گروه راه و مسکن: تجربه سال‌هاي گذشته نشان مي‌دهد که بازار مسکن به فاصله کوتاهي از نوسانات ارزي تاثير مي‌گيرد. پيش از اين در سال 91 و پس از نوسانات قيمت ارز در دولت دهم بود که شاهد افزايش قيمت مسکن در کشور بوديم. همچنين بررسي‌ها نشان مي‌دهد که در پي نوسانات نرخ ارز در هفته‌هاي پاياني سال گذشته، نيز بازار مسکن شاهد افزايش قيمت بوده است؛ تا جايي که حسام عقبايي، نايب رئيس اتحاديه مشاوران املاک پس از افزايش ناگهاني قيمت دلار در روزهاي گذشته اعلام کرد که بازار مسکن تاثير خود را از افزايش قيمت ارز در سال گذشته گرفته است. او همچنين گراني مجدد مسکن به تاثير از بازار ارز را عملي نمي‌دانست. 

اين موضوعات مربوط به روزهاي گذشته است که نوسانات شديدي در بازار ارز مشاهده مي‌شد. به علت همين نوسانات هم بود که دوشنبه شب اسحاق جهانگيري، معاون اول رئيس‌جمهوري اعلام کرد که دلار با نرخ 4200 تومان از سوي دولت در اختيار متقضايان قرار خواهد گرفت. به اين ترتيب آنطور که کارشناسان اعلام کردند، هرچند ديرهنگام اما دولت اقدام عملي براي تک‌نرخي کردن ارز را آغاز کرده است.

همزمان با افزايش قيمت ارز در بازار برخي کارشناسان اعلام مي‌کردند که ممکن است نظر برخي از سرمايه‌گذاران به سوي بازارهاي موازي مانند مسکن جلب شود و به اين ترتيب شاهد افزايش ميزان سرمايه‌گذاري در بخش مسکن باشيم. از طرف ديگر گروهي معتقد بودند که اين افزايش توجه به بازاري مانند مسکن ممکن است به افزايش قيمت واحدهايي با متراژ مورد علاقه مشتريان تبديل شود. حالا اما نشانه‌ها از تزريق نقدينگي سرگردان در بازار ارز به سمت بازار مسکن و خريد اوراق تسهيلات مسکن حکايت دارند. براساس گزارش‌ها در حالي کهطي روزهاي گذشته قيمت اوراق تسهيلات مسکن به دليل کاهش ميزان معاملات مسکن، به کمتر از ۶۰ هزار تومان رسيده بود، امروز با رشدي چشمگير، اوراق تسه ۶۰ هزار توماني، ۷۷ هزار تومان فروش رفت.

به گزارش مهر، طي ماه‌هاي گذشته به دليل جذابيت‌هاي بازار ارز و سکه، دلالان و سفته بازان در پي خريد و فروش دلار و سکه طلا بودند؛ به همين دليل بازار اوراق تسهيلات مسکن(تسه) در آرامش به سر مي‌برد. اما از ديروز با اجراي سياست تک نرخي کردن ارز، نقدينگي سرگردان در حال خروج از بازار سکه و ارز و حرکت به سمت بازار مسکن است؛ بر اين اساس طي دو روز اخير قيمت اوراق تسه به صورت چشمگيري افزايش يافته است. براساس اعلام ديده بان بازار، اوراق تسهيلات مسکن صادره در شهريور ماه ۹۶ با نماد «تسه ۹۶۰۶» که در روزهاي پاياني هفته گذشته به قيمت ۵۹ هزار تومان به فروش رفته بود، روز گذشته در فرابورس به قيمت ۶۵ هزار تومان معامله شد.

همچنين اوراق تسه اسفند ۹۶ (۹۶۱۲) که در روزهاي گذشته ۶۰ هزار تومان بود، روز گذشته با قيمت ۶۵ هزار و ۴۰۰ تومان به فروش رفت. اوراق تسهيلات مسکن فروردين ۹۶ (تسه ۹۶۰۱) نيز در هفته گذشته ۵۷ هزار تومان بود که ديروز به نرخ ۶۴ هزار و ۵۰۰ تومان به فروش رسيد. گفتني است گران‌ترين نرخ اوراق تسهيلاتي که روز گذشته در بازار سرمايه به فروش رسيد، اوراق تسه آذر ماه ۹۵ (تسه ۹۵۰۱) بود که در هفته گذشته ۵۷ تا ۶۱ هزار تومان معامله مي‌شد اما ديروز به قيمت ۷۷ هزار و ۵۰۰ تومان معامله شد.

ضمن اينکه اوراق تسهيلات مسکن صادره در خرداد ماه ۹۵ (تسه ۹۵۰۳) نيز در حالي که ۶۲ هزار تومان تا روز سه شنبه در فرابورس خريد و فروش مي‌شد، ديروز چهارشنبه به قيمت ۷۳ هزار تومان خريداري شد. بيشترين حجم خريد و فروش اوراق نيز تا کنون فروش بسته ۲۴۰ برگه‌اي اين اوراق متعلق به آذرماه ۹۶ است که ۶۴ هزار و ۵۰۰ تومان به فروش رسيد.

به گفته کارشناسان، در حالي که همچنان بازار مسکن در رکود به سر مي‌برد، افزايش ناگهاني نرخ اوراق تسهيلات به فاصله دو روز تعجب‌آور است. اگرچه کارشناسان بازار مسکن پيش بيني افزايش ناگهاني معاملات مسکن پس از ماه مبارک رمضان و درنتيجه افزايش قيمت اوراق تسهيلات مسکن را اعلام کرده بودند، با اين حال افزايش قيمت اين اوراق در بازه زماني کنوني که هنوز بانک عامل بخش مسکن ترتيب اثر به پرونده‌هاي دريافت وام متعلق به روزهاي پاياني سال گذشته را به طور جدي آغاز نکرده، جاي تعجب دارد. به خصوص که تعدادي از معاملات روز گذشته اوراق تسهيلات، خريد برگه‌ها در حجم‌هاي بزرگ است که نشان دهنده خريد اين اوراق براي مصارفي غير از دريافت وام مسکن به شمار مي‌رود.

گروه صنعت، معدن و تجارت: دولت اعلام کرده که قيمت دلار به صورت تک‌نرخي و معادل 4200 تومان است. بررسي گزارش‌هاي ميداني طي دو روز گذشته نشان مي‌دهد که بازار واکنش مثبتي به تصميم دولت براي تک‌نرخي شدن دلار نشان نداده است. با اين اوصاف اجرايي شدن اين تصميم هرچند دير، اما يکي از مهمترين پارامترهايي خواهد بود که در آينده تجارت کشور تاثير خواهد گذاشت. يکي از بازارهايي که مي‌تواند از تک‌نرخي شدن ارز توسط دولت تاثير بگيرد، بازار خودروهاي وارداتي است. هرچند بازار خودرو به ويژه خودروهاي وارداتي ماه‌هاست که درگير رکود است.

از سال گذشته سامانه ثبت سفارش واردات خودرو توسط سازمان توسعه تجارت بسته شد، حاشيه‌هاي بازار خودروهاي وارداتي آغاز شد. هرچند پيش از پايان سال گذشته، سامانه ثبتارش مجددا فعاليت خود را آغاز کرد و دولت هم دستورالعمل و تعرفه‌هاي جديد براي واردات خودرو را ابلاغ کرد، اما حاشيه‌هاي ايجاد شده براي وارداتي‌ها همچنان در اين بازار سايه انداخته بود. در اين ميان يکي از موضوعاتي که موجب شد بازار خودروهاي وارداتي مورد توجه مسئولان، نمايندگان و رسانه‌ها قرار بگيرد، صحبت‌هاي مطرح شده درباره ايجاد رانت‌هاي چند ميلياردي در زمان بسته شدن سايت ثبت‌سفارش بود.

بسته شدن سايت ثبت‌سفارش در سال گذشته، مهمترين عاملي بود که از سوي فعالان بازار خودروي وارداتي براي افزايش قيمت و نابساماني در بازار مطرح مي‌شد. از طرف ديگر نوسانات بازار ارز که در هفته‌هاي پاياني سال گذشته در بازار خود را نشان داد هم يکي از موضوعاتي بود که براي افزايش قيمت خودروهاي وارداتي و همچنين سنگين‌تر شدن سايه رکود مسير را هموار کرد. هرچند فعالان بازار خودروهاي وارداتي هيچ کدام از اين موضوعات را دليل اصلي افزايش قيمت نمي‌دانستند. آنطور که آنها مي‌گويند مراحل ثبت سفارش هفته‌ها و در مواردي ماه‌ها قبل از انجام واردات خودرو توسط شرکت‌هاي واردکننده و با سرمايه‌اي که از پيش‌فروش خودروهاي خارجي تامين مي‌شده صورت مي‌گرفته است به همين دليل نمي‌توان بسته بودن سايت و گران شدن چند روزه دلار به‌عنوان پارامتر اصلي تاثيرگذاري از افزايش قيمت خودروهاي وارداتي در نظر گرفت.

دلار ۴۲۰۰ توماني، قيمت خودرو را کاهش مي‌دهد

در همين ارتباط شهرام آزادي، عضو هيات علمي‌دانشگاه خواجه نصير و کارشناس خودرو در گفتگو با خبرنگار روزنامه «تجارت» مي‌گويد: اگر بخواهيم بهانه‌هايي مانند نوسانات بازار ارز را که پيش از اين از سوي واردکنندگان خودرو به‌عنوان دلايل افزايش قيمت خودروهاي وارداتي را بپذيريم، حالا و با توجه با اقدام دولت در تک‌نرخي کردن دلار و کاهش قيمت قابل توجه آن، قيمت خودروهاي وارداتي به ميزان زيادي بايد کاهش يابد.

