ترجمه: فاطمه مهتدي

گروه بين الملل: با جايگزين شدن مايک پمپئو به وزارت خارجه آمريکا و همچنين نامزدي جينا‌هاسپل به عنوان رياست سازمان سيا بسياري نسبت به تزلزل در آينده ديپلماسي آمريکا تحت نظر افراد حامي‌شکنجه ابراز نگراني کرده اند. در عکس العمل بازارهاي جهاني به اخراج ناگهاني رکس تيلرسون توسط دونالد ترامپ، ارزش دلار آمريکا با افت روبرو شد. به گزارش سي ان بي سي، سرمايه گذاران نسبت به رويکرد دولت ترامپ که به سوي سياست حمايت گرايانه حرکت مي‌کند نگران هستند امري که باعث کاهش بلافاصله 0.24 درصدي ارزش دلار شد. 

به گفته ناظران اقتصادي ترامپ با اخراج تيلرسون يکي ديگر از صداهاي منطقي دولت خود را حذف کرد. دراين ميان انتظار مي‌رود تعرفه‌هاي فولاد و آلومينيوم اعمال شده توسط رئيس جمهور آمريکا نيز باعث افت بيشتر ارزش دلار دربازارهاي جهاني شود. به گزارش گاردين ، نگراني درباره آينده توافق هسته‌اي ايران با اخراج رکس تيلرسون بيشتر شده است.فايننشال تايمز، پمپئو را فردي حامي‌سياست "اول آمريکا" دونالد ترامپ خواند و وال استريت ژورنال در گزارشي مذاکرات کره شمالي و توافق برجام ايران را سنجشي بر عملکرد وي دانست . ناظران سياسي يکي از دلايل مهم برکناري تيلرسون را اختلاف نظر ترامپ با او درباره توافق هسته‌اي با ايران ارزيابي مي‌کنند.

 در محافل کاخ سفيد گفته مي‌شود که برکناري تيلرسون دلايل ديگري هم داشته است. يکي از اين دلايل، نقشه ترامپ براي ملاقات با کيم جونگ اون، رهبر کره شمالي است. در محافل دولتي آمريکا گفته مي‌شود که ترامپ مي‌خواسته در آستانه چنين ديداري، تيم خود را تازه کند. همچنين به نظر مي‌رسد که چرخش ناگهاني ترامپ در سياست نسبت به کره شمالي و اعلام آمادگي او براي ديدار با رهبر اين کشور، بدون مشاوره با تيلرسون صورت گرفته است.برخلاف رکس تيلرسون که همانند برجام خواهان رويکرد ملايم تري نسبت به پيونگ يانگ بود، مايک پمپئو همچنين يکي از حاميان شدت عمل آمريکا عليه کره شمالي است. هر چند، پس از اعلام پذيرش دعوت رهبر کره شمالي براي گفت و گو با ترامپ، پمپئو در مصاحبه تلويزيوني از عملکرد آقاي ترامپ در اين باره حمايت کرد.درباره روسيه آقاي پمپئو از عملکرد اين کشور در اوکراين به شدت انتقاد کرده ولي معتقد است که دخالت احتمالي روسيه در انتخابات ۲۰۱۶ آمريکا نقشي در پيروزي دونالد ترامپ نداشته است.

ريسک‌پذيري سرمايه‌گذاران با اخراج وزير کشور آمريکا توسط ترامپ، آسيب ديد. اخراج رکس تيلرسون که فردي ميانه‌رو بود و جايگزيني او با رئيس سازمان جاسوسي، پومپي که فردي تندرو است، اضطراب بازارها در مورد سياست‌گذاري‌هاي آينده ترامپ را تقويت کرد.

به گزارش رويترز، ديروز درحالي‌که تهديدات تعرفه‌هاي جديد آمريکا بر واردات چيني، تاثير مثبت انتشار دادهاي اقتصادي چين را که نشان مي‌داد بزرگترين اقتصاد آسيا سال ۲۰۱۸ را با قدرت آغاز کرده است، از بين برد، با نگراني سرمايه‌گذاران، سهام توان خود را از دست داد و دلار دچار لغزش شد.شاخص اي‌ميني اس‌اندپي ۰.۱ درصد افت کرد درحالي‌که فوتسي انگليس ۰.۳ درصد لغزيد. اين نشانه‌اي از آن است که افت بازارها در سراسر جهان ادامه خواهند داشت.

گسترده‌ترين شاخص سهام آسيا اقيانوسيه در خارج ژاپنِ ام‌اس‌سي‌آي، با سقوطي ۰.۷ درصدي، از بالاترين ميزان ۱ و نيم ماهه خود که در روز سه‌شنبه ثبت کرده بود عقب نشيني کرد. سهام تکنولوژي بيشترين سقوط را داشتند.نيکي ژاپن ۰.۸ درصد سقوط کرد.

 شاخص کامپوزيت اس‌اس‌اي چين و شاخص تکنولوژي سي‌اس‌آي ۳۰۰ هر دو ۰.۵ درصد افت کردند.شاخص آي‌تي آسيا در خارج ژاپن ام‌اس‌سي‌آي، با خبرهايي از اين که ترامپ به دنبال وضع تعرفه تا ۶۰ ميليارد دلاري بر فناوري اطلاعات است، ۰.۵ درصد افت کرد.سهام بزرگ تکنولوژي آسيا مانند ال‌جي ديسپلي، تنسنت هولدينگز و تايوان سمي‌کانداکتور، همگي بيش از ۱ درصد سقوط کردند. شين اوليور، اقتصاددان ارشد اي‌ام‌پي سيدني، مي‌گويد: هنوز احتمال جنگ تجاري تمام عيار وجود ندارد اما مواضع طرفين اصلا صلح‌آميز هم نيست. ريسک اصلي، جنگ تجاري آمريکا با چين است.سرمايه‌گذاران بر اين باورند که سياست‌گذارانني که طرفدار محافظاکاري هستند، با دنبال استفاده از ارز به عنوان اسلحه‌اي تجاري مي‌باشند هرچند ممکن است اين کار خيلي آشکارا انجام نشود.

انتشار اخبار از سوي آمريکا بر بازارهاي جهان حاکم شد و خبرهاي خوب اقتصاد چين که نشان مي‌داد در ابتداي امسال توليدات صنعتي اين کشور با سرعتي فراتر از حدانتظار رشد کرده‌اند، تاثير خود را از دست داد.اخراج تيلرسون و ريسک تعرفه‌هاي جديد بر واردات چين با کند شدن نرخ تورم آمريکا که در روز سه‌شنبه برابر با ۱.۸ درصد اعلام شد، همزمان شد.در بازارهاي ارز نرخ دلار در برابر ين با اندکي افت به نرخ ين رسيد. پس از برکناري ناگهاني و غير منتظره وزير خارجه آمريکا از سوي ترامپ قيمت طلا در آغاز مبادلات ديروز تغيير چنداني نداشت. بر اساس اين گزارش تازه‌ترين آمارهاي منتشر شده درباره نرخ تورم آمريکا نيز نشان مي‌دهد که روند افزايش تورم در اقتصاد اين کشور کمتر از انتظارات کارشناسان و تحليلگران بوده است. شاخص قيمت مصرف کننده در آمريکا در ماه فوريه با کاهش روبرو شده است و تنها 0.2 درصد رشد داشته است.امري که در تصميم گيري فدرال رزرو برنرخ بهره‌ها تاثيرگذار خواهد بود.

مدير سازمان سيا يک جمهوريخواه تندرو محسوب مي‌شود که مانند دونالد ترامپ پيش از ورود به عرصه سياست به امور تجاري بود. او قبل از عضويت در کنگره آمريکا رياست يک شرکت فعال در عرضه و توزيع تجهيزات ميدان‌هاي نفتي را برعهده داشت.

مايک پمپئو سه دوره نماينده ايالت کانزاس در مجلس نمايندگان آمريکا بود. او عضو کميته اطلاعات مجلس نمايندگان و کميته انرژي و تجارت اين مجلس بود.

اين سياستمدار ۵۴ ساله دانش آموخته دانشگاه‌هاروارد است. او پس از انتخاب باراک اوباما در سال ۲۰۰۸ ميلادي به جنبش محافظه کار «تي پارتي» (Tea Party) پيوست. او همچنين عضو انجمن ملي سلاح (National Rifle Association) در ايالات متحده است. پس از هر تيراندازي مرگبار در آمريکا انتقادات زيادي از اين انجمن صورت مي‌گيرد. مايک پمپئو پس از آنکه در ماه نوامبر سال ۲۰۱۶ ميلادي از سوي دونالد ترامپ به عنوان مدير آينده سازمان اطلاعات مرکزي معرفي شد از توافق هسته‌اي با ايران به تندي انتقاد کرده بود. او در آن زمان برجام را «فاجعه بار» خوانده بود. او همچنين مدعي شده بود ايران بزرگترين کشور «حامي‌تروريسم» در جهان است. وي در سال ۲۰۱۵ ميلادي پس از دستيابي شش قدرت جهاني و ايران به توافق هسته‌اي تاکيد کرده بود برجام حکومت ايران را تقويت خواهد کرد. 

بر اساس ادعای هدف حکومت ايران «نابودي آمريکا» است. مايک پمپئو زماني به عنوان گزينه وزارت خارجه ترامپ معرفي شده، که تا موعد تعيين شده ترامپ به متحدان اروپايي اش براي "رفع نقص‌هاي" توافق هسته‌اي با ايران که ۱۲ مه است، کمتر از دو ماه باقي مانده است.

ذخاير اندک نفت و گاز اتحاديه اروپا در کنار مصرف بالاي اين اتحاديه پارادوکسي را ايجاد کرده که باعث وابستگي روز افزون اتحاديه اروپا به کشورهاي دارنده نفت و گاز شده، اما بايد گفت جاي ايران به عنوان بزرگ‌ترين دارنده گاز جهان در ليست تامين کنندگان گاز اروپا بسيار خالي است.

