به رغم مخالفت و هشدار دمشق صورت گرفت؛
منابع کُردي از گلوله باران شديد منطقه عفرين و روستاهاي کردنشين در شمال سوريه از سوي نيروهاي ترکيه‌اي خبر دادند.به گزارش مهر ، منابع کُردي اعلام کردند که نيروهاي ترکيه از نيمه شب گذشته منطقه عفرين در شمال سوريه را به شدت زير آتش قرار داده اند.اين منابع بيان کردند: نيروهاي ترکيه به شدت از نيمه شب گذشته گلوله باران عفرين را آغاز کرده اند. نيروهاي ترکيه از داخل اين کشور منطقه عفرين و روستاهاي کردنشين را هدف قرار مي‌دهند.منابع مذکور از واکنش قوي به هر تهاجمي‌از سوي ترکيه به عفرين خبر دادند.اين در حالي است که نور الدين جانيکلي وزير دفاع ترکيه اعلام کرد: عمليات عفرين در سوريه در حقيقت با گلوله باران مناطق مرزي شروع شده است.  به دنبال لشگرکشي رئيس جمهور ترکيه به مرزهاي سوريه براي حمله به شهر عفرين، مناطق تحت کنترل کردها در شمال سوريه شاهد تظاهرات ضد کردها بود.ساکنان استان حسکه در شمال شرق سوريه و مناطق اطراف آن براي اعلام همبستگي با مردم منطقه عفرين تظاهرات کردند.منطقه عفرين يکي از سه منطقه شبه خودمختار کردنشين در شمال سوريه محسوب مي‌شود.يکي از تظاهرکنندگان گفت: کردهاي سوريه متحد هستند و براي حمايت از مردم عفرين دست به اين تظاهرات زده‌اند.تظاهرات کنندگان شعارهايي عليه ترکيه، رجب طيب اردوغان، رئيس جمهور اين کشور و شعارهايي در حمايت از عفرين سر داده و پرچم‌هاي کردها را در دست داشتند.همچنين تظاهرات کنندگان پلاکاردهايي در دست داشتند که بر روي آن نوشته شده بود "حملات ترکيه به عفرين را محکوم مي‌کنيم".
رئيس جمهوري ترکيه در روزهاي اخير مکررا درباره حمله قريب الوقوع به عفرين هشدار داده است اين تحولات پس از آن صورت گرفته که واشنگتن اعلام کرد، به نيروهاي سوريه دموکراتيک که ترکيه مي‌گويد تحت حمايت نيروهاي پ.ک.ک هستند، حمايت مي‌کند تا يک نيروي جديد ۳۰ هزار نفري تشکيل دهند.آنکارا از برپايي دولت خودمختار کرد در مرزهاي خود هراسان است و يگان‌هاي مدافع خلق که همان جناح نظامي‌حزب اتحاد دموکراتيک سوريه است را يک سازمان تروريستي مي‌داند.طبق نظر تحليل‌گران حمله ترکيه به عفرين خطراتي به دنبال دارد، زيرا روسيه که با ترکيه درباره سوريه همکاري مي‌کند، و روابط نزديکي با شبه نظاميان کرد دارد.همچنين واشنگتن با حمله ترکيه عليه نظاميان کرد که اثبات کرده‌اند در مقابله با داعش بسيار تاثير گذار بوده‌اند، موافق نيست.پيشتر فيصل مقداد، معاون وزير خارجه سوريه هشدار داده بود که در صورت حمله ترکيه به عفرين، نيروي هوايي سوريه آماده سرنگوني جنگنده‌هاي اين کشور است.
اين در حالي است که سخنگوي وزارت خارجه آمريکا اعلام کرد: ترکيه را به عدم اقدام نظامي‌در «عفرين» دعوت مي‌کنيم. «هيتر نائورت» با بيان اينکه نمي‌داند آيا ترکيه در عفرين عمليات نظامي‌انجام خواهد داد يا نه، گفت: ترکيه را به عدم اقدام در عفرين دعوت مي‌کنيم. همه بايد بر روي داعش تمرکز کنند.وي درباره اظهارات مولود چاوش‌اوغلو وزير خارجه ترکيه مبني بر اينکه «عليرغم بيانيه‌هاي صادره از سوي آمريکا، ما قانع نشديم» نيز اظهار داشت: اين اظهارات را نخواندم ولي اگر وي چنين احساسي کرده است، متأسفم.نائورت با اشاره به سخنان رکس تيلرسون وزير امور خارجه آمريکا مدعي شد که هدف اين کشور در سوريه، آموزش نيروهاي بومي‌در مناطق آزاد شده از سيطره داعش است!
از سوي ديگر يک نويسنده سرشناس عرب با عنوان «آيا مقاومتي سوري-ايراني نظير مقاومت عراق برابر اشغالگري آمريکا شکل خواهد گرفت،اردوغان کجاي اين تحولات است» نوشت: وزارت خارجه سوريه اين روزها به طور قابل توجهي فعال است آن هم نه براي آمادگي کنفرانس‌هاي وين و سوچي که به دنبال راه حل سياسي بحران هستند بلکه براي هشدار شديد اللحن به ترکيه که تهديد به حمله نظامي‌عليه شهرهاي منبج و عفرين به منظور سرکوب نيروهاي يگان‌هاي مدافع خلق کُرد کرده و هم به آمريکا که «رکس تيلرسون»، وزير خارجه آن تاکيد کرده ارتش آمريکا براي رسيدن به سه هدف در سوريه مي‌ماند نخست ممانعت از بازگشت داعش پس از شکست آن در رقه و موصل، دوم مقابله با نفوذ ايران و سوم بيرون کردن اسد از قدرت است. «عبدالباري عطوان»، سردبير روزنامه فرامنطقه‌اي «راي اليوم» افزود: اظهارات تيلرسون در جريان سميناري درباره سياست خارجه کشورش مقامات سوري را به شکستن سکوت و تنظيم مجدد اولويت‌هاي خود واداشت به گونه‌اي که درصدد ايجاد طرح‌هايي براي رويارويي با حضور نظامي‌آمريکا در شرق فرات برآمده که شمار کماندوهاي آن در آنجا بالغ بر يک هزار نفر است و براي ايجاد پايگاه‌هاي نظامي‌دائمي‌در شمال سوريه و تشکيل کشور کُردي نقشه کشيده است، به گونه‌اي که ارتشي با 30 هزار نيرو را براي حفاظت از آن تشکيل دهد تا اين کشور کُردي را آموزش و مسلح کند و اين چيزي است که سرهنگ «رايان ديلون» سخنگوي نيروهاي ائتلاف ضد داعش يک هفته پيش بيان داشت.

آیت ا... سید حسن خمینی:
يادگار امام با بيان اينکه يکي از موارد رعايت اميد در رسانه‌ها وجود کانون‌ها، نهادها و ساختارهاي اميدزا در بطن جامعه است اظهار کرد: معتقدم دوره «نگفتن‌ها» و «نديدن‌ها» گذشته است و به طور جدّ بايد ضعف‌ها را بازگو کرد، اما همه وظيفه داريم اميد را در جامعه حفظ کنيم. البته اميدواري با خيال بافي متفاوت است.
به گزارش ايسنا، حجت‌الاسلام سيدحسن خميني اعتدال را يکي از شروط اساسي اخلاق دانست و با تاکيد بر اينکه باقي ماندن يک رسانه بر مدار اعتماد مردم موضوع بسيار مهمي‌است، يادآور شد: رسانه‌هايي را ديده‌ايم که ده‌ها برابر توانمندي ظاهري دارند اما اعتماد جامعه به آن‌ها از ميان رفته است.
وي با بيان اينکه ايسنا بايد در کارش جانب انصاف را هم نگاه دارد، اظهار کرد: در موضوع عدالت دو تعريف وجود دارد که يکي از ارسطوست که مي‌گويد عدالت به معناي آن است که هر چيزي سر جاي خود باشد. يک تعريف ديگر از عدالت هم به معناي «انصاف» نزديک است. سيدحسن خميني تأکيد کرد: انصاف اين است که وقتي کاري مي‌کنيد خود را جاي همان فرد که براي او کاري مي‌کنيد بگذاريد. يکي از بزرگان مي‌گويد مدار اخلاقي بودن «خيال است»؛ يعني خود را جاي ديگران قرار دهيد، چرا که اگر اين کار را نکنيم نمي‌دانيم آنچه که مي‌گوييم در روح و جان طرف مقابل چه تأثيري مي‌گذارد. ما اگر نتوانيم خود را جاي ديگران قرار دهيم نمي‌فهميم که با حرف مان چگونه آتش به دل شخصي مي‌زنيم يا با گفتن سخني نيکو او را خوشحال مي‌کنيم.
وي با بيان اينکه اگر نتوانيم خود را در رفتارهايمان با ديگران، جاي آنان بگذاريم اخلاقي زندگي نکرده‌ايم گفت: نقطه مقابل خيال که در اخلاق به دليل آنچه که مطرح کردم اهميت دارد، «توهم است». به اين معنا که آدمي‌خود را محور جهان بداند و بگويد هرکس و هر چيزي که به من نزديک باشد مهم است.
يادگار امام تأکيد کرد: براي يک مجموعه رسانه‌اي بسيار مهم است که اميدافزا عمل کند چرا که براي خروج از هر بن‌بست و بحراني اميد لازم است. براي خروج از هر منجلابي اميد لازم است؛ پس اميد را در مجموعه رسانه‌اي کشور نبايد از دست دهيم که البته اين به معناي پمپاژ کردن دروغ در رسانه‌ها نيست، ولي بايد اين را به خود گوشزد کنيم که ما نمي‌توانيم از مرحله فعلي عبور کنيم مگر آنکه نقاط مثبت را افزايش دهيم و البته نقاط منفي را هم ببينيم، بگوييم و درصدد اصلاح آن برآييم. وي ادامه داد: يکي از نقاط مثبت اميدوار بودن و تفاوت آن با خيالبافي اين است که خود را پشت پرده خيالبافي گم نمي‌کنيم و ضعف‌ها را نمي‌پوشانيم و دروغ را هم مطرح نمي‌کنيم؛ بلکه تلاش را بر اين مي‌گذاريم که اگر انتقاد مي‌کنيم براي اميد به بهسازي و بهبود است که چيزي را مطرح کنيم.
يادگار امام با بيان اينکه هرکدام از ما متفاوت مي‌انديشيم و اين يک امر بديهي است، اظهار کرد: اين مجموعه بايد در درون خود انصاف داشته باشد و به اين نکته توجه کنيد که چه مقدار اين مسئله علاوه بر اينکه به پيشرفت اخلاقي شخص انسان کمک مي‌کند در نهايت در چشم مخاطب هم مجموعه خبرگزاري را بزرگ مي‌سازد.
سيدحسن خميني تأکيد کرد: يکي از مسائل ديگر در بحث اميد که من در سالگرد مرحوم آيت‌ا...‌هاشمي‌هم به آن اشاره کردم اين است که پمپاژ يأس به جامعه هيچ نتيجه‌اي ندارد. يکي از متفکرين معاصر مي‌گويد من نمي‌گويم که «هميشه اميدواران به نتيجه مي‌رسند اما مي‌دانم که مأيوسان هرگز به نتيجه نخواهند رسيد». اينکه ما جامعه را به صورت تيره و تار ترسيم کنيم و فضاي يأس‌آلود از آن ارائه دهيم دردي از جامعه دوا نمي‌کند و سر منشاء مصائب و بحران است.
وي تأکيد کرد: البته اين موضوع به اين معنا نيست که ضعف‌ها را نگوييم؛ اما گفتن ضعف‌ها و سستي‌ها براي اينکه همه با هم به سمت برطرف کردن آنها برويم يک امراست که مطلوب و واجب است و در مقابل تبيين اشکالات به صورتي که همه را به اين نتيجه برساند که هيچ راه نجاتي نيست، يک امر ديگر است و باطل است؛ بايد به گونه‌اي اميدوارانه مشکلات را مطرح کنيم تا براي مرتفع کردن آنها آماده شويم.


