌ که هر یک از این دو رویکرد در پیش گرفته شود، بر معیشت و زندگی یارانیان نقشی بی‌بدیل داشته است. حال برای دولت مسعود پزشکیان و سید عباش عراقچی که با طرح شعار وفاق ملی روی کار آمده‌اند مساله مهم این است که ایران چه رویکردی را در قبال غرب و شرق در پیش بگیرد؟

دولت پزشکیان و انتخاب میان شرق و غرب
از نظر خاستگاه گفتمانی، دولت مسعود پزشکیان را می‌توان متعلق به رویکرد نخست، یعنی طرفدار تعامل و توافق با غرب ارزیابی کرد اما در عرصه واقعیات میدانی باید به این موضوع توجه داشت که تحولات سیاست در نظام و اقتصاد سیاسی بین‌الملل با سال‌های گذشته تفاوت محسوس و چشم‌گیری داشته و دارد. طی چند هفته گذشته مقام‌های مسئول دولت چهاردهم بارها از راهبرد تعامل با جامعه جهانی و تنش‌زدایی با بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای سخن به میان آورده‌اند تا امیدها برای توافق با غرب و حل مشکلات مرتبط با برنامه هسته‌ای و متعاقب آن اقتصاد کشور افزایش پیدا کند.
پزشکیان تاکید کرده که سیاست ما صلح و دوستی، پرهیز از تنش و درگیری و تعامل و گسترش روابط با همه کشورهای دنیا است. همچنین، سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان در گفت وگو با همتای ژاپنی خود گفته بود، سیاست جدید ایران گسترش روابط با همه دنیا به ویژه شرق آسیا است. همزمان با این موضوعات عراقچی از ضرورت امضای توافق جدید با آمریکا سخن به میان آورده است. مجموع این اظهارات بدین معنا است که به طور حتم دولت جدید به مراتب از دولت سیزدهم اهتمام بیشتری به تنش‌زدایی با غرب و حل مساله هسته‌ای نشان خواهد داد. اما باید توجه داشت که این رویکرد را نباید تحت عنوان غرب‌گرایی در سیاست خارجی کشورمان مورد تلقی قرار داد. با توجه به پیشرفت‌های سیاست خارجی کشورمان در عرصه ایجاد مناسبات استراتژیک با قدرت‌های شرقی می‌توان این چشم‌انداز را مطرح کرد که احتمال دولت چهاردهم، اصل خروج از نگاه ایدئولوژیک را در روابط با غرب و شرق مدنظر قرار می‌دهد.

برش مطبوعاتی

سرمقاله

ضرورت رفع ناترازی بودجه ای

سید مرتضی افقه
استاد اقتصاد

تیم اقتصادی دولت، تنها وزیر اقتصاد و رئیس بانک مرکزی و رئیس سازمان برنامه و بودجه نیست. این افراد تنظیم‌کننده سیاست‌های پولی و مالی هستند اما اصل اقتصاد، به میزان تولید کشور باز می‌گردد. بنابراین وزارت اقتصاد شامل تولید، بازرگانی، کشاورزی، نفت و ... است و این مجموعه‌ها در کنار هم اقتصاد را تشکیل می‌دهند.تورم شامل دو حوزه عرضه و تقاضا است. مشکل تورم این است که اقتصادخوانده‌های ما بر اساس کتب آکادمیک عمل می‌کنند که در این کتب نوشته شده است، سیاست‌های پولی و مالی انقباضی منجر به کاهش تورم می‌شود. به این معنا که پول را از جیب مردم می‌کشند تا میزان تقاضا در بازار کاهش پیدا کند. از طرفی بانک مرکزی سیاست پولی اعمال می‌کند و بخشنامه ارسال می‌شود تا وام کمتری ارائه و در نتیجه پول کمتری هزینه شود. از طرف دیگر وزارت اقتصاد، مالیات را افزایش می‌دهد که باز هم پول در جیب مردم کاهش پیدا می‌کند. از نظر من مشکل تورم از سوی عرضه است. بنا به دلایلی تولید در کشور کاهش یافته است. در هر صورت تقاضا کم نیست اما به صورت معمول عرضه یا تولید مشکل‌دار است. دولت برای کاهش تورم دو کار می‌تواند انجام دهد. در ابتدا باید به دنبال حذف تحریم‌ها باشد تا بخشی از مساله تولید که به دلیل تحریم کاهش یافته، حل شود که البته این راه حل زمانبر است. بخش عمده‌ای از صنایع و حتی کشاورزی، نیاز به کالاهای واسطه‌ای وارداتی دارند و با توجه به تحریم، تولید کاهش پیدا کرده است. از سویی دولت می‌تواند تمرکز خود را بر حل مشکلات داخلی بگذارد. در داخل کشور انبوهی از مسائل وجود دارد که در نهایت منجر به کاهش تولید تا میزان ۵۰ درصد کمتر از ظرفیت بنگاه‌های اقتصادی شده است که در شهرک‌های صنعتی نیز مشهود است. سوء مدیریت‌ها در داخل و... از علل داخلی کاهش تولید و موانع کسب و کار است. با توجه به اینکه امکان حل شدن مساله تحریم در کوتاه‌مدت وجود ندارد بنابراین دولت باید بر حل مشکلات و موانع کسب و کار که ریشه داخلی دارند، تمرکز کند. دولت باید بر کاهش هزینه‌های خود تمرکز کند بجای اینکه به دنبال درآمد جدید باشد به دنبال کاهش هزینه برود. انبوهی از ردیف‌های هزینه‌ای وجود دارد که در سال‌هایی که درآمد نفتی داشتیم، افرادی بر بودجه تحمیل کرده‌ بودند. در حالی که این هزینه‌ها هیچ کمکی به تولید، رفاه مردم، کاهش تورم و دولت نمی‌کنند. دولت باید سعی کند تمرکز خود را بر این بگذارد که هزینه‌های اضافی و موازی را کاهش دهد. زمانی که کسری بودجه کاهش پیدا کند، دولت دیگر مجبور نیست سراغ بانک مرکزی و اوراق بهادار برود و از این طریق تورم کنترل می‌شود.