با اينکه جهان به سمت انرژي‌هاي نو در حرکت است و شاهد کمرنگ شدن نقش انرژي‌هاي تجديدناپذير از جمله نفت و گاز در آينده خواهيم بود اما پيش بيني‌ها حاکي از آن است که تا ۵۰ سال آتي نفت و گاز همچنان سهم عمده‌اي از تامين انرژي جهان و اروپا را ايفا خواهد کرد.

براساس اين گزارش در سال ۲۰۱۱ مصرف انرژي اوليه در کشورهاي عضو اتحاديه اروپا در مجموع ۱۶۹۱ ميليون تن معادل نفت خام بوده که برابر با ۱۳.۸ درصد انرژي اوليه مصرفي جهان در همان سال است. نفت خام با ۳۸ درصد و گاز طبيعي با ۲۴ درصد بيشترين سهم را در تامين انرژي مصرفي اين اتحاديه داشته است.

اين در حالي است که سهم کشورهاي عضو اتحاديه اروپا از کل ذخاير نفت خام و گاز طبيعي جهان به ترتيب ۱.۸ و ۴.۶ درصد در سال ۱۹۸۰ به ۰.۴ و ۰.۹ درصد در سال ۲۰۱۱ کاهش يافته است.

نگاهي به توليد نفت خام و گاز طبيعي اين کشورها در دهه گذشته نيز نشان‌دهنده کاهش قابل توجه توليد اين حامل‌هاي انرژي است به طوري که توليد نفت خام و گاز طبيعي به ترتيب ۳۶۸۴ هزار بشکه در روز و ۲۲۷ ميليارد مترمکعب در سال ۱۹۹۹ به ۱۶۹۲ هزار بشکه در روز و ۱۵۵ ميليارد مترمکعب در سال ۲۰۱۱ کاهش يافته است.

اين در حالي است که در همين سال کشورهاي عضو اتحاديه اروپا ۱۳ ميليون و ۴۸۰ هزار بشکه در روز نفت خام و ۴۴۸ ميليارد مترمکعب گاز طبيعي مصرف کردند.

براساس پيش‌بيني آژانس بين‌المللي انرژي توليد گاز طبيعي اروپا از ۱۷۵ ميليارد مترمکعب در سال ۲۰۱۰ به ۱۱۲ ميليارد متر مکعب در سال ۲۰۳۰ کاهش خواهد يافت.

در مقابل تقاضاي گاز طبيعي اروپا از ۴۹۷ ميليارد مترمکعب در سال ۲۰۱۰ به ۵۹۱ ميليارد مترمکعب در سال ۲۰۳۰ افزايش خواهد يافت. با توجه به پيش‌بيني روند توليد و تقاضاي گاز طبيعي اروپا براورد مي‌شود که وابستگي اتحاديه اروپا به گاز وارداتي از رشد قابل توجهي برخوردار بوده و از ۶۵ درصد در سال ۲۰۱۰ به ۸۱ درصد در سال ۲۰۳۰ افزايش يابد.

همچنين در سال ۲۰۱۲، بيش از ۵۳ درصد از مصرف انرژي اتحاديه اروپا از محل واردات تامين شد. اين اتحاديه ۸۸ درصد از نياز نفت خام، ۶۶ درصد از مصرف گاز طبيعي، ۴۲ درصد از سوخت خود، کمتر از چهار درصد از انرژي تجديدپذير و ۹۵ درصد از اورانيوم مورد نياز خود را وارد مي‌کند.

براساس آمارها از سال ۲۰۱۳ از مجموع واردات گاز اروپا، ۳۹ درصد از روسيه، ۳۴ درصد از نروژ و ۱۴ درصد از الجزاير تامين شده است. در اين ميان شش کشور از اعضاي اتحاديه اروپا به طور کامل براي تامين انرژي خود به واردات از روسيه وابسته‌اند که اين کشورها شامل فنلاند، اسلواکي، بلغارستان، استوني و لتوني مي‌شود.

همچنين پيش بيني شده توليد گاز طبيعي کشورهاي عضو اتحاديه اروپا بدون توجه به توسعه منابع غيرمتعارف گاز در ۱۲ سال آينده، ۴۳ درصد نسبت به توليد سال ۲۰۱۳ ميلادي کاهش خواهد يافت. با اين حساب، در ۷ سال آينده، منابع گازي اتحاديه اروپا حدود ۷۰ ميليارد متر مکعب کاهش مي‌يابد که اين ميزان برابر مصرف سالانه ايتاليا و ۲,۵ برابر گاز صادراتي الجزاير به اتحاديه اروپاست. در سال ۲۰۱۳ توليد داخلي کشورهاي عضو اتحاديه اروپا تنها کفاف ۳۵ درصد نياز داخلي اين اتحاديه را مي‌داد.

بر اين اساس سال‌هاي سال است که روسيه بزرگترين تامين کننده گاز اروپا (از طريق خط لوله) به شمار مي‌رود. تامين کننده‌اي که انحصار آن چندان به مذاق اروپايي‌ها خوش نيامده و برخي جريانات سياسي باعث شده اروپا به فکر متنوع کردن منابع تامين گاز خود باشد. براساس آماري که در سال ۲۰۱۱ منتشر شده بيشترين واردات گاز طبيعي اتحاديه اروپا از کشورهاي روسيه (۳۲ درصد)، نروژ (۲۸ درصد) و الجزاير (۱۴ درصد) بوده است.

نخستين جايگزين روسيه در تامين گاز اروپا، آمريکا است که در تلاش است تا به يک صادر کننده بزرگ نفت و گاز در جهان تبديل شود. گازرساني آمريکا به اروپا از طريق کشتي و LNG خواهد بود به همين دليل برخي کشورهاي اروپايي درحال آماده سازي زيرساخت‌هاي لازم و بهينه سازي پايانه‌هاي خود براي اين کشتي‌ها هستند.

به نظر ميرسد ايران در پازل کاهش توليد گاز طبيعي در اروپا و افزايش نياز اين قاره به گاز طبيعي جايگاهي ندارد و با اينکه زمزمه‌هاي صادرات گاز از ايران به اروپا همواره به گوش مي‌رسيد و صادرات گاز ايران به اروپا از مهم‌ترين محورهاي مذاکره بين ايران و هيات‌هايي بود که پس از توافق ايران و گروه ۱+۵ به تهران سفر کردند، ايران رسما از قافله گاز دادن به اروپا جا مانده است.

گفته مي‌شود صادرات گاز به اروپا قدمتي نزديک به ۴۰ سال دارد و خط سراسري انتقال گاز دوم در سال ۱۹۷۶ با هدف صادرات به اروپا کشيده شد. در دوران اصلاحات نيز مذاکراتي با انگلستان، فرانسه و آلمان صورت گرفت و مقدمات اين صادرات فراهم شد اما هيچ گاه در عمل اقدامي‌که منجر به صادرات گاز به اروپا شود صورت نگرفت.

از سوي ديگر اروپايي‌ها همواره به واردات گاز از ايران تمايل داشته اند. به طوريکه محمد پارسا، نايب رييس سابق کميسيون انرژي اتاق بازرگاني تهران در سال ۹۴ بر تمايل اروپايي بر واردات گاز از ايران تاکيد کرده و گفته بود کشورهاي اروپايي به دليل اينکه نمي‌خواهند فقط به گاز روسيه وابسته شوند تمايل به واردات گاز از ايران دارند.به طور کلي روسيه نمي‌خواهد رقيبي مثل ايران براي صادرات گاز به اروپا داشته باشد و اگر قصد داريم به اروپا گاز صادر کنيم، راحت‌ترين راه براي اين کار مسير ترکيه است.

البته بيژن زنگنه، وزير نفت در ارديبهشت ماه سال ۱۳۹۴ که براي شرکت در کنفرانس انرژي برلين راهي آلمان شده بود، درباره صادرات گاز ايران به اروپا از طريق ترکيه و همچنين آذربايجان اعلام کرده بود که اروپا هميشه جزو بازارهاي صادراتي گاز ايران بوده اما بحث جدي در اين زمينه صورت نگرفته است و اکنون نيز کساني که اين موضوع را مطرح مي‌کنند به دنبال "مرده خري" هستند، به عبارت ديگر بايد بعد از تحريم‌ها درباره صادرات گاز به اروپا تصميم بگيريم و اکنون اولويت ما صادرات گاز به کشورهاي همسايه است.

با اين حال عزيزا... رمضاني، مدير امور بين‌الملل وقت شرکت گاز (۱۳۹۴) با تاکيد بر اينکه ايران بايد به هر نحو سهمي‌در بازار گاز اروپا داشته باشد، گفت: اگرچه گفته مي‌شود که صادرات گاز به اروپا با خط لوله مقرون به صرفه نيست اما با توجه به رقابتي بودن بازار بايد در هر حال سهمي‌از بازار را در اروپا داشته باشيم.

همچنين اميرحسين زماني نيا، معاون امور بين الملل و بازرگاني وزير نفت، در همان سال ۱۳۹۴، از علاقمندي اسلواکي به خريد گاز از ايران خبر داد و گفت: صادرات گاز به اروپا به عنوان يک استراتژي، هم مدنظر ايران است و هم اروپا.

اظهار نظر مسئولان مختلف و تاکيد آن‌ها براي صادرات گاز به اروپا همچنان به قوت خود باقي بود تا اينکه حميدرضا عراقي، مديرعامل شرکت ملي گاز ايران اوايل سال جاري گفت‌وگو با ايسنا، با بيان اينکه امکان تحقق صادرات گاز به اروپا وجود دارد، اظهار کرد: صادرات گاز از ايران به اروپا هم از طريق LNG و هم از طريق خط امکان‌پذير است.