سخنگوي شرکت ملي نفتکش:
 سخنگوي شرکت ملي نفتکش از رسيدن ربات‌هاي زيردريايي به محل غرق شدن سانچي با هدف دستيابي به اطلاعاتي از وضعيت کشتي خبر داد. محسن بهرامي‌در گفتگو با شبکه خبر اعلام کرد: بر اساس آخرين اطلاعاتي که از نماينده شرکت ملي نفتکش در محل دريافت شد، ربات‌هاي زيرآبي به محل رسيده‌اند و قرار است تا يکي دو ساعت ديگر که هوا تاريک مي‌شود تستها را انجام دهند و عمليات اصلي به منظور يافتن پيکر جانباختکان سانچي از فردا آغاز مي‌شود. وي در پاسخ به اين که چه مقدار زمان طول مي‌کشد تا چيني‌ها اطلاعات را به شما منتقل کنند، گفت: اميدواريم تا اطلاعات اوليه که از تست‌ها جمع آوري مي‌شود را چيني‌ها به ما ارائه بدهند. ولي ممکن است کمي‌طول بکشد که مطمئنا اطلاعات اوليه از وضعيت کشتي به زودي در اختيار ما قرار داده مي‌شود. سخنگوي شرکت ملي نفتکش ادامه داد: بر اساس اين اطلاعات بررسي خواهد شد که آيا ورود به کشتي مقدور هست يا نه؛ چرا که در ۳ تا ۴ ساعت پاياني آتش سوزي سانچي و قبل از غرق شدن، وضعيت حريق بسيار شديد بود که مي‌تواند آسيب بسيار شديدي به ساختمان کشتي زده باشد و نفتکش را به نوعي مچاله کرده باشد.
وي در پاسخ به اين که آيا حتي اگر به درصد کمي‌از پيکر جان باختگان دست يابيم، امکان آنتقال آنها به سطح آب وجود دارد يا خير؟ تصريح کرد: امکان انجام اين کار را بايد کارشناسان به ما بگويند. کشتي در حال حاضر در عمق ۱۱۵ متري بستر اقيانوس آرام قرار دارد که در چنين عمقي کار کردن غواصان بسيار مشکل است. بهرامي‌اذعان داشت: ربات‌ها به خودي خود نمي‌توانند کار بيرون آوردن پيکرها را انجام بدهند؛ بلکه صرفا گزارش مي‌دهند که وضعيت به چه شکل است.


دبيرکل حزب ا... لبنان بيان اين که آنچه در روزهاي اخير رخ داد، ماهيت اهداف آمريکا در منطقه است، تصريح کرد: بيانيه آمريکا مبني بر باقي ماندن نظاميان اين کشور در عراق و سوريه تحت عنوان ممانعت از بازگشت داعش نفاق آمريکا را نشان مي‌دهد. آمريکايي‌ها داعش را به وجود آورده‌اند تا بهانه‌اي براي بازگشت به منطقه و مخصوصا عراق داشته باشند. آمريکا داعش را به وجود آورده است و پايگاه‌هاي نظامي‌آنها در منطقه مانعي براي بازگشت داعش نيست. آنچه مقامات آمريکا مي‌گويند، فريبکارانه است.به گزارش ايسنا، سيدحسن نصر ا... گفت:ترامپ عمدا تروريسم را با اصطلاح اسلامي‌همراه مي‌کند تا اسلام و پيامبر اسلام (ص) رنگ و بوي ترويسم بگيرد.دبيرکل حزب‌ا... لبنان خاطرنشان کرد: کساني که ادعا مي‌کنند آمريکا ضامن حقوق بشر است، وقتي رئيس‌جمهور اين کشور انساني مستکبر و کينه‌توز است، به چه چيزي دل خوش کرده‌اند؟ ترامپ به فشار به کشورهاي عربي ادامه خواهد داد؛ کشورهاي عربي که به طور آشکار فلسطينيان را تحت فشار قرار مي‌دهند. تهمت‌هاي آمريکا و فرانسه درباره اين موضوع که حزب‌ا... لبنان قاچاق مواد مخدر انجام مي‌دهد، بي‌اساس و دروغ است. او با بيان اين که حزب‌ا... لبنان در هيچ طرح اقتصادي و سرمايه‌گذاري در لبنان شريک نيست، خاطرنشان کرد: حزب‌ا... لبنان هيچ کسي را مأمور به هرگونه سرمايه‌گذاري به نام اين جنبش نکرده است.  وي افزود: هيچ کسي مخالف هنر نيست ولي عادي‌سازي روابط با اسرائيل تحت عناوين هنر و سينما و گردشگري نقض تعهدات دولت لبنان است. 
نائب رئيس مجلس شوراي اسلامي‌گفت: بنده عضو اکيپ مجلس در بررسي برجام بودم و تنها اين را فهميدم که اگر برجام نبود ما هر روز يک هزار ميليارد تومان بايد به خاطر تحريم‌ها ضرر مي‌کرديم.
به گزارش ايسنا، مسعود پزشکيان در نشست مجمع مطالبه‌گران اردبيل اظهار کرد: اگر برجام ۲۰ دقيقه‌اي در مجلس مصوب شد به دليل آن بود که تمام قراردادهاي بين‌المللي در صورت طرح در مجلس شوراي اسلامي‌به سرعت و بدون بحث خاص راي‌گيري شده به طوري که يا مورد پذيرش قرار مي‌گيرد يا رد مي‌شود.
وي با بيان اينکه در بحث برجام و موضوعات مطرح شده در مورد آن نگاه حاکم مرتبط با نگاه حزبي و جريان سياسي بوده است، خاطرنشان کرد: زماني که بنده نيز به عنوان عضو اکيپ مجلس در مورد برجام انتخاب شدم با مطالعه آن به معناي واقعي به دليل تخصصي بودن بحث زياد متوجه قضايا نشدم چرا که در موضوعات غيرتخصصي همواره سعي‌ مي‌کنم ورود پيدا نکرده و اصراري نداشته باشم.
نائب رئيس مجلس شوراي اسلامي‌گفت: بنده فوق تخصص جراحي قلب هستم و ۱۷ سال در دانشگاه در اين حوزه درس خوانده و صاحب تجربه شدم اما هيچ وقت به خود اجازه نمي‌دهم در حوزه‌هاي ديگر پزشکي ورود پيدا کنم؛ در حالي که عده‌اي در آن مقطع احساس مي‌کردند با خواندن دو کتاب مي‌توانند کارشناس برجام باشند.
پزشکيان تصريح کرد: همين غيرتخصصي عمل کردن ما کشور را به اين شرايط عجيب و غريب رسانده است؛ به طوري که هيچ کس نيز نمي‌خواهد اشتباه خود و ورود غيرکارشناسي‌اش را در چنين موضوعاتي بپذيرد.
وي با بيان اينکه هر روز از بابت تحريم‌ها قبل از برجام هزار ميليارد تومان متضرر مي‌شديم، اضافه کرد: اگر برجامي‌تصويب شد قطعا ما توانستيم در آن مقطع جلوي ضرر و زيان‌هاي بسيار زياد را به اين کشور بگيريم.
نماينده مردم تبريز در مجلس بيان کرد: وضعيت بودجه در کشور بسيار وخيم است به طوري که بودجه سال آينده را نيز واقعا روي هوا مي‌بنديم چرا که هيچ اميدي به اين نيست که اين ارقام بودجه‌اي حداقل در بخش درآمدي محقق شود.
پزشکيان با بيان اينکه حتي فرد ديوانه نيز مثل ما اولويت‌هاي دخل و خرج خود را تنظيم نمي‌کند، اظهار کرد: ما حتي اولويت‌ها را به اشتباه گرفته‌ايم و به جاي آنکه پروژه‌اي را در اولويت اجرا کنيم به يکباره مي‌خواهيم با يک منابع محدود چندين پروژه را به عنوان اولويت در نظر بگيريم که از همين روي شاهد آن هستيم که ساخت يک راه ارتباطي ۲۰ سال طول مي‌کشد. وي در واکنش به برخي ايرادات به حقوق‌هاي نامتعارف در کشور گفت: جالب است اين حقوق‌هاي نجومي‌را مجلس مصوب کرده و شوراي نگهبان نيز به آن راي داده است ولي امروز داد و فرياد مي‌کند چه کسي به مديران اين اجازه را داده است که حقوق‌هاي نجومي‌بگيرند که بايد گفت «خود کرده را تدبير نيست.» عضو هيئت رئيسه مجلس شوراي اسلامي‌ادامه داد: بنده خود پزشک هستم و به صراحت اعلام مي‌کنم پزشکان اضافه دريافتي دارند در حالي که سقف پرداختي‌ها را خود مجلس تعيين کرده و يقين داشته باشيم بيگانگان در اين زمينه براي ما تصميم نگرفته‌اند که امروز زمين و زمان را براي حقوق‌هاي نجومي‌به باد انتقاد گرفته‌ايم. اين نماينده مجلس با بيان اينکه در دولت نه پول کافي است و نه حال و حوصله‌اي براي کار کردن وجود دارد، اذعان کرد: معتقدم تا ما نگاهمان را عوض نکنيم و تغيير نگرش نداشته باشيم استان و منطقه‌مان را نمي‌توانيم متحول کنيم.

دفاع محکم قدرتهای بزرگ جهان و دبیرکل سازمان ملل از برجام؛
کورش شرفشاهي : برنامه جامع مشترک هسته‌اي معروف به برجام در تيرماه به تصويب رسيد و حدود شش ماه طول کشيد تا به مرحله اجرا برسد. اما از همان زمان تاکنون هيچ کس نمي‌تواند به صراحت اعلام کند که اعضاي 1+5 در راستاي برجام گام برداشته اند. اين درحالي است که بر اساس تاکيد شوراي امنيت ملي، ايران به تمامي‌تعهدات خود در برجام پايبند بوده و از همان ابتدا مفاد برجام را اجرايي کرده است. بدترين عضو تيم مذاکره کننده، آمريکاي بعد از تشکيل دولت ترامپ بوده است. دونالد ترامپ بارها براي تاييد برجام مشکل آفريني داشته و از متحدان اروپايي واشنگتن و کنگره کشورش خواسته بود تا با کاخ سفيد بر سر اصلاح برجام توافق کنند و ترامپ در تازه‌ترين اقدام، تهديد کرد که آخرين باري است که تعليق تحريم‌هاي ايران را تمديد مي‌کند.
به برجام صدمه نزنيد
دراين رابطه دبيرکل سازمان ملل در دفاع از برجام هشدار داد که موضوعات بي‌ارتباط با برجام بايد بايد براي حفظ اين توافق هسته‌اي، جداگانه حل شود. آنتونيو گوترش، دبيرکل سازمان ملل خواستار آن شد تا نگراني‌هاي مربوط به برجام از طريق مکانيزم‌هاي تعيين شده در اين توافق حل شود. استفان دوجاريک، سخنگوي سازمان ملل در سالروز اجرايي شدن برجام به خبرنگاران گفت: برجام يک دستاورد مهم در زمينه عدم اشاعه است و در حفظ صلح و امنيت منطقه و بين الملل نقش مهمي‌دارد.
پيام هشدار آميز 
 از سوي ديگر وزير خارجه روسيه با تاکيد بر لزوم حفظ برجام اعلام کرد که لغو اين توافق پيام هشدار آميز براي جامعه جهاني خواهد داشت. سرگئي لاوروف در نشست شوراي امنيت سازمان ملل که براي بحث درباره اشاعه سلاح‌هاي کشتار جمعي تشکيل شده بود، گفت: اکثريت قابل توجهي از جامعه بين المللي معتقدند که برجام نقش مهمي‌در تقويت رژيم عدم اشاعه و حفاظت از صلح و امنيت داشته است.وي افزود: ما به دليل منافع سياسي برخي کشورها نمي‌توانيم برجام را که يک توافق بي‌مانند بين اللملي است لغو کنيم.لاوروف تاکيد کرد که خروج از توافق هسته‌اي ايران يک پيام هشدار آميز به کره شمالي ارسال مي‌کند.