برش مطبوعاتی

یادداشت

تصمیم سخت اروپا در جنگ اوکراین

مرتضی مکی
کارشناس مسائل اروپا

اظــهار نظـــرهای متفاوتی که از سوی مقام‌های آمریکا، اروپا و ناتو در خصوص کمک‌های نظامی بیشتر به اوکراین بیان می‌شود، ریشه در نگرانی اتحادیه اروپا از واکنش روسیه دارد. زمانی که عملیات زمینی ارتش اوکراین در کورسک انجام شد عملاً شاهد آن بودیم که موضع اروپایی‌ها متزلزل شد. اتحادیه اروپا اعلام کرده بود که حمله مستقیم به خاک روسیه خط قرمز آنها به شمار می‌رود اما این موضوع حالا به نوعی از سوی اوکراین نقض شده و قاره سبز نگران آن است که دامنه جنگ به کشورهای اروپایی کشیده شود؛ چراکه روسیه طی هفته‌های گذشته بارها اعلام کرده که مسبب این حملات ناتو و به صورت کلی کشورهای غربی هستند که نشان از تند شدن موضع روسیه علیه اروپا و آمریکا دارد. بر همین اساس آن ها نگران هستند که وضعیت از سوی مسکو تشدید شود و به همین دلیل معتقدم که اوکراین هم به نوعی می‌خواهد این کمک‌ها قطع نشود. بدون شک منازعه روسیه با غرب پس از ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ وارد شرایط جدیدی شده و وضعیت کنونی و به خصوص درگیری مذکور صرفاً به تحولات سال ۲۰۲۲ مربوط نمی‌شود و ریشه‌های قبلی دارد. در این راستا باید توجه شود که یک متغیر مهم در این میان وجود دارد و آن هم انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا است. واقعیت مسلم این است که روسیه و اوکراین و حتی اروپا هم چشمشان به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا دوخته شده است؛ چراکه اگر ترامپ وارد کاخ سفید شود به سرعت ممکن است اتفاقات دیگری رخ دهد و اگر هم کامالا هریس پیروز میدان انتخابات شود، ممکن است با مشکلاتی در کنگره آمریکا و به خصوص مجلس نمایندگان ایالات متحده روبه‌رو شود.
به همین جهت باید توجه شود که خروجی انتخابات ریاست‌جمهوری در آمریکا هم به صورت مستقیم بر پرونده اوکراین تاثیرگذار خواهد بود. این در حالیست که طرح جدید رئیس‌جمهوری اوکراین در مورد آتش‌بس و پایان جنگ با روسیه هم یک اقدام جدید برای بسته شدن دهان مخالفان غرب به حساب می‌آید ولی در کل معلوم نیست که خروجی و درونمایه این طرح چیست و حتی مشخص نیست که روسیه در خصوص این سناریوی زلنسکی چه واکنشی از خود نشان می‌دهد. این در حالیست که هنوز مساله حملات بیشتر اوکراین به خاک روسیه مطرح است و بسیاری اعتقاد دارند که در نهایت اوکراین با ادامه این حملات ممکن است که متضرر واقعی نبرد مذکور باشد؛ چراکه روسیه به هیچ وجه در برابر این اقدام‌های اوکراین کوتاه نخواهد آمد.

برش مطبوعاتی

«تجارت» بررسی می کند؛

مسیر خروج بورس از رکود

گروه اقتصاد کلان: بازار سرمایه طی حدود چهار سال اخیر با رکود عمیقی مواجه بوده است. این رکود عمدتا تحت تاثیر سیاست های انقباضی و نرخ بهره و شکاف شدید بین دلار نیما و آزاد رخ داده که مستقیما حاشیه سود شرکت ها را تحت تاثیر قرار داده است. این روند در ماه های گذشته و در گزارش های مالی شرکت های بزرگ نیز به وضوح دیده شد. حالا در این شرایط همگی منتظر هستند که ببینند راهکارهای دولت چهاردهم برای خروج بازار سرمایه از این رکود عمیق چیست؟ به گزارش تجارت، جریان معاملات روز چهارشنبه نمایی از امیدواری معامله‌گران و سرمایه‌گذاران به بازدهی مثبت بورس در هفته آتی دارد. در پایان معاملات روز چهارشنبه، دماسنج اصلی تالار شیشه‌ای با رشد 0.4 درصدی، معادل هشت هزار و 226 واحد از ارتفاع این شاخص، در سطح دو میلیون و 76 هزار و 253 واحدی قرار گرفت. رشد ارتفاع نماگر اصلی بازار سرمایه در حالی اتفاق افتاد که شاخص هم‌وزن به‌‌‌ عنوان نشان‌دهنده روند عمومی قیمت شرکت‌های کوچک و متوسط، عملکردی موازی به ثبت رساند و با رشد 0.51 درصدی (معادل سه هزار و 292 واحد) در پله 648 هزار واحدی قرار گرفت. تابلو بورس اوراق بهادار تهران، ارزش معاملات خرد (سهام، حق تقدم و صندوق‌های سهامی) را در روز چهارشنبه، بالغ بر دو هزار و 668 میلیارد تومان نشان می‌داد. این تابلو همچنین حجم معاملات روز چهارشنبه را 5.5 میلیارد برگه سهم نشان می‌دهد. از سوی دیگر، بررسی آمار مالکیت افراد حقیقی در این روز از ورود سرمایه آنها به بازار سهام حکایت دارد. شاخص ورود و خروج سرمایه در پایان معاملات روز چهارشنبه بورس از ورود 158.6 میلیارد تومانی پول حقیقی به سهام، حق تقدم و صندوق‌های سهامی خبر می‌دهد. جریان معاملات در بورس تهران در آخرین روز هفته پیشین، به گونه‌ای پیش رفت که سه چهارم تابلوهای بورسی قامت سبز به خود گرفتند. ارزش معاملات خرد اما همچنان در کریدور دو هزار و 500 میلیارد تومانی باقی ماند. افزایش تقاضا و برتری قدرت خریداران در آخرین روز هفته، نشان از امید زیاد سرمایه‌گذاران و اهالی تالار شیشه‌ای به آغاز مثبت هفته پیش رو دارد. در حال حاضر ترکیب محدودیت دو درصدی دامنه نوسان در کنار پمپاژ اخبار مبنتی حمایت‌های بانکی از بازار سرمایه، توانسته نقشه بازار را به رنگ سبز نگه دارد. در راستای پیش بینی بورس در روزهای آتی کارشناسان معتقدند تارگت حرکت صعودی جاری بازار، ارتفاع دو میلیون و 300 هزار واحدی شاخص کل است. بنابراین می‌توان انتظار داشت در روز شنبه جریان معاملات به سمت تقاضا سنگینی کند. عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد، در مصاحبه‌ای از اهمیت بازار سرمایه گفت. این موضوع سطح تقاضا را در بازار سهام افزایش داد و موجب رشد حدود 22 هزار واحدی شاخص کل شد. معاملات دیروز سهام در جهت کندل معاملاتی روز گذشته بسته شد و در پایان بورس امروز، شاخص کل با رشد 22 هزار و 383 واحدی که معادل 1.08 درصد این شاخص است، روبه‌رو شد. بر این اساس شاخص کل در پایان معاملات دیروز در سطح دو میلیون و 98 هزار واحدی ایستاد. در طرف دیگر، قیمت معاملات سهم‌های کوچک بازار سهام نیز افزایش یافته است؛ به طوری که شاخص هم‌وزن بازار در پایان بورس دیروز پنج هزار و 777 واحد که معادل 0.89 درصد این شاخص است، افزایش ارتفاع داد و به سطح 654 هزار واحد رسید. گفتنی است تابلو بورس اوراق بهادار تهران در روز جاری، حجم معاملات را 4.9 میلیارد برگه سهم و ارزش معاملات خرد (سهام، حق تقدم و صندوق‌های سهامی) را دو هزار و 685 میلیارد تومان نشان می‌دهد.

