اخبار کوتاه

پيشخوان

چرا شاخص بازار بورس جهش کرد؟
رئيس کميسيون اقتصادي مجلس شوراي اسلامي‌عوامل رشد شاخص بورس در مدت اخير را تشريح کرد. به گزارش خانه ملت، محمدرضا پورابراهيمي‌درباره رکوردزني‌هاي شاخص بازار بورس گفت: در نوسانات شاخص بورس دو عامل پيش بيني افزايش ميزان سودآوري شرکت‌ها و تغييرات قيمت دارايي پايه تاثيرگذار بوده است.
رئيس کميسيون اقتصادي مجلس شوراي اسلامي‌تصريح کرد: رشد شاخص بورس عمدتا ناشي از تغييرات قيمت دارايي پايه شرکت‌هاي بورسي بوده که در اين رابطه رشد نرخ ارز تاثيرگذار بوده است.
نماينده مردم کرمان و راور در مجلس شوراي اسلامي‌گفت: تغييرات قيمت دارايي پايه شرکت‌هاي بورسي روي ترازنامه شرکت‌ها موثر بوده و به مانند بحث تجديد ارزيابي است و با رشد نرخ ارز، تقاضا براي خريد سهام نيز رشد مي‌کند.
پورابراهيمي‌در ادامه تصريح کرد:بيشترين سهم در عدد شاخص بورس ناشي از تغييرات قيمت دارايي پايه به واسطه تغيير نرخ ارز است.رئيس کميسيون اقتصادي مجلس شوراي اسلامي‌يادآور شد:افزايش پيش بيني سودآوري براي شرکت‌هاي صادراتي نيز در رشد شاخص بورس تاثيرگذار بوده چرا که صادرات براساس دلار با نرخ جديد انجام مي‌شود البته در موضوع محاسبه لحاظ نرخ دلار دولتي يا آزاد مهم است. بطور طبيعي موضوعات مذکور در رشد شاخص بورس تاثير داشته است.
رشد امسال شاخص بورس دو رقمي‌شد
از ابتداي سال تاکنون و در مدت ۵۵ روز معاملاتي، شاخص بورس ۱۲ هزار و ۵۸۳ واحد رشد داشته است.
به گزارش خبرگزاري مهر به نقل از پژوهشکده پولي و بانکي، از ابتداي سال تاکنون در مدت ۵۵ روز معاملاتي، تعداد ۵۸ميليارد و ۵۵۵ ميليون سهم و حق‌تقدم به ارزش ۱۵۶ هزار و ۹۵۷ ميليارد ريال در ۳ ميليون و ۲۵۷ هزار و ۶۲۹ دفعه مورد معامله قرار گرفته است. همچنين بررسي معاملات بازار سهام به تفکيک بازار نشان مي‌دهد در اين مدت ۳۵ ميليارد و ۹۷۴ ميليون سهم به ارزش ۷۲ هزار و ۷۲۴ ميليارد ريال در يک ميليون و ۴۴۰ هزار و ۶۷۰ نوبت در بازار اول؛ ۲۱ ميليارد و ۶۰۸ ميليون سهم به ارزش ۴۹ هزار و ۴۵۵ ميليارد ريال در يک ميليون و ۷۶۳ هزار و ۲۴۷ نوبت در بازار دوم؛ ۲۶ ميليون سهم به ارزش ۲۵ هزار و ۹۹ ميليارد ريال در ۸۱۸۸ نوبت در بازار بدهي؛ ۲۰۰هزار سهم به ارزش ۱۳ ميليارد ريال در ۴۸۵ نوبت در بازار مشتقه و ۹۴۷ ميليون واحد از صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري قابل معامله در بورس تهران به ارزش ۹ هزار و ۶۶۷ ميليارد ريال در ۴۵ هزار و ۳۹ نوبت مورد معامله قرار گرفته است

برش مطبوعاتی

مديرعامل بورس کالا تاکيد کرد:

لزوم مقابله با دلالان بازار سرمایه

مديرعامل بورس کالا در يک گفتگوي مفصل از لزوم مقابله با دلالان و سوداگراني مي‌گويد که با پوشيدن لباس توليدکنندگان، باعث افزايش تقاضاي کاذب محصولات پتروشيمي‌و فلزي در بازار و کمبود مواد اوليه براي توليدکنندگان واقعي مي‌شوند.