آزادي در ادامه تصريح کرد: متاسفانه شاهد هستيم که شرکت‌هاي واردکننده خودرو با کمترين نوسان صعودي دلار، قيمت اين محصولات را افزايش مي‌دهند. به عنوان مثال در اواخر سال گذشته که نرخ دلار در بازار آزاد به حدود ۵۰۰۰ هزار تومان رسيد بيشتر واردکننده‌ها قيمت خودرو را متناسب با اين نرخ افزايش دادند. همچنين در هفته‌هاي اخير نيز برخي شرکت‌هاي واردکننده خودرو به دنبال نوسانات صعودي نرخ ارز باز هم قيمت محصولات خود را افزايش دادند. با اين حال با اقدام قاطع دولت در تک نرخي کردن دلار و کاهش قيمت آن به ۴۲۰۰ تومان، قيمت خودروهاي وارداتي به ميزان قابل توجهي که حداقل ۲۰ درصد است بايد کاهش يابد.

اين کارشناس خودرو با اشاره به درست بودن تصميم دولت براي تک‌نرخي کردن قيمت دلار، خاطرنشان کرد: دولت اعلام کرده که به تمام واردکنندگان دلار به نرخ ۴۲۰۰ تومان اختصاص مي‌دهد بنابراين شرکت‌هاي واردکننده خودرو ديگر دليلي براي رشد نجومي‌قيمت‌ها به بهانه نوسانات نرخ ارز ندارند. آزادي در ادامه تصريح کرد: واردکنندگان خودرو به همان سرعتي که با نوسانات صعودي نرخ دلار قيمت خودروهاي وارداتي را افزايش دادند با همان سرعت نيز بايد قيمت‌ها را متناسب با دلار ۴۲۰۰ توماني، کاهش دهند. اين عضو هيات علمي‌دانشگاه در پايان اظهار کرد: با توجه به سابقه شرکت‌هاي واردکننده خودرو در نقض حقوق مصرف‌کنندگان، سازمان‌هاي مسوول به‌ويژه سازمان حمايت مصرف‌کنندگان و توليدکنندگان بايد بر کاهش و واقعي‌سازي نرخ خودروهاي وارداتي نظارت کنند.

واردکنندگان دلار تک‌نرخي را قبول ندارند

بررسي اخبار و گزارش‌هاي منتشر شده نشان مي‌دهد که متاسفانه واردکنندگان خودرو دلار تک نرخي 4200 توماني را قبول ندارند و فقط آن را يک عدد بر روي تابلو صرافي‌ها مي‌دانند و اعتقاد دارند توزيع صحيح اين ارز در روزهاي آينده به واردکنندگان مشخص خواهد کرد که چقدر بر روي قيمت خودروهاي وارداتي اثرگذار خواهد بود. رييس اتحاديه نمايشگاه‌داران و فروشندگان خودرو نيز از توقف خريد و فروش خودروهاي وارداتي در بازار خبر داد و گفت: توقف تدريجي خريد و فروش خودروهاي وارداتي از روز شنبه هفته جاري کليد خورد و در نهايت از روز سه شنبه معاملات به‌طور کامل متوقف شد.

در راستاي افزايش ناگهاني نرخ دلار طي روزهاي گذشته بازار خودروهاي وارداتي با تلاطم در خريد و فروش همراه شد و برخي فعالان بازار از توقف خريد و فروش خودروهاي وارداتي خبر دادند. سعيد موتمني، رييس اتحاديه نمايشگاه‌داران و فروشندگان خودرو اعلام کرد: از روز سه شنبه تاکنون معاملات خودرو متوقف شده است. او افزود: از طرفي ديگر شرکت‌هاي عرضه کننده نيز در اين روزها خريد و فروشي صورت نداده‌اند و حتي برخي واردکنندگان رسمي، قيمت محصولات خود را افزايش داده‌اند. به گفته موتمني، بازار ارز به صورت مستقيم بر خودرو اثرگذار است و اکنون واردکنندگان تنها منتظر بازگشت ثبات به بازار هستند.

کاهش 8 درصدي واردات خودرو در سال 96

در همين حال و براساس آمار گمرک ايران طي سال ۹۶ تعداد ۷۰ هزار و ۷۵ دستگاه خودرو سواري به کشور وارد شده است. به گزارش مهر، گمرک جمهوري اسلامي‌ايران اعلام کرد: طي ۱۲ ماهه سال ۹۶ تعداد ۷۰ هزار و ۷۵ دستگاه خودرو به ارزش يک ميليارد و ۸۳۸ ميليون و ۸۵۱ هزار دلار به کشور وارد شده است که نسبت به سال ۹۵ از نظر تعداد ۸ و ۶۶ صدم درصد و از حيث ارزش ۸ و ۴۴ صدم درصد کاهش را نشان مي‌دهد. تمامي‌خودروهاي وارداتي به کشور در سال ۹۶ مجوزهاي قانوني از جمله مجوز ثبت سفارش سازمان توسعه تجارت را داشته اند؛ گفتني است طي سال ۹۵ تعداد ۷۶ هزار و ۷۱۵ دستگاه خودرو به ارزش ۲ ميليارد و ۸ ميليون و ۲۸۷ هزار دلار وارد کشور شده بود.

هم‌اکنون تمامي‌کالاهاي وارداتي به گمرکات سراسر کشور به کمک سامانه جامع گمرکي و پنجره واحد تجارت فرامرزي رصد مي‌شود و کنترل ۱۰۰ درصدي کالاهاي وارداتي با استفاده از فن آوري اطلاعات به صورت هوشمند و پس از اخذ مجوزهاي قانوني صورت مي‌گيرد و جزئي‌ترين اطلاعات اين کالاها در سامانه‌هاي گمرک قابل دسترسي است. به کمک سامانه‌هاي الکترونيکي در گمرک کاملا روشن و مشخص است که چه نوع کالايي و تحت کدام رديف تعرفه‌اي وارد کشور شده و کالا توسط کدام شرکت کشتيراني حمل و مشخصات کالا در شرکت‌هاي بازرسي و بيمه با چه عنواني ثبت شده است. امکان رصد صاحب کالا، نوع اظهار و اينکه با کدام وسيله حمل به آدرس کدام انبار حمل شده است از ديگر قابليت‌هاي سامانه جامع گمرکي و پنجره واحد تجارت فرامرزي گمرک است.

رييس کل بانک مرکزي گفت: ارز گزارشگري کشور با تصويب دولت بزودي يورو مي‌شود.

به گزارش روزنامه تجارت به نقل از ايرنا، ولي ا... سيف روز چهارشنبه پس از پايان جلسه هيات دولت در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوالي درمورد تغيير ارز گزارشگري به يورو افزود: تغيير ارز گزارشگري کشور به يورو بسيار جدي است ومصوبه آن در دولت تصويب و بزودي اعلام مي‌شود.

وي تصريح کرد: تغيير ارز گزارشگري از دلار به يورو منطقي است چراکه تاثير اصلي در اقتصاد کشور دارد.

رييس کل بانک مرکزي بهمن ماه 1395 'دلار' را براي گزارش دهي اقتصاد ايران منطقي ندانست و يکي از اقدام‌هاي موثر در اين باره را تغيير واحد ارز گزارشگري ايران عنوان کرد. 

وي گفت از آنجا که درآمد ارزي کشور به دليل تحريم‌هاي دلاري با ارزي‌هاي ديگري از جمله يورو انجام مي‌شود، بايد ارزي را مبناي گزارش دهي قرار داد که ثبات بيشتري داشته و در تجارت خارجي ما پرکاربردتر باشد. 

اهميت اين کار در سال‌هاي 390 و 1391 بيش از پيش خود را نشان داد زيرا با اوج گيري تحريم‌ها عليه ايران به بروز نوسان‌هاي شديد و لحظه‌اي در بازار ارز آزاد منجر شد؛ از اين رو دولت تدبير و اميد يکي از سياست‌هاي خود را متناسب کردن سهم دلار از مراودات ارزي کشور با اثر آن بازارها قرار داد.

رييس کل بانک مرکزي روز گذشته نيز در جلسه علني مجلس که براي بررسي نوسانات بازار ارز کشور برگزار شد به ديدار اخير خود با رهبر معظم انقلاب اشاره کرد و گفت: يکي از برنامه‌هاي بانک مرکزي اين است که ارز گزارشگري از دلار به يورو تبديل شود که رهبر انقلاب نيز از اين کار استقبال کردند.

وي افزود: امروز دلار نقشي در تجارت خارجي ما ندارد و در حال حذف شدن است و يورو در آينده به ارز گزارشگري ايران در آينده تبديل مي‌شود؛ البته مقدماتي دارد که در حال آماده سازي آن هستيم.

آثار تصميمات ارزي در اقتصاد مثبت است

رييس کل بانک مرکزي همچنين در پاسخ به سوالي درمورد آثار تصميم دولت در بازار ارز در اولين روز اظهارداشت:

آثار مثبتي را در زمينه‌هاي مختلفي شاهد بوديم البته خيلي زود است که ما نسبت به اين طرح نظر قطعي بدهيم و بخواهيم آثار مثبت آن را به طور کامل تحليل کنيم.

سيف ادامه داد: اما خبرها و اطلاعات جسته و گريخته‌اي که به ما مي‌رسد، نشان مي‌دهد که اقدام بسيار موثر و اثر بخشي در اقتصاد انجام داده‌ايم که آثار مقطعي و بلند مدت دارد.

وي در تشريح تاثيرات بلند مدت تصميم اخير دولت درباره بازار ارز خاطرنشان کرد: اين اقدام باعث مجهز شدن کشور و حاکميت بر بازار اقتصادي کشور و جلوگيري از ضربه پذير بودن اقتصاد ايران است. رييس کل بانک مرکزي تصريح کرد: با توجه به توطئه‌هايي که ممکن است درمورد نظام شکل بگيرد، اين امکان ايجاد شده که ديگر التهاب آفريني و فضاسازي با استحکام لازم در بخش مالي کشور وجود نداشته باشد و نمي‌توان حرکاتي که باعث دلهره و نگراني مي‌شود در کشور ايجاد کرد. 