ورود و خروج پول حقیقی
تراز پول حقیقی در سهام، مانند روز معاملاتی چهارشنبه، دیروز مثبت بود. به طوری که در پایان بورس دیروز حدود 840 میلیارد تومان پول حقیقی به بازار سهام تزریق شده است. موضوع دیگری که باید عنوان کرد اینکه تا لحظه تنظیم این گزارش حدود 63 میلیارد تومان پول حقیقی از صندوق‌های درآمد ثابت خارج شده است. وزیر اقتصاد در روزهای اخیر قول داده با سیاست های ضد بورس مقابله می کند. به همین دلیل بورس به صف خرید رسید تا نشان دهند که منتظر اقدامات جدی و عملی وزیر اقتصاد است.
اما عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد اعلام کرد که دربرابر تصمیماتی که منجر به آسیب به بورس می شود خواهد ایستاد. همین موضوع به سیگنالی برای مثبت شدن بازار سهام شد. با توجه به اینکه بورس این دوره بعد از یک دوره رکود طولانی به کف قیمت رسیده است و ارزش دلاری آن به حدود ۱۲۰ میلیارد دلار رسیده است هر تصمیم مثبتی می تواند یک سیگنال مثبت برای بورس باشد. با این حال هنوز بازار سهام با چالش هایی مواجه است و وزیر اقتصاد باید نرخ سود اوراق و رقابت بانک ها برای جذب سپرده با نرخ های بالاتر را اصلاح کند تا نخستین گام برای رشد پایدار بورس برداشته شود. در غیر اینصورت هیجانات ناشی از سخنان وزیر اقتصاد موقتی خواهد بود و بار دیگر بورس به روند قبلی برمیگردد. فرآیند واریز مبالغ حمایتی به صندوق توسعه از سوی بانک ها بعد از دیدار وزیر اقتصاد با مدیران بانک های دولتی گویا اجرایی شده است. همین مساله منجر شد تا بازار سهام در حال حاضر به صف خرید برسد. این اقدام می تواند به بازگشت اعتماد به بورس کمک کند. ولی نباید فراموش کرد که رفع مداخله هایی از جنس قیمت گذاری دستوری و تاکتیک های اجرایی برای بهبود بازارها اهمیت بالایی دارد. صحبت های همتی در روزهای اخیر حکایت از این داد که اصلاحات اقتصادی به نفع بازار سهام ادامه خواهد داشت. هرچند این موضوع تنها به سیاست های وزارت اقتصاد بر نمی گردد، بلکه وزارت صنعت، وزارت نفت و ... نیز در این تصمیم گیری ها دخیل هستند. حالا باید منتظر ماند که سایر وزرای اقتصادی دولت چه اقداماتی در مسیر مدیریت نقدینگی خواهند داشت.
حسن کاظم زاده، کارشناس بازار سرمایه معتقد است که زمانی که همتی جانشین سیف شد؛ دو کار ساده انجام داد، بساط ۴۲۰۰ برای صادرکنندگان جمع شد. همچنین از رقابت مخرب بانک ها در پیشنهاد نرخ سود بالا با اقدام های نظارتی و عملیاتی جلوگیری کرد. اجرای این موارد می تواند سیگنال مثبتی را برای بازار سهام به وجود بیاورد کاظم زاده درباره سیاست های وزیر اقتصاد در دولت چهاردهم گفت: با توجه به اینکه زمانی که همتی جانشین سیف شد؛ دو کار ساده انجام داد، بساط ۴۲۰۰ برای صادرکنندگان جمع شد. همچنین از رقابت مخرب بانک ها در پیشنهاد نرخ سود بالا با اقدام های نظارتی و عملیاتی جلوگیری کرد. اجرای این موارد می تواند سیگنال مثبتی را برای بازار سهام به وجود بیاورد. او با نگاهی به روند بازار سهام افزود: پس از اوج بورس در مرداد ۹۷ روند مثبت تا اواخر سال ۹۸بد نبود و بورس بازده بسیار مطلوب نسبت به همه ی بازارها داده بود. دلار و رقابت بانک ها کنترل شده بود. با شروع کرونا اما اوضاع به هم ریخت، بورس حبابی شد، دلار شروع به رشد کرد و آن تجربه دو سه ماهه تلخ تشکیل حباب بوجود آمد. در شرایط فعلی نیز همین حرف هایی که به ظاهر ساده می آید در صورت اجرا می تواند بورس را تکان دهد. کاظم زاده تصریح کرد: امروز هم مشابه چهارشنبه تعداد نماد صف خرید رسیدند زیاد بود بازار فعلا با توجه به جو کاهش احتمال تقابل نظامی و همچنین جو حمایتی مثبت و صف خرید شده است. اما این صف های خرید چندان محکم نیستند و بسیاری منتظر عملکرد بازار در اولین عرضه های سنگین هستند. امروز بخش یا تمامی از صف خرید برخی نمادها عرضه شد و به همین دلیل ارزش معاملات خرد به ۱۸۰۰ میلیارد تومان رسید. نرخ دلار در بازار آزاد به کمتر از ۵۹ هزار تومان نیز نفوذ کرد. بعد از ترور هنیه این نرخ در بازار آزاد تجربه نشده بود. فشار عرضه در بازار تتر و نبود خریدار در آنجا در کنار خبر افتتاح تالار مبادلات ارز توافقی، باعث شده امیدواری به ثبات نرخ ارز آزاد افزایش یابد. این موضوع در کنار رشد نرخ ارز نیمایی یک سیگنال برای بازار سهام محسوب می شود. به طور قطع رویکرد اخیر وزیر اقتصاد در قبال بازار سهام نیز نشان می دهد که رشد نرخ ارز نیمایی ادامه پیدا می کند. در مقابل سیاست دولت چهاردهم در راستای کنترل تورم در مسیر افزایش تدریجی نرخ ارز نیمایی خواهد بود. چراکه از این طریق دولت می تواند شرکت های بیشتری را برای رفع تعهدات ارزی به خط کند. افزایش ورودی ارز به سامانه نیما منجر می شود عملا سیگنال تورمی نرخ ارز کنترل شود. در نتیجه دولت راحت تر می تواند قیمت کالاهای مصرفی را تنظیم کند. از طرف دیگر فروکش کردن هیجان خرید نیز باعث شده خریداران را فروشنده شوند در نتیجه نقدینگی بیشتری روانه بازار سهام خواهد شد. اگر قرار باشد متقاضی ارز وارداتی خارج از سهمیه ها بتواند از تالار ارز توافقی نیاز خود را تامین کند و صادرکننده ها هم بتوانند آنجا ارز صادراتی خود را عرضه کنند، عملا بخشی از عرضه و تقاضی مداوم بازار ارز به این تالار منتقل می شود. بنابراین تعادل در قیمت دلار آزاد نیز افزایش می یابد.

برش مطبوعاتی

وزیر اقتصاد:بدون رفع تاترازی بانک‌ها و کاهش کسری بودجه مهار تورم ممکن نیست

برنامه همتی برای بهبود اقتصاد ایران

وزیر امور اقتصادی و دارایی با تشریح چالش‌های موجود در اقتصاد برخی از برنامه‌های خود را برای بهبود وضعیت بازار سرمایه و همچنین اصلاح ساختار شبکه بانکی کشور و رفع ناترازی بانک‌ها ارائه داد. به گزارش ایسنا، عبدالناصر همتی با اشاره به چالش‌های اقتصادی موجود گفت: آنچه طبق بررسی‌ها انجام شده نشان از وجود نزدیک به ۱۴ چالش اقتصادی در کشور دارد که چند مورد آن بسیار مهم است. به علت کسری بودجه مداومی که در بیست سال اخیر شاهد آن بودیم و نشان از خرج بیشتر دولت نسبت به درآمد آن دارد و همچنین ناترازی سیستم بانکی که به همین کسری بودجه باز می‌گردد، امروز تورم‌های بالا را تجربه می‌کنیم. متعاقب این موضوع، قدرت خرید مردم، نرخ سرمایه گذاری و نرخ پس انداز مردم کاهش یافته که برای آینده کشور مطلوب و مناسب نیست. سکاندار اقتصاد کشور خاطر نشان کرد: سرمایه گذاری مولد در شرایطی ایجاد می‌شود که تورم بالا وجود نداشته باشد، نوسان نرخ ارز وجود نداشته باشد و اقتصاد کشور پیش بینی پذیر باشد تا مردم بدانند که حداقل برای سه سال مقررات تغییر نمی‌کند، اما زمانی که قیمت گذاری کالاها مدام تغییر می‌کند، در این شرایط مردم کسی سرمایه گذاری نمی‌کند؛ چراکه منطق اقتصادی ایجاب می‌کند که بتوان آینده را پیش بینی کرد. همتی افزود: برای مثال وقتی که نرخ بهره در بانک مرکزی آمریکا اعلام می‌شود، با توجه به پیش بینی پذیر بودن اقتصاد، شاهد آن هستیم که فعالان اقتصادی از قبل آن نرخ را پیش بینی کرده بودند. اما این درحالی است که ما در کشور، مردم را تشویق می‌کنیم که در بورس سرمایه گذاری کنند اما فردای آن روز، مردم شاهد تغییر مقررات هستند که باعث به وجود آمدن مشکل در امر سرمایه‌گذاری می‌شود.