بناي امنيت جهاني 
نماينده فرانسه در شوراي امنيت نيز در خصوص اهميت برنامه جامع مشترک هسته‌اي تاکيد کرد که برجام بناي امنيت جهاني است و بايد اجرا شود. نماينده فرانسه در شوراي امنيت گفت: ما(فرانسه) در تدوين پيش‌نويس برجام نقش داشتيم که اکنون به توافقنامه تبديل شده است.وي ادامه داد: ما خواستار اجراي برجام هستيم که سنگ بناي امنيت و ثبات منطقه‌اي و جهاني است. برجام به موضوع برنامه موشک بالستيک ايران نمي‌پردازد.او در عين حال گفت: برجام تمامي‌نگراني‌هاي ما از جمله در زمينه موشک‌هاي بالستيک را برطرف نکرده است.نماينده فرانسه در جلسه شوراي امنيت درباره موضوع منع گسترش تسليحات کشتار جمعي گفت: فرانسه در طرح‌هاي پيشنهادي در زمينه منع گسترش تسليحات کشتار جمعي، فعال است و بايد فعال باقي بماند.
آمريکا متعهد به برجام 
و اما سفير آمريکا در سازمان ملل تاکيد کرد که کشورش همچنان به توافق هسته‌اي با ايران پايبند است.نيکي هيلي در ادعاهايي مضحک عليه کشورمان گفت: ايران مسئول بي‌ثباتي در مناطق زيادي در جهان است. ايران قطعنامه‌هاي شوراي امنيت را درباره برنامه هسته‌اي نقض کرده است. بايد به اقدامات ايران پاسخ داد و اين اقدامات به معناي لغو توافق هسته‌اي نيست.
نمونه‌اي از توان ديپلماسي 
از ديگر سو نماينده سوئد در شوراي امنيت سازمان ملل با تاکيد بر اينکه برجام نمونه‌اي از توان ديپلماسي است، گفت که اروپا از برجام حمايت مي‌کند. نماينده سوئد در نشست شوراي امنيت گفت: برجام نمونه‌اي مهم از توان ديپلماسي است. هدف برجام تضمين ماهيت صلح آميز برنامه هسته‌اي است و باعث تقويت ساختار عدم اشاعه مي‌شود. لزوم پايبندي همه به برجام
همچنين نماينده هلند در شوراي امنيت تاکيد کرد که برجام يک دستاورد مهم در عرصه ديپلماسي است و همه طرف‌ها بايد به اجراي آن پايبند باشند. نماينده هلند در جلسه شوراي امنيت درباره موضوع منع گسترش تسليحات کشتار جمعي گفت: برجام دستاوردي مهم درعرصه ديپلماسي بين المللي است. عمل کردن همه طرف‌ها به توافقنامه برجام اهميت دارد. من از پيشنهاد فرانسه براي گفت‌وگو درباره موضوعات مربوط به ايران استقبال مي‌کنم.وي اظهار داشت: گسترش تسليحات کشتار جمعي، تهديدي براي صلح و امنيت جهاني است. جهاني عاري از تسليحات کشتار جمعي، هدف هلند است. ان پي تي؛ سنگ بناي رژيم جهاني براي جلوگيري از گسترش تسليحات هسته‌اي است.
طرحي براي سخت‌تر کردن 
با وجود مخالفت‌هاي مقامات کشورمان و مقامات اروپايي با هرگونه تغيير در برجام، طرحي توسط دو قانونگذار جمهوريخواه در مجلس نمايندگان آمريکا ارائه شده که مفاد برجام را براي ايران سخت‌تر مي‌کند. اين طرح تحت عنوان «قانون تحريم‌ها و سياست آزادي ايران» توسط پيتر روسکام و ليز چني که هر دو جمهوري‌خواه هستند معرفي شده است.چني گفت: اين طرح واضح بيان مي‌کند که هرگونه توافقي بايد شامل چه چيزهايي باشد.وي در اظهاراتي بي‌اساس و در حاليکه آژانس اعلام کرده است سطح دسترسي‌ها به سايت‌هاي ايران کامل و بي‌سابقه است، گفت: يک توافق با ايران بايد حداقل اجازه بازرسي در هر زمان و از هر مکان از جمله سايت‌هاي نظامي‌در ايران را شامل شود. همچنين بايد يک ممنوعيت در مورد غني‌سازي اورانيوم در حد نظامي‌و يک منع توسعه برنامه موشکي در آن اعمال شود. 
ایستادگی قاطع مقابل آمریکا 
عضو کميسيون امنيت ملي مجلس شوراي اسلامي‌با تاکيد بر اينکه آمريکا مدتهاست در وفاي به عهد پيمان شکني مي‌کند گفت: متاسفانه جديدترين بازي آمريکا در برجام مشاهده مي‌شود که خوشبختانه جهان مقابل آمريکا ايستاده است. ابراهيم رضايي در گفتگو با تجارت با اشاره به آخرين اظهارات دونالد ترامپ در خصوص برجام گفت: بر اساس قانون، آمريکا مي‌بايست هر سه ماه يک بار در خصوص برجام اظهار نظر کند که مي‌بايست بر مبناي واقعيتها باشد، اما متاسفانه شاهد اين هستيم که ترامپ بازي در مي‌آورد و بهانه تراشي مي‌کند و در آخرين اظهاراتش اعلام کرده که بار ديگر به شرط بازنگري در برجام، حاضر به تاييد آن و تمديد لغو تحريمهاست. وي با اشاره به موضع گيريهايي که در شوراي امنيت سازمان ملل درخصوص برجام مطرح شد گفت: در حالي که نماينده دولت آمريکا در اين شورا حضور داشت، نمايندگان ديگر کشورهاي جهان از برجام حمايت کردند و به جرات مي‌توان ادعا کرد که آمريکا به رهبري ترامپ در عرصه جهاني تنها مانده است. نماينده خمين درمجلس شوراي اسلامي‌شرايط آمريکا در شوراي امنيت سازمان ملل را به بوکسوري تشبيه کرد که در گوشه رينگ گير افتاده و دايم از حريف ضربه مي‌خورد گفت: متاسفانه آمريکا پرروتر از آن است که در برابر اين همه ضربه بر زمين بيفتد ودايم مطالب تکراري و اظهارات غير واقع مطرح ميکند. وي با تاکيد بر اينکه نمايندگان جهان بايد موضع گيري خود را علني کنند گفت: اينکه دايم بگويند با اظهارات آمريکا مخالفيم، دردي دوا نمي‌کند، بلکه يک بار براي هميشه بايد مقابل آمريکا بايستند و اگر آمريکا خواست خلاف مسير تصميم جهان حرکت کند، اين بار جهانيان آمريکا را تحريم کنند تا متوجه رفتار زشت خود شود. رضايي با اشاره به اينکه جهانيان باج بي موردي به آمريکا مي‌دهند گفت: اگر آمريکا تا آن اندازه توانمند بود که همه چيز را در اختيار داشت، قابل قبول بود، اما امروزه آمريکا تنها يک راي دارد و اگر هم گاهي حقي را وتو مي‌کند، کشورهايي ديگري هم هستند که از اين حق برخوردارند. بنابر اين جهان براي يک بار هم که شده،‌ بايد در برابر آمريکا بايستد اما اين ايستادگي بايد در عمل نمايش داده شود.


بررسی‌ها از ریشه‌های بی توجهی به بخش خصوصی نشان داد؛
گروه اقتصاد کلان- اميرعلي امينيان: موضوع بودجه اين روزها بحث داغ محافل اقتصادي است و نمايندگان مجلس در کميسيون تلفيق سرگرم بررسي بندهاي مختلف برنامه مالي دولت براي سال آينده هستند و همزمان خبرهايي از تصويب يا رد بخش‌هاي مختلف لايحه بودجه منتشر مي‌شود.
از همان زماني که جزئيات لايحه بودجه سال آينده کل کشور منتشر شد، بسياري از کارشناسان و فعالان اقتصادي و نمايندگان عضو کميسيون‌هاي تخصصي مجلس انتقادهاي فراواني بر شيوه بودجه‌ريزي سال 97 دولت روحاني وارد کردند.
اساتيد اقتصاد دانشگاه اين شيوه بودجه‌ريزي را تداوم اشتباهات گذشته دولت‌ها دانسته و معتقدند بودجه 97 تداوم روش‌هاي سنتي بودجه‌نويسي در سال‌هاي گذشته است و وعده‌هايي که درباره عملياتي بودن اين بودجه در مقايسه با سالهاي قبل داده ‌شده، محقق نشده است.
موافقان و منتقدان لايحه بودجه سال آينده هرکدام دلايلي براي تائيد يا نقد اين لايحه 1194 تريليون توماني دارند.
موافقان؛ کاهش وابستگي به نفت، افزايش مخارج دولت پايين‌تر از نرخ تورم، بهره‌گيري از ساير منابع براي پروژه‌هاي عمراني را از محاسن لايحه بودجه 97 است.
در مقابل، منتقدان نيز معتقدند اين بودجه در سال 97 به ‌اصطلاح اشک مردم را درخواهد آورد. موضوعاتي چون گراني بنزين، حذف يارانه‌هاي مردم، افزايش تعرفه خروج از کشور، حذف يارانه نان و برداشت دولت از صندوق توسعه ملي در بودجه 97 محور اصلي انتقادات کارشناسان از بودجه سال آينده است.
تداوم بي‌توجهي به بخش خصوصي
شايد يکي از اصلي‌ترين انتقادات به بودجه 97 توجه ويژه دولت به بخش دولتي و تداوم بي‌توجهي‌ها به بخش خصوصي باشد.
با وجود اينکه حمايت از بخش خصوصي يکي از شعارهاي مهم دولت در سالهاي اخير بوده و هست، اما بررسي بودجه 97 نشان مي‌دهد نزديک به 70 درصد منابع مالي بودجه براي بخشهاي دولتي و بانک‌ها صرف خواهد شد و همين مسئله فرصت‌هاي بخش خصوصي براي تحرک و توسعه را بيش ‌از پيش محدود مي‌کند.
در راستاي همين انتقادها، مديران اتاق‌هاي بازرگاني، اصناف و تعاون به رئيس مجلس نامه نوشته و از بودجه و ضعف‌هايي که دارند ابراز نگراني کردند.
در بخشي از اين نامه آمده است: « نگاه غالب در تدوين بودجه در کشور به‌گونه‌‌اي است که به حجيم شدن دولت و تنگ ساختن فضا براي بخش خصوصي مي‌انجامد. در لايحه بودجه 97، بودجه شرکت‌هاي دولتي، بانک‌ها و مؤسسات انتفاعي وابسته به دولت، حدود 68 درصد از بودجه کل کشور را تشکيل مي‌دهند که با روح سياست‌هاي اصل 44 و خصوصي‌سازي مغاير است.» در اين نامه به شواهدي از واقعيت‌هاي موجود اشاره ‌شده و آمده است: «در لايحه بودجه سال 1397 مي‌توان به منابع و مصارف معادل 368 هزار ميليارد تومان اشاره نمود که نسبت به رقم 346 هزار ميليارد تومان، بودجه مصوب سال 1396، حدود 6.1 درصد رشد نشان مي‌دهد، اين در حالي است که در نيمه نخست سال جاري تنها 63 درصد از بودجه پيش‌بيني‌ شده براي شش ماه اول سال 1396 تحقق‌يافته است. روال دولت‌هاي مختلف نيز براي تأمين اين کسري، عدم تخصيص بودجه طرح‌هاي عمراني، استقراض از سيستم بانکي، عدم پرداخت طلب صندوق‌هاي بازنشستگي انتشار اوراق تعهدزاي خزانه و اقداماتي از اين قبيل بوده که اقتصاد کشور را با مخاطرات گوناگوني مواجه ساخته است.» همچنين در اين نامه انتقاداتي درباره وابستگي بودجه به نفت و قيمت ارز، برداشت از صندوق توسعه ملي، فشارهاي مالياتي، افزايش هزينه‌هاي جاري و ساير اشکالات بودجه شده و درباره بدهي‌هاي دولت آمده است: «دولت در حال حاضر يکي از بزرگ‌ترين بدهکاران کشور است. بدهي‌هاي دولت به شبکه بانکي، صندوق تأمين اجتماعي و بخش‌هاي غيردولتي از عمده‌ترين مواردي است که فضاي کسب‌وکار را متأثر ساخته است و در لايحه بودجه سال 1397 نيز نشاني از عزم دولت براي حل اين مشکلات مشاهده نمي‌شود.»