سيف با بيان اين که درآمدهاي ارزي کشور به خوبي کفاف تمامي‌نيازهاي وارداتي کالا و خدمات کشور را مي‌دهد، يادآور شد: به هيچ وجه تزلزلي از اين بابت وجود ندارد و بارها گفته شده که اين نوسانات ارزي عامل اقتصادي ندارد و بيشتر عوامل غير اقتصادي است و خوشبختانه با اين تصميم، تحت کنترل قرار گرفت.  وي با تاکيد براين که عوامل غير اقتصادي ديگر نمي‌تواند آن اثر و شدت تأثير را داشته باشد، خاطرنشان کرد: مسئولين اقتصادي به خوبي امکان اين را يافته‌اند که اقتصاد کشور را به درستي هدايت و با استحکام به سمت اهداف خود هدايت کنند.  وي يکي از ويژگي‌هاي اين مدل جديد که در حال انجام است را شفاف سازي دانست و گفت: اقتضاي امروز در بازارهاي مالي اين است که بايد شفاف سازي شود و مقررات مالي مربوط به مبارزه با پولشويي و مبارزه با تامين مالي تروريسم بتواند در بخش بخش مالي و بخصوص مبادلات مالي رعايت شود و اين اقدام در حقيقت براي ما هم اين امکان ايجاد کرده که بتوانيم تبادلات را در کشور با شفافيت انجام دهيم. 

رييس کل بانک مرکزي با بيان اين که درآمد ارزي کشور اعم از درآمد ناشي از صادرات نفت و کالاهاي غير نفتي را، سرمايه‌اي ملي است، خاطرنشان کرد: بايد دقت کنيم که اين ارز را به درستي به امور داراي اولويت بالاتر تخصيص دهيم و براي اين کار نياز به ابزار داريم و اين مدل، چنين ابزاري را به ما داده و ما مي‌توانيم تشخيص دهيم که چه نيازي ضروري و چه نيازي غيرضروري است.  وي انتقال سرمايه را بحثي جدّي ارزيابي کرد و افزود: تخصيص ارز به کالاهايي که در تأمين مواد آن، اشکالات اساسي وجود دارد، مواردي است که بانک مرکزي در آينده مي‌تواند با دقت نظر کامل و با همکاري دستگاه‌ها ذيربط، اين تخصيص را به نحو مؤثرتر و اثربخش تر انجام دهد. 

وي درمورد تامين ارز مورد نياز فعالان اقتصادي و صنعتي نيز گفت:آيين نامه‌ها و ضوابط مورد نياز در جلسه هيات دولت تصويب شد و بخشي ديگر نيز نيازمند هماهنگي و تاييد ميان دستگاه‌ها از جمله بانک مرکزي، وزارت صنعت و وزارت اقتصاد است که در جلسات دو روز آينده اين هماهنگي‌ها انجام مي‌شود. بخشي از اقدامات نيز مربوط به خود بانک مرکزي است. 

رييس کل بانک مرکزي خاطرنشان کرد: به طور مثال شب گذشته چند آيين‌نامه درباره تامين ارز دانشجويي و دارويي يا ارز تامين خدمات مسافري تهيه و منتشر شد. هماهنگي بخشنامه ارز مسافري نيز با مبادي خروجي کشور انجام و ابلاغ شده است.

حباب قيمت سکه تا دو روز آينده شکسته مي‌شود

سيف از ديگر موارد مورد بررسي در اين جلسه را زمان بندي فروش سکه عنوان کرد و ادامه داد: در اين زمينه تنوع بيشتري ايجاد کرده‌ايم و معتقديم در چند روز آينده قيمت سکه نيز از قيمت دلار چهار هزار و 200 توماني تبعيت مي‌کند. 

رييس کل بانک مرکزي در پاسخ به انتقاد برخي درباره دير اقدام کردن دولت براي تک نرخي کردن ارز يادآور شد: اين اقدام تنها تک نرخي کردن ارز نيست بلکه دولت ابزار لازم را در اختيار بگيرد تا بتواند بخش مالي اقتصاد را استحکام دهد تا از التهاب آفرين‌ها جلوگيري کند. سيف ادامه داد: اين تاثيرات بيشتر از التهابات بازار بود که توسط اقداماتي که دشمن با کمترين هزينه براي خود و بيشترين هزينه براي ما ايجاد کرده بود، به وجود آمده است.  وي خاطرنشان کرد: اينگونه اقدامات بيشتر براي تجهيز دولت با توجه به شرايطي اتخاذ مي‌شود و اگر در آينده اين اتفاقات رخ دهد، بتوانيم با آن مواجه شويم.  رييس کل بانک مرکزي همچنين درباره ابزارهاي دولت براي پيشبرد تصميم جديد ارزي در کشور اظهار داشت: همکاران در بانک مرکزي سامانه‌اي را طراحي کردند که بتوان تمامي‌اقدامات ارزي را رصد کرد بخصوص در وروودي‌هاي ارز به کشور و خروجي‌ها و اين امکان را مي‌دهد که به پارامترهايي که بايد ارز تخصيص يابد، اشراف داشته باشيم.  وي خاطرنشان کرد: ما دشمناني در خارج از کشور داريم و بايد خود را تجهيز کنيم تا فعاليت‌هاي آنها را بلا اثر کند، مدل جديد مي‌تواند مقاومت بيشتري ايجاد کند.

گروه اقتصاد کلان: انگار قرار نيست توليد ملي پا بگيرد. هربارعزمي‌براي توليد ايجاد مي‌شود؛ رانت‌خواران و انحصارگرايان متمايل به بازار، تورم، نقدينگي و آشفتگي را به اقتصاد هديه مي‌دهند. بازار ارز مدت‌هاست که با رشد مواجه شده و همه بازارها و شاخص‌هاي ديگر اقتصادي را متاثر کرده است. نکته جالب آنکه همه تصميمات گرفته شده در اين راستا معکوس عمل کرده و اقتصاد مولد را بيش از پيش به حاشيه برده است. اکنون از بين ۲۳ کد استاندارد بين‌المللي رشته‌هاي صنعتي، ۱۵ کد رشته در رکود بسر مي‌برند. رشته‌هاي صنعتي که در صدر قرار دارند عبارتند از فولاد و فلزات اساسي، پتروشيمي‌و شيميايي و نفتي، ديگر محصولات با ارزش افزوده پايين متکي به رانت انرژي و منابع و خودروسازي. به گفته احسان سلطاني، کارشناس اقتصادي، توليدات کاربر يا دانش‌بر سهم پاييني از توليد در ايران دارند و در سه دهه اخير جاي خود را به توليدات رانت‌بر داده‌اند. استراتژي‌هاي توسعه صنعتي (دولتي) و سياست‌ها و اقدامات همه دولت‌ها در جهت گسترش استخراج منابع (نفت و گاز و منابع) و از سوي ديگر توليد موادخام و اوليه از اين منابع با تزريق بسته‌اي از رانت‌هاست. آنچه به عنوان خودروسازي انجام مي‌شود، بيشتر مونتاژ خودروهاي از رده خارج شده با قطعات معمولا کم کيفيت وارداتي بوده که با وجود رانت بازارهاي بسته و انحصاري ممکن شده است.

توليد مواد اوليه و خام در کشور نه تنها منجر به ايجاد اشتغال لازم نشده که از سوي ديگر محتاج منابع سرمايه‌گذاري سنگين است. در مجموع تراز اقتصادي، اجتماعي و محيط زيستي خروجي صنايع رانتي کشور منفي ارزيابي مي‌شود. دکتر حسين راغفر، استاد اقتصاد دانشگاه الزهرا، نيز از رشد تورم و ادامه رکود دامنه‌دار خبر مي‌دهد. "اگر بخواهيم با واقعيات مواجه شويم، شواهدي دال بر افزايش تورم را مي‌بينيم. به نظر مي‌رسد که رکود نيز کماکان تداوم داشته باشد. نقدينگي هم افزايش پيدا خواهد کرد. دلايل اين پيش بيني بسيار روشن است. ما در چند وقت اخير با افزايش نرخ ارز رو به رو بوديم که طبيعتا به افزايش قيمت بسياري از کالا‌ها منجر مي‌شود. افزايش قيمت کالا‌ها نيز به افزايش نرخ تورم مي‌انجامد. همين موضوع باعث مي‌شود، هزينه‌هاي توليد در کشور افزايش پيدا کند."

وي که با فرا رو گفت‌وگو کرده است؛ ادامه مي‌دهد: "در حال حاضر، در‌هاي اقتصاد کشور بدون توجه به ظرفيت‌هاي توليد باز شده‌اند و ما شاهد واردات به صورت گسترده هستيم. همچنين شاهد افزايش قاچاق در کشور هستيم که مجموعه اينها باعث تمديد رکود خواهد شد و اين مي‌تواند واحد‌هاي توليدي بيشتري را از چرخه فعاليت خارج کند. در اين شرايط فعاليت‌هاي دلالي، واسطه‌گري، تجارت جايي پرسود خواهد بود و منابع به سمت اين‌گونه فعاليت‌ها سمت‌وسو پيدا مي‌کند. بيکاري هم در اين شرايط افزايش پيدا خواهد کرد. با بازگشت تحريم‌ها، شاهد اثرات منفي آن بر اقتصاد ايران خواهيم بود. متاسفانه سياست‌هاي کنوني اقتصادي، چه در دولت و چه در نهاد‌هايي که بخش قابل توجهي از اقتصاد کشور را کنترل مي‌کنند هيچ کدام در راستاي اقتصاد مقاومتي نيستند و همه آنها خلاف جريان اقتصاد مقاومتي در فعاليتند؛ بنابراين ما شاهد تداوم واردات گسترده خواهيم بود. علتش هم اين است که سود در واردات است. اين خودش يکي از دلايل افزايش تورم خواهد بود. متاسفانه هيچ نظارتي هم از سوي دستگاه‌هاي نظارتي بر عملکرد بخش‌هاي اقتصادي کشور وجود ندارد. به اين ترتيب بر اساس شاخص‌هاي اقتصادي مي‌توان گفت: در سال ۹۷، تورم، رکود و نقدينگي افزايش پيدا خواهند کرد."