مهم‌ترین محل نگاه سرمایه گذاران به بازار بورس است
وی ادامه داد: در موضوع پیش بینی پذیر کردن اقتصاد، مهم‌ترین محل نگاه سرمایه گذاران به بازار سرمایه و بورس است که در این بازار نا اطمینانی ایجاد شده است و یکی از مهم‌ترین اهداف ما این است که اطمینان را به بورس برگردانیم و این امر نیازمند مجموعه‌ای از اقدامات است.

باید اطمینان را به بورس بازگردانیم
وزیر اقتصاد با اشاره به جلوگیری از تصمیماتی که اثر منفی بر سرمایه گذاری مردم در بازار بورس می‌گذارد گفت: اگر تصمیماتی گرفته شود که تصمیمات میان مدت سرمایه گذاران در بورس را تحت تاثیر قرار دهد، حتما با آن مخالفت خواهم کرد. ما باید این اطمینان را بازگردانیم؛ چراکه اگر این اطمینان بازنگردد، رشد اقتصادی ۸ درصدی معنا نخواهد داشت و ما نمی‌توانیم تامین مالی همه چیز را از طریق بازار پول انجام دهیم.

تصمیمات خلق الساعه برای اقتصاد مضر است
همتی با اشاره به تامین مالی کشور از طریق بازار پول و فشار وارد شده بر این بازار اضهار کرد: امروز بالای ۹۰ درصد از تامین مالی ما از طریق بازار پول است که نشان می‌دهد میزان کمی از تامین مالی از طریق بازار سرمایه صورت می‌گیرد. وقتی که نرخ بهره ناگهانی افزایش پیدا کند، در این شرایط طبیعی است که مردم به بازار سرمایه بی اعتماد شوند. تصمیمات خلق الساعه چه در بازار پول، چه در موضوع قیمت نرخ خوراک، چه در قیمت گذاری محصولاتی که در بورس عرضه می‌شود، برای اقتصاد مضر است، ما تلاش می‌کنیم که این موانع و مشکلات را برداریم، دخالت نکنیم و اجازه بدهیم مردم با طیب خاطر بتوانند سرمایه گذاری کنند.
وی گفت: متاسفانه این تصمیمات خلق الساعه دولتی، امروز اثر منفی خود را برجای گذاشته است. میانگین حاشیه سود شرکت‌های بورسی از ۲۴ درصد به محدوده ۱۲ درصد رسیده که نشان می‌دهد این سود تقریبا نصف شده است. در این شرایط کاملا آشکار است که این کاهش میانگین سود شرکت‌های بورسی بر بازار سرمایه اثر می‌گذارد. تلاش ما این است که اعتماد به بورس بازگردد و من در مورد بورس حتما هم در دولت و هم در ستاد اقتصادی پافشاری می‌کنم تا حوادثی که در بورس رخ داده است، دیگر رخ ندهد.

بدون رفع تانرازی بانک‌ها و کاهش کسری بودجه مهار تورم ممکن نیست
سکاندار وزارت اقتصاد که در یک برنامه تلویزیونی سخن می‌گفت، با اشاره به موضوع راه‌کارهای مهار تورم اظهار کرد: با توجه به اینکه مسئول کنترل تورم در کشور بانک مرکزی است، ما کمک می‌کنیم که بانک مرکزی بتواند به وظیفه خود عمل کند. کمک دولت و وزارت اقتصاد به مسئله تورم، یکی موضوع کسری بودجه و یکی موضوع ناترازی بانک‌ها است و تا زمانی که این دو موضوع و مشکل برطرف نشود، نمی‌توان مسئله تورم را کنترل کرد.

کفایت سرمایه بانک‌ها منفی شده است
همتی خاطر نشان کرد: امروز شاهد آن هستیم که ناترازی بانک‌ها خیلی زیاد شده است. اخیرا شنیده‌ام که عملیات ریپو REPO به ۲۹۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. امروز کفایت سرمایه برخی از بانک‌های بزرگ کشور منفی شده است. این در حالی است که امروز در دنیا، اگر کفایت سرمایه یک بانک به زیر هشت درصد برسد آن بانک را تعطیل می‌کنند. اما از آنجایی که بیشتر بانک‌های کشور دولتی هستند، به پشتوانه دولت خیالشان راحت است. اما این دلیل نمی‌شود که بانک سرمایه کافی برای انجام عملیات بانکی نداشته باشد و ما در کشور این مشکل جدی را داریم. اگر نتوانیم این مشکل را برطرف کنیم، فشار تورمی همچنان وجود دارد.

دفاع از استقلال بانک مرکزی
وی گفت: امروز یکی از مشکلات تورمی ما به کسری بودجه باز می‌گردد. کسری بودجه یعنی هزینه بیشتر از درآمد است و به اصطلاحی چک بی محل صادر می‌شود که در نهایت بانک مرکزی مجبور می‌شود آن را پاس کند. نمایندگان مجلس در زمان تصویب بودجه باید به این موضوع توجه کنند و بانک مرکزی نباید چک بی محل ناشی از کسری بودجه را پاس کند. من حتما از استقلال کارشناسی بانک مرکزی دفاع می‌کنم.

ارز رانتی و حکمرانی اقتصادی غلط
وزیر اقتصاد در ادامه به شیوه های حکمرانی اقتصادی اشاره و بیان کرد: در سال گذشته به خاطر اختلاف نرخ ارز، ۱۷۰۰ همت (یک هزار و ۷۰۰ هزار میلیارد تومان) رانت داده شده است. ما به اندازه بودجه کشور در حال دادن رانت ارزی هستیم. آیا قیمت‌ها پایین آمده است؟ خیر.
همتی ادامه داد: ما حتما با همکاری بانک مرکزی، نرخ‌های متعدد ارز را به یکدیگر نزدیک می‌کنیم. تجارت ما در سال گذشته ۱۷ میلیارد دلار کسری داشته است. علت در آن است که با اختلاف حواله نیما با بازار آزاد، صادرکنندگان، قیمت ارز خود را پایین ارزش گذاری می‌کنند و واردکنندگان ارز را بالا ارزش گذاری می‌کنند و این میان یک رانت وجود دارد که در حال تقسیم شدن بین برخی از طرفین است.

برش مطبوعاتی

اخبار کوتاه

حل چالش‌های صنعت آب و برق نیازمند وفاق ملی

وزیر نیرو با بیان اینکه وزارت نیرو متعهد به اجرای برنامه هفتم توسعه است، افزود: حل چالش‌های صنعت آب و برق نیازمند وفاق ملی و تعامل همه جانبه وزارت نیرو با سایر دستگاه‌های دولتی است. به گزارش تجارت به نقل از وزارت نیرو، عباس علی‌آبادی گفت: آب و برق دو عنصر حیاتی زندگی جوامع بشری محسوب می‌شود و وزارت نیرو به عنوان متولی تأمین این دو عنصر حیاتی وظایف مهمی را در قبال مردم ایران بر عهده دارد. وزیر نیرو با اشاره به اینکه پس از انقلاب اسلامی پیشرفت‌های ارزشمندی در دو صنعت آب و برق در کشور محقق شده است، ادامه داد: در دهه‌های گذشته چه در صنعت آب و چه در صنعت برق جوانان و مهندسان ایرانی پیشرفت‌های چشمگیری داشته‌اند و شرایط این دو صنعت به لحاظ بهره‌مندی از فناوری‌های نوین مثبت ارزیابی می‌شود. وزیر نیرو با بیان اینکه لازم است تا پایان برنامه هفتم توسعه به ظرفیت تولید برق کشور ۳۵ هزار مگاوات افزوده شود، اضافه کرد: در حال حاضر ظرفیت منصوبه نیروگاه‌های کشور ۹۲ هزار مگاوات است که باید این رقم را به ۱۲۴ هزار مگاوات برسانیم.عضو کابینه دولت چهاردهم در خصوص ضرورت توسعه انرژی‌های تجدید پذیر نیز اظهار داشت: در حال حاضر ظرفیت منصوبه انرژی‌های تجدید پذیر کشور ۱۱۶۳ مگاوات است که بر اساس برنامه‌ریزی‌ها و تکالیف قانونی این رقم را باید به ۱۲ هزار مگاوات برسانیم.

