روزنامه تجارت- آرین مهرپور؛ بارزترین نمود در همگرایی و انسجام میان مفاهیم اقتصاد و فرهنگ را در صنعت سینما مشاهده می کنیم.
صنعتی وارداتی که در وهله اول باید به آن از بعدی هنری و فرهنگی از منظر ارزش های مورد قبول نظام سیاسی ایران مواجه شد.
مساله دیگری که باید به آن توجه داشت ملزومات تخصیص اعتبارات بیشتر به حوزه فرهنگ است که اگرچه در بودجه سال 94 با رشد 21 درصدی مواجه شده است اما این رقم چندان به مذاق سیاستگذاران وزارت ارشاد خوش نیامد و انتقاداتی را در این زمینه مطرح کردند.
به واقع پس از تجربه تخصیص اعتبار ویژه به حوزه فرهنگ به طورعام و نیز پیش بینی یک بودجه مجزا برای سینمای ایران در دولت هشتم که به شکوفایی هنر- صنعت سینما و رشد نسبی آمار مخاطبان آن منجرشد چنین اقبالی از سوی دیگر دولت ها به حوزه فرهنگ و هنر مشاهده نشد و همین نکته این سوال را بر ذهن تحلیلگران نشاند که چرا نگاه مدیریت ایرانی به حوزه ای که بودجه ای بالا در کشورهای دیگر برایش تعیین می شود فرودستی است؟
در گزارش پیش رو تلاش است برای رسیدن به پاسخی برای این سوال بخش های مهمی از سرفصل های بودجه تخصیصی به فرهنگ را از نظر بگذرانیم.
سرفصل های بودجه فرهنگدر لایحه بودجه پیشنهادی دولت یازدهم برای سال ۹۴ که به مجلس شورای اسلامی ارائه شده، سهم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ازکل بودجه ۸۳۷ هزار میلیارد تومانی پیشنهادی، ۷۶۹ میلیارد و ۳۲۰ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان است. این بودجه پیشنهادی نسبت به کل بودجه تصویب شده توسط مجلس در سال ۹۳ برای وزارت ارشاد که مبلغ ۵۲۱ میلیارد و ۸۱۴ میلیون تومان بود، شاهد افزایش ۲۴۷ میلیارد و ۵۰۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تومانی است.
همچنین مبلغ ۱۰۶۹ میلیارد تومان به عنوان بودجه سازمان صدا وسیما در سال ۹۴ پیشبینی شده است که این مبلغ با افزایش ۱۹۷ میلیاردی نسبت به سال گذشته روبرو است.
نکته مهمی که در این میان باید به آن توجه داشت تخصیص بودجه کمتر به وزارت ارشاد به نسبت صدا و سیما است.
این نکته از آن رو دارای اهمیت است که بودجه پیشنهادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار است صرف تولید ۵۵۰ نمایش و خرید حق رایت ۳۰۰ فیلم ایرانی و خارجی و نیز برگزاری سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر و حمایت از ساخت 8 فیلم فاخر شود.
روی تلخ ماجرا آنجاست که در جدول «ﺑﺮآورد اﻋﺘﺒﺎرات دﺳﺘﮕﺎههای اﺟﺮایی ملی ﺑﺮﺣﺴﺐ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ در ﺳﺎل ۹۴» بودجه کلی در نظر گرفته شده برای برنامهها و فعالیتهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال جاری، ۴۵۱ میلیارد و ۵۹۰ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان پیشنهاد شده است.