آنچه که در اين ميان قابل تامل است، نبود همخواني سياست‌هاي اقتصادي دولت با رشد توليد است. گروه‌هاي انحصارگرا و رانت‌خوار در سايه سياست‌گذاري نامناسب اقتصادي ناشي برنامه تعديل ساختاري در طي 29 ساله گذشته همواره بر طبل بازارگرايي کوبيده و آنچه به اقتصاد هديه داده‌اند، نبود ثبات و تعادل در آن بوده است. اين امر به توسعه فعاليت‌هاي غيرمولد افزوده و باعث گسترش آنها شده است. به همين دليل است که دکتر حسين راغفر در اين زمينه به فرارو مي‌گويد: "متاسفانه سياست‌هاي اقتصادي دولت با رشد توليد در اقتصاد همسو نيست. اين سياست‌ها هم به فعاليت‌هاي نامولد ميدان مي‌دهند و اين دسته از فعاليت‌ها را ترغيب مي‌کنند. به همين دليل به نظر مي‌رسد که بايد يک بازبيني در نوع و جهت‌گيري سياست‌هاي اقتصادي دولت صورت بگيرد تا انتظار داشته باشيم تغييرات به توليد در اقتصاد کشور کمک کند." وي در اين زمينه بخش مسکن را مثال مي‌زند و رکود موجود و نبود تناسب در آن را به نظام مالياتي مرتبط مي‌داند. راغفر در اين زمينه مي‌گويد: بخش مسکن به عنوان نمونه مي‌تواند بخش مولدي در اقتصاد کشور باشد، مشروط بر اينکه مسکن طبقات متوسط و پايين هدف توليدکنندگان قرار گيرد. مادامي‌که سود‌هاي کلان در بخش مسکن لوکس وجود دارد، امکان هدايت منابع به سمت ساخت‌وساز مسکن طبقات پايين و متوسط وجود ندارد. علت اصلي اين موضوع نيز آن است که نظام مالياتي ما کار نمي‌کند. نظام مالياتي از فعالين حوزه مسکن لوکس ماليات کافي نمي‌گيرد و همين زمينه‌اي براي ترغيب و هدايت سرمايه‌ها به اين سمت است. اگر ماليات به اندازه کافي از اين حوزه اخذ شود، ماليات براي مسکن کوچک به خصوص مسکن روستايي امکان‌پذير مي‌شود؛ مسکني که هيچکس تاکنون به فکر آن نبوده و به همين دليل با يک زلزله چهار ريشتري چندين هزار نفر را مدفون مي‌کند.

دکتر حسن سبحاني، اقتصاددان نيز دلايل نابساماني در توليد را به وجود رفتارهاي بازار و سياست‎هاي اقتصادي ناکارآمد ارتباط مي‎دهد و مي‎گويد: نکته‌اي که وجود دارد و همه ازآن غفلت مي‌کنند نظريه‌هايي در مورد علوم اجتماعي و رفتاري مثل اقتصاد و مديريت است. اين نظريه‌‌هايي اگر براساس از رفتارهاي مردمان يک جغرافيايي باشد، چون با رفتارآنها تطبيق پيدا کرده، جواب مي‌دهد. اما اگر شما بخواهيد اين نظريه‌ها را در جغرافياي ديگري با مختصات و ويژگي‌هاي متفاوت اجرا کنيد و به جاي اينکه آنها را متناسب با رفتار مردم بکنيد؛ مدام از آنها بخواهيد که رفتارهاي خاص خودشان را تغيير و با رفتارهاي جديد تن بدهند به طور يقين مردم در مقابل اين نوع تغيير رفتاري مقاومت خواهند کرد. بنابراين بايد نظريه مبتني بر رفتار باشد نه اينکه رفتار مبتني بر نظريه باشد. يعني اينکه همواره اين رفتار هست که نظريه را ايجاد مي‌کند. کساني‌که در اين سه دهه حاکم بوده‌اند نطريه را از جايي ديگر گرفته‌ و مي‌خواهند به رفتارهايي تبديل کنند که اين رفتارها لزوما رفتارهاي خاص آن جغرافيا نيست. مثلا خصوصي‌سازي در کشورهاي غربي، قرن‌هاست که اعمال مي‌شود. چرا که در بستر جغرافيايي آنها مالکيت خصوصي حاکم بوده است. بنابراين اين مسئله در اين کشورها به صورت مطلوبي اجرا مي‌شود. اما همين خصوصي‌سازي براي جامعه‌اي مثل ايران که مالکيت خيلي مورد احترام قرار نمي‌گيرد. اگر هم مورد احترام واقع شده، بيشتر مالکيت تجاري مطرح بوده و نه مولد. از اين‌رو به طور طبيعي اين موضوع همواره با ناکامي‌موجه شده است. يکي از بهترين راه‌هايي که هزينه توليد را در کشور پايين مي‌آورد، کاهش نرخ سود بانکي است که اکنون نرخ‌گذاري سود بانکي در اقتصاد کشور غيرواقعي است. ما بايد به کاهش هزينه‌هاي توليد فکر کنيم. اين موضوع بايد براي اقتصاد کشور يک هدف استراتژيک باشد. يکي از ابزارهايي که هزينه توليد را افزايش مي‌دهد نرخ ارز است. تا زماني که اقتصاد ايران بخواهد با صادرات منابع (نفت، گاز و معادن) و همچنين مواد اوليه و خام توليد شده با رانت منابع، درآمد ارزي به دست بياورد، در مقابل ناچار است که کالاهاي مصرفي وارد کند. معادله صادرات موادخام و اوليه با واردات کالاهاي مصرفي بسته مي‌شود. معضل بزرگ اين است که واردکنندگان مهم مواد اوليه و خام از ايران، کشورهاي توليدکننده (با هزينه ارزان) مانند چين و هند هستند و نه تنها توليدکنندگان ضعيف ايراني که توليدکنندگان قدرتمند جهاني هم توان تحمل پاييني در برابر کالاهاي صادراتي آنها دارند. بنابراين با استمرار اقتصاد تک محصولي متکي به رانت منابع و در غياب وجود نهادها و ساختارهاي پشتيبان توليد داخلي، تحقق رشد بخش توليد دور از انتظار است. چالش کليدي امروز ايران اين است که با توجه به جمعيت و وسعت و استمرار روند فروش منابع، به نقطه‌اي رسيده که ديگر تداوم آن امکان‌پذير نيست.

جلسه ساماندهي بازار ارز به رياست حجت‌الاسلام حسن روحاني رييس‌جمهوري و با حضور معاون اول رييس‌جمهوري، دبير شوراي عالي امنيت ملي، رييس کل بانک مرکزي و وزراي اطلاعات، کشور، اقتصاد، کشاورزي، صنعت و معدن و تعدادي ديگر از اعضاي کابينه برگزار شد.در اين جلسه آخرين وضعيت بازار ارز مورد بررسي قرار گرفت و مسئولان مربوطه به ارائه گزارشي در اين زمينه پرداختند.

رئيس جمهور در جلسه ستاد اقتصادي دولت در خصوص مديريت بازار ارز، سياست اخير ارزي دولت را گامي‌مهم براي کاهش نگراني مردم، توليدکنندگان و فعالان اقتصادي و کاستن از ابهام و افزايش پيش‌بيني‌پذيري و امکان برنامه‌ريزي آنان دانست. حجت‌الاسلام حسن روحاني در اين جلسه ، تقويت پايه‌هاي امنيت ملي و پيشگيري از شکل‌گيري فساد ناشي از عمليات سفته‌بازانه و مغاير منافع ملي را از ديگر ضرورت‌هاي سياست اخير ذکر کرد.وي شفافيت را از سياست‌هاي اصلي اين دولت دانست و گفت: شفافيت زمينه‌هاي شکل‌گيري فساد را مسدود مي‌کند و اين سياست اقدامي‌در جهت ايجاد شفافيت در بازار ارز است.رئيس جمهور تأکيد کرد که در چارچوب اين سياست قيمت کالاهاي اساسي و دارو افزايشي نخواهد يافت و دولت همه پيش‌بيني لازم را براي حمايت از حفظ قيمت اين کالاها انجام داده است.رئيس جمهور اجراي موفق اين سياست را يک ضرورت ملي دانست و همه دستگاه‌ها و قوا را به همکاري کامل با آن فرا خواند. روحاني با اشاره به وضعيت مطلوب درآمدهاي ارزي کشور در بخش صادرات نفتي و غيرنفتي و مثبت بودن تراز تجاري کشور، موقعيت کشور را براي ايجاد انضباط در مديريت ارزي بسيار مساعد ارزيابي کرد و مديريت بازار ارز را براي مقابله با تهديدات و کاهش آسيب‌پذيري ضروري دانست.