فروش طلا دست دوم ممنوع است

رییس کمیسیون طلای اتاق اصناف با بیان اینکه فروش طلای دست دوم ممنوع است، گفت: در حال حاضر ضوابط اجرایی نحوه برخورد با طلافروشان متخلف در وزارت صمت و اتاق اصناف در دست بررسی قرار دارد. کیومرث امیریان رئیس کمیسیون تخصصی طلا، جواهر، نقره اتاق اصناف ایران در مورد صحت و سقم «عدم ابلاغ ممنوعیت فروش طلای دست دوم» که در فضای مجازی منتشر شده است، به مهر اظهار کرد: موضوع ممنوعیت فروش طلای دست دوم، تیر ماه ابلاغ شد منتهی جلساتی در مورد نحوه اجرای مواد ۲۷ و ۲۸ قانون نظام صنفی در حال برگزاری است تا برای برخورد با واحدهای صنفی متخلف مصوبات قانونی وجود داشته باشد.وی در پاسخ به این سوال که بنابراین در حال حاضر صرفاً درباره نحوه برخورد با متخلفان به جمع‌بندی نرسیده‌اید؟ افزود: بله؛ هم اکنون یکی از مباحث اتاق اصناف ایران دستیابی به یک جمع‌بندی برای چگونگی برخورد با متخلفان است. البته به اتاق‌های اصناف و اتحادیه‌های سراسر کشور ابلاغ شده که در صورت مشاهده هر گونه تخلف، اخطارهای لازم را بدهند تا زمانی که نحوه اجرای مواد ۲۷ و ۲۸ قانون نظام صنفی تعیین تکلیف شود. امیریان تصریح کرد: تیم حقوقی اتاق اصناف ایران و وزارت صمت بابت نحوه برخورد با طلافروشان متخلف در حال برگزاری جلساتی به منظور دستیابی به یک جمع‌بندی نهایی هستند.

برش مطبوعاتی

تجارت گزارش می‌دهد

ثبت رکورد جدید صادارت نفت ایران به چین

گروه صنعت و تجارت: چین با وجود بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه صنعت نفت ایران در سال ۲۰۱۸، به خرید نفت ایران ادامه داد و پالایشگاه‌های خصوصی چینی، به خریداران بزرگ نفت ایران تبدیل شدند. در سال 2023، چین به طور متوسط 1.1 میلیون بشکه در روز نفت خام از ایران وارد می‌کرد که 10 درصد از کل واردات نفت چین را تشکیل می‌داد که این بزرگترین حجم سالانه واردات نفت خام ایران از سوی چین طی سال‌های گذشته بود اما اطلاعات کپلر نشان می‌دهد واردات نفت چین از ایران در ماه جاری میلادی 2024 به یک رکورد جدید یعنی ۱.۷۵ میلیون بشکه در روز رسیده است. تجارت‌نیوز در این باره نوشت. بالاترین خرید نفت ایران توسط چین به اکتبر 2023 برمی‌گردد که برابر با 1.66 میلیون بشکه در روز بود. چین در حال حاضر 50 درصد بیشتر از ماه گذشته میلادی نفت از ایران خریداری می‌کند. فروش نفت ایران به چین در ماه گذشته برابر با 1.24 میلیون بشکه در روز بود. گزارش‌ها نشان می‌دهند واردات نفت به دالیان و ریژائو در چین افزایش قابل توجهی داشته و به ترتیب تا 132 و 342 هزار بشکه در روز افزایش یافته است. تحلیلگران عقیده دارند حاشیه سوددهی پالایشگاه‌های مستقل چین که از آنها با نام تیپات یاد می‌شود، رو به افزایش است و این پالایشگاه‌ها حالا انگیزه بیشتری برای افزایش تولید دارند و در نتیجه نفت خام بیشتری می‌خواهند. بلومبرگ هفته گذشته گزارش داد واردات نفت چین از مالزی در ماه گذشته میلادی به یک رکورد جدید رسیده است که حاکی از تمایل بیشتر پالایشگاه‌های این کشور برای نفت ارزان‌تر ایران است. پالایشگاه‌های چین به خاطر شرایط نامساعد اقتصادی با حاشیه پایین سوددهی دست و پنجه نرم می‌کنند. بزرگترین وارد کننده نفت خام دنیا 6.21 میلیون تن نفت در ماه ژوئیه از مالزی وارد کرده که برابر با 1.47 میلیون بشکه در روز است، یعنی تقریباً 3 برابر متوسط تولید روزانه این کشور جنوب شرق آسیا در 2023. آب‌های مالزی مدت‌هاست به قطب انتقال نفت و محصولات نفتی از یک نفتکش به نفتکش دیگر تبدیل شده‌اند، یعنی از آن برای پنهان کردن مبدا اصلی نفت استفاده می‌شود. چین به طور رسمی از ژوئن 2022 هیچ نفتی از ایران خریداری نکرده، اما به طور غیررسمی خرید نفت چین از ایران به رکورد جدیدی رسیده است. در واقعیت، نفت ایران که تحت تحریم‌های آمریکا قرار دارد یکی از ارزان‌ترین گزینه‌ها برای خریداران چینی است که حتی نسبت به نفت روسیه هم به صرفه‌تر است. بنابراین بسیاری از پالایشگاه‌های مستقل چین بشکاه‌های نفت ایران را برای بهبود حاشیه سوددهی خود ترجیح می‌دهند. بزرگترین خریداران نفت خام ایران واردکنندگان استان شاندونگ چین بوده‌اند. به طور کلی 8 منطقه چین از جمله لیئونینگ و هنان بیشترین خرید نفت از مالزی را از اکتبر 2023 داشته‌اند. افزایش واردات نفت چین از ایران باعث شد که برخی اعضای کنگره دولت بایدن را به «عدم اجرای تحریم‌های نفتی» متهم کنند؛ اما این سوال مطرح می‌شود که ایران از صادرات نفت به چین چقدر درآمد داشته است؟ آژانس بین‌المللی انرژی درآمد نفتی ایران در ۹ ماهه سال ۲۰۲۳ با وجود تداوم تحریم‌های ظالمانه آمریکا را ۳۴ میلیارد دلار اعلام کرده که معادل ۱۲ درصد کل درآمد اوپک در این دوره بوده است. در همین رابطه نیز عبداله باباخانی کارشناس انرژی توضیح داده است: میانگین قیمت جهانی نفت در سال ۱۴۰۲ با احتساب همه نوسانات حدود ۸۱.۵ دلار بود. نفت ایران، به دلیل تحریم و هزینه‌های جانبی که دارد در محدوده ۶۲ تا ۶۵ دلار فروخته شد. میزان نفتی که ایران صادر کرده است بر مبنای آمار ورودی چین و البته بر اساس آمار گمرک کشور خودمان تا پایان اسفندماه میانگین روزانه حدود ۱.۲ میلیون بشکه بوده است. عددی که فروش رفته عددی نزدیک به ۶۵ دلار است که چیزی حدود ۱۵ تا ۱۶ دلار کمتر از عدد اعلامی گمرک است که می‌تواند به عنوان درامد نفتی ۱۴۰۲ ثبت شود. امسال درآمد نفتی، بخشی از درآمد حاصل از فروش نفت و میعاناتی بوده که در دریا داشتیم و بخشی نیز به تولیدات ما مرتبط می‌شود و نباید فراموش کنیم که ۲۰۰ الی ۳۰۰ هزار بشکه تولیدی اضافی که داشتیم، بخش بزرگی صرف مصرف داخلی شده چرا که پالایشگاه‌های ما فرسوده و خودروهای ما پر مصرف‌تر شده‌اند؛ بنابراین مجبور شدیم نفت بیشتری را تبدیل به فراورده کنیم. اگرچه با ان نسبت نفتی که به عنوان خوراک به پالایشگاه‌ها داده می‌شود، نمی‌توانیم فراورده در خروجی پالایشگاه‌ها بگیریم، به همین خاطر پالایشگاه‌های ما از لحاظ درآمدی در وضعیت خوبی نیستند. وی افزود: اگر اعداد ذکر شده را در هم ضرب کنیم در سال ۱۴۰۲، در محدوده بین ۲۸ تا ۲۹ میلیارد دلار و در خوش بینانه‌ترین حالت ۳۰ میلیاد دلار و در بدترین حالت ۲۷ میلیارد دلار درآمد فروش نفت و میعانات گازی را کسب کرده‌ایم. این عدد پس از کسر کردن دور زدن تحریم و انتقال وجه محاسبه شده است.