کاهش توان رقابتي بخش خصوصي در سال 97
غلامحسين شافعي، رئيس اتاق بازرگاني ايران در گفت‌وگو با خبرنگار ديوان اقتصاد درباره اين نامه و انتقادات از لايحه بودجه اظهار کرد: لايحه بودجه برشي يک‌ساله از برنامه اقتصادي دولت است و بايد با سياست‌هاي برنامه توسعه همسو باشد اما در برخي از موارد شاهديم که لايحه بودجه 97 باسياست‌هاي کلي نظام و برنامه توسعه ششم مغايرت دارد.
وي با اشاره به اينکه بخش خصوصي دغدغه‌ها و نگراني‌هاي خود درباره بودجه 97 را به مجلس شوراي اسلامي‌از طريق ارسال نامه رسمي‌اعلام کرده ادامه داد: در بسياري از بندهاي لايحه بودجه سال آينده طوري برنامه‌ريزي‌شده است که بخش خصوصي ديگر نمي‌تواند در ميدان رقابت در مقابل دولتي‌ها قد علم کند. بخش خصوصي اگر بخواهد وارد بازار سرمايه شود حتماً در شرايط بودجه 97 مجبور است که با نرخ سود بيشتري اوراق منتشر کند چرا که آنچه دولت منتشر مي‌کند تضمين بازپرداخت دارد و قابل‌اطمينان‌تر است و براي گذر از اين مزيت بخش خصوصي ناچار است سود بيشتري در نظر بگيرد که در اين شرايط هم دامنه فعاليت بخش خصوصي محدود مي‌شود. شافعي در پاسخ به اين سؤال که چرا دولت همواره شعار حمايت از بخش خصوصي مي‌دهد اما در عمل چنين رفتاري ندارد تأکيد کرد: رئيس‌جمهور در بسياري از موارد بر ضرورت حمايت از بخش خصوصي تأکيد دارد و حتي در برخي مواقع عنوان کرده‌اند که با کساني که به بخش خصوصي بي‌توجهي کنند برخورد مي‌کند اما گويا مسئولان کشور حرف‌شنوي لازم از رئيس‌جمهور را ندارند. رئيس پارلمان بخش خصوصي يادآور شد: دولت توجه کافي به وضعيت رونق يا رکود اقتصاد ندارد و براي تأمين درآمد خود، حتي در دوران رکود، اين فشار را براي بخش‌هاي مولد کاهش نمي‌دهد. چنانچه در لايحه بودجه 97 نيز شاهد رشد حدود 15درصدي درآمدهاي مالياتي نسبت به بودجه سال 96 هستيم، اين در حالي است که عملکرد شش‌ماهه سال 1396 نشان مي‌دهد که تنها حدود 74 درصد از اين درآمدها محقق شده است. وي افزود: در شرايطي که دولت با تنگناي مالي مواجه است به‌جاي برداشت از محل پروژه‌هاي عمراني، اصلاحيه بودجه ارائه کند تا هم عملکردها شفاف باشد و هم امور عمراني فداي هزينه‌هاي جاري نشود. از طرف ديگر در تصويب طرح‌هاي عمراني بايد فارغ از رويکردهاي سياسي، طرح‌هايي که براي فعاليت و حضور فعالان اقتصادي اولويت دارد، موردتوجه قرار گيرد و از تصويب طرح‌هايي باانگيزه‌هاي سياسي و رانتي بدون توجه به نياز کشور جداً خودداري شود. اين فعال اقتصادي تأکيد کرد: بخش خصوصي انتظار داشت اعتبار لازم براي پرداخت تعهدات سال‌هاي گذشته دولت از بابت جوايز صادراتي و همچنين اعطاي کمک‌هاي جديد به صادرات، در لايحه بودجه سال 97 پيش‌بيني شود اما رديف بودجه مرتبط با مشوق‌هاي صادراتي در اين لايحه مشاهده نمي‌شود.
بودجه 97 مانع ايجاد واحدهاي توليدي جديد
صمد پور سلطاني، عضو اتاق بازرگاني ايران و نايب‌رئيس اتاق اروميه در گفت‌وگو با خبرنگار ديوان اقتصاد با اشاره به ابراز نگراني بخش خصوصي نسبت به بودجه 97 اظهار کرد: منابع اختصاص‌يافته در بودجه 97 موجب ايجاد تحول در بخش خصوصي نشده و منجر به توسعه عمراني و اقتصادي يا ايجاد واحدهاي توليدي جديد نشده و سبب بي‌ثباتي در بازار و اقتصاد مي‌شود. وي با بيان اينکه در اين بودجه بخش خصوصي مطالباتي را از دولت دارد گفت: ما از سال 1388 و قانون چهارم توسعه مطالباتي را از بابت صادرات داريم يعني جوازهاي صادراتي را که بايد از آن زمان اعطا مي‌شد را هم ندادند.
پور سلطاني با بيان اينکه بخش خصوصي به دنبال حمايت نيست اظهار داشت: به نظر من مبالغي که براي بحث صادرات لحاظ شده کفاف اين مسئله را نمي‌دهد و اين مبلغ بسيار ناچيز است. سال گذشته هم که اصلاً بودجه موردنظر محقق نشد، اين موضوع را آقاي خسرو تاج، معاون قائم‌مقام وزير در صحن اتاق اعلام کرد.
وي ضمن تأکيد بر اينکه بودجه آن‌طور که بايدوشايد به نفع توليد نيست تصريح کرد: صندوق توسعه ملي هم که در آن چيزي باقي نمانده و حال حمايت‌هاي مالي را چگونه مي‌خواهند جامه عمل بپوشانند مشخص نيست. نايب‌رئيس اتاق اروميه با اشاره به بحث بانک‌ها در اين حوزه يادآور شد: بانک‌ها علاقه‌مند به تأمين سرمايه به‌صورت ثابت براي واحدهايي که پيشرفت‌هاي فيزيکي و عملياتي را تا سطح 70 درصد داشته‌اند نيستند و صرفاً تأمين منابع را به موضوع سرمايه در گردش اختصاص مي‌دهند. وي ضمن تأکيد بر اينکه روند فعلي اقتصاد کشور پيامدهاي خيلي بدي را براي سال 97 در پي خواهد داشت، گفت: اين مشکلات از سال 1390 به بعد ايجاد شد و بخش خصوصي هرروز هزينه‌هاي زيادي به دليل سوء مديريت‌ها پرداخت کرده است.به‌عنوان‌مثال مجلس در سال 88 هدفمندي يارانه‌ها را تصويب کرد اما سهم 30 درصدي توليد را نمي‌دهند درحالي‌که ساير هزينه‌ها بالا رفته است.
پور سلطاني بابيان اينکه اينها‌ مطالبه هستند و سهم 30 درصد خودمان را مي‌خواهيم، اظهار داشت: کسي پاسخگوي ما نيست و به هرکسي هم که گفته شد، اعلام کردند منابعي نداريم. اينها مشکلاتي است که در نهايت کشور را به اين نقطه رسانده و الان هم اگر بخواهيم بگوييم اين وضعيت يک‌ساله و يا دوساله حل‌وفصل شود چنين اتفاقي نمي‌افتد و قطعاً بايد فکري اساسي به همراه جدول زماني 3 يا 4 ساله ترسيم‌ شده و در اين زمينه از کارشناسان بخش خصوصي استفاده شود.
عضو اتاق بازرگاني ايران ضمن تأکيد بر اينکه بخش خصوصي از توانمندي‌ها و پتانسيل‌هاي بالايي برخوردار است تصريح کرد: متأسفانه استفاده بهينه‌اي که بايد از بخش خصوصي صورت بگيرد انجام نمي‌شود. حال اگر بتوانيم رفتارهاي اقتصادي را پايش کنيم اتاق بازرگاني خودش اين اقدام را با حضور کارشناسان خود انجام و موارد لازم را گزارش مي‌دهد.
وي با تأکيد بر ضرورت بازنگري در لايحه بودجه 97 اظهار کرد: متأسفانه در شرايط کنوني يا در قوانين وضع‌شده مشکلات زيادي داريم يا مطالعات دقيقي در اين خصوص صورت نگرفته است.
چشم اميدي به بودجه نداريم
محمد لاهوتي رئيس کنفدراسيون صادرات ايران نيز در گفت‌وگو با خبرنگار ديوان اقتصاد درباره لايحه بودجه 97 گفت: بخش خصوصي انتظار اختصاص رديف بودجه ويژه ندارد.بلکه انتظار اين است که حمايت‌هايي که در بخش توليد و صادرات درگذشته صورت مي‌گرفته و فراز و نشيب‌هايي داشته لااقل تداوم داشته باشد .اين حمايت‌ها در برخي از دولت‌ها پررنگ بوده و در برخي ديگر زمان‌هايي پرداخت‌شده و زمان‌هايي پرداخت‌نشده است.
وي با بيان اينکه در برخي دولت‌ها مانند دولت يازدهم و دوازدهم مواردي براي حمايت از بخش خصوصي ديده ‌شده اما محقق نشده است تصريح کرد: خيلي چشم اميدي به بودجه نداريم اما معتقديم دولت در زمان بودجه‌نويسي بهتر بود نظرات از نمايندگان بخش خصوصي استفاده کند.حتي در حدي که نماينده‌اي از اتاق‌ها در کنار دولتي‌ها باشد.
لاهوتي ادامه داد: خوشبختانه در اين دوره باوجوداينکه دولت اين کار را نکرد اما مجلس در کميسيون تلفيق نماينده اتاق بازرگاني را دعوت کرد و اکنون نماينده بخش خصوصي نظرات اين بخش را هنگام بررسي بودجه اعلام مي‌کند.
رئيس کنفدراسيون صادرات ايران تأکيد کرد: آنچه از مصوب شدن بندهاي لايحه بودجه مهم‌تر به نظر مي‌رسد تعهد به تأمين منابع است.به‌عنوان‌مثال در سال گذشته 1000 ميليارد تومان و امسال 120 ميليارد تومان براي حمايت از صادرات در لايحه بودجه پيشنهادشده و مجلس هم آن را مصوب کرده است اما بايد سازمان برنامه‌وبودجه هم موظف به پرداخت اين رقم و تأمين منابع بودجه آن براي سازمان توسعه تجارت باشد. وي اذعان کرد: امروز که تا پايان سال تنها 70 روز مانده هنوز يک ريال هم از منابع بودجه به سازمان توسعه تجارت اختصاص نيافته است.وقتي دولت وعده مي‌دهد و اجرا نمي‌کند براي سازمان توسعه تجارت طلبکار درست مي‌کند. صادرکننده‌ها را به سراغ اين سازمان مي‌فرستد. تقاضايي شروع مي‌شود و جوابي هم داده نمي‌شود. دولت اگر منابع مالي ندارد، همين مبالغ ناچيز را هم براي حمايت از بخش خصوصي در بودجه نياورد. بر اساس اين گزارش وضعيت بخش خصوصي در سالهاي اخير هرروز بحراني‌تر شده و فعالان عرصه توليد و صادرات اميدوارند در سال 97 با گشايش‌هايي که از سوي دولت مانند سال‌هاي قبل وعده داده ‌شده شرايط کسب‌وکارشان رونق بيشتري بگيرد. هرچند که با بررسي بندهاي لايحه بودجه تحقق 100 درصدي اين آرزو تقريباً محال است اما به نظر مي‌رسد اگر مجلس و دولت نگاه کارشناسانه‌اي بر تدوين لايحه بودجه سال آينده کل کشور داشته باشند مي‌توانند حامي‌واقعي بخش خصوصي پس از سالها شعارزدگي باشند.