به گزارش ايرنا، مشروح گفتگوي حامد سلطاني نژاد به شرح زير است:
**به تازگي مشکلاتي در روند عرضه محصولات در بورس کالا رخ داده که دسترسي توليدکنندگان واقعي بخش پايين دستي را با موانعي مواجه کرده، براي حل اين مساله چه تدابيري انديشيده شده است؟
_ بسياري از اين اتفاقاتي که رخ مي‌دهد مربوط به خود بورس نيست و ريشه در ساير بخش‌ها دارد. بورس يک بازار و فضايي براي معاملات شفاف است. در شرايط کنوني با توجه به اينکه قيمت‌هاي پايه بورس براساس ارز تک نرخي بررسي و تاييد مي‌شود سبب پايين آمدن قيمت پايه شده است و در مواردي قيمت‌ها به سطح ديماه و بهمن ماه سال گذشته برگشته؛ اين امر سبب شده است که تقاضاي توليدکنندگان بخش پايين دستي افزايش يابد.
از سوي ديگر، با توجه به اينکه نظارت لازم بر معاملات محصولات نهايي بعد از بورس کالا توسط دستگاه‌هاي مسئول صورت نگرفته است عده‌اي اقدام به سوءاستفاده از اين موضوع کرده و با استفاده از خلاءهاي موجود، محصولات را به صورت خام صادر مي‌کنند. اين افراد که فقط نام توليدکننده را يدک مي‌کشند و اقدام به خام فروشي مواد اوليه مي‌کنند، بخشي از تقاضاي کاذبي هستند که وارد بازار شده است.
ورود اين تقاضاي کاذب سبب بروز چالش براي برخي از مصرف کنندگان واقعي شده است. به عبارت ديگر در حال حاضر، مشکل عمده‌اي در بخش عرضه وجود ندارد، بلکه بحران تقاضا سبب ايجاد مشکلات در بازار شده است.
برخي انتقادها به سامانه بهين ياب باز مي‌گردد که نتوانسته است صف توليدکنندگان واقعي بخش پايين دستي از دلالان را مشخص کند، براي رفع اين مشکل، چه اقدامي‌انجام شده است؟
_ در حوزه محصولات پتروشيمي، خريداران از طريق سامانه بهين ياب به بورس معرفي مي‌شوند. اين سامانه با هدف اين راه اندازي شد که توليدکنندگان واقعي شناسايي و به بورس معرفي شود. با توجه به وجود تقاضاي بيش از توليد در برخي کالاها در اين سامانه، براي بهبود بهين ياب مذاکراتي با وزارت صنعت داشته‌ايم که اميدواريم به کارآمدتر شدن آن کمک کند.
در هفته‌هاي گذشته پيشنهادهايي نيز داده شده است که در حوزه محصولات مختلف عملکرد سال‌هاي گذشته شرکت‌ها ملاک فعاليت در سال جاري باشد. اين طرح، در «مس کاتد» و «پلي اتيلن ترفتالات» بطري انجام شده است و براي ساير کالاها نيز بايد بررسي‌ها صورت گيرد تا ملاکي براي تشخيص توليدکننده واقعي از غيرواقعي مشخص شود.
بورس کالا براي برخورد با متخلفان و شفاف سازي عرضه کالا به بخش پايين دستي چه اقداماتي را انجام مي‌دهد؟
_ شرکت‌هاي پايين دستي، بايد اظهارنامه مالياتي ارايه کنند تا اگر تخلفي صورت گرفته و کالا را براي تجارت و نه توليد خريداري کرده‌اند آشکار شود. البته عموم صنايع پايين دستي ما صنايع شريف و توليدکنندگان واقعي اند که طرفدار شفافيت نيز هستند.
از جمله تخلف‌هايي که چندي پيش آشکار شد، مربوط به شرکت‌هاي ثبت شده در مناطق آزاد بود. اين شرکت‌ها به نام توليدکنندگان بخش پايين دستي اقدام به خريد محصولات پتروشيمي‌مي‌کردند در حالي که واقعي نبود و آنها دلالي و سوداگري مي‌کردند. پس از شناسايي، اين شرکت‌ها به مراجع قضايي معرفي شدند که تاکنون حکم عليه شرکت، قطعي شده است.
يکي ديگر از اقدامات، بازديد از شرکت‌هاي مشکوک است که در صورت محرز شدن تخلف، به مراجع قانوني معرفي مي‌شوند.
بايد توجه داشت که کشف اينگونه تخلف‌ها به دليل عملکرد شفاف در بورس کالاست؛ با اين حال توليدکنندگان و صنايع پايين دستي بايد کمک کنند و اطلاعاتشان را در اختيار بورس قرار دهند در غير اين صورت بورس به تنهايي نمي‌تواند اين مساله را مديريت کند.