رتبه ایران در تولید نفت اوپک
ایران از سال ۲۰۱۹ تا سه‌ ماهه اول ۲۰۲۱، پس از کویت در جایگاه پنجم کشورهای تولید نفت اوپک قرار داشت و به‌ترتیب عربستان، عراق، امارات و کویت در رده‌های نخست تا چهارم ایستاده بودند. در آوریل ۲۰۲۱ (فروردین - اردیبهشت) توانست با پیشی‌ گرفتن از کویت، در جایگاه چهارمین تولیدکننده نفت اوپک قرار گیرد و از آن زمان تا اکتبر ۲۰۲۱ (مهر - آبان) این جایگاه را حفظ کرد، اما در ماه نوامبر یعنی آبان - آذرماه همان سال، بار دیگر تولید نفت کویت از ایران پیشی گرفت و در جایگاه چهارم نشست و ایران به رتبه پنجم بازگشت. اما در سال ۲۰۲۳، روند تولید نفت در کشور رو به افزایش گذاشت و پس از یک سال و چهار ماه، یعنی مارس ۲۰۲۳ (اسفند - فروردین) با تولید ۲ میلیون و ۶۹۴ هزار بشکه در روز از کویت با تولید ۲ میلیون و ۵۸۵ هزار بشکه پیشی گرفت و دوباره به جایگاه چهارمی تولید نفت اوپک بازگشت و کویت در جایگاه پنجم قرار گرفت، اما هنوز ۷۲ هزار بشکه با جایگاه سومی تولید اوپک فاصله داشت. در این بازه زمانی عربستان با تولید ۹ میلیون و ۲۱ هزار بشکه در روز، عراق با تولید ۴ میلیون و ۲۰۳ هزار بشکه در روز و امارات با ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار بشکه در روز، سه کشور بزرگ تولیدکننده نفت اوپک به شمار می‌رفتند، ضمن اینکه کویت با تولید ۲ میلیون و ۵۵۸ هزار بشکه در روز پنجمین تولیدکننده اوپک بود. این روند تا اوت ۲۰۲۳ (مرداد - شهریور) ادامه داشت تا اینکه تلاش کارکنان صنعت نفت به بار نشست و تولید نفت خام ایران بر اساس گزارش سپتامبر اوپک، با ۱۴۳ هزار بشکه افزایش به سه میلیون بشکه رسید که با پیشی‌ گرفتن از امارات با ۲ میلیون و ۹۱۳ هزار بشکه، پس از عربستان و عراق جایگاه سومی را پس از مدت‌ها دوباره از آن خود کرد.

برش مطبوعاتی

پشت پرده شایعات علیه عملیات اربعین و سفیر ایران در بیروت

صهیونیست‌ها تلاش دارند در سایه یک جنگ روانی و رسانه‌ای، شکست بزرگ اطلاعاتی امنیتی خود را مخفی کرده و بر اصابت موشک‌ها و پهپادهای حزب‌الله لبنان به اهداف حیاتی در قلب سرزمین‌های اشغالی سرپوش بگذارند. در روزهای اخیر شایعات در خصوص عملیات اربعین حزب الله لبنان و حتی سفیر جمهوری اسلامی ایران در بیروت توسط رسانه‌های نزدیک به رژیم صهیونیستی و منافقین شدت گرفته است. اما پشت پرده این ماجرا چیست؟ ماجرا از روز اربعین حسینی آغاز شد؛ روزی که حزب الله لبنان طی یک عملیات هجومی سنگین و کم‌سابقه مراکز مهم جاسوسی و نظامی رژیم صهیونیستی را در عمق سرزمین‌های اشغالی هدف قرار داد تا مرحله اول انتقام شهادت «فواد شکر» چهار هفته پس از ترور وی به اجرا گذاشته شود. این عملیات اما از جهاتی متفاوت و قابل توجه بود. رژیم صهیونیستی به خوبی به این مساله آگاه بود که حزب الله لبنان پس از ترور فواد شکر آرام نخواهد گرفت. به همین جهت تمام ظرفیت دستگاه‌های جاسوسی، نظامی و اطلاعاتی خود را به کار گرفت تا ضمن شناسایی پاسخ این عملیات به خنثی‌سازی این امر مبادرت ورزد. سابقه نبردهای ۱۹۶۷ و ۱۹۷۳ میلادی و جنگ اعراب و رژیم صهیونیستی نشان می‌دهد، اسراییل با تکیه به ابزارهای جاسوسی توانسته است به زمان و اهداف جنگ‌ها و عملیات‌های پیش رو دست پیدا کرده و پیروزی موقت را برای خود به ارمغان آورد. اما هنر مقاومت و حزب الله لبنان در غافلگیر کردن رژیم صهیونیستی آن هم در شرایط آماده باش حداکثری اسراییل هزینه سنگینی بر آنها تحمیل کرد. بر اساس آنچه که سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان در سخنرانی خود گفته است، رژیم اسرائیل تنها دقایقی پیش از آغاز عملیات اربعین از این اقدام حزب الله اطلاع پیدا کرده و به همین دلیل به بمباران گسترده محل‌هایی که تصور می کرد قرار است از آنجا پهپادها و موشک های شلیک شوند، روی آورد اما با همه این اقدامات، عملیات حزب الله لبنان در ساعت مقرر خود انجام شد و به اهدافی که از پیش تعیین کرده بود دست یافت. این اتفاق نشان داد این رژیم که پیشتر در عملیات ۷اکتبر حماس غافلگیر شده بود اکنون نیز در شرایط آماده باش کامل نتوانسته تحرکات چند کیلومتری خود را به درستی شناسایی کند و پرتابه‌های حزب الله از محلی که تصورش را نمی‌کردند شلیک شده و به مقاصد حیاتی رژیم اصابت کردند. بنابراین عملیات پیش دستانه رژیم صهیونیستی نه برنامه ریزی و عملیات منسجم حزب الله را خنثی کرد و نه تلفانی از نیروهای مقاومت گرفت.