گروه راه و مسکن: پاييز امسال شاهد افزايش قيمت مسکن بوديم به طوري که نرخ مسکن در بهمن ماه امسال نسبت به بهمن‌ماه سال گذشته حدود 22 درصد افزايش پيدا کرد و اين امر تاثير خود را بر وضعيت خريد مسکن اقشار متوسط جامعه گذاشت. ماجرا از اين قرار بود که باکاهش نرخ سود سپرده‌هاي بانکي به 15 درصد بخشي از سپرده سرمايه گذاران از بانک خارج و اين ميزان نقدينگي به صورت سوداگرانه و سفته بازي وارد بازارهاي موازي از جمله مسکن شد. به عبارتي اتفاقي که طي يک و نيم‌ ماه گذشته در بازار مسکن رخ داد و هنوز هم التهاب آن فروکش نکرده است، اين بود که وقتي متقاضي مصرفي در راستاي تخصيص بسته‌هاي حمايتي دولت از جمله پس انداز در صندوق مسکن يکم و دريافت وام 160 ميليون توماني و... وارد بازار مسکن براي خريد شد به موازات آن دلالان و کاسبان مسکن نيز وارد بازار مسکن شدند که ورود سرمايه‌هاي سرگردان به بازار مسکن باعث گراني واحدهاي مسکوني به ويژه در مناطق 2، 5 ، 4 و 9 شهر تهران شد و دست متقاضيان مصرفي براي خريد مسکن را در حنا گذاشت.

درخصوص وضعيت بازار مسکن در سال‌97، منصور غيبي کارشناس ارشد اقتصاد مسکن در گفت و گو با «تجارت» مي‌گويد: ورود سرمايه‌هاي سرگردان به بازار مسکن به معناي رونق نيست، بلکه ضد رونق و ضد سرمايه‌گذاري است. دوباره اين فرصت براي سرمايه‌هاي سرگردان در بازار مسکن مهيا خواهد شد و فضا همچنان براي يک شبه پولدار شدن درحوزه مسکن پايدار است و احتمال دارد يکي دو ماه بعد از عيد نوروز بازار مسکن در رکود نسبي حرکت کند، اما به محض ايجاد تحرکي مجدد سرمايه‌هاي سرگردان به بازار مسکن ورود پيدا کند.

اين کارشناس ارشد اقتصاد مسکن مي‌افزايد: درماه‌هاي بهمن و اسفند 96 شاهد يک شوک قيمتي نامتعادل در بازار مسکن بوديم. هر چند که در ماه‌هاي گذشته پيش‌بيني کرده بودم که در سه ماهه منتهي به سال 96 در بازار مسکن با يک التهاب و به نوعي با يک افزايش قيمت به صورت هيجاني مواجه خواهيم شد. اميدواريم اين بود که اسم اين التهاب را حباب قيمتي بگذارم، اما هم‌اکنون مشاهده مي‌کنم که اين افزايش قيمت در بازار مسکن حبابي نيست و درحال حاضر روند تثبيتي خود را طي مي‌کند. 

غيبي تصريح مي‌کند: اينکه برخي کارشناسان مدعي هستند که در سال 97 اين حباب قيمتي مي‌ترکد و به يکباره قيمت مسکن 50 درصد کاهش پيدا مي‌کند، اعتقاد ندارم. خوشبينانه‌ترين حالت براي بازار مسکن در سال 97 اين است که شايد در دو ماهه نخست سال آينده قيمت مسکن در همان قيمت اواخر سال 96 ثابت بماند و قيمت مسکن دستخوش تغييراتي نشود، اما در ادامه با رشد قيمتي متناسب با افزايش نرخ تورم مواجه خواهد شد. 

اين کارشناس ارشد اقتصاد مسکن مي‌گويد: بازار مسکن در حال خروج از رکود است، اما اميدوارم اين رکود به رونقي بيانجامد که مصرف کننده واقعي را نشان کند و به نفع آن‌ها باشد، به‌طوري که اگر خروج از رکود بر اين باشد که مسکن را به عنوان عاملي براي داد و ستد و ثروت اندوزي تعريف کنيم، معتقدم اين وضعيت بازار مسکن علاوه بر خروج از رکود نيست، بلکه ورود به يک فضاي سوداگري و ابطال سرمايه‌هاي ارزشمند جامعه است. به طور کلي اگر سازوکار درست و مشخصي از سوي دولت تعريف نشود اين موضوع يعني ورود سرمايه‌هاي سرگردان و سفته بازي در بازار مسکن اتفاق خواهد افتاد.

با توجه به اينکه از سوي کارشناسان گفته مي‌شود رشد قيمت مسکن در سال آينده در حد نرخ تورم و يا 2 درصد بيشتر از آن است، سوالي که مطرح مي‌شود اين است که آيا اجاره بها در سال آينده نيز در همين حد افزايش پيدا خواهد کرد که در اين‌باره مصطفي قلي‌خسروي رئيس اتحاديه مشاوران املاک با بيان اينکه اميدوار هستيم تعداد مستاجران در سال آينده بيشتر نشود، گفت: رشد تقاضا براي مسکن در فصل اجاره موجب بحران ميان مالک و مستاجر مي‌شود. اجاره بها همواره تابع قيمت مسکن بوده است و از آنجا که پيش‌بيني مي‌شود قيمت مسکن در سال آينده در حد نرخ تورم و يا 2 درصد بيشتر از شاخص تورم باشد رشد اجاره‌بها نيز در همين حد خواهد بود. برخي تصور مي‌کنند که سال آينده جهش قيمت مسکن خواهيم داشت، لذا بايد در جواب تصورات برخي فروشندگان يا متقاضيان خريد مسکن بگويم که هيچ اتفاق خاصي و يا جهش قيمت مسکن در سال آينده نخواهيم داشت.‌ علاوه بر تعيين کننده بودن قيمت مسکن بر نرخ اجاره‌بها، عرضه و تقاضا نيز در بالا رفتن نرخ اجاره تاثير دارد، بنابراين اميدواريم سال آينده در فصل نقل و انتقالات تعداد مستاجران افزايش نيابد. هر زمان که تقاضا بيش از حجم عرضه باشد بحران ميان مالک و مستاجر رخ مي‌دهد. درخصوص اينکه چرا آمار معاملات مسکن در اسفندماه نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش يافته است، بايد متذکر شد که برخي تصور مي‌کنند که قرار است اتفاق خاصي از لحاظ قيمتي در بازار مسکن در سال آينده رخ دهد، بنابراين منتظر مانده‌اند و همين موضوع باعث شد تا حدودي معاملات مسکن در ماه جاري کاهش يابد. البته افزايش نرخ ارز و طلا نيز باعث شد تا برخي از خريد و فروش مسکن خودداري و به سمت اين بازارها کشيده شوند.

گروه صنعت، معدن و تجارت: آخرين گزارش‌هاي رسمي‌منتشر شده از سوي بانک مرکزي نشان دهنده اين موضوع است که نقدينگي همچنان به روند افزايشي خود ادامه مي‌دهد. اين افزايش نقدينگي يکي از مهمترين دلايل افزايش نرخ تورم در سال‌هاي گذشته بوده است. همين تجربه افزايش تورم همزمان با افزايش نقدينگي موجب شده تا امروز موجب نگراني‌هايي شود. اما اينکه افزايش نقدينگي موجب رشد نرخ تورم شود، تنها يک روي سکه است. روي ديگر سکه افزايش نقدينگي مي‌تواند شامل شرايط مطلوب آن باشد؛ اما مطلوب بودن رشد نقدينگي در کشور شرايط خاص خود را دارد. اگر سياست‌گذار پولي و مالي بتوانند نقدينگي را به صورت متعادل هدايت کرده و مسير ورود آن به توليد هموار کند مي‌توان نسبت به مفيد بودن نقدينگي اميدوار بود. در غير اين صورت اگر به جاي توليد، مصرف و مصرف‌کننده را مرکز حيات اقتصادي تعريف شوند، نقدينگي از مسير خود منحرف شده و اقتصاد در وضعيتي قرار خواهد گرفت که خود مصرف‌کننده متضرر خواهد شد.

کارشناسان اقتصادي معتقدند که راه حل اصلي و حياتي براي خارج شدن ايران از شرايط رکود بخش توليد و رکود تورمي‌اين است که نقدينگي در ذهن سياستگذار و مجري سياست به‌عنوان اصل قرار نگيرد، بلکه توليد و سلامت توليد در ابعاد مختلف، مخصوصا محصولات استراتژيک، محور سياست‌گذاري باشد تا از اين طريق با بسترسازي، مسير براي جذب مناسب نقدينگي ايجاد شود. در اين ميان برخي نمايندگان مجلس نيز با تاييد اين نظر مي‌گويند که تصويب طرح‌هايي همچون طرح يک فوريتي حساب ويژه توليد ملي توسط مجلس، که طرح مناسبي براي جذب نقدينگي به سمت توليد است، در صورتي قابل اجرا خواهد بود که تصور همه سياست‌گذاران اقتصادي و مجريان سياست، سلامت توليد را عامل سلامت بخش‌هاي ديگر اقتصاد بدانند و بسترهاي لازم را براي فضاي کسب و کار سالم ايجاد کنند، در غير اين صورت وجود سيستم بانکي منفعت طلب موجود، به خود زحمت حمايت از توليد را نخواهد داد و اينگونه طرح‌ها نتيجه‌اي در بر نخواهد داشت.

نقدينگي همچنان در مسير رشد

از حدود ۲ سال پيش تاکنون حجم نقدينگي از حدود ۹۵۰ هزار ميليارد تومان تا ۱۴۶۳ هزار ميليارد تومان پيش رفته و بيش از ۵۰۰ هزار ميليارد تومان افزايش داشته اما اين افزايش هيچ‌گاه به رونق توليد منجر نشده و همين امر نشانگر انحراف جريان نقدينگي در بخش مولد اقتصاد است. نقدينگي در اقتصاد شامل پول و شبه‌پول مي‌شود، پول نيز به مجموع اسکناس و سپرده‌هاي ديداري گفته مي‌شود و شبه‌پول نيز معادل سپرده‌هاي مدت‌دار تلقي مي‌شود. درحال‌حاضر از مجموع ۱۴۶۳هزار ميليارد نقدينگي موجود در کشور ۱۲۸۲ هزار ميليارد تومان شبه‌پول و ۱۸۰ هزار ميليارد تومان پول است. در نتيجه، سهم شبه‌پول در نقدينگي بيشتر است همين امر نيز باعث شده تا شاهد رشد چشمگير تورم نباشيم اما اين موضوع گوياي نقش مهم بانک‌ها در هدايت نقدينگي است.