بودجه ۱۶ میلیاردی برای تولید ۵۵۰ نمایش
در این بخش از جدول، بودجه برنامه حمایت و گسترش هنرهای نمایشی ۳۰ میلیارد و ۴۸۴ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان پیشنهاد شده است. در زیر مجموعه این برنامه و بودجه پیشنهادی آن نیز برای حماﻳﺖ از ﺗﻮﻟﻴﺪ، ﻧﻤﻮﻧﻪﺳﺎزی، اﺟﺮا و ﺗﻮزﻳﻊ و ﻋﺮﺿﻪ ﻫﻨﺮﻫﺎی ﻧﻤﺎیشی بودجه ۱۶ میلیارد و ۵۴۱ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان برای تولید ۵۵۰ نمایش، حمایت از برگزاری جشنوارهها و همایشهای نمایش با بودجه ۸ میلیارد تومانی، راهبری امور و تدوین ضوابط و مقررات مربوط با بودجه ۵۰۰ میلیون تومانی، صدور مجوزهای فعالیتهای مربوط بودجه ۶۰۰ میلیون تومانی برای ۱۵۰۰ مجوز پیشنهاد شده است.
3 میلیارد بودجه برای گسترش هنرهای نمایشیهمچنین کمک ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖ در ﺟﺸﻨﻮارهﻫﺎ، ﻣﺠﺎﻣﻊ، ﺳﻤﻴﻨﺎرﻫﺎ و ﻫﻤﺎﻳﺶﻫﺎی ﺑﻴﻦالمللی با بودجه ۶۰۰ میلیون تومانی برای ۷۹ رویداد هنری و کمک ﺑﻪ ﻣﻮسسه ها، ﻣﺮاﻛﺰ، اﻧﺠﻤﻦﻫﺎ، ﻛﺎﻧﻮنها، تشکلهای صنفی با ۴ میلیارد و ۲۴۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی بودجه برای ۳۵ مورد، برنامه حمایت و گسترش هنرهای نمایشی با 3 میلیارد و ۶۸۱ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان و حمایت از تولید و اجرای ۹ اثر نمایشی با ۳ میلیارد و ۱۸۱ میلیون تومان و حمایت و برگزاری 2 جشنواره و محفل نمایشی با ۵۰۰ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان پیشنهاد شده است.
اگر بودجه پیشنهادی ۳۰ میلیارد و ۴۸۴ میلیون و ۸۰۰ هزار تومانی پیشنهادی دولت یازدهم در بخش هنرهای نمایشی از سوی مجلس شورای اسلامی تصویب شود و با کسر بودجه پیشنهادی همراه نباشد، بودجه هنرهای نمایشی در سال ۹۴ نسبت به بودجه تصویب شده هنرهای نمایشی در سال ۹۳ که حدود ۲۶ میلیارد تومان بود، با افزایشی ۶ میلیارد تومانی همراه خواهد بود.
۱۰ میلیارد تومان برای حمایت از برگزاری جشنواره فیلم فجروزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای برنامه حمایت و گسترش سینمای ملی ۱۰۶ میلیارد تومان پیشنهاد داده است که ۱۰ میلیارد از آن به حمایت از برگزاری جشنواره بین المللی فیلم فجر جشنواره، ۲۴ میلیارد تومان برای حمایت از۹۰۰ عنوان نگارش فیلمنامه، تولید و ساخت انواع فیلم (بلند، كوتاه، مستند ) و ۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان برای حمایت از اطلاع رسانی، خرید حقوق، تكثیر و عرضه ۷۰۰ عنوان فیلمهای سینمایی در شبكه نمایش خانگی اختصاص پیدا کرده است.
بودجه ۶ میلیاردی برای حمایت از ساخت 8 فیلم فاخر
همچنین از مبلغ ۱۰۶ میلیارد تومانی پیشنهادی یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان برای حمایت از برگزاری ۳۰ جشنواره فیلم در استان های مختلف کشور، ۸ میلیارد تومان برای حمایت از حضور بینالمللی آثار سینمایی كشور در ۳۵۰ رویداد هنری از جمله جشنوارهها و مجامع بین المللی و اكران فیلمهای سینمایی در منطقه و جهان، ۶ میلیارد تومان برای حمایت از ساخت 8 فیلم فاخر و ارزشمند، 4 میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان برای راهبری امور و تدوین ضوابط و مقررات مربوط، ۳ میلیارد تومان برای صدور۱۵۰۰ مجوز فعالیت و ۲۰ میلیارد تومان در راستای كمک به ارتقای وضعیت نمایش فیلم در سالنهای نمایش سینما در ۱۰۰ تعداد هزینه خواهد شد.