کیپا به‌سرها در محاصره داخلی و خارجی
مقاومت در عملیات اربعین اهداف مهم و راهبردی را شناسایی و مورد هدف قرار داد و به صراحت در سخنرانی سیدحسن نصرالله به آن افتخار کرد. با این حال رژیم صهیونیستی بدون انتشار شواهد و تصاویری مدعی عدم اصابت پهپادهای شلیک شده است؛ این اتفاق به خوبی گویای هراس رژیم از مشخص شدن حجم و دقت عملیات حزب الله دارد. با این وجود سیدحسن نصرالله اعلام کرده است علی رغم اطمینان از مورد اصابت قرار گرفتن اهداف مشخص شده، در صورتی که تلفات و تخریب مورد نظر صورت نگرفته باشد حزب الله برای خود عملیات دیگری را مشروع می‌داند و همین امر رژیم صهیونیستی را در یک دو گانه قرار داده است؛ دوگانه‌ای که هر سوی آن برای اسراییل یک شکست را نشان می‌دهد. دشمن صهیونیستی یا باید اعتراف کند که اهداف مد نظر حزب الله لبنان مورد اصابت قرار گرفته و تلفات و خسارات قابل توجهی به آنها وارد شده یا ادعا کند که عملیات حزب‌الله موفقیت چندانی نداشته است. در حالت اول با پذیرش هزینه رسوایی و سرخوردگی نیروهای اسراییلی از حمله تکمیلی و مجدد حزب الله لبنان جلوگیری می‌شود و در حالت دوم صهیونیست‌ها باید خود را برای یک شگفتانه دیگر آماده کنند!

جنگ روایت‌ها برای فراموشی شکست راهبردی اسراییل
به عنوان نمونه در یکی از این عملیات‌های رسانه‌ای برای کاستن از حجم این رسوایی، یک کانال تلگرامی فارسی زبان اقدام به انتشار مصاحبه‌های جعلی علیه سفیر جمهوری اسلامی ایران در بیروت کرد و حتی مدعی شد که وی مقصر اصلی لو رفتن عملیات اربعین بوده است. در این روایت سازی در ابتدا گذاره «لو رفتن عملیات اربعین و شکست آن» برای مخاطب بدیهی قلمداد شده و در مرحله بعد سناریوسازی برای پیگیری عامل این اتفاق مورد توجه واقع شده است.

برش مطبوعاتی

نگرانی شرکای شرقی واشنگتن از احتمال سازش ترامپ و اون

شرکا و متحدان آمریکا بخصوص کشورهای خاوردور چون ژاپن و کره‌جنوبی که دهه‌ها است خود را زیرچتر دفاعی و حمایت نظامی آمریکا قرار داده‌اند با نزدیک‌تر شدن به زمان برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، هرچه بیشتر نسبت به آینده امنیتی خود بیمناک بوده و اکنون شاهد آن هستند که نامزد انتخابات و رئیس جمهوری سابق آمریکا بار دیگر از روابط حسنه بین واشنگتن و پیونگ‌یانگ سخن می‌گوید.
دونالد ترامپ نامزد حزب جمهوریخواه در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا در جریان کارزار انتخاباتی در ایالت پنیسلوانیا، پس از آنکه کامالا هریس رقیب دموکرات وی وعده داد با رهبران به گفته او «دیکتاتور» همچون کیم جونگ اون سازش نخواهد کرد؛ گفت: کنار آمدن با رهبر کره شمالی چیز خوبی است. یونهاپ در ادامه افزود: درحالی که تنها حدود دو ماه دیگر تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا زمان باقی است، ترامپ، رئیس جمهوری سابق آمریکا در این کارزار بار دیگر از روابط شخصی خود بار رهبر کره شمالی سخن گفت. بنابراین گزارش ترامپ در این همایش گفت: من با کیم جونگ اون رهبر کره شمالی کنارآمدم، خاطرتان هست که من از (مرز بین دو کره) عبور کردم، نخستین فرد از این کشور (تنها رئیس جمهور در تاریخ آمریکا) از آن عبور کردم.
دونالد ترامپ تنها رئیس جمهوری آمریکا بود که در مورخ۳۰ ژوئن ۲۰۱۹ برابر با ۹ تیر ۱۳۹۸ و بدون محافظ به آن سوی مرز کره شمالی گام نهاد، وی ۲۰ قدم به داخل خاک کره شمالی رفت. ترامپ در نطق خود افزود: همچنین توانایی های هسته ای او را بررسی کردیم، بسیار قابل توجه است، می‌دانید کنار آمدن چیز خوبی است، چیز بدی نیست.
متحدان و شرکای خاور دور بخصوص کره‌جنوبی که سال‌هاست از لحاظ امنیتی و دفاع نظامی خود را متکی به آمریکا کرده است، اکنون با احساس تغییر وزش بادهای سیاسی بر فراز کاخ سفید، به هراس و تکاپو افتاده اند، بطوری که بالاترین مقام سیاسی در این کشور ابراز امیدواری و اطمینان می‌دهد که اتحاد و روابط با واشنگتن صرف ظر از آنکه سکاندار کاخ سفید چه فردی باشد، تغییر نخواهد کرد. یون سوک یئول رئیس جمهوری کره جنوبی گفت فارغ از آنکه چه کسی ریاست کاخ سفید را در اختیار داشته باشد، همکاری امنیتی سئول با آمریکا و ژاپن ادامه خواهد یافت. رئیس جمهوری کره جنوبی در این کنفرانس خبری که آشکارا تاکیدی بر نگرانی از تغییرات سیاسی آتی در کاخ سفید بود، اظهار داشت: چارچوب همکاری سه جانبه (امنیتی) کره جنوبی، آمریکا و ژاپن نه تنها برای منطقه اقیانوس هند و اقیانوسیه بلکه برای اقتصاد جهانی بسیار مهم بوده و به سود منافع هر سه کشور است. تغییر در رهبری کاخ سفید این چارچوب و قاعده را تغییر نخواهد داد و ازطریق توافقات دیپلماتیک تقویت و ادامه خواهد یافت. میزان نگرانی های امنیتی سئول باندازه‌ای است که خبرگزاری یونهاپ در خبری دیگر به نقل از وزارت خارجه کره جنوبی گزارش داد که قرار است چهارشنبه هفته آینده نشستی در سطح معاونین وزارت خارجه و وزارت دفاع آمریکا و کره جنوبی در واشنگتن برگزار شود.
این دیدار در قالب «پنجمین نشست تداوم راهبرد بازدارندگی و گروه مشورتی» موسوم به (EDSCG) با تمرکز بر ارزیابی پیشرفت تلاش متحدان در بازدارندگی تهدیدهای نظامی کره شمالی متمرکز خواهد بود. ترامپ تاجر و مالک خیابان پنجم منهتن نیویورک، که در کارزار انتخاباتی خود ر انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ آمریکا، کشتی پیروزی خود در انتخابات را نه بر سر ساحل بلکه بر کاخ سفید آمریکا کوبید، در کسوت ریاست جمهوری خود نشان داد که فردی کاسب مآب بوده و در برخورد با هم پیمانان و متحدان نزدیک واشنگتن همچون کشورهای عضو ناتو، آنها را به پرداخت هزینه حفاظت در برابر روسیه تحت فشار قرار داد. ترامپ که اکنون بار دیگر خود را نامزد ریاست جمهوری آمریکا کرده است، در اواخر خرداد ماه ۱۴۰۳ در مصاحبه با شبکه خبری بلومبرگ نسبت به متحدان خاور دور آمریکا نیز هشدار داد که باید هزینه محافظت نظامی آمریکا در قبال تهدید های خارجی را بپردازند.