رشد نقدينگي و جريان آن در کشور در سال‌هاي گذشته همواره يکي از انتقادهاي مهم کارشناسان به عملکرد بانک مرکزي بوده است اما در ماه‌هاي گذشته با شدت گرفتن نوسانات بازار ارز ضعف مديريت بانک مرکزي به شکل قابل توجهي خود را نشان داد. مديريت نکردن نقدينگي و سرگرداني موجب شده تا نقدينگي به سمت بازار ارز حرکت کند. از اين رو، بانک مرکزي سياست‌هايي همچون پيش‌فروش سکه و انتشار اوراق سپرده با سود ۲۰ درصد را از بهمن در دستور کار قرار داد. در نتيجه، اجراي اين سياست‌ها به خوبي مسير نقدينگي کشور را ترسيم مي‌کند و توليد در اين ميان جايي ندارد.

جريان نقدينگي اگر به سمت توليد حرکت کند، علاوه‌بر رشد ارزش افزوده در کشور سرعت خلق پول نيز متعادل مي‌شود. براساس پيش‌بيني مرکز پژوهش‌هاي مجلس شوراي اسلامي، ميزان نقدينگي با رشد ميانگين سالانه ۱۷درصدي در پايان برنامه ششم توسعه در سال ۱۴۰۰ به ۲۸۵۰ هزار ميليارد تومان خواهد رسيد. بنابراين اگر مسير درستي براي جريان نقدينگي در کشور ترسيم نشود، ممکن است تلاطم‌هاي بازاهاي پولي در سال‌هاي آينده شدت بگيرد و اقتصاد آسيب ببيند.

انحراف نقدينگي از توليد

در همين ارتباط محمدقلي يوسفي، کارشناس اقتصادي و عضو هيات علمي‌دانشگاه علامه طباطبايي در گفتگو با خبرنگار روزنامه «تجارت» با اشاره به اينکه نقدينگي از مسير توليد منحرف شده و امروز بيشتر در بازارهاي کاذب ديده مي‌شود، گفت: نقدينگي زماني که وارد توليد نشود بايد آن را در بازارهاي ديگر جستجو کرد. اکنون حجم قابل توجهي از اين نقدينگي در بانک‌ها پنهان شده است. بانک‌ها نيز سرمايه خود را به ساختمان تبديل کرده‌اند. اين کارشناس مسائل اقتصادي با بيان اينکه سياست‌گذار اصلي پولي و مالي کشور بانک مرکزي است، ادامه داد: بانک مرکزي بايد پاسخگوي افزايش نقدينگي باشد. اگر از اين شاخص به عنوان ابزار مديريت بازار استفاده مي‌کند بايد پاسخ دهد که چرا به سمت توليد هدايت نکرده و اگر در شرايط طبيعي اين وضع به وجود آمده بايد مشخص شود نقش بانک مرکزي در شدت گرفتن اين موضوع چه بوده است و چرا سرعت گردش پول را مهار نکرده است.

بانک‌ها مانع حرکت نقدينگي به سمت توليد

يوسفي با بيان اينکه بانک‌ها مهم‌ترين مانع حرکت نقدينگي به سمت توليد هستند، اظهار کرد: شرايط تسهيلات‌دهي و سنگ‌اندازي بانک‌ها نشانگر تمايل نداشتن هدايت جريان نقدينگي به سمت توليد است. بانک‌ها تمايل به بنگاهداري دارند و هنوز هيچ آماري از عملکرد واگذاري اين بنگاه‌ها از سوي بانک مرکزي منتشر نشده است. اين استاد دانشگاه همچنين درباره سياست‌هاي هدايت نقدينگي به سمت توليد گفت: چندين عامل اصلي در جذب نقدينگي به توليد و تشکيل کسب‌وکارهاي خرد مانع ايجاد مي‌کنند. بخشي از اين موانع به عملکرد نامطلوب نظام بانکي برمي‌گردد؛ نظام بانکي کشور برمبناي حمايت از کسب‌وکارهاي خرد و متوسط فعاليت نمي‌کند زيرا نگاه غالب در آن، بنگاهداري است، با اين نگاه نيز حمايت از توليد صرفه اقتصادي ندارد.

چالش مديريت نرخ سود در اقتصاد

اين کارشناس اقتصادي با اشاره به اينکه دومين مانع، مديريت نرخ سود در اقتصاد ايران است، افزود: در ساختار اقتصادي کشور شاهد نرخ سودهايي هستيم که نظام توليد هيچ‌گاه در نرخ بازگشت سرمايه نمي‌تواند با آنها به رقابت بپردازد. بانک مرکزي پس از سال‌ها نرخ سود سپرده را کاهش داد اما در نهايت چند روز پيش براي مقابله با بحران دلار به وسيله اوراق سپرده سود نظام بانکي را به ۲۰ درصد بازگرداند. يوسفي همچنين در پايان با اشاره به وضعيت نرخ سود گفت: سيستم نرخ سود به نحوي طراحي شده که به سرمايه اجازه حرکت به سمت توليد را نمي‌دهد. نرخ بازگشت سرمايه توليد زير ۱۰ درصد است. حقيقت اين است که حمايت از سرمايه‌گذاران خرد با بهبود کسب‌وکار محقق خواهد شد و دولت اذعان مي‌کند در تلاش براي حمايت از توليد است اما يک‌شبه ۳۰ درصد نرخ سود بانکي را افزايش مي‌دهد. طبيعي است هر کسي که در بازار سرمايه نيز سهام داشته باشد مي‌فروشد و اوراق گواهي سپرده بانکي مي‌خرد.

مديرعامل بانک دي تحقق اهداف استراتژيک و ايجاد مزيت رقابتي را از موفقيت‌هاي چشمگيري دانست که بانک دي توانسته به آن دست يابد و ادامه داد: به دنبال بهره برداري از زير ساخت‌هاي بانکداري الکترونيک و راه اندازي بيش از 26 زير سيستم بانکداري الکترونيک در سال 1395 اين روند در سال 1396 نيز ادامه يافت و بيش از 50 زير سيستم جهت ارائه خدمات با کيفيت به مشتريان طراحي و به بهره برداري رسيد. به گزارش روزنامه تجارت به نقل از اداره روابط عمومي‌و تبليغات بانک دي، محمدرضا قرباني ضمن تشريح دستاوردهاي بانک دي در سال جاري در خصوص عملکرد بانک گفت: يکي از سياست‌هاي سال 1396 بانک دي، تامين مالي خرد بود که اين موضوع در قالب مشتري مداري و مسئوليت اجتماعي تدوين و به منظور برنامه‌ريزي در راستاي بانکداري خرد انجام شد؛ به طوري که در سال جاري بخش قابل توجهي از تسهيلات پرداختي به تسهيلات خرد اختصاص يافت؛ البته سياست‌هاي حمايتي براي ايجاد فرصت‌هاي عادلانه اشتغال در مناطق محروم نيز در قالب تسهيلات خرد با کمترين ميزان نرخ سود از ديگر سياست‌هاي کارآمد بانک در اين خصوص بوده است. قرباني به ديگر اقدامات تيم مديريت جديد در سال 96 اشاره کرد و گفت: اصلاح ساختار سازماني بانک به منظور چابک سازي، اصلاح ترکيب سپرده‌ها از طريق جذب منابع ارزان قيمت، تشکيل کار گروه ويژه وصول مطالبات، تشکيل کميته‌هاي مديريت ريسک و حسابرسي در راستاي استقرار حاکميت شرکتي، ساماندهي گروه مالي دي و تشکيل کميته رسيدگي به امور شرکت، تعالي گرايي از طريق ايجاد انگيزه و تقويت امنيت شغلي همکاران و در نهايت مديريت حاشيه‌ها و ايجاد آرامش در بانک از اقدامات حائز اهميتي بود که در مدت زمان کوتاهي اجرايي شد. مديرعامل بانک دي تحقق اهداف استراتژيک و ايجاد مزيت رقابتي را از موفقيت‌هاي چشمگيري دانست که بانک دي توانسته به آن دست يابد و در ادامه گفت: به دنبال بهره برداري از زير ساخت‌هاي بانکداري الکترونيک و راه اندازي بيش از 26 زير سيستم بانکداري الکترونيک در سال 1395 اين روند در سال 1396 نيز ادامه يافت و بيش از 50 زير سيستم جهت ارائه خدمات با کيفيت به مشتريان طراحي و به بهره برداري رسيد. ايشان در ادامه با تاکيد بر سياست گذاري کلان بانک در جهت حرکت به سوي سودآوري تاکيد کرد: تجهيز منابع ارزان قيمت، تقويت ترکيب سپرده‌هاي جاري و پس انداز، جذب سپرده‌هاي کوتاه مدت و بلند مدت با نرخ‌هاي مصوب بانک مرکزي و کاهش متوسط سودهاي پرداختي از جمله عملکردهاي مثبت بانکي مي‌باشد که بانک دي در اين زمينه نيز فعاليت‌هاي کارشناسي شده و عملياتي را در حفظ طرح‌هاي سودآور اتخاذ نموده است.  وي در پايان ابراز اميدواري کرد بانک دي با همت و تلاش يکايک اعضاي ارزش آفرينش مي‌تواند به يکي از بهترين بانک‌ها در نظام بانکي تبديل شود و در سال جديد افق‌هاي روشني پيش رو خواهد داشت.