«تجارت»وضعيت حمل ونقل عمومي‌پايتخت را بررسي مي‌کند؛
تجارت- محمدخادمي:حمل ونقل عمومي‌براي کلانشهري مانند تهران که روزانه بيش ازچند ميليون نفردرآن تردد دارند اولويت کار مديريت شهري است، به طوري که درچهاردهه اخير پايتخت پذيراي جمعيت بيشترشده ومديران گوناگوني که درمسند امورشهري قرار گرفته‌اند به دنبال راهکار جديد براي حمل و نقل عمومي‌بر آمده اند، برخي ازاين راهکارها به ثمررسيده وهنوزازآن مي‌شود استفاده کرد و برخي ديگر از طرح‌ها به مرحله اجرا نرسيده است. در دهه 50 اتوبوس‌هاي برقي در برخي از معابر شهر راه اندازي شد، در دهه 70 با روي کار آمدن« کرباسچي» به عنوان شهردار تهران اتوبوس‌ها با طول بيشتر وارد خطوط حمل و نقل شده تا اين اتوبوس‌هاي بزرگ جمعيت بيشتري را جابه جا کنند، البته در اين دوران کلنگ توسعه مترو زده شد؛ تا اينکه در ابتداي دهه 80 موضوع راه اندازي مونوريل در مديريت« محمود احمدي نژاد» به عنوان شهردار تهران سرزبان‌ها آمد و بخشي از فعاليت عمراني اين طرح نيز در ميدان صادقيه درغرب تهران به اجرا رسيد، با روي کار آمدن «محمد باقر قاليباف» سکان دار جديد تهران ستون‌هاي بتني طرح مونوريل از بين برده شد، چرا که او معتقد بود مونوريل در کلانشهر تهران مورد نياز نيست و بايد اتوبوس‌هاي بي آر تي (خط ويژه) راه اندازي شود و در برخي معابر مهم شهر اين طرح به اجرا رسيد و مورد استقبال شهرنشينان قرار گرفت، تا اينکه در مديريت جديد شهر تهران که ازسوي « محمد علي نجفي» اداره مي‌شود طرح ال آر تي مطرح شد اين نوع حمل و نقل عمومي‌به طوري است که به شکل ريلي و با برق اقدام به جابه جايي مسافر مي‌کنند، که بخشي از اين نوع طرح حمل و نقل تنها ظاهر زيبا را در بر دارد و آن طور که بايد خدمات رساني ندارد، در اين ميان برخي از کارشناسان معتقدند که چرا مديريت شهر نزديک به 3دهه از اتوبوس‌هاي دو طبقه که ظرفيت حمل مسافر بيشتر دارد و از سوي ديگر به اندازه يک اتوبوس عادي است استفاده نمي‌کند، که در اين گزارش نگاهي انداخته‌ايم به نقش اتوبوس‌هاي دو طبقه در حمل و نقل شهري که در ادامه مي‌خوانيد:
آمارها چه مي‌گويند
اتوبوسراني در کنار توسعه مترو، توسعه يافته به نوعي که هم اکنون روزانه ۱۵ ميليون سفر و به عبارتي ۱۹ ميليون جابه‌جايي در شهر تهران صورت مي‌گيرد که با فعاليت 6هزار دستگاه اتوبوس روزانه تنها 4ميليون جابه‌جايي و يا 2ميليون و 500هزار سفر با اين وسيله نقليه عمومي‌صورت مي‌گيرد و در واقع سهم اتوبوسراني از حمل‌ونقل همگاني شهر تهران تنها ۱۷ درصد است. اين درحاليست که در افق ۱۴۰۴، سهم اين وسيله همگاني بايد به ۲۵ درصد برسد که اين با توجه به افزايش جمعيت تا آن سال نيازمند رساندن تعداد اتوبوس‌ها به 11هزار دستگاه است اما کمبود اعتبارات و عدم اولويت در برخي از دوره‌هاي مديريت شهري اجازه توسعه به ميزان کامل را نداده است.سن اتوبوس‌هاي تهران 8 سال است و در چند سال اخير هيچ اتوبوس فرسوده‌اي در تهران تعويض نشده است.
اتوبوس‌هاي دو طبقه از کجا آمده اند
در سال ۱۳۳۸ نخستين اتوبوس دوطبقه در ايران مونتاژ شد و به ناوگان عمومي‌پيوست؛ اما عمر اين نوع اتوبوس‌ها خيلي طولاني نبود و در ابتداي دهه 70 تمامي‌اتوبوس‌هاي دو طبقه در تهران بدون هيچ دليلي جمع آوري شد؛ اتوبوس‌هاي غول پيکر آهني که با رنگ آبي و قرمز خيابان‌هاي شهر را زير پا مي‌گذاشتند به يک باره از زندگي شهرنشينان تهران جدا شدند و اين روزها افرادي که تجربه استفاده کردن از اين اتوبوس‌ها را داشته‌اند زماني که نام آن را مي‌شنوند احساسات ويژه و شور و حال نوستالژيک براي شان به وجود مي‌آيد.
شهرداري‌ها کارشناسانه عمل کنند
براي بررسي بيشتراين موضوع به سراغ «مهرداد بائوج لاهوتي» رييس فراکسيون مديريت شهري و روستايي مجلس رفته ايم، او نيز در اين باره مي‌گويد:« اتوبوس‌هاي دو طبقه کمک بزرگي به جابه جايي مسافران درون شهري مي‌کرد، که متاسفانه اين اتوبوس‌ها در دو دهه اخير از شهر تهران جمع آوري شده است و ديگر مديريت‌هاي قبلي شهر تهران به سراغ اين وسيله پر ظرفيت نرفته اند.»او ادامه مي‌دهد:« البته سوخت اتوبوس‌هاي دو طبقه گازوئيلي بوده و يکي از دلايل از رده خارج کردن اين اتوبوس‌ها فرسودگي و مشکلات زيست محيطي آن بوده و تعداد آنها در تهران زياد نبوده است، با اين وجود اين اتوبوس‌ها با مدل‌هاي جديد و نداشتن مشکلات زيست محيطي مي‌توانند به عنوان وسيله حمل و نقل عمومي‌وارد ناوگان اتوبوسراني شهرها شوند و شهرداري‌ها از اين وسيله استفاده کنند، اما جا دارد اين نکته را بگويم که شهرداري‌ها قبل از اجراي هر نوع طرحي تحقيقات انجام دهند و نظر کارشناسان مربوط را جويا شوند تا طرح‌هاي شان با شکست مواجه نشود.»اين نماينده مجلس شوراي اسلامي‌مي‌افزايد:« نمايندگان در تلاش هستند اعتبارمناسبي براي تعويض اتوبوس‌هاي فرسوده شهر تهران و شهر‌هاي بزرگ را در بودجه سال آينده در نظر بگيرند تا در يک بازده زماني مشخص شاهد کاهش آلودگي هواي کلانشهرها با ورود اتوبوس‌هاي جديد باشيم.»رييس فراکسيون مديريت شهري و روستايي مجلس، با اشاره به اينکه تردد اتوبوس‌هاي فرسوده يکي از مهم‌ترين عوامل آلودگي هوا درتهران است، مي‌گويد:«اين اتوبوس‌ها به دليل عمرطولاني حتي آلودگي صوتي نيز ايجاد مي‌کنند.»
اتوبوسراني به فراموشي رفته است
براي اينکه اين موضوع را بررسي کنيم، به سراغ « قادرجليلي» کارشناس حوزه حمل و نقل رفته ايم، او دراين باره مي‌گويد:« متاسفانه از زماني که شهرداري توجه ويژه براي ساخت و سازمترو را دردستورکارقرار داده، توجه کمتري به حوزه اتوبوسراني صورت گرفت، به طور نمونه در ابتداي دهه 70 که مترو مورد توجه مديريت شهري قرار گرفت، اتوبوس‌هاي دو طبقه که ساليان سال مسافران درون شهري را جابه جا مي‌کرد، جمع آوري شد.»او ادامه مي‌دهد:« ساليان گذشته شرکت واحد به اين شکل نبود، اين شرکت متشکل از چند شرکت اتوبوسراني بود و شهرداري تهران نيز اندکي از سهام اين شرکت را در اختيار داشت، اما رفته رفته تمامي‌خدمات رساني شرکت واحد زير نظر شهرداري تهران صورت مي‌گيرد و حتي مديرعامل اين شرکت را شهرداري انتخاب مي‌کند و اين مجموعه کامل دولتي شده، اما اين روزها شرکت واحد مجددا خدمات خود را از طريق بخش خصوصي تامين مي‌کند و ديگر شرکت واحد نقش ساماندهي دارد.»«جليلي» مي‌افزايد:« هريک از مديران شهري تمايل دارند به شکل سليقه‌اي حمل و نقل عمومي‌را اداره کنند و حتي برخي از اين مديران به شهرهاي پيشرفته دنيا نگاه مي‌اندازند و مي‌خواهند با وسيله خاصي حمل و نقل شهري را انجام دهند، اما توجهي به موقعيت جغرافيايي، فرهنگ، تراکم جمعيت و... ندارند، يکي از اين طرح‌ها مربوط به راه اندازي اتوبوس‌هاي بي آر تي است، که در برخي مسيرهاي شهر که تراکم جمعيت و معابر مناسبي وجود دارد بسيار کار درخشان و ارزشمندي است، در حاليکه در برخي از مسيرها ارزش راه اندازي اين طرح وجو.د ندارد؛ چرا که حجم مسافر بسيار پايين است و ارزش جابه جايي اندک مسافر را ندارد ، از سوي ديگر معابر جوابگوي راه اندازي خط ويژه نيست و ترافيک براي تردد ديگر خودرو‌ها را به دنبال مي‌آورد.»او انتقاد ديگر خود را به شرکت‌هاي عجيب وغريب به شکل بخش خصوصي وارد مي‌کند ، مي‌گويد:« متاسفانه شرکت‌ها به شکل سوري و بدون تجربه به شکل بخش خصوصي زير مجموعه شرکت واحد مشغول به فعاليت اند و جا دارد شهرداري تهران وشوراي شهر نظارت بيشتر به اين مجموعه‌ها داشته باشند.»اين کارشناس حمل و نقل در پاسخ به سوال خبرنگار «تجارت» درباره اينکه اتوبوس‌هاي دو طبقه به چه سرنوشتي دچار شده اند؟ پاسخ مي‌دهد:« بخشي از اين اتوبوس‌ها در اختيار نمايشگاه‌ها و فعاليت‌هاي گردشگري و توريستي قرار گرفته اند، بخش ديگر در همان زمان فرسوده بودند و مورد اسقاط قرار گرفتند و بخش ديگر بازسازي شدند و همان زمان به کشورهايي مانند پاکستان و افغانستان فروخته شدند.»وي درپاسخ به سوال ديگر خبرنگار«تجارت» درباره اينکه درحال حاضر چه تعداد اتوبوس در شهر تهران خدمات رساني مي‌کنند؟ مي‌گويد:« متاسفانه در برخي از نقاط شهر تهران هيچ زيرساختي براي حمل و نقل عمومي‌طراحي نشده و بهترين گزينه توسعه اتوبوس در سطح شهر است؛ در حال حاضر در شهر تهران 6هزار اتوبوس خدمات رساني مي‌کنند که نياز اين کلانشهر 12 هزار اتوبوس است که در حال حاضر 7 هزاراتوبوس کمتر از ميزان استاندارد در شهر تهران وجود دارد، در صورتي که 3 هزار اتوبوس دو طبقه وارد خطوط خدمات دهي اتوبوسراني شود کمبود اتوبوس در شهر تهران برطرف مي‌شود.»