۳ میلیارد بودجه برای خرید حق ۳۰۰ فیلم ایرانی و خارجیبرای كمک به خرید حقوق ۳۰۰ فیلم ایرانی و خارجی برای غنی سازی آرشیو فیلم خانه ملی ایران، ۳ میلیارد تومان و برای كمک به موسسه ها، مراكز، انجمنها، كانونها و تشكلهای صنفی سینمایی و موزه سینما در ۳۵۰ مورد ۲۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان در نظر گرفته شده است.
حمایت از تولید ۹ فیلم و مجموعه انیمیشن با ۴ میلیارد تومان
دراین جدول برای برنامه حمایت و گسترش سینمای ملی ازسوی حوزه هنری نیز ۱۸ میلیارد و ۲۰۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان بودجه درخواست شده است تا ۲ میلیارد و ۸۹۸ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان از آن برای حمایت از ۱۳ جشنواره و محفل سینمایی، ۴ میلیارد تومان آن برای حمایت و تولید ۹ فیلم و مجموعه پویانمایی (انیمیشن) و ۱۱ میلیارد و ۳۰۷ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان آن برای كمک به تولید ۸ فیلم سینمایی، مجموعه داستانی و مستند اختصاص پیدا کند.
اختصاص یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان برای برگزاری ۸۰ جشنواره و همایش بینالمللیدر حوزه هنرهای تجسمی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، برای برنامه حمایت و گسترش هنرهای تجسمی ۱۶ میلیارد و ۹۸۰ میلیون تومان برآورد شده است که از این مبلغ ۲ میلیارد و ۸۸۰ میلیون تومان برای حمایت از فعالیتهای ساماندهی مد و لباس در جهت گسترش عفاف و حجاب، یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان برای حمایت از موسسه ها، انجمنها، مراكز و تشكلهای صنفی هنرهای تجسمی، ۶۰۰ میلیون تومان برای راهبری امور و تدوین ضوابط و مقررات و ۶۰۰ میلیون تومان برای صدور مجوزهای فعالیتهای مربوط پیشبینی شده است.همچنین در راستای كمک به برگزاری نمایشگاههای خارج از كشور و شركت در جشنوارهها، مجامع، سمینارها و همایشهای بین المللی، یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان برای ۸۰ رویداد و كمک و حمایت از برگزاری نمایشگاهها و همایشهای هنرهای تجسمی داخل كشور ۱۰ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان برای ۴۵ رویداد در نظر گرفته شده است.
یک میلیارد و ۹۹۰ میلیون بودجه برای برگزاری ۹ جشنواره تجسمیحوزه هنری نیز برای برنامه حمایت و گسترش هنرهای تجسمی مبلغ ۳ میلیارد و ۴۴۹ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان را در نظر گرفته است که این مبلغ به حمایت از خلق و آرشیو آثار تجسمی با بودجه ۴۰۸ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان برای ۷ اثر، حمایت و انتشار و ترویج آثار تجسمی در قالبهای رسانهای با بودجه یک میلیارد و ۵۰ میلیون تومان برای 2 مورد، كمک به برگزاری جشنوارهها و نمایشگاهها و محافل هنرهای تجسمی، عكس و معماری با یک میلیارد و ۹۹۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان برای ۹ رویداد اختصاص پیدا میکند.