از سوي ديگر معاون اول رئيس جمهور در حاشيه اين جلسه با اشاره به اينکه اتفاقات بازار ارز به شدت مسائل اقتصادي کشور را تحت الشعاع قرار داده است گفت: ما نمي‌توانيم نسبت به زندگي 80 ميليون ايراني بي تفاوت باشيم.به گزارش ايسنا، اسحاق جهانگيري با اشاره به اينکه بايد تصميمات مهم و اساسي کشور مرتب رصد شود و حتي اگر لازم باشد تصميمات لحظه‌اي گرفته شود تا تصميم اصلي را با موفقيت دنبال کنيماظهار کرد: رئس جمهور نسبت به پيگيري تصميمات اخير دولت حساسيت ويژه‌اي دارد و علاقمندند در همه جلسات حضور داشته باشند. وي افزود: ستادي هم که براي تنظيم بازار ارز تشکيل شده روزانه تشکيل جلسه مي‌دهد که اين ستاد با حضور رئيس جمهور برگزار شد و تصميماتي اتخاذ کرد.به هر حال برخي از مسائل اقتصادي کشور به تصميمات جدي نياز دارد زيراگاهي اتفاقاتي مي‌افتد که به اقتصاد کشور و زندگي مردم آسيب مي‌زند.اتفاقاتي که در مورد ارز رخ داد همه زندگي مردم را تحت تاثير قرار داد و ما نمي‌توانيم نسبت به زندگي 80 ميليون ايراني بي تفاوت باشيم.معاون اول رئيس جمهور با اشاره به اينکه اتفاقات بازار ارز به شدت مسائل اقتصادي کشور را تحت الشعاع قرار داد و موجب ايجاد فسادهايي شد خاطر نشان کرد:‌حتي برخي انتقال سرمايه از کشور انجام شد من متاسفم وقتي ديدم موضوع برخي رسانه‌هاي خرجي اين بود برخي از افراد در خارج از ايران به قيمت به هم ريختن زندگي مردم در داخل کشور به دنبال خريد املاک بودند و قيمت ارز را با تقاضاهاي غير واقعي بالا بردند تا بيرون از ايران براي خود کارهايي انجام دهند که اين اقدامات با هيچ سياستي سازگار نيست و ما به جهت مسائل امنيت ملي اين نياز را ديديم که تصميمات جدي بگيريم.معاون اول رئيس‌جمهور با تاکيد بر اينکه اقتصاد ايران بايد از ثبات، آرامش و اطمينان برخوردار باشد، اظهار کرد: آنها که بحث تحريم را مطرح کرده يا به برنامه‌اي ديگر درباره ايران فکر مي‌کنند، بايد بدانند با چه اقتصاد، مسئولان و مردمي‌روبرو هستند. هر کس به ايران نگاه مي‌کند بايد بداند اينجا کشوري است که از ثبات و آرامش به ويژه در مسائل اقتصادي برخوردار است. من رمز اصلي موفقيت را در همکاري مردم به خصوص فعالان اقتصادي مي‌دانم. مي‌دانم فعالان اقتصادي به ثبات اقتصادي کشور بيش از هر چيزي فکر مي‌کنند. سودجويي براي هيچ‌کس منفعت دراز مدت نخواهد داشت و ثبات اقتصادي براي همه منفعت خواهد داشت. جهانگيري خاطر نشان کرد: بخشي از کالاهاي کشور که با ارز آزاد وارد مي‌شده است، حتما بايد کاهش قيمت داشته باشد. کالاهايي که با ارز 4900 توماني يا بالاتر وارد مي‌شد الان با ارز 4200 تومان وارد مي‌شود و حتما بايد کاهش قيمت داشته باشد.وي ادامه داد: برخي کالاها که با ارز مبادله‌اي 3800 تومان وارد مي‌شد که وقتي قيمت ارز به 4200 تومان منتقل شده ، ممکن است احساس شود که اين 10 درصد افزايش قيمت در افزايش قيمت کالاها موثر است. ما درباره بخشي از اين کالاهاي اساسي مثل دارو که با ارز مبادله‌اي وارد مي‌شد، تصميم گرفتيم 3000 ميليارد تومان در رديف مستقلي بگذاريم که به ازاي هر دلار 400 تومان به کالاهايي که از ارز 3800 توماني استفاده مي‌کردند، پرداخت کنيم که قيمت آنها تحت تاثير اين سياست تغيير نکند.معاون اول رئيس‌جمهور تاکيد کرد: از سه شنبه هر کس که مي‌خواهد واردات انجام دهد بايد در وزارت صنعت، معدت و تجارت ثبت سفارش کند و کالاي خود را با ارز 4200 تومان وارد کند. هيچ وارداتي بدون ثبت سفارش به رسميت شناخته نمي‌شود. ما انتقال ارز را جز از مسيري که قوانين گمرکي مشخص کرده‌اند، به رسميت نمي‌شناسيم. کسي نمي‌تواند بگويد به دنبال تهيه ارز هستم تا واردات انجام دهم. کسي که مي‌خواهد واردات داشته باشد بايد ثبت سفارش انجام دهد تا سيستم بانکي ارز موردنيازش را تامين کند.جهانگيري با تاکيد بر اينکه دولت ارز تمام نيازهاي منطقي کشور اعم از کالا و خدمات را تامين مي‌کند، تصريح کرد: از تاکيدات رئيس‌جمهور و دولت اين است که افرادي که ارز دارند، ارز خود را با اطمينان در بانک‌ها سپرده گذاري کنند و سود آنها را بگيرند و در هر مقطعي که خواستند عين ارز و سودش را از سيستم بانکي دريافت کنند.وي با اشاره به اينکه دولت به اجراي قولهاي خود به خصوص در قراردادهاي بانک‌ها و مردم متعهد است، اظهار کرد: اگر در اين زمينه بانکي تخلف کرد، مردم مي‌توانند ازبانک شکايت کنند و قوه قضائيه هم حتما از حقوق مردم دفاع خواهد کرد.

استاد برجسته حوزه علميه قم با اشاره به حوادث اقتصادي اخير کشور و گران شدن ارز گفت: حوادثي که در اين چند روز در مورد مسئله ارز و حوادث اقتصادي واقع شد و به‌صورت غيرمنتظره هر ساعت تغيير و ترقي پيدا کرد، نشان داد که توطئه جديدي درراه است، نمي‌شود که هر ساعت قيمت ارز يک مملکت ترقي پيدا کند، منافقان داخلي با کمک اربابان خارجي آن‌ها دست‌به‌دست هم داده‌اند که کشور را به آشوب کشيده و اقتصاد مملکت را فلج کنند.به گزارش ايلنا،‌ آيت‌ا... ناصر مکارم شيرازي در جلسه درس خارج فقه ‌گفت: دولت ضرب‌الاجلي براي تيم اقتصادي خود تعيين کند، ما هرگز نمي‌گوييم دولت بايد تضعيف شود اما بايد کار خود را اصلاح کند، دولت بايد تيم اقتصادي خود را اصلاح کند.وي با تأکيد بر برخورد قاطعانه با مفسدان اقتصادي ادامه داد: بدون قاطعيت در اين شرايط خاص، مشکلي حل نمي‌شود اگر ما پيش‌دستي نکنيم بعداً هزينه زيادي بايد بپردازيم.مکارم شيرازي گفت: يکي از برنامه‌هاي قاطعيت اين است که چند نفر از مهره‌هاي اصلي دلالان ارزي را که سعي دارند از اين طريق کشور را به آشوب بکشند، به‌عنوان مفسد في‌الارض محاکمه شوند، تا بقيه حساب خود را بدانند و بدانند که مسئله جدي است، البته بايد به‌سرعت دادگاهي تشکيل دهند و به‌حساب اين افراد با قاطعيت برسند.وي ادامه داد: فروختن ارز به افراد عادي که پولشان را از بانک‌ها بيرون کشيده و دلار مي‌خرند چه معني دارد؟ ارز را براي کساني که واردات و صادرات دارند و از ارز براي مقاصد اقتصادي استفاده مي‌کنند داده شود، نه اينکه پول‌ها را به کساني که از بانک‌ها گرفته و از گردش اقتصادي خارج کرده و تبديل به دلار کرده و ذخيره اقتصادي مي‌کنند داده شود، چه کسي گفته ارز به اين‌ها فروخته شود؟ بايد مدارک بياورند براي خريد ارز.

 مرجع تقليد شيعيان خاطرنشان کرد: دولت ضرب‌الاجلي براي تيم اقتصادي خود تعيين کند، ما هرگز نمي‌گوييم دولت بايد تضعيف شود اما بايد کار خود را اصلاح کند، دولت بايد تيم اقتصادي خود را اصلاح کند، اگر مشکلات را حل کردند، بمانند و در غير اين صورت بايد تيم قوي‌تر که قاطعيت بيشتري دارند را به‌جاي آن‌ها قرار دهد. آيت‌ا... مکارم شيرازي تأکيد کرد: من يقين دارم اگر نسبت به همين نرخي که تعيين‌شده قاطعيت به خرج دهند همه‌چيز تحت کنترل درخواهد آمد، امروز بازي دلار مطرح و فردا بازي برجام مطرح مي‌شود، اگر اين قاطعيت نباشد ما مشکل براي اداره کشور خواهيم داشت.

بيژن نامدار زنگنه وزير نفت ايران درحاشيه شانزدهمين اجلاس مجمع جهاني انرژي در دهلي نو اعلام کرد که اختلافات بين ايران وهند برسر پروژه توسعه ميدان گازي «فرزاد ب» برطرف شده است.

وزير نفت پس از ديدار با «دارمندرا پرادان» همتاي هندي خود قبل از آغاز رسمي‌اين اجلاس تاکيد کرد: مسايلي که بين دو کشور در اين حوزه وجود داشت رفع شده است.

وي گفت: در ديدار با پرادان در مورد واردات نفت هند از ايران و مساله ميدان گازي «فرازد ب» بحث و گفت و گو شد. پيش از اين، مشکلاتي ميان هند و ايران در خصوص ميدان گازي فرزاد به وجود آمده بود اما اکنون اين مشکلات و اختلافات برطرف شده و دو کشور پيشرفت بسيار خوبي در زمينه توسعه ميدان گازي «فرزاد ب» بدست آورده اند. وزير نفت ايران خاطر نشان کرد: هندي‌ها علاقه مند به توسعه ميدان‌هاي گازي و نفتي در ايران هستند.  زنگنه اظهارداشت که پيشنهادهاي طرف‌هاي هندي تا دو ماه آينده به ايران ارائه خواهد شد. وي در پاسخ به سوالي در خصوص موضوع اين اجلاس اظهار کرد که اين نشست در واقع يک مذاکره بين توليد کنندگان و مصرف کنندگان بزرگ انرژي در جهان است که هر دو سال برگزار مي‌شود اما امسال اين اجلاس در يک کشور بزرگ مصرف کننده انرژي يعني هند برگزار مي‌شود. کشورها در اين اجلاس به تبادل نظرات در زمينه انرژي مي‌پردازند. هند مديريت برگزاري اجلاس امسال را برعهده دارد و ما اميدواريم اين اجلاس به خوبي برگزار شود. شانزدهمين اجلاس وزيران مجمع جهاني انرژي روز چهارشنبه به ميزباني هند با همکاري چين و کره جنوبي با شرکت وزيران نفت کشورهاي عضو، رهبران حوزه صنعت و رئيسان سازمان‌هاي بين المللي کليدي براي بحث درباره 'آينده امنيت جهاني انرژي' در دهلي نو آغاز به کار کرد.

نارندرا مودي نخست وزير هند در مراسم افتتاحيه اين اجلاس سخنراني کرد. سوشما سواراج وزير امورخارجه اين کشور نيز سخنران مراسم اختتاميه اين رويداد مهم بين المللي خواهد بود.

