بزرگترين بانکهاي جهان در سالهاي اخير تحت فشار فزاينده سرمايهگذاران براي بکار گرفتن اقدامات ويژه مقابله با تغييرات اقليمي، ترويج فاينانس پايدار و اخلاقي و کاهش وام دهي به فعاليتهاي آلاينده مانند معدنکاري زغال سنگ و نيروگاههاي زغال سوز قرار گرفتهاند.
به نقل از ايسنا، بسياري از بانکها با متعهد شدن ميلياردها دلار حمايت از پروژههاي سبز و تعهد براي کاهش مشارکتشان در توليد کربن همسو با اهداف توسعه هزاره سازمان ملل متحدد و توافق جوي پاريس، به اين فشارها واکنش نشان دادهاند و برخي ديگر نيز قول دادهاند تامين مالي سوخت فسيلي را کاهش دهند.
جديدترين بانکي که به قطار سبزها پيوسته، بانک BBVA اسپانيا است که هفته گذشته تحت برنامه "تعهد ۲۰۲۵" براي فاينانس سبز، زيرساختهاي پايدار، کارآفريني اجتماعي و مشارکت مالي، متعهد شد ۱۲۲.۷ ميليارد دلار (۱۰۰ ميليارد يورو) تا سال ۲۰۲۵ کمک کند. اين بانک همچنين قول داد ۷۰ درصد از مصرف انرژي اين بانک تا سال ۲۰۲۵ از منابع تجديدپذير خواهد بود و انتشار دي اکسيد کربن خود را به ميزان ۶۸ درصد کاهش ميدهد.
مطابق با تعهد بانک BBVA براي شفافيت، اين بانک اعلام کرد مجموع سرمايهگذارياش در سوختهاي فسيلي ۳.۴ درصد از مجموع دارايياش به ارزش ۲۸.۷ ميليارد دلار (۲۳.۳۷ ميليارد يورو) بوده است.
طبق گزارش روزنامه فايننشيال تايمز، بانک BBVA همچنين فاينانس معادن زغال سنگ و نيروگاههاي گازسوز جديد را متوقف خواهد کرد و اکتشاف و توليد در قطب يا ماسههاي تار، پروژههاي استخراج آزبست يا توليدکنندگان روغن پالم تاييد نشده را ديگر تامين مالي نخواهد کرد.
با اينهمه توني بالابريگا، مدير جهاني شرکتهاي مسئوليت پذير بانک BBVA به فاينانشيال تايمز گفت: اين بانک اسپانيايي در کشورهايي که براي تامين بيش از ۷۰ درصد از انرژي خود به واردات متکي هستند، از اين تعهدات معاف خواهد شد. به عنوان مثال بانک BBVA اجازه خواهد داشت به فاينانس پروژههاي زغال سنگ در ترکيه که بازار مهميبه شمار ميرود، ادامه دهد.
شيوههاي وام دهي گذشته اين بانک توجه رسانهها را جلب کرده است. اين بانک سال گذشته به دليل اينکه در گروه ۱۷ وام دهنده حمايت کننده از خط لوله داکوتا حضور داشت، انتقاد گروههاي مدافع محيط زيست و غيرانتفاعي را برانگيخت.
رتبه بندي گروه غيرانتفاعي "شيراکشن" نشان ميدهد "بي ان پي پاريبا" يک وام دهنده پاک در اروپا است. "بي ان پي پاريبا" که بزرگترين بانک به ثبت رسيده در فرانسه است، در اکتبر سال ۲۰۱۷ اعلام کرد ديگر با شرکتهايي که کسب و کار اصلي آنها اکتشاف، توليد، تجارت يا بازاريابي نفت و گاز شيل يا پروژههاي ماسه تار است، همکاري نخواهد کرد. "بي ان پي پاريبا" همچنين اعلام کرد پروژههاي اکتشاف يا توليد نفت يا گاز در منطقه قطب شمال را فاينانس نخواهد کرد.
غول بانکي "اچ اس بي سي" نيز در نوامبر متعهد شد براي مقابله با تغييرات اقليمي، فاينانس سبز و پايدار را ۱۰۰ ميليارد دلار افزايش دهد. اين گروه وعده داد تامين سرمايه براي زغال سنگ حرارتي را کاهش دهد و فعالانه روند توقف فاينانس ساير بخشهاي آلاينده از جمله نيروگاههاي زغال سوز در بازارهاي توسعه يافته و معادن زغال سنگ حرارتي در سراسر جهان را مديريت کند.
اوايل امسال بانک "جي پي مورگان چيس" يک تعهد فاينانس انرژي پاک به ميزان ۲۰۰ ميليارد دلار را رونمايي و اعلام کرد براي ۱۰۰ درصد نيازهاي انرژي جهاني خود تا سال ۲۰۲۰ از نيروي تجديدپذير استفاده خواهد کرد.
"جي پي مورگان" در اوايل سال ۲۰۱۶ ممنوعيت فاينانس توسعه معادن زغال سنگ جديد يا فاينانس نيروگاههاي زغال سوز جديد در کشورهاي عضو سازمان توسعه و همکاري اقتصادي را اعلام کرد و متعهد شد اعتباردهي به شرکتهايي که عمده درآمدشان از استخراج و فروش زغال سنگ است را کاهش دهد.
در يکي از قويترين سيگنالهايي که از محدوديت شدن فزاينده فاينانس سوختهاي فسيلي در ميان صنعت بانکي حکايت داشت، بانک جهاني در دسامبر سال ۲۰۱۷ اعلام کرد در راستاي حمايتش از کشورهايي که به اهداف توافق جوي پاريس نايل شدهاند، فاينانس بخش بالادستي نفت و گاز را پس از سال ۲۰۱۹ متوقف خواهد کرد.
اما بانک جهاني براي فاينانس بخش بالادستي گاز در کشورهاي فقيري که دسترسي به انرژي براي محرومان مزاياي غيرقابل انکاري دارد، استثنا قائل خواهد شد.
انتظار ميرود در مواجهه با فشار فزاينده از سوي سرمايهگذاران و حرکت جهاني به سوي برند "سبزتر"، بانکهاي بيشتري تعهدات و اهداف براي مبارزه با تغييرات اقليميرا در سالهاي آينده اعلام کنند.