برش مطبوعاتی

گاردین تحلیل کرد؛

مکرون در حال تبدیل شدن به یک رئیس‌جمهوری خودکامه است

روزنامه انگلیسی گاردین در مقاله‌ای با اشاره به تلاش رئیس‌جمهوری فرانسه برای تاثیرگذاری در روند انتخاب دولت آتی نوشت که رای‌دهندگان در انتخابات اخیر به‌وضوح با سیاست‌های وی مخالفت کردند و اکنون امانوئل مکرون باید به نظر آنها احترام گذارد. نویسنده مقاله گاردین با اشاره به مانع تراشی های مکرون در مسیر تصدی سمت نخست وزیری از سوی جناح چپ نوشت: رئیس جمهوری با انتشار بیانیه ای اعلام کرده که نخست وزیری را از جناح چپ انتخاب نکرده و مدعی است که این جناح بدون اکثریت در مجلس با رای عدم اعتماد مواجه خواهد شد. وی در عوض پیشنهاد کرد که امکان تشکیل دولت آتی از طریق یک ائتلاف میانه ‌رو بررسی شود. نویسنده گاردین با "تکان دهنده" و "خطرناک" خواندن این موضع گیری و انتقاد شدید چپگرایان نوشت: فرانسوا اولاند، رئیس جمهوری پیشین فرانسه که هم اکنون نماینده مجلس بوده و چهره تندرویی شناخته نمی شود، از مواضع مکرون انتقاد و آن را یک "اشتباه بنیادی" توصیف کرد. در ادامه نوشتار گاردین آمده است: رئیس جمهوری نه تنها باید فراحزبی باشد، بلکه اصل تفکیک قوا نیز به او اجازه دخالت در تشکیل اکثریت پارلمانی را نمی دهد. اطرافیان مکرون اوایل تابستان فاش کردند که وی حتی از هرگونه تغییر اساسی در سیاست های دولت سر باز می زند. نویسنده با اشاره به مشارکت کم سابقه فرانسویان در انتخابات اخیر نوشت: رای دهندگان در این انتخابات به صراحت دست رد به سینه مکرون زده و به تغییر رأی دادند. گرچه هیچ یک از سه جناح اصلی به تنهایی حایز اکثریت لازم برای تشکیل دولت نیستند، با این حال رئیس جمهوری نیز نمی تواند در مورد آنکه کدام یک از سه جناح راست و میانه و چپ شایسته تشکیل دولت است، تصمیم گیری کند. مکرون که زمانی خود را یک چهره حامی تغییر و ایجاد تغییرات اساسی در نظام سیاسی معرفی می کرد، اکنون مانند یک سلطان جمهوری خواه عمل می کند که از بهانه "ثبات" برای سنگ اندازی در مسیر دموکراسی بهره برداری می کند. مکرون در حال تبدیل شدن به یک رئیس جمهوری خودکامه بوده که محبوبیتش همچنان رو به کاهش است. نمی ‌توان چنین رفتاری را در یک دموکراسی پذیرفت. رای‌ دهندگان فرانسوی به وضوح مخالفت خود را با سیاست ‌های او ابراز کردند. اکنون وی باید نظر رای دهندگان را محترم شمارد.

برش مطبوعاتی

زیردریایی جدید هند، اقیانوس‌ها در چنگال تسلیحات هسته‌ای

دومین زیردریایی هند با قابلیت شلیک موشک بالستیک هسته‌ای روز پنجشنبه کار خود را آغاز کرد، اکنون در منطقه هند- اقیانوس آرام، کشتی‌ها و زیردریایی‌های بسیاری با قابلیت‌های هسته‌ای حضور دارند. هند روز پنجشنبه استفاده از دومین زیردریایی هسته ای خود را با راه اندازی زیردریایی آریگهات (INS Arighaat) را آغاز کرد.
راجنات سینگ وزیر دفاع هند، در سخنرانی خود در مراسم آغاز کار آریگهات گفت: این زیردریایی بازدارندگی هسته ای هند را تقویت،به برقراری تعادل استراتژیک و صلح در منطقه کمک و نقش تعیین کننده ای در امنیت کشور ایفا می‌کند. آریگهات به نمونه قبلی خود، «آریهانت» خواهد پیوست و توانایی شلیک موشک های هسته ای در هوا و از زمین و دریا را برای هند ایجاد می کند. این زیردریایی اتمی ۶ هزار تنی به موشک‌های K-۱۵ بومی هند مجهز می‌شود که بیش از ۷۰۰ کیلومتر برد دارد و در چند ماه گذشته آزمایش‌های گسترده‌ای را پشت سر گذاشته‌است. نیروی مورد نیاز آن از راکتورهای آب سبک تحت فشار ۸۳ مگاوات تامین می شود که به آن اجازه می‌دهد در مقایسه با زیردریایی‌های معمولی برای مدت طولانی‌تری در زیر آب بماند. زیردریایی‌های هسته‌ای به دلیل دشواری شناسایی، توانایی هند را برای انجام حملات تلافی جویانه در صورت لزوم تقویت می‌کنند. پروژه آریهانت نیروی دریایی هند بیش از سه دهه پیش با مشارکت روسیه، شرکت‌های خصوصی و مؤسسه تحقیقاتی آغاز شد. نخستین کشتی درجه یک در اوت ۲۰۱۶ (مرداد ۱۳۹۵) در نیروی دریایی هند آغاز به کار کرد و اولین گشت بازدارندگی خود را در سال ۲۰۱۸ انجام داد. آریهانت در اکتبر ۲۰۲۲ (آبان ۱۴۰۱) یک موشک بالستیک را با موفقیت پرتاب کرد. در حالی که آریگهات روز پنجشنبه به بهره برداری رسید، در هند دو زیردریایی موشک بالستیک بزرگتر در حال حاضر در حال ساخت هستند. این زیردریایی جدید دارای سیستم ها و تجهیزات بومی است و طراحی و تولید آن به دست دانشمندان و کارکنان نیروی دریایی هند صورت گرفته است. آریگهات مانند سلف خود آریهانت دارای چهار لوله پرتاب است و می تواند تا ۱۲ موشک بالستیک زیردریایی ساگاریکا (SLBM)) را حمل کند که هر کدام برد ۷۵۰ کیلومتر دارند و نیز توانایی حمل چهار موشک K-۴ SLBM با برد ۳۵۰۰ کیلومتر را داراست. طبق گزارش ها این زیردریایی قادر است حداکثر سرعت ۱۲-۱۵ گره دریایی (۲۲-۲۸ کیلومتر در ساعت) در سطح و حداکثر تا ۲۴ گره (۴۴ کیلومتر در ساعت) زیر آب حرکت کند. نام آریهانت از واژه سانسکریت به معنای «نابودگر دشمن» گرفته شده است. وزارت دفاع هند معتقد است با توجه به سیاست هسته‌ای هند مبنی بر استفاده نکردن از سلاح در نخستین اقدام، زیردریایی‌هایی با قابلیت پرتاب موشک‌های هسته‌ای بالستیک، با توجه به توانایی‌شان برای حفاظت از حمله غافلگیرانه و انجام حملات تلافی‌جویانه، نقش مهمی در قدرت بازدارندگی این کشور ایفا خواهند کرد. آمریکا، روسیه، انگلیس، فرانسه و چین دارای زیردریایی های هسته ای بزرگتر با موشک های دوربرد هستند؛ به عنوان مثال، چین، ۶ زیردریایی کلاس جین مجهز به موشک های JL-۳ با قابلیت رسیدن به ۱۰ هزار کیلومتر را در اختیار دارد اما آریگهات هندی از نمونه‌های مشابه خود کوچکتر است.

برش مطبوعاتی