گروه اقتصاد کلان: شمارش معکوس پايان سال 96 در حالي آغاز شده است که زير پاي اقتصاد همچنان پرازمين‌هاي خنثي نشده‌اي است که هر لحظه امکان انفجار وجود دارد.5روز، تنها 5 روز از سال 96، مانده و اقتصاد96 همگام با تغيير جغرافيايي سال، جاي خود را به بودجه 97 خواهد داد.حالا در کنار همه متغييرهاي کلان اقتصادي مثل بيکاري، اشتغال، توليد، رشد اقتصادي و رفتارهاي بازار مثل نرخ ارز،سرنوشت برجام نيز به آن بايد اضافه کرد. سرنوشتي که درارديبهشت مشخص مي‌شود.انتصاب مايک پامپِيو، دلهره‌هاي اقتصادي را دوچندان کرده است. برجام حالا بيش از پيش مورد توجه فعالان اقتصادي قرار گرفته است. انگار همه مين‌هاي اقتصادي به برجام وصل شده‌اند.برخي اقتصاددانان 6 فاکتور کليدي را براي اقتصاد بر شمرده‌اند.به عقيده دکتر مرتضي ايماني راد ،امنيت ،کنترل ،تمرکز،حفظ شرايط موجود ، سياست زده بودن اقتصاد وفضاي تحريمي‌از مهمترين مواردي است که اقتصاد سال 97 با آنها درگير خواهد بود.اين کارشناس اقتصادي معتقد است که در سال آينده بر اقتصاد ايران کنترل بيشتري صورت خواهد گرفت و دست و پاي بنگاه‌هاي بيشتر بسته مي‌شود. بخش خصوصي مانور کمتري خواهد داشت و در بهترين حالت شرکت‌ها با دولت مي‌توانند کار کنند مشروط بر اينکه طلب‌شان را نخواهند.سومين پارادايم‌ تمرکز است که در سال آينده بيشتر خواهد شد. به اين دليل که اقتصاد ايران شرايطي دارد که متغيرهاي اقتصادي‌اش آرام ونرمال نيستند و نوسان متغيرها مثلا نرخ ارزبسياربالاست و حتي اين نوسان بيشتر هم خواهد شد. چهارم، حفظ شرايط موجود است. دولت که مجري مسائل اقتصادي است، جراحي در سال آينده انجام نخواهد داد زيرا ريسک جراحي را نخواهد پذيرفت. پنجم، بيش از ۳۸ سال گذشته، اقتصاد ايران درسال ۹۷ سياسي خواهد شد.مسئله سياسي‌شدگي ‌اجتناب‌ناپذيراست و در اين صورت آزادي عمل بنگاه‌ها کاهش پيدا مي‌کند.اما مسئله ششم که مهم‌تراز بقيه است، فضاي تحريمي‌براقتصاد ايران است. فضاي تحريم همچنان وجود خواهد داشت. درکناراين پارادايم‌ها، بارزترين مشکل اقتصاد کشور در سال 97 در ابعاد خارجي نحوه مواجهه و ارتباط با جهان است. ضمن اينکه درابعاد داخلي هم مهم‌ترين چالش پيش روي اقتصاد کشور را تجميع مراکز تصميم‌گيري و تصميم ساز اقتصادي است. تنشي که اين روزها ترامپ گسترش داده، درصورت تداوم آن روند جذب سرمايه‌هاي خارجي با اشکال مواجه مي‌شود.اين در حالي است که اقتصاد در حال گذار ما براي توسعه اقتصادي و بهبود محيط کسب و کار به سرمايه‌گذار خارجي نياز دارد.ذکتر محمد خوش چهره، اقتصاددان و نماينده ادوار مجلس، تدوام سياستهاي گذشته و همچنين ادامه روند اقتصاد نامولد در اثر نفوذ جريان‌هاي سوداگري را پيش بيني مي‌کند.او در اين باره به روزنامه تجارت مي‌گويد: از جمله سوداگري در بازار ارز، طلا و سکه موجب شکاف طبقاتي، گستردگي خط فقر مي‌شود. چون رفاه و اشتغال ريشه در توليد ناخالص ملي دارد. زماني که توليد ضعيف مي‌شود و سوداگري و دلالي در اقتصاد حاکم مي‌شود اکثريت مردم منتفع نمي‌شوند آنهايي منتفع مي‌شوند که به گروه‌هاي قدرت و ثروت وابسته هستنند، حتي در بعضي از موارد متاسفانه ديده شده که دولت‌ها روي جهالت يا غفلت؛ بازي خطرناکي را با ارز شروع مي‌کنند. از آنجا که انحصار اصلي ارز در اختيار دولت‌ها بوده و سهم اصلي بازار را نيز در اختيار دارند اين‌گونه فکر مي‌کنند که اگر ارز را به عنوان يک کالا گران‌تر عرضه شود، ريال بيشتري به دست مي‌آورند. بنابراين به سوداگري که متقاضي اصلي هست دامن مي‌زنند. بعد مبادرت واردات کرده و با تشويق واردات کالا و ترغيب سوداگري قيمت ارز را بالا مي‌برند تا ريال بيشتري را به دست آورند. اين امر تبعات بسيار بسيار وحشتناکي به همراه دارد.چرا که دولت بزرگ‌ترين مصرف کننده است. از اين رو تورم ناشي از افزايش قيمت ارز در کوتاه مدت و به خصوص در ميان مدت تاثير خود را بر اقتصاد خواهد گذاشت و با رشد سرسام آور تورمي‌مواجه خواهيم شد. نمونه بارز آن اين پديده وضع اقتصادي در دولت‌هاي نهم و دهم است. متاسفانه روندي که در دولت دوازدهم در حال طي شدن است مثل همان دوران بوده و انگار که دولت فعلي ديگرکنترلي روي بازار ارز ندارد در اين يکي دو ماه اخير به دليل نوسان‌هاي ارزي، 25 درصد ارزش پول ملي کاهش يافته واين يعني افزايش فقر، رشد بيکاري، تداوم رکود و ... .در اين سوي ديگر، مهدي تقوي، اقتصاددان اما نظري کاملا متفاوت با خوش چهره دارد. او معتقد است که رشد اقتصادي در سال آينده ادامه مي‌يابد و تورم نيز همچنان تک رقمي‌مي‌ماند. 

او به تجارت مي‌گويد: اقتصاد کشور در سال آينده شرايط ملتهب و نابساماني ندارد وبه همين دليل نرخ رشد اقتصادي هم چندان بالا نبوده و حدود 4 درصد مي‌شود. شايد بتوان گفت که بازار مسکن در سال آينده بهترين رشد را داشته واز سويي بيشترين تاثير را روي نرخ تورم مي‌گذارد. به نظر مي‌رسد بيشترين تورم فقط در بخش مسکن به وجود آيد.دکتر حسن سبحاني، نماينده ادوار مجلس و اقتصاددان در اين باره موضع دکتر خوش چهره را بازگو مي‌کند. البته او موضوع توليد را با استفاده از ساماندهي رفتارهاي بازار و نظام بانکي را مورد تاکيد قرار مي‌دهد و معتقد است عدم ساماندهي نرخ ارز و همجنين نرخ بهره زمينه رکود را در اقتصاد تشديد مي‌کند.او در گفت‌وگو با روزنامه تجارت معتقد است که دولت بايد يک نگاه بلند مدت به اقتصاد داشته باشد حتي اگر در دوره خودش اين موضوع رخ ندهد و آماده شود که هزينه‌هاي اين موضوع را نيز بدهد. در اولين قدم بايد هزينه‌هاي توليد را کاهش دهد يکي از بهترين راه‌هايي که هزينه توليد را در کشور پايين مي‌آورد، کاهش نرخ سود بانکي است که اکنون نرخ‌گذاري سود بانکي در اقتصاد کشور غيرواقعي است. ممکن است که اين نگاه من به مداق کساني خوش نيايد. چرا که آنها مي‌گويند وقتي نرخ سود بانکي کاهش پيدا کند، نقدينگي به ميزان بسياري آزاد مي‌شود.اين ايده، از طرف همان افرادي مطرح مي‌شود که ولع افزايش ثروت را دارند. آنها با ايجاد نابساماني در رفتارهاي بازارهاي مختلف مثل دلار، مسکن و... دنبال منافع خود هستند. کما اينکه در گذشته به صورت مشابه اين کار صورت مي‌گرفته است. اما نگاه اصولي پايين آوردن نرخ سود بانکي است؛ به نحوي که اين سود متناسب با آن سودي باشد که در بازار حقيقي توليد هست نه اينکه در بازار حقيقي توليد مثلا هفت درصد سود باشد و شما به صاحب پول بيست درصد بدهيد. اين نگاه اگر اجرايي شود اصولي است.قطعا تبعاتي را به همراه خواهد داشت. مثل آثار منفي بر بازار ارز و ديگر بازارها. البته نبايد از اين موضوع دچار اشتباه شد و اظهارات همان افراد را که در اين مواقع مي‌گويند، به دليل کنترل اين نوسان‌ها بايد راهکار اصولي را کنار گذاشت. مسئله‌اي که در اين دولت نيز متاسفانه تکرار مي‌شود.نبايد اصلي‌ترين مباني را فرموش کرده به بهانه اينکه عارضه‌هايي که رخ مي‌دهد. به همين دليل سياست‌گذاري‌هايي را اتخاذ مي‌شود بار مشکلات را دو چندان مي‌کند.دکتر خوش چهره براي حل مشکلات اقتصادي نيز مي‌گويد: دولت باد فضايي را فراهم کند که پيش از اين دولت‌هاي ديگر نتوانسته‌اند انجام بدهند و آن هم گفت‌وگوي مشترک که مديريت کلان اقتصادي کشور در آن به بحث گذاشته شود. عقبه فکري به نقد عالمانه کشيده مي‌شود. اين امر موجب مي‌شود که تصميمي‌که براي اقتصاد گرفته مي‌شود ديگر براساس سلايق، ايده وتفکرهاي نگاه خاصي نيست.اما نرخ ارز نيز يکي از معضلات اساسي در سال آينده هست. گروهي بر اين باورند که سال آينده در صورت ادامه اين روندي که اکنون بازار ارز تجربه خواهد کردريال قيمت آن باجهش ماجه خواهد شد. در اين باره دکتر سبحاني مي‌گويد: اما اگر تحت عنوان تک نرخي اقدام کند، اقتصاد به همين وضع موجود همچنان گرفتار خواهد بود. چرا که وضع موجود محصول اقتصاد سياسي ايران است. بنابراين به صراحت معتقدم مشکلات اجتماعي و سياسي‌ کشور بر اقتصاد تاثيرگذار است. نبايد دولت براي مدت‌ها از ضرورت يکسان‌سازي نرخ ارز حرف بزند که اين موضوع کاملا اشتباه هست. چرا که با شرايط ايران همخواني ندارد. بايد نرخي را تعيين کند که توليد تشويق شود. و بعد هر چند مدت يک‌بار اين نرخ را از نظر کشش آن اصلاح کند. بنابراين يکسان‎سازي نرخ ارز براي شرايط فعلي اقتصادي ايران ضروري نمي‌بينم و حتي آن را سم مهلک مي‌دانم. چرا که اقتصاد کشور به اندازه کافي ارز ندارد. بيکاري فراوان وجود دارد که برخي در اين ميان به خريد و فروش کاذب ارز روي مي‌آورند. اگر وضع مالي‌اشان بد باشد نان مي‌خورند. اگر پولدار باشند رانت مي‌برند. مشکل اصلي در رونق توليد است که دولتي‌ها مدام درباره آن حرف مي‌زنند، اما در اجرا براي آن کاري نمي‌کنند. سياست‌هاي ريسکي بانکي مدام از ضرورت يکسان‌سازي نرخ ارز حرف مي‌زنند. در حالي که اجراي اين نوع سياست به معناي گران شدن نرخ ارز است. صاحبان ارز يکي دولت بوده و ديگري تجار. گران شدن ارز، به ضرر واردکننده‌ ماشين‌آلات،کالاهاي سرمايه‌اي و مواد اوليه است.دکتر تقوي درباره سرنوشت بازار ارز در سال آينده مي‌گويد: بسته پولي که بانک مرکزي تدوين مي‌کند بسيار مهم هست که اگر منطقي و عاقلانه باشد امکان کنترل آن وجود دارد.بازار ارز کشورمان به‌شدت تحت تاثير التهابات بيروني است به همين دليل بانک مرکزي بايد مدبرانه اين بازار را مديريت کند.اما تنش‌هاي سياسي ايران و آمريکا و احتمال خروج اين کشور از آمر يکا باعث مي‌شود که خطرات ناشي از عدم اطمينان از شرايط ژئوپليتيک باعث عدم جذب سرمايه گذاران خواهد شد. اين مسئله براي سرمايه گذاران بين المللي در ايران تصويري از يک جاده پرخطر خطر خواهد ساخت. افزون بر اين، مبهم گذاشتن وضعيت توافق هسته‌اي براي چند ماه ديگر مي‌تواند ريسک سرمايه‌گذاري را افزايش داده و سرمايه‌داران بين المللي را از سرمايه‌گذاري در ايران بر حذر دارد.