40 درصد ازاتوبوس‌ها فرسوده اند
« اسماعيل کاوياني» مشاور اجرايي اتحاديه اتوبوسراني شهري کشور مي‌گويد:« در حال حاضر ۲۳ هزار اتوبوس شهري و ۱۷۰ هزار ميني بوس شهري و بين شهري در کشور وجود دارد که ۳۰ تا ۴۰ درصد اين وسايل نقليه نياز به نوسازي دارند، اما به دليل نبود منابع و عدم تخصيص اعتبارات لازم نوسازي آنها انجام نگرفته است.».«کاوياني» مي‌افزايد:« البته در راستاي جبران اين کمبود به سمت ارائه تسهيلات ارزان قيمت در تعامل با بانکهاي عامل گامي‌برداشتيم و در سال ۹۵ حدود ۴۰۰ اتوبوس به اين روش به ناوگان حمل و نقل عمومي‌اضافه شد و بنا داريم در سال ۹۶ نيز اقداماتي در اين راستا انجام دهيم اين مسئله در نمايشگاه شهر ايده‌آل و دومين نمايشگاه صنعت حمل و نقل شهري کشور مورد توجه قرار گرفته است.».
اتوبوس‌هاي دوطبقه در لندن
لندن پايتخت کشور انگلستان است، کلانشهر لندن بزرگ‌ترين شهر در اتحاديه اروپا است. مرکز لندن را منطقه لندن سيتي مي‌دانند اما شهر لندن به همراه حومه آن را لندن بزرگ مي‌نامند. لندن بزرگ در مجموع از ۳۲ منطقه شهري تشکيل شده است. اتوبوس‌هاي دو طبقه 70 سال پيش در شهر لندن کشور انگلستان ساخته و مورد استفاده قرار گرفت و اين روزها اين اتوبوس‌ها با ظاهر زيبا تر همچنان مسافران درون شهري اروپايي را جابه جا مي‌کنند.اتوبوس‌هاي دو طبقه در لندن به عنوان يکي از محبوب‌ترين وسايل حمل و نقل عمومي‌بين ساکنان اين شهر و گردشکرن قرار دارد.شهرداري لندن تمامي‌تلاش خود را انجام مي‌دهد تا اين اتوبوس‌هاي دو طبقه در شهرشان سرپا به ايستند، در تازه‌ترين اقدامات اتوبوسهايي با طراحي جديد وارد خدمات رساني شدند و همچنين قرار شده اين اتوبوس‌ها به زودي با سوخت زيستي که حاصل از پسماند و ضايعات قهوه است؛ تردد ‌کنند. شايد مديريت شهري با راه اندازي مجدد اتوبوس‌هاي دو طبقه بتواند گام بلندي در تشويق شهرنشينان براي استفاده از حمل و نقل عمومي‌ را انجام دهد.


عضو کميسيون اقتصادي مجلس در گفتگو با «تجارت»: کارت‌هاي بازرگاني بايد طبقه بندي شوند
گروه صنعت، معدن و تجارت: اگرچه فرار مالياتي گسترده، قاچاق سازمان‌يافته، انباشت بدهي‌هاي گمرکي و نابساماني بازار ارز ماحصل استفاده از کارت بازرگاني اجاره‌اي است اما سامان دادن به اين کارت‌ها همچنان بدون متولي است. مدت‌هاست که مسئولان مرتبط با حوزه بازرگاني و گمرک از لزوم ساماندهي کارت‌هاي بازرگاني صحبت مي‌کنند، با اين حال هنوز هم موضوع وجود کارت‌هاي بازرگاني اجاره‌اي يا يکبار مصرف يکي از مهمترين معضلات در اين حوزه است.
پديده اجاره دادن کارت‌هاي بازرگاني مدت‌هاست به بحث پرمناقشه و پرمنازعه‌اي تبديل شده و همواره خلاهاي قانوني و زواياي پنهان آن از زبان مسئولان و کارشناسان مطرح مي‌شود؛ با اين حال تصميم‌گيري در جهت اصلاح و نيز ساماندهي اين کارت‌ها بين کميسيون اقتصادي دولت، اتاق بازرگاني و وزارت صنعت پاسکاري مي‌شود؛ البته از جهات ديگر نيز اين مسئوليت متوجه گمرک، سازمان آمور مالياتي، نهادهاي نظارتي و مجلس هم هست.
لزوم طبقه بندي کارت‌هاي بازرگاني
در همين ارتباط علي اکبر کريمي، عضو کميسيون اقتصادي مجلس در گفتگو با خبرنگار «تجارت» با اشاره به ضرورت طبقه بندي اعتباري کارت‌هاي بازرگاني گفت: بايد پايش مستمر و رصدهاي لازم در خصوص دارندگان کارت‌هاي بازرگاني انجام شود چراکه کارت‌هاي بازرگاني مهمترين مدرک و سندي است که بيانگر صلاحيت فرد براي انجام واحدهاي تجاري است. اين نماينده مجلس ادامه داد: متاسفانه اقتصاد کشور، در سال‌هاي گذشته با پديده کارت‌هاي بازرگاني اجاره‌اي روبرو شد بنابراين بايد در اين رابطه تدبير اساسي صورت گيرد. اينکه به نام اشخاص کم اطلاع از قانون، کارت‌هاي بازرگاني اخذ مي‌شود، قابل قبول نيست به دليل اينکه آثار مالياتي فعاليت تجاري نيز متوجه اين افراد مي‌شود.
کريمي‌اضافه کرد: از اشخاص کم اطلاع از قانون، در رابطه با کارت‌هاي بازرگاني سوء استفاده مي‌شود که نتيجه آن روبرو شدن اين اشخاص با بدهي‌هاي کلان مالياتي است. نماينده مردم اراک در مجلس دهم همچنين درخصوص ساماندهي کارت‌هاي بازرگاني ادامه داد:در فرآيند صدور کارت‌هاي بازرگاني بايد تدابير قانوني براي جلوگيري از سوء استفاده، اتخاذ شود وحتي در اين رابطه در صورت لزوم بايد سخت گيري انجام شود. نبايد به اشخاصي که از شرايط لازم براي دريافت کارت بازرگاني برخوردار نيستند، کارت ارائه شود.
عضو کميسيون اقتصادي مجلس ادامه داد: بايد کارت بازرگاني اشخاص حقيقي و حقوقي متفاوت باشند و وزارت صنعت، معدن و تجارت و اتاق بازرگاني در اين رابطه اقدامات لازم را انجام دهد. همچنين بايد دستگاه‌هاي ذي ربط در خصوص دارندگان کارت‌هاي بازرگاني پايش مستمر و رصدهاي لازم را انجام دهند و با تخلف‌ها برخورد جدي شود. کريمي‌در پايان خاطرنشان کرد: براساس تصميم که پيش از اين در کميسيون اقتصادي مجلس گرفته شده هرگونه سوءاستفاده از کارت بازرگاني از جمله واگذاري آن به غير و بهره ‌برداري از آن به صورت خريد، فروش و اجاره ممنوع است و انتقال‌دهنده و انتقال‌گيرنده هر دو مشمول مجازات مي‌شوند که مجازات آن ابطال کارت و ضبط کالاي وارد شده با کارت غيرمجاز، پرداخت خسارت به دولت و جريمه نقدي نصف تا دو برابر ارزش کالا خواهد بود.
امتيازهاي کارت‌هاي بازرگاني
هر اقدامي‌در کشور نيازمند دريافت يک مجوز از سازمان‌هاي مربوطه است، «صاحبان تجارت» کشورمان نيز به مجوزي نياز دارند تا بتوانند در عرصه واردات و صادرات کالا ورود پيدا کنند. اين مجوز که «کارت بازرگاني» نام دارد، با مدت اعتبار يک تا پنج سال براي صاحب آن صادر شده و قابل تمديد نيز اشت. وزارت صنعت، معدن و تجارت متولي صدور کارت‌هاي بازرگاني است و اتاق بازرگاني فعاليت‌هاي صدور و تمديد اين کارت‌ها را برعهده دارد. صاحبان اين کارت‌ها علاوه بر عضويت در اتاق بازرگاني، به عنوان تاجر نيز شناخته شده و با دريافت ويزاي مخصوص، سفرهاي بين کشوري راحت‌تري خواهند داشت.
راه سوءاستفاده از کارت‌هاي بازرگاني
نحوه سوءاستفاده از اين کارت به اين شکل است که ابتدا يک محل به عنوان دفتر کار اجاره شده و درخواست کارت بازرگاني داده مي‌شود، البته در اکثر موارد اين کارت‌ها به نام اقشار کم‌درآمد و ساکنان مناطق محرومي‌صادر مي‌شود که هيچ سررشته‌اي از فعاليت‌هاي تجارت خارجي ندارند. پس از صدور کارت، دفتر کار صوري جمع شده و با دادن مبلغي اندک به شخص ناآشنا با تجارت، کارت وي را صاحب مي‌شوند. از آنجايي که سيستم گمرکي هر سه يا شش ماه به مطالبات معوق خود از محل واردات رسيدگي مي‌کند، شرايطي فراهم شده تا سوء‌استفاده‌کنندگان از اين خلا قانوني استفاده کنند چراکه از يک سو وقتي مامور گمرک براي وصول اين مطالبات به نشاني فرد داراي کارت بازرگاني مراجعه مي‌کند، با دفتري خالي مواجه مي‌شود؛ از سويي ديگر نيز وقتي صاحب کارت بازرگاني احضار مي‌شود، هيچ دارايي براي مصادره ندارد؛ به اين ترتيب نه اموال صاحب کارت قابل مصادره‌ است و نه آنکه ممنوع‌الخروج شدنش محلي از اعراب دارد.
انتقادات فراوان از کارت‌هاي اجاره‌اي
درخصوص کارت‌هاي بازرگاني اجاره‌اي انتقادات فراواني وجود دارد، به عنوان مثال، رئيس سازمان بازرسي کل کشور عنوان مي‌کند که کارت‌هاي بازرگاني يکبار مصرف و صوري پدر اقتصاد را درآورده است؛ يا آنکه عبدالرحمان علوي، عضو اتاق بازرگاني سنندج، تن‌ها آورده کارت‌هاي بازرگاني را وجود ماليات‌هاي سنگين براي مرزنشين‌ها مي‌داند. با اين حال، اتفاقات ناگوار و منفي سوءاستفاده از کارت‌هاي بازرگاني همچنان در حال تکرار شدن است و علي‌رغم وجود اين انتقادات، ارگان‌ها و سازمان‌هاي مختلف از زير بار مسئوليت اين چرخه ناکارآمد شانه خالي کرده و توپ اين نابساماني را به زمين يکديگر پاس مي‌دهند.
راه حل پيشنهادي اقتصاد مقاومتي
در همين ارتباط در بند ۱۷ سياست‌هاي اقتصاد مقاومتي بر اين موضوع تاکيد شده که دولت بايد نظام درآمدي خود را با افزايش سهم درآمدهاي مالياتي اصلاح کند. مسلماً تحقق اين امر نيازمند افزايش درآمدهاي مالياتي است اما متاسفانه مواردي همچون کارت بازرگاني يک‌بار مصرف در راستاي تحقق اين امر، سد معبر کرده‌اند. از سوي ديگر نيز با توجه به آنکه درآمدهاي مالياتي يکي از اصلي‌ترين منابع درآمدي دولت به حساب مي‌آيد، همه نهادها مي‌بايست تمام تلاش‌هاي خود را در راستاي اجراي اين بند از سياست‌هاي کلي اقتصاد مقاومتي به کار گيرند. بر اين اساس يک سري پيشنهادات در راستاي برطرف کردن ضعف‌هاي کارت‌هاي بازرگاني اجاره‌اي و يک‌بار مصرف ارائه شده است.