محورهاي مورد بحث در اين اجلاس، تغييرات بازار جهاني، سياست‌هاي انتقالي و فن آوري‌هاي جديد است که بر ثبات و آينده سرمايه گذاري و الگوهاي تجاري در بخش انرژي تاثير مي‌گذارند. ارکان مجمع بين المللي انرژي مشتمل بر اجلاس وزارتي، هيات اجرايي و دبيرخانه به همراه کميته مشاوره صنعتي و گروه حمايتي بين المللي است؛ اجلاس وزارتي مجمع، هر دو سال يک بار وهيات اجرايي آن حداقل سالي دو بار تشکيل مي‌هد. اجلاس وزارتي با دريافت گزارش جمع بندي از هيات اجرايي، تصميم‌گيري مي‌کند.

در هيات اجرايي مجمع جهاني انرژي 13 کشور عضو هستند که دو سازمان بين المللي يعني سازمان کشورهاي صادر کننده نفت (اوپک) و آژانس بين المللي انرژي نيز به عنوان ناظر و بدون حق راي، در اين مجمع جهاني فعاليت مي‌کنند.

مجمع بين‌المللي انرژي يا 'آي‌اي‌اف' بزرگترين محل گردهم‌آيي وزيران انرژي کشورهاست. اين مجمع از اين نظر که شرکت کنندگان آن شامل اعضاي آژانس بين‌المللي انرژي و اوپک وهمچنين کشورهايي چون برزيل، چين، هند، مکزيک، روسيه و آفريقاي جنوبي مي‌شود در نوع خود بي‌همتاست. 90درصد عرضه و تقاضاي نفت و گاز جهاني در کشورهاي عضو اين مجمع انجام مي‌شود.

اين مجمع همايش‌هايي دوسالانه برگزار مي‌کند که طي آن چهارچوب مذاکرات غيررسمي‌بين کشورهاي توليدکننده و مصرف‌کننده نفت و گاز درباره موضوعات و مسائل تأثيرگذار برکل بازار جهاني انرژي مشخص مي‌شود.

ايران يکي از اعضاي فعال 'آي‌اي‌اف' است و در تمامي‌نشست‌هاي اين سازمان بين المللي مشارکت فعال داشته و در سال 2003 نيز در شهر اصفهان ميزبان سومين جلسه هيات اجرايي بود.

اجلاس قبلي در سال 2016 در الجزيره پايتخت الجزاير برگزار شد.

هند به نوعي در ميدان گازي فرزاد خود را سهيم مي‌داند چون مدعي است حدود 11سال پيش اين ميدان توسط کنسرسيومي‌با مديريت اين کشور کشف شد.

مقامات اين کشور تهديد کرده بودند در صورتي که توسعه ميدان گازي «فرزاد ب» به کنسوسيوم اين کشور داده نشود پالايشگاه‌هاي دولتي شامل هندوستان پتروليوم،بهارات پتروليوم،پالايشگاه و پتروشيمي‌مانگلور و شرکت هند دستور مي‌دهد خريد نفت از ايران را کاهش دهند. 

ميدان گازي «فرزاد ب» سال‌هاست چشم انتظار مذاکرات ايران و هند نشسته تا شايد اين مذاکرات به نتيجه برسد و اين ميدان هم طعم شيرين توسعه را بچشد، مذاکراتي که گويا پشت سد مباحث مالي گرفتار شده است.

قرار بود طرح جامع توسعه ميدان گازي «فرزاد ب» تا پايان سال ۱۳۸۷ امضا شود، اما اين اتفاق محقق نشد تا اينکه در مرداد ماه سال ۱۳۸۸، منابع خبري از تصميم ايران براي مذاکره با هند درباره ميدان گازي «فرزاد ب» خبر دادند. 

اما از سال ۱۳۸۸ که خبر حضور هندي‌ها در «فرزاد ب» قطعي شد تاکنون همچنان توسعه اين ميدان گازي، منتظر نهايي شدن مذاکرات شرکت ملي نفت ايران با يک کنسرسيوم هندي بود. مذاکره‌اي که حتي دو سال بعد از آن هم نهايي نشد و حالا وزير نفت ايران اعلام کرد که اختلافات برطرف شده است.

زنگنه: نفت ۷۰ دلاري بسيار گران است

همچنين وزير نفت ايران با بيان اينکه ۶۰ دلار، قيمت خوبي براي هر بشکه نفت است در پاسخ به اين سوال که آيا قيمت ۷۰ دلاري براي هر بشکه نفت برنت بسيار بالاست؟ گفت: «بله».

به نقل از رويترز، بيژن نامدار زنگنه وزير نفت ايران گفت، 60 دلار، قيمت خوبي براي هر بشکه نفت است، زيرا بازار بايد جلوي نوسانات را بگيرد.

زنگنه که در نشست مجمع بين المللي انرژي در هند حضور يافته گفت: «من معتقدم در اين وضعيت حدود 60 دلار قيمتي مناسب براي هر بشکه نفت است.»

وي افزود: «من فکر مي‌کنم ما نبايد به صورت کوتاه مدت به بازار نگاه کنيم. بلکه وضعيت بازار در بلندمدت و ميان مدت براي ما اهميت دارد.. خيلي مهم است که توليد کنندگان و مصرف کنندگان در بازار نوسان نداشته باشند.»

اميدوارم ايران و هند بتوانند مشکل مربوط به توسعه فرزاد را در دو ماه آينده حل کنند

زنگنه افزود، اميدوارم ايران و هند بتوانند مشکل اصلي مربوط به توسعه ميدان گازي فرزاد را در طي دو ماه آينده به صورت نهايي حل کنند. در همين حال، رسانه‌هاي هندي خبر دادند ايران توافق کرده که گاز توليدي از ميدان گازي فرزاد ب را از شرکت هندي خريداري کند، امااختلافات بر سر بازگشت سرمايه شرکت‌هاي هندي همچنان به قوت خود باقي است.

ايران قبلا اعطاي حق توسعه ميدان فرزاد ب به شرکت او وي ال هند را منوط به خريد تمام گازي توليدي توسط شرکت‌هاي هندي به قيمت ال ان جي وارداتي اين کشور کرده بود. اما طرف هندي اين قيمت را گران مي‌دانست و حاضر به خريد گاز به اين قيمت از ايران نبود.

کورش شرفشاهي : حمله نظامي‌و ايجاد بحران دليل منطقي نمي‌خواهد بلکه کافي است به دنبال بهانه بود. همانگونه که جنگهاي بزرگ جهاني با بهانه‌اي کوچک آغاز و بحران آفرين شد، حمله به سوريه نيز نيازمند بهانه بود که عمليات شيميايي در سوريه توانست بهانه را به دست آمريکا و همفکرانش بدهد تا سوريه را به ويرانه تبديل کند و از کشته‌هاي سوري، پشته درست کند.

در ابتدا حل مساله از طريق مذاکره، بحث را به سازمان ملل کشيد و در نشست روز سه شنبه شوراي امنيت سازمان ملل براي تصويب سه پيش‌نويس قطعنامه‌هاي ارائه شده درباره سوريه ناکام ماند.به گزارش ايسنا، از القدس العربي، يکي از اين پيش‌نويس‌ها از سوي آمريکا و دو پيش‌نويس ديگر از سوي روسيه ارائه شده بود. روسيه بار ديگر عليه پيش‌نويس قطعنامه آمريکا از حق وتو استفاده کرد.فرانسوا دلاتر، سفير فرانسه در سازمان ملل قبل از رأي‌گيري نسبت به عدم تحرک درباره استفاده از سلاح شيميايي در سوريه هشدار داده بود.در پيش‌نويس قطعنامه آمريکا بر ايجاد مکانيزم مستقل تحقيقات وابسته به سازمان ملل براي يک سال جهت جمع‌آوري اطلاعات و تحليل آن و گردآوري نمونه‌هايي از مجروحان و مناطق درگيري و اجازه دادن به تيم پزشکي براي رفتن به منطقه و تلاش براي شناسايي عامل حمله تأکيد شده است. در اين پيش‌نويس از تمامي‌طرف‌هاي سوري خواسته شده با اين تيم همکاري کنند.نيکي هيلي، نماينده آمريکا در سازمان ملل اعلام کرد که وي با تمامي‌اعضاي اين شورا براي رسيدن به ساختار مورد قبول قطعنامه مشورت کرده است.وي گفت: در پيش‌نويس اصلي قطعنامه روسيه اشاره‌اي به تحقيقات مستقل نشده بلکه روسيه خودش بازپرس را تعيين کرده و نتايج تحقيقات را مشخص مي‌کند.واسيلي نبنزيا، سفير روسيه نيز گفت: آمريکا و هم‌پيمانانش به دنبال تيم تحقيقاتي هستند که مثل مکانيزم مشترک تحقيقات مترسکي در دست آن‌ها باشد. اين نشست هيچ ارتباطي با تحقيق ندارد؛ چراکه اين گروه از قبل گناهکار را تعيين کرده‌اند. نيازي به تيم تحقيقات ندارند. اين فقط بهانه آن‌هاست که گروه "کلاه‌ سفيدها" به آن‌ها درباره اين مسئله کمک مي‌کند. ما به درخواست دولت سوريه در آنجا هستيم اما شما به دعوت تروريست‌ها در آنجا هستيد.

در اين رابطه ديميتري پسکوف، سخنگوي کرملين اعلام کرد که روسيه خواستار اجراي يک تحقيق بي‌طرفانه درباره حمله شيميايي به شهر دوما در غوطه شرقي دمشق است.سخنگوي کرملين در بيانيه‌اي نسبت به اين مساله ابراز اميدواري کرد که تمامي‌طرف‌ها از انجام هرگونه اقدامي‌که اوضاع منطقه را بدتر کند، اجتناب کنند.پسکوف ادامه داد، ولاديمير پوتين، رئيس‌جمهوري روسيه قصد ندارد با رهبران کشورهاي ديگر که براي حمله نظامي‌به سوريه اعلام آمادگي کرده‌اند، تماس بگيرد.سخنگوي کرملين اظهار داشت: ما ادعاهاي مربوط به وجود سلاح‌هاي شيميايي در سوريه را رد مي‌کنيم و خواهان تحقيقات شفاف در اين باره هستيم.وي تاکيد کرد: وضعيت متشنج سوريه مستلزم آن است که از نزديک اوضاع اين کشور را دنبال کنيم. در واقع اظهارات آمريکايي درباره "جنايت‌هاي وحشيانه" دولت سوريه با استناد بر واقعيت نيست. ما نمي‌توانيم براي حمله احتمالي به سوريه به اخبار رسانه‌هاي آمريکايي تکيه کنيم.