انرژي سال سختي را خواهد داشت

محمد خالدي سردشتي نماينده مردم لردگان درمجلس شوراي اسلامي‌وعضو کميسيون انرژي درخانه ملت هم در گفتگو با خبرنگار «تجارت» با اشاره به عملکرد حوزه انرژي درسال 1396 اظهارداشت: با توجه به اينکه پيک مصرف انرژي درکشورمان روز به روز در حال افزايش است و اين امر در حوه حوزه‌ها از برق گرفته تا مصرف گاز، سوخت‌هاي فسيلي، آب و ... مشهود است، که بخشي به دليل توسعه و بخشي به دليل افزايش قيمت و بخشي هم به خاطر افزايش جمعيت است و ... است اما اگر با نگاه استاندارد روز دنيا توجه کنيم متوجه مي‌شويم که مصرف انرژي در کشورمان به اندازه يک کشور با جمعيت بالاي يک ميليارد مانند چين و هند است.وي افزود: دراين بين وزارت نيرو و وزارت نفت با توجه به درگيربودن با همه اين مسائل درحوزه‌هاي خود برنامه‌هاي مناسبي در سال 1396 داشتند و وزارت نفت به دنبال سي‌ان‌جي و گسترش آن بوده است. تنها چند کشوردر دنيا مانند آمريکا و آلمان و ... هستند که به دنبال گازسوز کردن خودروهاي خود هستند و ايران هم يکي از اين چندين کشور است و اين امر موجب مي‌شود که تمام موارد بحراني ازجمله هزينه آلايندگي و ... به استاندارد خود نزديک شود. حتي شرکت‌هاي مانند بنز و بي‌ام‌دبليو نيز در پي توليد خودروهاي بيشترگازسوزهستند و روي اين موضوع سرمايه گذاري کلاني کرده اند.نماينده مردم لردگان در مجلس شوراي اسلامي‌ادامه داد: دراين بين کاري که وزارت نفت کرد بسيار اصولي و اساسي و بر اساس مقتضيات کشور است مانند توليد بنزين يورو5 که روي توليد آن برنامه بسيار خوبي دارند و اعضاي کميسيون انرژي نيز بازديدي از پالايشگاه ستاره خليج فارس داشتند. در حوزه گاز هم با عراق و پاکستان براي صادرات گاز در حال مذاکره هستند تا بتوانند گاز بيشتري را صادر کنند. در حوزه آب نيز وزارت نيرو با توجه به کمبود امکانات، اقدامات خوبي داشته و در مسير توسعه قرار گرفته است و کاملا مشخص است که تمام ادارات و سازمان‌هاي وابسته و مسئولان به اهميت آن پي برده‌اند و به دنيال لغو کردن انتقال‌هاي بين حوزه‌اي هستند و در حوزه کشاورزي نيز به دنبال توليد محصولات کم‌آب‌بر هستند.خالدي اظهار داشت: برنامه کلي اين است که در مورد مسائل آب يک جمع‌بندي کلي داشته باشند و بتوانند جلوي فشارهاي سياسي در اين زمينه که موجب بحران آبي ميشود را بگيرند. وزارت نيرو با آمدن وزير جديد جناب آقاي اردکانيان با توجه به اينکه تخصص اصلي وي نيز در حوزه آب است، بسيار خوب پيش مي‌رود و داراي برنامه جامع و مشخصي است.عضو کميسيون انرژي مجلس همچنين در خصوص رويکرد بخش انرژي براي سال 1397 نيز گفت: براي سال آينده با توجه به اينکه در وزارت نفت خيلي مزيتي براي صادرات نفت با توجه به سياست‌هاي جهاني و بازار نداريم، و ايران تنها قادر به صادرات 2 ميليون بشکه در روز است، بايد وزارتخانه به دنبال سياست‌گذاري‌هاي جديد باشد و به فکر تبديل نفت به محصولات ديگر باشد و بايد سياست ديگري را اتخاذ کند که بتوانيم يک بازار توليدي و رقابتي داشته باشيم و روي حوزه پتروشيمي‌ها بيشتر تمرکز و سرمايه‌‌گذاري کنيم و به اين امر نگاه علمي‌و دانش بنيان داشته باشيم.خالدي در پاسخ به اين پرسش که ايران در زمينه اقتصاد مقاومتي در زمان لغو تحريم‌ها و يا احتمال لغو برجام بايد چه رويکردي داشته باشد و اين رويکرد بايد به چه شکلي باشد نيز گفت: براي هر پروژه‌اي که تعريف مي‌شود بايد بدترين شرايط را نيز درنظر گرفت، اگر به برجام هم به عنوان يک پروژه بسيار بزرگ نگاه کنيم از هم‌اکنون بايد به فکر لغو برجام نيز باشيم و در صورت رخ دادن چنين اتفاقي بايد متکي به اقتصاد مقاومتي باشيم و راهبرد مشخصي داشته باشيم. اولين گام در اين زمينه اين است که به واسطه بازگشت تحريم‌ها، نفت را نخرند بنابراين ايران بايد به سمت توليد محصولات ديگر از نفت باشد تا بتواند آنها را صادر کند، در اين خصوص خام فروشي کار پسنديده و معقولي نيست اما اينکه آيا امکان دارد ما 2 ميليون بشکه نفت را تبديل به محصولات کنيم؟ قطعا جواب منفي است چراکه ما حوزه‌هاي مشترکي با ديگر کشورها داريم و اگر ما برداشت نکنيم، آنها برداشت کرده و از فرصت به دست آمده استفاده مي‌کنند، پس برداشت نفت قطعي است اما مساله اصلي تبديل آن به محصولات است و قطعا بايد رويکرد ما نيز همين باشد.

سال 97، سال راحتي براي تجارت نيست

مهدي پورقاضي،عضو هيات نمايندگان اتاق بازرگاني ايران درارتباط با وضعيت اقتصاد ايران در سال آينده در گفتگو با خبرنگار «تجارت»گفت:براي پيش‌بيني وضعيت اقتصاد کشور و سمت و سوي بازارهاي کشوردومساله اهميت بسيار بالايي مي‌تواند داشته باشد، اولين مساله آينده برجام و موضوع ديگر روندهاي اقتصاد کلان کشور است که به چه صورت اجرايي شود. يکي از مهمترين مسائلي که هنوز نمي‌توان درباره آن پيش‌بيني درستي انجام داد نگراني از موضع‌گيري و تصميمات ترامپ در قبال برجام است. اين موضوع از ماه‌ها قبل با دو سناريو محتمل به پيش مي‌رود. اول اينکه در حالت بدبينانه ترامپ لغو تحريم‌هاي برجام را اجرايي نکرده و به اصطلاح از اين توافق‌نامه خارج شود. سناريوي دوم اين است که او برجام را تمديد کرده، اما تحريم‌هاي ديگري را بر ضد ايران برقرار کند. وي ادامه داد: با اين حال بايد مد نظر قرار داد که کشورهاي ديگر عضو برجام و اتحاديه اروپا در قبال رفتار احتمالي ترامپ چه شيوه‌اي را اتخاذ خواهند کرد. آنطور که از صحبت‌هاي مسئولان کشورهاي اروپايي در ماه‌ها و هفته‌هاي گذشته مشخص است، آنها علاقه‌اي براي برهم خوردن برجام ندارند و تلاش خود را براي حفظ آن به کار مي‌برند. با اين حال سياست‌هاي ضد ايراني که از سوي ترامپ در دستور کار قرار گرفته مي‌تواند موجب محدوديت‌هايي براي اقتصاد ايران به خصوص در عرصه تجارت شود.اين عضو اتاق بازرگاني اتاق تهران ادامه داد: يکي ديگر از مهمترين متغيرهاي اقتصاد هر کشور، رشد اقتصادي آن است. تمرکز بر موضوع رشد اقتصادي از اين جهت اهميت دارد که ملاک رونق يا رکود هر کشور و ايجاد ظرفيت‌هاي اقتصادي، از مسير ارزيابي رشد اقتصادي مي‌گذرد و فعالان اقتصادي با در نظر گرفتن عوامل اثرگذار بر رشد اقتصادي در سال‌هاي گذشته به همراه تحليل شرايط حال، مي‌توانند چشم‌اندازي از وضعيت کشور در سال‌هاي آتي به‌دست آورند.پورقاضي در پايان با بيان اينکه پيش‌بيني رشد اقتصادي مي‌تواند نقشه راهي براي يافتن فرصت‌هاي سرمايه‌گذاري در بخش‌هاي مختلف اقتصادي فراهم آورد و راهنماي فعالان اقتصادي در سال آينده باشد، خاطرنشان کرد: در زمينه تجارت اما لازم است که بگوييم نياز به تغيير در دستورالعمل‌ها از مدت‌ها قبل احساس شده و اگر به اين موضوع توجه نشود، مي‌توان پيش‌بيني کرد که مشکلاتي براي بخش تجارت کشور ايجاد شود. طي سال‌هاي گذشته موضوع افزايش سهم صادرات غيرنفتي يکي از مهمترين برنامه‌هاي اقتصادي کشور بود که مورد توجه دولتمردان هم قرار گرفته است. مي‌توان گفت که سال 97 بخش تجارت با مشکلاتي مواجه خواهد بود.