از طرف ديگر برخي از اعضاي اتاق بازرگاني راه حل اساسي براي حل اين معضلات را اصلاح روند صدور و تمديد کارت‌هاي بازرگاني و نيز تعيين سقف اعتباري و رتبه‌بندي اين کارت‌ها مي‌دانند؛ همچنين نبود صندوق مکانيزه فروش و عدم امکان شناسايي ميزان حقه مالياتي در صنوف، خدمات، واردات و صادراتي که از کارت‌هاي بازرگاني يک‌بار مصرف استفاده مي‌کنند، گلايه‌اي است که برخي اعضاي اتاق بازرگاني مطرح کرده‌اند. از طرف ديگر مطرح مي‌شود که اگر با وجود همان ضوابط، نظارت خود را در اجرا بالا مي‌برديم، افراد بي‌ربط نمي‌توانستند کارت بازرگاني بگيرند. با اين وجود به نظر مي‌رسد که در راستاي عملياتي کردن سياست‌هاي اقتصاد مقاومتي بايد ساماندهي فرآيندهاي تجاري و اقتصادي کشور در دستور کار قرار گيرد چراکه اين نابساماني‌ها انگيزه فعالان اقتصادي سالم را از بين برده و تيشه به ريشه اقتصاد و توليد کشور زده است.


سرمقاله
ایلیا پیرولی
روزنامه‌نگار
ilyapirvali@gmail.com
ديگر ترديدي باقي نمانده است که بودجه سال 97، همان کپي بودجه‌هاي گذشته هست که توسط غير مولدها نوشته شده است. همين دو سه هفته پيش بود که دکتر فرشاد مومني در نشستي که در موسسه دين و اقتصاد درباره بودجه سال آينده برگزار شد؛ به صراحت از تدوين اين بودجه توسط غير مولد‌ها سخن گفته بود. بيش از دو دهه است که غير مولد‌ها با استفاده از سياستگذاري تعديل ساختاري بر اقتصاد کشور مسلط شده اند. نکته جالب آنکه هيچ فردي در اين مسئله ترديدي ندارد اين نوع سياستگذاري باعث شده نه تنها هدف برنامه‌هاي پنجساله ( اتفاقا بر اساس نگاه اين گروه‌هاي انحصار گراي رانت خوار تدوين شده است) محقق نشود، بلکه افزايش فقر، شکاف طبقاتي و رشد نرخ بيکاري در کشور فراهم آورده است. غير مولدها که خوره بازار و تجاري سازي را دارند، ازطريق نفوذ در بدنه قدرت، به ايجاد فرصتهاي واسطه‌اي بدون حمايت از توليد پرداخته و بر توسعه آنها تاکيد دارند.  آنچه باعث توسعه اين گروه شده است بي‌شک عدم شفافيت و همچنين نبود در واقعيت در داده‌هاي اقتصادي از سوي سياستگذاران در دولتهاي مختلف بوده است. به قول دکتر مومني،« اين عدم شفافيت کمک مي‌کند کسي به خود جرأت اعمال نظارت تخصصي ندهد و کشور در اين زمينه همچنان هزينه مي‌دهيم. يک زاويه بسيار مهم ديگر مربوط مي‌شود به پيوند بين نفت و مسائل توسعه ملي در ايران. يعني جهت‌گيري‌هايي که درباره نحوه قاعده‌گذاري‌ در يک اقتصاد نفتي است و مسائل و پيچيدگي‌هاي بسيار خارق‌العاده‌اي از اين زاويه دارد.» دستاورد 28 سال اجراي سياست تعديل ساختاري، وابستگي بيش از پيش به اقتصاد ابرو تا نفتي مثل دوران پيش از انقلاب و اين بعني دور باطل و حذف توسعه يافتگي به معناي مطلق. آنچه اکنون مشاهده مي‌شود بيکاري و گسترش فقر و افزايش اقتصاد غير مولد است. گروه‌هاي انحصارگراي رانت‌خوار براي گسترش اقتصاد غير مولدي، با به حاشيه راندن بخش خصوصي واقعي از طريق نفوذ بر دولتها و انحراف سياستگذاري‌ها، عملا خام فروشي را در دستور کار خود قرار دادند. مسئله‌اي اکنون بسياري از کارشناسان اقتصادي نسبت به آن واکنش نشان داده و به دولت دوازدهم نيز هشدار داده‌اند. در واقع تدوين و اجراي برنامه تعديل ساختاري، از 28 سال پيش تا کنون، حرکت دولتها ازخام فروشي به آينده فروشي بوده است. آينده فروشي که حاصل آن سرمايه‌گذاري‌هاي خارجي و دريافت تسهيلات خارجي بدون اينکه فعاليت مولدي صورت بگيرد. همان موضوعي که در دوران ناصر الدين شاه اتفاق افتاد. غير مولدها در اين 28 سال براي توجيه رفتارهاي خود، دست به انحراف واقعيت‌هاي اقتصادي زدند. و با دستکاري داده‌هاي اقتصادي، اقتصاد ملي را به نوعي در راستاي توسعه يافتگي جلوه داده و مي‌دهند. گويي که صنعت نفت کاملا از اين اقتصاد جداست اما واقعيت چيز ديگري است. واقعيت آنجاست که اين اقتصاد مبتلا به خام فروشي شده و پيوند ناگسستني با صنعت نفت ايجاد کرده است. اکنون دولت وقت همچون دولتهاي پيشين توان مقابله با اين گروه‌هاي غير مولد را نداشته و ندارد. و بودجه 97 مثل بودجه‌هاي سنواتي در حقيقت اشتغال‌زدا بوده؛ نه اشتغالزا. 


يک کارشناس ارشد اقتصاد مسکن در گفت و گو با «تجارت» تاکيد کرد؛
گروه راه و مسکن: اين‌روزها افزايش حجم معاملات مسکن و قيمت واحدهاي مسکوني مي‌تواند بيانگر اين امر باشد که بازار مسکن از رکود عميق چندساله خود خارج شده و وارد فاز پيش رونق شده است، البته اين رونق بيشتر در واحدهاي متراژ پايين يعني در حدود 60 تا 70 متر با ارزش کمتر از 200 ميليون تومان مشاهده مي‌شود.
 با توجه به حجم بالاي تقاضاي مصرفي براي واحدهاي مسکوني کمتر از 70 متر با ارزش 100 تا 250 ميليون تومان مي‌توان اين نظريه را داد که سبک زندگي مردم در حال تغيير است. به‌عبارتي در سنوات گذشته هر خانواده با افزايش تعداد نفرات خود پس از گذشت مردم زماني به خانه‌اي بزرگتر نقل مکان مي‌کرد و عموما در بين مردم خريدخانه‌هاي بيش از 120 متر رايج بود، اما درحال حاضر به دليل شرايط وخيم اقتصادي، کمبود نقدينگي و کاهش قدرت خريد مردم، خانواده‌ها بيشتر به خريد خانه‌هاي متراژ پايين تمايل دارند که اين موضوع مي‌تواند بيانگر آن باشد که سبک زندگي در ايران به ويژه در کلان شهر تهران روبه تغيير است و مي‌توان اين احتمال را داد که در چند سال آينده اکثر خانواده‌ها در واحدهاي مسکوني متراژ پايين سکونت داشته باشند و اين امر تبديل به يک فرهنگ عمومي‌شود. 
همچنين لازم به ذکر است که با تغيير سبک زندگي مردم، احتمال افزايش قيمت واحدهاي مسکوني متراژ پايين بالاتر از نرخ تورم بسيار زياد است، زيرا سازندگان در سال‌هاي گذشته تمايلي به ساخت خانه‌هاي متراژ پايين به دليل افزايش هزينه‌هاي ساخت و ساز نداشتند، لذا حجم عرضه پاسخگوي حجم بالاي تقاضا نخواهد بود که اين امر خود به افزايش قيمت خانه‌هاي متراژ پايين و تعميق رکود در بخش مسکن، افزايش حاشيه نشيني و همچنين کانکس‌نشيني در کلان شهر تهران دامن خواهد زد. 
مهاجرت نيم ميليون نفر از استان تهران به البرز
در اين راستا منصور غيبي کارشناس ارشد اقتصاد مسکن در گفت و گو با روزنامه «تجارت» اين پيش بيني را تاييد‌ کرده و مي‌گويد: اين تحليل که تغيير سبک زندگي مردم تا حدودي باعث رونق بخش مسکن شده درست و کارشناسانه است.
 اما بهتر است به آمار جديد سرشماري عمومي‌نفوس و مسکن هم توجه شود که براساس اين آمار 365 هزار نفر جمعيت يعني نزديک به نيم ميليون نفر جمعيت از استان تهران به استان البرز مهاجرت کرده‌اند. 
 تغييرجمعيتي به دليل مشکلات در تامين مسکن 
اين کارشناس ارشد اقتصاد مسکن تصريح مي‌کند: اين روزها خانواده‌ها ترجيح داده‌اند که در خانه‌هاي متراژ پايين در کلان شهر تهران زندگي نکنند، اما در شهر کرج يک دستگاه آپارتمان 100 تا 120 متري با قيمت مطلوب خريداري کنند. به‌طوري که مردم صبح‌ها براي کار از شهر کرج به تهران سفر‌ مي‌کنند و شب‌ها دوباره به شهر کرج بازمي‌گردند. اين رويداد به نوعي تغيير ساختار در مسائل فرهنگي و جمعيتي است، لذا تغيير جمعيتي و فرهنگي ناشي از مسائل و مشکلات اقتصادي و تامين مسکن خواهد بود.
 خانه‌هاي ۱۵۰ تا ۲۰۰ ميليون توماني؛ بيشترين سهم از معاملات 
براساس گزارش خبرنگار روزنامه تجارت؛ در آذرماه ۹۶ توزيع فراواني تعداد واحدهاي مسکوني معامله شده برحسب ارزش (قيمت) هر واحد حاکي از آن است که واحدهاي مسکوني با ارزش ۱۵۰ تا ۲۰۰ ميليون تومان با اختصاص ۱۱ درصد، بيشترين سهم از معاملات را به خود اختصاص داده‌اند. پس از آن واحدهاي داراي ارزش ۲۰۰ تا ۲۵۰ ميليون تومان و ۱۰۰ تا ۱۵۰ ميليون تومان هرکدام با اختصاص ۱۰.۱ و ۸.۹ درصد در رتبه‌هاي بعدي قرار گرفته‌اند. در مجموع در اين ماه حدود ۵۳.۴ درصد از معاملات به واحدهاي مسکوني با ارزش کمتر از ۴۰۰ ميليون تومان اختصاص داشته است. 
لازم به ذکر است که در آذرماه امسال آپارتمان‌هاي ۱۰۰ تا ۱۵۰ ميليون تومان از رتبه اول در تعداد معاملات به رتبه سوم تنزل پيدا کرد به عبارت ساده‌تر در سال گذشته بيشترين تقاضا در شهر تهران براي خريد خانه‌هاي ۱۰۰ تا ۱۵۰ ميليون تومان بود که آذرماه امسال اين رتبه از آن واحدهاي ۱۵۰ تا ۲۰۰ ميليون تومان شده است. کارشناسان معتقدند علت اين تغيير افزايش ۱۵ درصدي قيمت نقطه به نقطه مسکن و رشد تدريجي توان تقاضاي مصرفي در آذرماه جاري است. به عبارتي افت ۴۲ درصدي تقاضا براي خريد خانه‌هاي ۱۰۰ تا ۱۵۰ ميليون تومان در تهران، جدا از آنکه نشان مي‌دهد به دليل افزايش ميانگين قيمت مسکن، جمعيت غالب به سمت خانه‌هاي با ارزش بالاتر سوق يافته‌اند، حاکي از آن است که مالکان واحدهاي مسکوني کوچک اقدام به تبديل به احسن کردن خانه‌هاي خود کرده‌اند. اين نشانه از رشد معاملات در برخي مناطق داراي سرانه خدماتي مناسب قابل مشاهده است به طوري که امسال تقاضاي مصرفي براي خريدخانه در منطقه 3 شهر تهران افزايش پيدا کرده است.