در همين رابطه نخست‌وزير انگليس تاکيد کرد، بايد دست داشتن دولت سوريه در حمله شيميايي اخير در شهر دوما به اثبات برسد تا او بتواند دستور يک حمله را صادر کند.به گزارش ايسنا، از ديلي ميل، ترزا مي‌در مورد اين موضع‌گيري محتاطانه تاکيد کرد: چنانچه تاييد شود بشار اسد پشت اين حمله بوده است، اين حمله نمونه ديگري از وحشيگري نظام اسد خواهد بود.اين در حالي است که قانونگذاران انگليسي به ترزا مي‌هشدار دادند که بدون تاييد مجلس عوام حمله به نيروهاي بشار اسدرا در دستور کار قرار ندهد. به گفته آنها، مداخله در جنگ سوريه بدون پشتوانه آنها و تسليم شدن مقابل فشار آمريکا "اشتباه بزرگي" خواهد بود.با اين حال ترزا مي‌و دونالد ترامپ، رئيس‌جمهوري آمريکا متعهد شدند "به حملات شيميايي در سوريه پايان دهند". اين نشانه‌اي مبني بر اين است که اين متحدان تنها چند روز با اجراي حمله فاصله دارند. اين اظهارات به دنبال مرگ ده‌ها تن از جمله زنان و کودکان سوري طي حمله‌اي در روز شنبه در دوما مطرح مي‌شود که غرب دولت سوريه را به انجام آن متهم مي‌کند.

در همين رابطه ترزا مي، ترامپ و امانوئل ماکرون، رئيس‌جمهوري فرانسه توافق کردند اقدامي‌تلافي‌جويانه عليه اين حمله خواهند داشت که موجب محکوميت و خشم بين‌المللي شده است. رئيس‌جمهوري آمريکا به واکنشي "قدرتمند" متعهد شده است و درباره اقدام نظامي‌سخن گفته است.طبق گزارش‌ها، ترامپ طرح‌هاي ضربه زدن به نيروهاي دولتي سوريه را دنبال مي‌کند و منابع نظامي‌را به سمت خاورميانه کشانده است و انگليس را تحت فشار گذاشته تا به اقدام احتمالي بپيوندد. اما ترزا مي‌تاکيد دارد بايد دست داشتن بشار اسد در اين حمله پيش از اجراي هرگونه حمله‌اي به اثبات برسد.در همين حال بسياري از قانونگذاران انگليسي و وزرا تاکيد دارند که مي‌مي‌تواند بدون راي مجلس عوام، مداخله نظامي‌انجام دهد اما ديگران معتقدند که چنين حرکتي تنش ايجاد مي‌کند. همچنين به نظر مي‌رسد ترزا مي‌به همراه کابينه‌اش مسوليت اين تحولات را بپذيرد و منتظر بازگشت قانونگذاران از تعطيلات نشود. به لحاظ حقوقي هم ترزا مي‌به نظر مجلس براي اجراي حملات هوايي نياز ندارد.

از سوي ديگر دونالد ترامپ با بيان اينکه روابط واشنگتن و مسکو در بدترين حالت خود است، با تهديد حملات جديد عليه سوريه، از روسيه خواست که خوش را آماده کند. رئيس جمهوري آمريکا در توئيتي نوشت: روسيه نبايد شريک کسي باشد که مردمش را با گاز شيميايي مي‌کشد. روسيه متعهد شده هر گونه موشک شليک شده به سوريه را ساقط کند. پس، روسيه آماده باش چرا که موشک‌هايي خواهند آمد که کاملا خوشگل، جديد و هوشمند هستند! ترامپ افزوده است: شما نبايد شريک "حيواني" باشيد که مردم خود را با گاز مي‌کشد و از آن لذت مي‌برد. 

اما مسکو در اولين واکنش به اين توييت ترامپ اعلام کرد که وزارت خارجه روسيه هر گونه حمله به سوريه را "جنايت جنگي" خوانده است.در بيانيه روسيه آمده است: آمريکا به جاي اينکه سوريه را بزند، گروه‌هاي تروريستي را هدف بگيرد. موشک‌هاي ترامپ همه اسناد مربوط به حمله شيميايي در سوريه را نابود مي‌کند.وزارت خارجه سوريه هم در پاسخ به اين سخنان ترامپ اعلام کرده از اين "تنش‌زايي غيرمنطقي آمريکا" غافلگير نشده است: "آمريکا از دروغ و ادعا براي هدف گرفتن سوريه استفاده مي‌کند."

در همين رابطه معاون اول کميته دفاعي سناي روسيه گفت: چنانچه ارتش روسيه در سوريه هدف حمله هوايي احتمالي آمريکا قرار بگيرد فورا واکنش نشان خواهد داد. يوگني سربرنيکوف به اسپوتنيک گفت، در شرايطي که حمله هوايي ايالات متحده به سوريه در واکنش به حمله ادعايي با تسليحات شيميايي در شهر دوماي سوريه دور از ذهن نيست. پايگاه هوايي حميميم و پايگاه دريايي طرطوس و نيز نيروهاي روسي مستقر در سوريه تحت حفاظت شديد هستند.سربرنيکوف گفت: همانطور که وزارت دفاع تاکيد کرده است، پايگاه‌هاي ارتش روسيه در حميميم و طرطوس تحت حفاظت شديد قرار دارند. همزمان انتظار داريم در زمان حملات آمريکا، چنانچه حملاتي باشد، جان نيروهاي ما به خطر نيفتد. گمان مي‌کنم ايالات متحده آمريکا متوجه اين مساله باشد و نخواهد اين طور شود چرا که در غير اينصورت واکنش روسيه فوري خواهد بود؛ درست همانطور که ستاد کل ارتش روسيه اعلام کرده است.در همين حال الکساندر زاسيپکين، سفير روسيه در لبنان گفته است هر موشک آمريکا که به سمت سوريه شليک شود، ساقط مي‌شود.او گفت استناد حرف‌هايش به اظهارات ولاديمير پوتين، رئيس‌جمهوري روسيه و رئيس ستاد ارتش روسيه است.او به تلويزيون المنار لبنان گفت: اگر آمريکا حمله‌اي صورت دهد، آن موشک‌ها ساقط مي‌شود و علاوه بر آن، منبع شليک آن موشک‌ها هم هدف اصابت قرار مي‌گيرد.

نماينده دائم روسيه در اتحاديه اروپا نيز به واشنگتن در مورد کشته شدن نيروهاي اين کشور در سوريه در صورت حمله هوايي به سوريه هشدار داد. ولاديمير چيجوف، نماينده دائم روسيه در اتحاديه اروپا اظهار داشت: مسکو به واشنگتن در مورد پيامدهاي خطرناک حمله احتمالي به سوريه و کشته شدن نيروهاي روس‌ در آنجا ولو تصادفي هشدار داد.چيجوف تاکيد کرد: روسيه به شکل علني و از طريق کانال‌هايي خاص از جمله کانال‌هاي نظامي‌به نمايندگان آمريکا در مورد پيامدهاي احتمالي حملات هوايي عليه سوريه و آسيب ديدن سربازان روس در اين حملات ولو تصادفي هشدار داد.

در پي تهديد دونالد ترامپ، رئيس‌جمهوري آمريکا مبني بر پاسخي "شديد و قريب‌الوقوع" به سوريه در پي انتشار گزارش‌هايي ادعايي درباره حمله شيميايي در دوما در غوطه شرقي دمشق ارتش سوريه در تمامي‌سطوح به حالت آماده باش درآمد. رامي‌عبدالرحمان، مدير ديده‌بان حقوق بشر سوريه وابسته به مخالفان سوريه به خبرگزاري فرانسه گفت: نيروهاي نظام سوريه و نيروهاي هم‌پيمان از دو شب گذشته در راستاي رويارويي با حملات احتمالي که غربي‌ها عليه سوريه تهديد کرده‌اند، به حالت آماده باش درآمده و به اين وضعيت ادامه مي‌دهند.رامي‌عبدالرحمان گفت: فرماندهي ستاد ارتش سوريه از اواسط نيمه شب گذشته به مدت ۷۲ ساعت تمامي‌بخش‌هاي نظامي‌را به حالت آماده باش درآورده است. فرودگاه‌ها و پايگاه‌هاي نظامي‌در تمامي‌مناطق تحت کنترل دولت سوريه از جمله دمشق در آماده باش و تحت تدابير امنيتي هستند.وي افزود: اين تدابير در راستاي مقابله با تهديدات خارجي است و تدابير پيشگيرانه در نظر گرفته شده و آموزش‌هاي لازم براي استقرار سريع نيروها داده شده است.

از سوي ديگر منابع نظامي‌رژيم صهيونيستي مدعي شدند که بشار اسد با اسکورت يک کاروان نظامي‌روسيه صبح امروز کاخ رياست جمهوري در دمشق را ترک کرده است. به نقل از اسکاي نيوز عربي، اين ادعاي منابع نظامي‌اسرائيلي نه از سوي روسيه و نه از سوي هيچ طرف ديگري، تاييد نشده است.بنابر گفته منابع مذکور، اسد به همراه کارواني از نظاميان روس کاخ رياست جمهوري را به مقصد نامعلومي‌ترک کرده است و اين اقدام از بيم هدف قرار گرفتن توسط آمريکا و همپيمانانش بوده است.پيشتر شايعاتي نيز درباره خروج بشار اسد و اعضاي خانواده‌اش از سوريه و سفر به تهران منتشر شده بود که خيلي زود تکذيب شد.در همين حال وزير مسکن رژيم صهيونيستي که يکي از تندروترين وزراي کابينه نتانياهو است اعلام کرد: هم اکنون زمان ترور بشار اسد فرا رسيده است.اين وزير اسرائيلي پيشتر نيز سخنان جنجال برانگيزي در مورد مسائل مختلف از جمله هدف قرار دادن فلسطينيان ايراد کرده بود.اين در حالي است که رسانه‌هاي رژيم صهيونيستي اعلام کردند، دولت اسرائيل از وزيران کابينه خواسته است از هرگونه اظهار نظر امنيتي اجتناب کنند.