خبر استعفاي محمدعلي نجفي شهردار تهران از سه شنبه شب به طور غير رسمي‌منتشر شده بود اما هيچ منبع رسمي‌حاضر به تاييد آن نبود.استعفاي نجفي آن زمان جدي تر شد که اعلام شد اعضاي شوراي شهر تهران جلسه‌اي فوق العاده يک روز پس از پايان جلسات رسمي‌سال ۹۶ شورا برگزار مي‌کنند.برخي اعضاي شوراي شهر تهران به طور غير رسمي‌نيز اين خبر را تاييد کرده و اعلام کردند استعفا چندان جدي نيست و شورا براي قانع کردن نجفي براي ماندن اين جلسه را برگزار مي‌کند تا بررسي استعفاي او.اين در حالي بود که در فضاي رسمي‌خبري، بيشتر اعضاي شوراي شهر تهران اين موضوع را تکذيب کردند. حجت نظري در صفحه توئيتر خود نوشت: اخبار و شايعات فضاي مجازي و زمزمه‌هاي در گوشي مبني بر استعفاي دکتر نجفي مطرح شده و تماس‌هاي مکرر با بنده و ساير اعضا گرفته مي‌شود. به صراحت چنين رخدادي را تکذيب مي‌کنم و اميدوارم شايعه پراکنان سواي منافع شخصي منافع شهر و شهروندان را نيز لحاظ کنند.همچنين زهرا نژادبهرام هم اعلام کرده چنين استعفايي به هيات رئيسه نيامده است. با وجود اين تکذيب‌ها و بر اساس اطلاعات کسب شده از برخي از اعضاي شوراي شهر تهران به نظر مي‌آمد يکي از مهم‌ترين موضوعات جلسه فوق العاده ظهر چهارشنبه بررسي استعفاي نجفي باشد. اين خبر در نهايت تاييد شد و جلسه فوق العاده برگزار و در نهايت هم تصميم گرفته شد که تا پس از پايان تعطيلات نوروزنجفي کليد دار بهشت بماند.در همين خصوص نتايج جلسه روزگذشته شوراي شهر تهران پيرامون بررسي استعفاي شهردار تهران اعلام شد.يک منبع آگاه درگفت‌وگوبا ايلنا، با اعلام نتايج جلسه امروز شوراي شهر تهران پيرامون بررسي استعفاي نجفي گفت: اعضاي شوراي شهر در بررسي‌هاي خود به اين نتيجه رسيده‌اند که باتوجه به استعفاي نجفي، سه سناريو را مي‌توانند در دستور کار خود قرار دهند.وي ادامه داد: نخست اينکه با توجه به مخالفت برخي اعضاي شوراي شهر با استعفا، نجفي به کار خود ادامه دهد، دوم اينکه يکي از معاونان شهردار به عنوان قايم مقام اداره امور را به عهده بگيرد و سناريو آخر اينکه شهرداري تهران روزهاي آخر سال را با تعيين سرپرست سپري کند تا در سال جديد نسبت به تعيين شهردار اقدام شود.

قصد شهردار شدن ندارم

رييس شوراي شهر تهران هم گفت: قصد شهردار شدن ندارم و دنبال چنين موضوعي نيستم.به گزارش ايلنا، محسن‌هاشمي‌با اشاره به اينکه دليل استعفاي نجفي، بيماري ايشان است، گفت: آقاي نجفي همچنان به وظايف خود عمل خواهد کرد تا در ايام عيد هيچ مشکلي براي شهروندان رخ ندهد.وي افزود: در نخستين جلسه شورا در سال آينده استعفاي ايشان را در صحن به راي خواهيم گذاشت و اگر اعضا پذيرفتند، سرپرست انتخاب مي‌کنيم و اگر نشد، خود ايشان ادامه مي‌دهند.عضو شوراي شهر تهران در پاسخ به اين سوال که گمانه‌زني‌هايي مبني بر اينکه ايشان بازداشت و با وثيقه آزاد شده‌است، آيا دليل اين استعفا همين مساله بوده است؟ گفت: من اطلاع ندارم و بايد اين مساله را از دادستاني بپرسيد.هاشمي‌تصريح کرد: آقاي نجفي به صراحت اعلام کرده است که بدليل مسائل سياسي استعفا نداده است و مساله اصلي بيماري جديد ايشان است. ممکن است فشارهاي سياسي در بيماري تاثيرگذار بوده باشد که مشخص نيست.وي در پاسخ به اين سوال که گمانه زني‌هايي در رابطه با انتخاب شما به عنوان شهردار مطرح شده است، بيان داشت: من قصد شهردار شدن ندارم و دنبال چنين موضوعي نيستم.هاشمي‌گفت: وقتي کسي مريض مي‌شود، استرس بسيار ممکن است او را ازپاي دربياورد، در اينجا بحث حق خانواده او هم مطرح است و فقط تعهدات سازماني نيست.

معاون نظارت شوراي شهر تهران نيز در مورد علت استعفاي شهردار تهران گفت: بنابر آنچه که در متن استعفا آمده، بيماري جديد علت اين اقدام از سوي ايشان است. افشين حبيب‌زاده، عضو شوراي شهر تهران با تاييد استعفاي نجفي شهردار تهران و بررسي استعفاي او در جلسه غير رسمي‌شوراي شهر تهران اعلام کرد: از چند روز پيش قرار بود، اعضا به طور غيررسمي‌جلسه‌اي براي جمع‌بندي اقدامات سال جاري و برنامه‌ريزي براي سال آينده داشته باشند.وي ادامه داد: با توجه به مطرح شدن استعفا، جلسه امروز به اين امر اختصاص يافت.حبيب زاده در مورد علت استعفاي شهردار تهران گفت: آنچه که در متن استعفاي آقاي نجفي آمده است، بيماري جديد ايشان دليل اين اقدام است.عضو کميسيون عمران شورا با اشاره به اينکه نجفي در شفاف سازي و فسادزدايي از شهرداري بسيار جدي بود، گفت: هنوز در مورد استعفاي شهردار تهران تصميمي‌گرفته نشده و قرار است به اين موضوع به طور رسمي‌در سال آينده رسيدگي شود.

همچنين يک عضو شوراي شهر تهران از توافق اعضاي اين شورا براي ادامه کار نجفي تا انتهاي تعطيلات نوروز خبر داد. مجيد فراهاني، عضو شوراي شهر تهران، ري و تجريش با تاييد استعفاي نجفي گفت: استعفاي آقاي نجفي واقعيت داشت و در جلسه غيررسمي‌شوراي شهر مطرح شد.وي تاکيد کرد که در حال بررسي ابعاد موضوع در جلسه غيررسمي‌شوراي شهر هستيم.فراهاني گفت: تصميم گيري در خصوص شهردار جديد نيازمند زمان است، لذا اعضاي شورا بر ادامه کار شهردار تا انتهاي تعطيلات نوروز توافق جمعي دارند، از همين رو بنا شد، استعفا در اولين جلسه رسمي‌شوراي شهر در سال جديد رسما قرائت شده و تصميم گيري قطعي کنيم.

رحمت ا... حافظي هم نسبت به استعفاي نجفي واکنش نشان داد. رحمت ا... حافظي عضو سابق شوراي شهر تهران تهران پس از اعلام اخبار ضد و نقيض از استعفاي شهردار تهران در صفحه توييترش نوشت: مدير منصوب شهردار سابق مراسم رقص در برج ميلاد را تدارک مي‌بيند، شهردار فعلي به دادستاني احضار مي‌شود سپس با وثيقه آزاد مي‌شود؛ نهايتا استعفا مي‌دهد. با اين رفتارها و چنين عملکردي نيازي به ستون پنجم دشمن نداريم، خودمان تيشه به ريشه‌ها خواهيم زد.