بازار داغ خانه‌هاي ۶۰ تا ۷۰ متر در پايتخت
شواهد موجود حاکي از آن است که خانه‌هاي ۶۰ تا ۷۰ متر با توجه به ويژگي در استطاعت غالب خانواده‌ها، ارزان قيمت بودن و مصرف پايين انرژي نسبت به واحدهاي بزرگ‌تر هر ماهه بيشترين اقبال را در شهر تهران دارند به طوري که در تمام ماه‌ها سهم متوسط ۱۵ درصد از کل معاملات را به خود اختصاص مي‌دهند. به عبارت ساده‌تر در دي‌ماه 96 خانه‌هايي با متراژ ۶۰ تا ۷۰ متر مربع بيشترين سهم از معاملات مسکن شهر تهران را به خود اختصاص داده است به طوري‌که براساس گفته بيشتر مشاوران املاک در شهر تهران، از يکم تا 22 دي‌ماه جاري ۱۶۴۶ مورد خريد و فروش خانه‌هاي ۶۰ تا ۷۰ متر به ثبت رسيده است و در آذرماه امسال هم ۱۴.۳ درصد از معاملات شهر تهران مربوط به اين سطح زيربنا بوده است. همچنين آذرماه پارسال واحدهاي مسکوني ۶۰ تا ۷۰ متر ۱۵ درصد از خريد و فروش را در برگرفتند که در آن زمان بالاترين رتبه در معاملات محسوب مي‌شد.به طور‌کلي در آذرماه ۱۳۹۶ توزيع فراواني تعداد واحدهاي مسکوني معامله شده بر حسب سطح زيربنا نشان مي‌دهد بعد از واحدهاي ۶۰ تا ۷۰ متر مربع، واحدهاي ۷۰ تا ۸۰ متر و ۵۰ تا ۶۰ متر به ترتيب با سهم‌هاي ۱۳.۲ و ۱۲.۹ درصدي در رتبه‌هاي بعدي قرار دارند. درمجموع در آذرماه واحدهاي مسکوني با سطح زيربناي کمتر از ۸۰ متر مربع ۴۹.۴ درصد از معاملات انجام شده را به خود اختصاص دادند که اين رقم در آذرماه سال قبل ۵۱.۵ درصد از کل معاملات بوده است.
در آذرماه امسال تعداد معاملات مسکن شهر تهران به ۱۷.۸ هزار واحد مسکوني رسيد که نسبت به ماه مشابه سال قبل ۵۰.۲ درصد افزايش داشته است. همچنين ميانگين قيمت مسکن نيز براي اولين بار با عبور از ۵ ميليون تومان به متوسط ۵ ميليون ۹۰ هزار تومان رسيد که نسبت به ماه مشابه سال قبل ۱۴.۹ درصد رشد داشته است.
 گراني مسکن به منزله‌ رونق نيست
با شروع فصل پاييز، قيمت مسکن به دنبال افزايش حجم معاملات خريد و فروش گران شده است که به‌عقيده بسياري از کارشناسان اقتصاد مسکن دليل اين افزايش قيمت مسکن کاهش نرخ سود سپرده‌هاي بانکي و فرارسيدن موعد دريافت وام سپرده‌گذاران قبلي در صندوق پس انداز مسکن يکم است. البته به نظر برخي کارشناسان اين افزايش قيمت مسکن به معناي رونق نيست به گفته فرشيد پورحاجت دبير کانون انبوه‌سازان، گران شدن يا افزايش معاملات مسکن در بعضي مناطق شهر تهران به منزله‌ رونق نيست و رونق در بازار مسکن را قبول ندارم، زيرا رونق بايد در بخش ساخت و ساز صورت گيرد که محقق نشده است. در حوزه معاملات هم اگر بررسي کلي داشته باشيم در مناطقي از تهران که به لحاظ سرانه خدمات عمومي‌داراي جاذبه براي سرمايه‌گذاري مقداري جنب و جوش براي خريد و فروش بيشتر شده ولي اين موضوع در کل کشور صورت نگرفته است.
رشد ۲۰ درصدي قيمت خانه‌هاي نقلي همسو با نرخ تورم 
همچنين سيدکمال‌الدين شهرياري عضو کميسيون عمران مجلس، با اشاره به افزايش نرخ مسکن درکشور، گفت: با توجه به توقف قيمت مسکن و تورمي‌که سال به سال افزايش پيدا کرد در سال‌هاي 90 و 91 حبابي در نرخ مسکن ايجاد شد که خوشبختانه اکنون اين حباب تخليه شده است. با تخليه حباب نرخ مسکن زمينه براي افزايش آرام قيمت‌ها متناسب با نرخ تورم آماده شده است. رشد 40 درصدي نرخ مسکن رخ نداده است، اما نمي‌توان منکر رشد قيمت مسکن شدو ميزان افزايش قيمت در اين حوزه نهايت 20 درصد بوده است.
 احتمال رشد نرخ مسکن بيش از تورم بعيد است
شهرياري با تاکيد بر اينکه يکي از عوامل رشد قيمت مسکن تسهيلات دهي بانک‌ها در اين حوزه بوده است، گفت: رقم تسهيلات مسکن ثابت بوده اما سهم آن در خانه‌هاي کوچک بيشتر مي‌شود به همين دليل هر چه متراژ خانه کوچک تر و قيمت آن کمتر باشد سهم وام در آن بيشتر خواهد بود. تسهيلات دهي بانک‌ها در حوزه مسکن در خانه دار کردن و توانمندسازي اقشاري که دنبال خانه‌هاي کوچک هستند موثر‌تر است به همين دليل وام بانکي در نرخ اين خانه‌ها اثر گذار بوده است. درخصوص افزايش قيمت مسکن در ماه‌هاي اخير جاي نگراني نيست، اين رشد قيمت بعد از سال‌ها رکود نسبتا طبيعي و متناسب با نرخ تورم است و اگر شاهد آن نباشيم وضعيت بازار ساخت و ساز از اين هم بدتر شده و معضل بيکاري پررنگ تر مي‌شود. رشد قيمت مسکن در حد نرخ تورم به تحرک در بازار مسکن و ايجاد اشتغال منجر مي‌شود. تحرک اقتصادي از مزاياي رونق بازار مسکن است از اين رو نبايد از وضعيت فعلي مسکن نگران بود. احتمال رشد قيمت مسکن بيش از نرخ تورم بستگي به عوامل بسياري دارد و احتمال رشد نرخ مسکن بيش از تورم بعيد است. وضعيت اقتصادي به گونه‌اي نيست که اتفاق غيرمنتظره‌اي رخ دهد از اين رو جاي نگراني براي رشد يکباره نرخ مسکن بيش از نرخ تورم وجود ندارد.

پیگیری برای بازگرداندن فرد متخلف به ایران از طریق اینترپل
وزير نفت ضمن ارايه توضيحاتي پيرامون اختلاس در بخش اکتشاف نفت، گفت: تا اينجا ميزان اختلاس حدود 100 ميليارد تومان اعلام شده است. به نقل از خانه ملت، «بيژن زنگنه» درباره انتشار اخباري مبني بر اختلاس ميلياردي يکي کارکنان وزارت نفت، گفت: اين فرد يکي از کارمندان بخش اکتشاف بوده که تخلف کرده است و خود کارکنان بخش اکتشافات اين تخلف را کشف کرده اند. وي با اشاره به اينکه اين فرد به مقامات قضايي معرفي شده است، افزود: مقامات قضايي با جديت اين موضوع را دنبال مي‌کنند. زنگنه افزود: اين فرد در حال حاضر به خارج از کشور فرار کرده و مقامات قضايي از طريق اينترپل پيگير هستند که اين فرد را به کشور بازگردانند؛ علاوه بر اين در حال بررسي هستند که اگر اين فرد همدستي دارد با آن برخورد کنند. وزير نفت با بيان اينکه به دليل قصور، چند نفر از مسئولان را در اکتشاف از پست‌هايشان برکنار کرده‌ام گفت: بر اين اساس تاکنون يک نفر به هيات تخلفات معرفي شده و ممکن است چند نفر ديگر به دليل قصور و اهمال در انجام وظيفه به هيات تخلفات اداري وزارت نفت معرفي شوند.
زنگنه درباره اختلاس ميلياردي در وزارت نفت به مردم توضيح دهد
نماينده مردم مبارکه طي تذکري از وزير نفت خواستار توضيحاتي درباره اختلاس ميلياردي در اين وزارتخانه شد.
به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان؛ زهرا سعيدي نماينده مردم مبارکه طي تذکر شفاهي در صحن علني روز چهارشنبه (27 دي ماه) ضمن گلايه از خشکي زاينده‌رود گفت: طرح احياي زاينده رود بايد هر چه زودتر محقق شود. نماينده مردم مبارکه همچنين در تذکري خطاب به وزير نفت اظهار کرد: تمامي‌نهادهاي ذيربط بايد تلاش کنند تا ابعاد حادثه دردناک نفتکش سانچي براي من مشخص شود و وزيرنفت بايد کمک کاري در اين وزارتخانه را بر عهده بگيرد نه اينکه از زير بار آن شانه خالي کند. وي ادامه داد: در اين چند روز وقوع حادثه خبري از وزير نفت نبود، آقاي زنگنه کجاست که درباره اين اتفاق توضيح دهد. سعيدي با بيان اينکه وزير نفت بايد درباره اختلاس صورت گرفته در بدنه اين وزارتخانه به مردم توضيح دهد، بيان کرد: وزير بايد توضيح دهد که آيا اين موضوع مطرح شده در رسانه‌ها صحيح بوده، چگونه مي‌شود که چنين اختلاسي در اين وزارتخانه رخ دهد و وزير توضيح شفافي به مردم ندهد. نماينده مردم مبارکه تريح کرد: وزارت نفت در کوچکترين ملاحظات و مسائل مي‌گويد پول ندارد و مواد مورد نياز پلي‌اکليل را از پالايشگاه عليرغم مذاکرات اختصاص نمي‌دهد، چگونه مي‌شود که مديري در اين وزارتخانه تا اين سقف اختلاس مي‌کند.اين نماينده مردم درمجلس دهم در تذکري به وزير آموزش و پرورش يادآور شد: نمي‌توان با اين روش سيستم وزارت آموزش و پرورش را هدايت کرد و وزير بايد براي انتخاب افراد در حوزه وزارت آموزش و پرورش تصميم‌گيري جدي کند.
وي افزود: مي‌گويند نماينده در کار اجرايي دخالت مي‌کند،دو سال است که آموزش و پرورش مبارکه معاون ندارد و يک رئيس گذاشته که 6 شهر پرجمعيت را بايد اداره کند؛اما براي انتخاب معاون پاسخي داده نمي‌شود.

یادداشت
 باعث انزواي انگليس در اروپا گشته است. درمقابل به دونالد ترامپ در داوس فرصتي براي خودنمايي و جلب توجه داده مي‌شود.سال گذشته داووس به پاي شي جينپينگ رئيس جمهور چين افتاد که از جهاني سازي دفاع کرد. حضور ترامپ در اين اجلاس اقتصادي تاييدي بر اهميت خود اين اجلاس دارد شايد برخي بخواهند به دليل کاهش ماليات براي شرکت‌هاي بزرگ از وي تشکر کنند. دراين ميان گفتگوهاي اين اجلاس درباره عدالت اجتماعي باحضور امانوئل ماکرون رئيس جمهور فرانسه و آنگلا مرکل صدراعظم آلمان برگزار شود. اما در ارتفاعات پايين ترکوهاي داووس ، اروپايي‌ها از ترامپ خوششان نمي‌آيد و او فردي زورگو و بي هنر است. امري که باعث مي‌شود احساسات ضدآمريکايي را شدت بخشد.بسياري از رهبران اروپايي که به کاخ سفيد رفته‌اند از ناداني گسترده ترامپ شگفت زده شدند. اما اين امر اشتباه است که درباره ترامپ صبور بود. ارزش‌هاي غرب با چالش قدرت گرفتن چين و تغيير نظم بين المللي و تغيير در قدرت چهاني روبروست و کشورهاي توسعه يافته بايد براي حفظ نظم بيشتر تلاش کنند. 
 ترجمه : فاطمه مهتدي