حمایت از برگزاری ۴۰ کنسرت با ۱۳ میلیارد توماندر بندهای دیگری از این جدول ذکر شده که وزارت ارشاد برای برنامه حمایت و صیانت از موسیقی ملی ۱۹ میلیارد و ۵۴۵ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان اختصاص داده که این مبلغ برای حمایت از برگزاری جشنوارههای موسیقی با ۴ میلیارد تومان بودجه برای ۱۰ رویداد، حمایت از تولید، ساخت و اجرای برنامههای موسیقی صحنهای با ۱۳ میلیارد و ۲۴۵ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان برای ۴۰ مورد، راهبری امور و تدوین ضوابط و مقررات با ۴۰۰ میلیون تومان، صدور مجوزهای فعالیتهای مربوط با ۴۰۰ میلیون تومان بودجه برای ۱۵۰۰ مجوز، كمک به شركت در جشنوارههای موسیقی در داخل و خارج از كشور برای ۶۰۰ میلیون بودجه برای ۴۷ رویداد و کمک به موسسات، مراكز، انجمنها، كانونها و تشكلهای صنفی موسیقی با ۹۰۰ میلیون تومان تقسیم شده است.در عرصه برنامه حمایت و صیانت از موسیقی ملی، حوزه هنری نیز ۳ میلیارد و ۶۱۱ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان پیشنهاد داده است که در صورت تایید، یک میلیارد و ۸۵۴ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان برای برگزاری ۱۰ همایش و برنامه پژوهشی موسیقایی و یک میلیارد و ۷۵۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان برای حمایت و تولید و اجرای ۱۰ آثار موسیقیایی هزینه خواهد شد. در پایان با هم نگاهی می اندازیم به بودجه تخصیص فرهنگ به ارگان ها.
جدول تخصیص بودجه فرهنگ به ارگان ها
ردیف
|
نام سازمان
|
بودجه به میلیارد تومان
|
1
|
صدا و سیما
|
۱۱۴۰
|
2
|
سازمان بسیج مستضعفین
|
۱۰۳۵
|
3
|
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
|
۷۷۰
|
4
|
مرکز خدمات حوزههای علمیه قم
|
۵۲۸
|
5
|
شورایعالی حوزههای علمیه
|
۳۲۹
|
6
|
کمک به بازسازی عتبات عالیات
|
۳۱۳
|
7
|
کمک به اشخاص حقوقی غیر دولتی
|
289
|
8
|
جامعه المصطفی العالمیه
|
۲۱۸
|
9
|
اجرای منشور توسعه فرهنگ قرآن
|
۲۰۰
|
10
|
شورای سیاستگذاری حوزههای علمیه خواهران
|
۱۹۳
|
11
|
سازمان تبلیغات اسلامی
|
۱۱۵
|
12
|
نهاد رهبری در دانشگاهها
|
۱۰۲
|
13
|
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
|
۹۲
|
14
|
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
|
۷۸
|
15
|
شورای برنامهریزی حوزههای علمیه خراسان
|
۵۷
|
16
|
موسسه نشر آثار امام (ره)
|
۵۷
|
17
|
دفتر نمایندگی ولیفقیه در سپاه پاسداران
|
۵۶
|
18
|
شورای عالی انقلاب فرهنگی
|
۵۰
|
19
|
احداث و تکمیل مساجد کشور
|
۵۰
|
20
|
بنیاد حفظ آثار و ارزشهای دفاع مقدس
|
۳۹
|
21
|
شورای سیاستگذاری ائمه جمعه
|
۳۷
|
22
|
مجمع جهانی اهلبیت (ع)
|
۳۶
|
23
|
شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی
|
۳۵
|
24
|
انتشارات سمت
|
۲۲
|
25
|
موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)
|
۲۰
|
26
|
ستاد اقامه نماز
|
۱۹
|
27
|
سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
|
۱۲
|
28
|
بیمه هنرمندان
|
۱۰
|
29
|
موسسه پژوهشی و فرهنگی انقلاب اسلامی
|
۸
|
30
|
کتابخانه آیتالله مرعشی نجفی
|
۶
|
31
|
بنیاد سعدی
|
۶
|
32
|
بنیاد ملی توسعه بازیهای رایانه ای
|
۴
|
33
|
دانشگاه اهلبیت
|
3
|