جلسه علني مجلس شوراي اسلامي‌روزچهارشنبه بيست و سوم اسفند به رياست علي لاريجاني و با دستور بررسي طرح استيضاح محمود حجتي وزير جهادکشاورزي برگزارشد ودرنهايت وزرا به ادامه حضوراودر وزارت جهاد کشاورزي راي مثبت دادند.به گزارش ايسنا، ابتدا استيضاح کنندگان به مدت يک ساعت و نيم در مورد محورهاي استيضاح صحبت کردند سپس وزير جهاد کشاورزي سه ساعت فرصت صحبت و دفاع از عملکرد خود را داشت که طبق آيين‌نامه مي‌توانست يک ساعت از زمان خود را به دو نماينده بدهد. پس از وزير نيز دو نماينده موافق استيضاح محمود حجتي هرکدام به مدت ۱۵ دقيقه صحبت کردند.علي وقفچي، صديف بدري، حسين مقصودي، محمود صادقي، نادر قاضي پور و مهرداد لاهوتي هرکدام به مدت ۱۰ دقيقه و محمدصادق حسني جوريابي و محسن کوهکن نيز به مدت ۱۵ دقيقه صحبت کردند.دو نماينده مخالف استيضاح وزير جهاد کشاورزي براساس نظر وزير صحبت کردند که در مجموع مدت زمان رسيدگي به استيضاح محمود حجتي طبق توافق سه ساعت و نيم بود و حداکثر تا هنگام اذان ظهر پايان يافت.جهانگيري معاون اول رئيس‌جمهور، عيسي کلانتري، محمود حجتي و حسينعلي اميري، معاون پارلماني رئيس‌جمهور در جلسه استيضاح حضور يافتند.سخنگوي نمايندگان ولايي گفت که اين فراکسيون درباره استيضاح وزير کشاورزي موضع فراکسيوني ندارد و هر نماينده بنا به تشخيص خود راي داد.هم‌چنين نايب رييس فراکسيون مستقلين مجلس شوراي اسلامي‌گفت که اين فراکسيون درباره استيضاح وزير جهاد کشاورزي موضعي ندارد.سخنگوي فراکسيون اميد مجلس شوراي اسلامي‌هم از اعلام مخالفت اين فراکسيون با استيضاح وزير جهاد کشاورزي خبر داد.

 صديف بدري نماينده مردم اردبيل در موافقت با استيضاح وزير جهاد کشاورزي با انتقاد از عملکرد وزير جهاد کشاورزي گفت که آقاي حجتي شما کشاورزان، عشاير و روستاييان را به خاک سياه نشانديد.وي افزود: تذکراتي به آقاي وزير گوشزد کرديم ولي هيچ اراده‌اي در جهت رفع آن ديده نشد. آقاي حجتي در توزيع اعتبارات و فرصت‌هاي وزارت کشاورزي عملکرد مناسبي نداشته است. نماينده مردم اردبيل در مجلس شوراي اسلامي‌ادامه داد: اين موضوع موجب شده شهرهاي کوچک از جمعيت خالي شوند. آقاي حجتي شما که در دولت‌هاي مختلف وزير کشاورزي بوديد، بيشترين نقش را در خالي شدن روستاها و کاهش جمعيت از ۷۰ درصد به ۲۵ درصد داريد، شما بايد پاسخگو باشيد. امروز در توليد و صادرات محصولات کشاورزي آشفتگي حاکم است و هيچ اقدامي‌در اين چند سال اخير انجام نشده است.وي افزود: آقاي حجتي شما در دفاع از حقوق کشاورزان چه کرديد؟ هروقت خواستيد محصولاتشان را خريداري کنيد با قيمت پايين و به صورت قسطي خريداري کرديد. شما به همراه دولتمردان؛ کشاورزان، دامداران، عشاير غيور و روستانشينان را به خاک سياه نشانديد.

علي وقف‌چي عضو کميسيون کشاورزي نيز در موافقت با استيضاح وزير کشاورزي گفت: عدم استفاده از نظرات کشاورزان پيشرو و نداشتن استراتژي براي صادرات محور کردن کشاورزي باعث بدبختي احوال کشاورزان و همچنين مديريت سنتي و ناکارآمد شده است.وي بيان کرد: تاسف از اينکه هر روز عکس‌هاي مردان بزرگي را در مجلس مي‌بينيم که براي اعتلاي کشور شهيد شدند و جايگاه ما حاصل خون هزاران شهيد است. اما ما در عمل متوجه اين امر نيستيم. يک شبه بيش از ۱۸۰ راي با کمال تاسف به ۵۰ راي تبديل مي‌شود. اين امضا که نشان از هويت نمايندگان است، يک شبه تغيير مي‌کند. استدعا دارم يا موضوعي را امضا نکنيد و اگر امضا مي‌کنيد با جديت آن را پيگيري کنيد.

وي در ادامه گفت: مجلس عصاره يک ملت است و همه مردم به آن چشم دوخته‌اند، اجازه ندهيد به يک مرکز ناکارآمد تبديل شود تا مجموعه‌هايي مانند بانک مرکزي در گزارش خود همه گرفتاري‌هاي موسسات مالي و مشکلات را به گردن مجلس بيندازد. لطفا در اينباره تجديد نظر کنيد. در خصوص وزير کشاورزي نيز اميدوارم هر آنچه مي‌گويم به حق باشد. در درجه اول بايد گفت با وجود اينکه بنده شخصا مخالف حضور ايشان در دوره دوازدهم بودم و بنده و ساير اعضاي کميسيون نقدهاي اساسي نسبت به عملکرد ايشان داشتيم، آقاي حجتي متعهد شدند که تغييرات اساسي را در مديريت کلان خود ايجاد کند. اما اقداماتي که انجام گرفته در اين مدت نشان مي‌دهد که ايشان هيچگونه تعهدي که به همکاران در کميسيون داده‌اند، نداشته است.وقفچي افزود: با وجود تذکرات متعدد دوستان و همچنين تشکل‌هاي مختلف در خصوص عدم استفاده از بازنشستگان اما معاونت‌هاي شما نظير دکتر باغستاني، رئيس سازمان حفظ نباتات با بيش از ۳۰ سال سابقه، دکتر رکني معاون امور دام با ۳۱ سال سابقه، عباس کشاورز معاون زراعت با ۱۰ سال سابقه بازنشستگي، دکتر طهماسبي معاون باغباني با ۱۰ سال سابقه بازنشستگي و ساير مسئولانتان با سابقه‌هاي بازنشستگي بالا حاکي از آن است که در مملکت قحط‌الرجال است و استفاده از فرصت براي ايجاد اشتغال جوانان تنها شعار است.

محمود حجتي وزير جهاد کشاورزي در جلسه استيضاحش با دفاع از عملکرد شش سال گذشته خود ابراز اميدواري کرد که ضعف‌ها و نارسايي‌هايش در پي تذکرات و صحبت‌هاي نمايندگان در جلسه استيضاح به مرور زمان رفع شود.وي گفت: سخنان امروزم به منزله نبود ضعف و نارسايي در عملکردم نيست و اميدوارم با تذکرات نمايندگان بتوانم به مرور زمان آنها را رفع کنم.وي در عين حال گفت: موفقيت‌هايي که در حوزه کشاورزي حاصل شده است و مقام معظم رهبري ما را مورد لطف قرار داده و به آنها اشاره کردند، به لطف همکاري مجلس و دولت و زحمتکشان عرصه کشاورزي به دست آمده است.وزير جهاد کشاورزي با بيان اينکه اساس نگاهم در بخش کشاورزي استفاده از ظرفيتهاي داخلي به ويژه ظرفيتهاي نهفته در بخش کشاورزي است، اظهار کرد: با استفاده از ظرفيت‌هاي موجود کشور يکپارچگي در وزارت جهاد کشاورزي را تحقق بخشيدم تا جامعه کشاورزي و عشايري با وجود خشکسالي بلندمدت دستاوردهاي موفقي در تاريخ کشاورزي کشور رقم بزند.حجتي ابراز اميدواري کرد که با ايجاد و تقويت ارتباط وزارت جهاد کشاورزي ايران با مراکز تحقيقاتي بين‌المللي و حمايت‌هاي دولت و مجلس و به کارگيري فناوري‌ها و تجهيزات مدرن روز به اهداف و چشم اندازهاي تعيين شده برسيم.

حبيب‌ا... نيکزادي‌پناه نماينده مردم بم در مخالفت با استيضاح وزير جهاد کشاورزي گفت: ما بايد ببينيم که آقاي حجتي وزارتخانه را در چه وضعيتي تحويل گرفت، ما نبايد تنها امروز را ببينيم. حجتي وزارتخانه را از نابودي نجات داد.وي بيان کرد: همه بهتر از من آقاي حجتي را مي‌شناسند. ايشان جزو سنگرسازان دوران دفاع مقدس بودند، در دوران سازندگي کشور و در جنگ نيز در پست‌هاي متعددي مشغول به خدمت بودند و خوشبختانه در هر نقطه‌اي که قرار داشتند، کار مثبتي را انجام داده‌اند. زماني که ايشان در سيستان و بلوچستان استاندار بودند در استاني که سراسر ناامني بود، با تدبير و دانش ايشان امنيت به مردم بازگشت.وي در ادامه بيان کرد: برخي از علماي علم مديريت، مديران را به سه گروه تقسيم مي‌کنند. به مديران گروه اول اصطلاحا مديراني قمارباز گفته مي‌شوند، اما قمار نمي‌کنند چون استراتژي ندارند و آينده نگر و کلان‌نگر نيستند و در نهايت به اصل شير يا خط متوسل مي‌شوند. مديران گروه دوم نيز وضعيتي مشابه گروه اول دارند نه از علم و نه از مديريت برخوردار هستند، اما فقط يک گروه مديران سازنده هستند و در هر نقطه باشند، تغيير و تحول سازنده ايجاد مي‌کنند. مهندس حجتي نيز جزو همين دسته است.به گزارش ايسنا، نمايندگان با ۱۰۵ راي موافق، ۱۱۷ راي مخالف و ۷ راي ممتنع از مجموع ۲۲۹ راي ماخوذه، با استيضاح حجتي مخالفت کردند.بر اين اساس، وي در وزارت جهاد کشاورزي ابقا شد.عدم توانايي در تنظيم بازار محصولات داخل، بي‌توجهي به گزارشات سازمان بازرسي در تخلفات مالي شرکت‌هاي تابعه وزارتخانه، عدم اجراي الگوي کشت، بي‌توجهي به صنايع تبديلي، صدور مجوز استفاده از کودهاي غيراستاندارد و بي‌توجهي به وضعيت واردات محصولات تراريخته از محورهاي استيضاح حجتي اعلام شده بود.