منابع رسانه‌اي در الجزاير از سقوط يک هواپيماي نظامي‌و کشته شدن "تعداد زيادي" از نظاميان اين کشور خبر دادند. همچنين منابع رسمي‌الجزاير اعلام کردند که ۲۶ عضو جبهه پوليساريو هم در اين هواپيما بودند.به گزارش ايسنا، از شبکه اسکاي نيوز عربي، اين هواپيما که از نوع ايلوشن بوده در نزديکي فرودگاه نظامي‌رباط، پايتخت الجزاير سقوط کرد.

بنابر اعلام رسانه‌هاي الجزايري، تعداد زيادي از نظاميان که سوار بر اين هواپيما بوده‌اند در سقوط آن که با آتش سوزي همراه بوده، جان خود را از دست داده‌اند. همچنين رسانه‌هاي رسمي‌الجزاير از کشته شدن ۲۶ عضو جبهه پوليساريو در اين حادثه خبر دادند. آن گونه که مسئولان اين کشور اعلام کرده‌اند. هنوز شمار نهايي و دقيق کشته‌ها اعلام نشده اما براساس تازه‌ترين آمارها دستکم ۲۵۰ نظامي‌در اين حادثه کشته شده‌اند. گزارشي درباره علت سقوط اين هواپيما منتشر نشده اما کارشناسان احتمال داده‌اند نقص فني باعث اين حادثه بوده باشد.

حدود یکصد و نود سال قبل در شهر نورنبرگ آلمان، سر و کله نوجوانی پریشان و مضطرب، با لباس‌هایی شلخته و نامرتب پیدا شد. پاهایش ورم کرده بود و به سختی راه می‌رفت و روشنایی روز چشمهایش را آزار می‌داد. پلیس او را پیدا کرد و با خود برد. در طول مدتی که در اختیار پلیس بود، رفتارهای عجیب و غریب از خود نشان می‌داد. او به سختی می‌توانست به سوالات پاسخ دهد، با این حال خودش را « گاسپار هاوزر» معرفی کرد.فرانک ادواردز در کتاب « عجیب‌تر از علم» در این باره می‌نویسد: «هاوزر ادعا کرده که در یک زیرزمین و در یک اتاق تاریک و کوچک زندانی بوده که در آن فقط یک تخت حصیری برای خوابیدن و نشستن وجود داشته است. تا جایی که یادش می‎آمد، هرگز کسی که او را اسیر کرده، ندیده بود. هاوزر همچنین ادعا می‌کرد، هر از گاهی به او داروی بیهوشی خورانده می‌شد و وقتی که از خواب بلند می‌شد، متوجه می‌شد که موها و ناخن‌هایش کوتاه شده‌اند. کاسپار هاوزر پس از آزادی نتوانست خود را با جهان اطرافش مطابقت دهد و مدتی بعد مرد».ورنر هرتسوگ» کارگردان شناخته شده آلمانی در سال 1973از روی کتاب « عجیب‌تر از علم» فیلمی به نام «معمای کاسپار هاوزر» ساخت. البته معمای کاسپار هیچگاه حل نشد اما فرضیه‌های زیادی از او  بر سر زبانها افتاد؛ از جمله اینکه کاسپار نسبی اشرافی داشته و وارث ثروت و اموال زیادی بوده است اما برای آنکه اموالش را تصاحب کنند از همان نخستین سالهای تولد ارتباطش را با جهان خارج قطع و او را در زیرزمینی تاریک زندانی کرده‌اند.

همان بلایی که حدود 190 سال پیش بر سر « گاسپار هاوزر» آمد، امروز بر سر اقتصاد کشور آمده است؛ یک اقتصاد نامتوازن، بیمار و شکننده. در اینجا اما، به عکس ماجرای « گاسپار هاوزر»، دیگر معمایی در کار نیست؛ آشکارا هرچه هست رانت است و انحصار و پدر خواندگی که در همه شریان‌های اقتصادی مملکت ریشه دوانده و معیشت مردم را با مشکل جدی مواجه کرده است. رقابتی در کار نیست و ملت مجبورند همان چیزی را که پدرخوانده‌ها در اختیارشان می‌گذارند استفاده کنند. اقتصاد به تیول یک عده خاص در آمده است و با اقتصادهای پویا و زنده دنیا ارتباطی ندارد و به همین دلیل بیمار است. تورم، گرانی، انباشت نقدینگی، رکود، بیکاری، ورشکستگی و ... از عوارض این بیماری است. اساسا هر چیزی که ارتباطش را با جهان اطراف از دست بدهد دستخوش عارضه و بیماری می‌شود و رشد مطلوب و مناسب نخواهد داشت. حسن روحانی رئیس جمهور در مراسم گشایش دهمین دوره مجلس شورای اسلامی در خرداد سال قبل تصریح کرد: کشوری را سراغ ندارد که بدون تعامل با جهان به رشد اقتصادی مناسبی دست یافته باشد. بهمن آرمان اقتصاددان در همین رابطه می‌گوید: برای توسعه اقتصادی و جبران عقب ماندگی، ناچار به تعامل با جهان برای واردات فناوری‌های پیشرفته هستیم.مهدی تقوی تحلیلگر اقتصادی و مدرس دانشگاه نیز گفته است: مراوده اقتصادی موتور رشد اقتصاد است و به کشورها در استفاده از مزیت های اقتصادی شان کمک خواهد کرد. و بالاخره دکتر محمود سریع القلم استاد دانشگاه شهید بهشتی از یک دیدگاه کلی‌تر به این معضل توجه داشته و در مصاحبه با «عصر ایران»  گفته است: طی 3 دهه گذشته، به یک پاسخ در رابطه با این سئوال، پایبندی علمی و استدلالی داشته‌ام: علت‌العلل ناکارآمدی در ایران، فقدان ارتباطات بین‌المللی است.با توجه به آنچه ذکر شد به این نتیجه می‌رسیم که راه نجات و پویایی اقتصاد، افزایش ارتباطات بین المللی و مراوده و تعامل با جهان خارج است. در این صورت انحصار و پدرخواندگی در حوزه اقتصاد رنگ می‌بازد و اقتصاد و معیشت مردم اصلاح می‌شود.

در سال ۱۳۹۵ صادرات نفت ايران در حدود دو برابر و در سال ۱۳۹۶ متوسط قيمت نفت سبد اپک ۲۰ درصد افزايش قيمت پيدا کرد. در سال ۱۳۹۶ درآمد ارزي ايران به حدود ۱۰۰ ميليارد دلار (شامل ۴۷ ميليارد دلار صادرات غير نفتي و بيش از اين مقدار صادرات نفت و گاز و ساير) رسيد که با توجه به قدرت خريد دلار در حدود ۱۲۰ ميليارد دلار سالهاي پيش ارزش دارد. در نتيجه دولت در سال ۱۳۹۶ يکي از پردرآمدترين سالهاي ارزي در چهار دهه اخير را تجربه کرده است. درآمدهاي مالياتي دولت در طي دوره ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۶ بر حسب دلار از ۱۵ ميليارد دلار به ۲۵ ميليارد دلار افزايش يافت. در همين حال درآمدهاي ريالي دولت از محل چند برابر شدن درآمدهاي خدمات دولتي و حتي جرائم و همچنين اجراي مرحله دوم طرح هدفمندسازي يارانه‌ها به ميزان قابل توجهي بالا رفت. در سال ۱۳۹۶ ارزش واردات رسمي‌به ۵۴ ميليارد دلار بالغ گرديد که با در نظر داشتن قاچاق و ارزش خدمات ارزي (عمدتا گردشگري) در مجموع هزينه ارزي کشور در حدود ۷۵ ميليارد دلار برآورد مي‌شود که در نتيجه ۲۵ ميليارد دلار مازاد درآمد ارزي وجود داشت. داده‌هاي حساب‌هاي ملي بانک مرکزي ايران مي‌گويد که بخش قابل توجهي از واردات کشور در سال گذشته تبديل به موجودي انبار شده و مصرف بخش خصوصي و سرمايه گذاري فقط ۱/۴ درصد رشد داشته است. در شرايطي که در سال ۱۳۹۶ قدرت خريد عامه مردم (به خصوص) براي کالاهاي وارداتي کاهش يافت و با توجه به موجودي انبار کالاهاي وارداتي، بنابراين تقاضاي مصرف نهايي داخلي براي ارز خارجي بالا نيست و تقاضاي مصرف ضعيف کشش ناچيزي براي افزايش نرخ ارز ايجاد مي‌کند. اقتصاد ايران و توان مصرف خانوارهاي ايران ضعيف تر از آن است که تئوري افزايش تقاضاي ارز (آزاد شدن فنر) در اثر رشد تقاضا (در اثر دلار ارزان) بتواند جوابگوي افزايش بيش از ۵۰ درصدي قيمت دلار در چند ماه اخير باشد. به عبارتي در اقتصاد کنوني ايران عرضه دلار بيش از تقاضا است. به همراه مصرف معمول و رسمي‌تجاري ارز خارجي، چند تقاضاي مهم ديگر براي ارز در ايران وجود دارد که مهمترين آنها عبارتند از (۱) قاچاق و واردات غيررسمي، (۲) خدمات مانند گردشگري، (۳) ذخيره سازي ارز به عنوان پشتوانه مالي يا سرمايه گذاري، (۴) فعاليت‌هاي سوداگرانه و سفته بازانه در بازار ارز و (۵) خروج سرمايه از کشور.