براي ساماندهي عرضه توسط بالادستي‌ها چه اقداماتي انجام شده است؟
_ مشکلات ما در بخش عرضه نسبت به بخش تقاضا کمتر است. اگر مشکل و کاهش عرضه از طرف توليدکننده بالادستي باشد، توسط ضمانت‌هاي اجرايي که وجود دارد، مي‌توان با آن برخورد کرد. طبق قانون، همه توليدکنندگان پتروشيمي‌موظف اند محصولات پتروشيمي‌خود را در بورس عرضه کنند که سازمان حمايت از مصرف کنندگان و توليدکنندگان بر آن نظارت مي‌کند. بر اين اساس، همه محصولات پتروشيمي‌و بخشي از محصولات فلزي بايد در بورس کالا عرضه شود. در صورت تخلف، سازمان حمايت از حقوق مصرف کنندگان و توليدکنندگان به موضوع رسيدگي کرده و تشکيل پرونده مي‌دهد و به سازمان تعزيرات معرفي مي‌کند.
البته بورس کالا به اين حد بسنده نکرده و با کمک شوراي رقابت، يک حداقل عرضه‌اي در نظر گرفته شده است که اگر آن رعايت نشود مراتب مورد رسيدگي قرار مي‌گيرد. يکي از ابزارها سقف رقابت است به محض اين که عرضه بالادستي‌ها کم شود، از يک سو نهادهاي نظارتي وارد مي‌شوند و از سوي ديگر، بورس کالا سقف‌هاي قيمت را براي آنها باز مي‌گرداند. بورس کالا از اين ابزار در سال گذشته استفاده کرد.
در مواردي که توليدکننده نمي‌تواند نياز داخل را تامين کند با هماهنگي با دستگاه‌هاي مربوطه از طريق واردات، کسري جبران مي‌شود تا خللي در عرضه رخ ندهد.
برخي از فعالان بخش پايين دستي فولاد مي‌گويند، حجم عرضه توسط بالادستي کم شده تا از اين طريق، قيمت را بالا ببرند؟
_ روند عرضه شرکت‌ها مشخص است و همه دستگاه‌هاي نظارتي بر آن نظارت دارند در صورتي که اين امر اتفاق افتاده باشد و توليدکننده‌اي از قدرت انحصاري اش استفاده کند و بخواهد با کاهش عرضه قيمت سازي کند، شوراي رقابت مي‌تواند به موضوع ورود پيدا کرده و بررسي کند.
آمار عرضه و معاملات محصولات منتشر شده و با توجه به تاريخچه موجود مي‌توان بررسي و قضاوت کرد.
ادعا شده که برخي محصولات با قيمتي گرانتر از بازارهاي جهاني در بورس کالا به فروش رسيده است؟
_ قيمت از سوي خريداران و در مرحله رقابت در تالار معاملات ثبت مي‌شود. به طور قطع خريداران عوامل مختلف تاثيرگذار در قيمت را مورد بررسي قرار مي‌دهند و سود و زيان خود را تحليل کرده و در نهايت اقدام به خريد محصولات مي‌کنند.
پس بايد از خريداران پرسيد چرا با اين قيمت کالا را خريداري کرديد؟ برخي قيمت تمام شده واردات را با قيمت محصولي که در کشور به فروش مي‌رسد، مقايسه و سپس اقدام به ثبت قيمت مي‌کنند. عده‌اي ديگر نيز اگر پيش بيني کنند قيمت‌هاي آينده صعودي باشد، امروز با قيمت بالاتري مي‌خرند. قيمت‌هاي پايه محصولات در بورس در تناسب با قيمت‌هاي جهاني است. البته قيمت بايد متعادل باشد به گونه‌اي که نه آنقدر ارزان که صنايع بالادستي متضرر شوند و نه آنقدر گران که صنايع پايين دستي بامشکل مواجه شوند.
اما به يک نکته بايد توجه کرد که مسئوليت کاستي‌هاي موجود در تکنولوژي صنايع که باعث مي‌شود هزينه تمام شده آنها بالا باشد، برعهده بورس نيست؛ بايد همه اين موارد از هم جدا شود.
برخي اخبار حکايت از آن دارد که افرادي مواد اوليه خريداري شده از بورس کالا را به جاي استفاده در داخل با قيمتي بالاتر به کشورهاي همسايه مي‌فروشند؟
_ درست است؛ اکنون برخي در بخش پتروشيمي، محصولات را مي‌خرند و به قيمت بالاتر در ساير کشورها مي‌فروشند. همچنين مشخص شده است که مس را با قيمت پايين از بورس کالا خريداري کرده و سپس با تبديل کردن به قراضه، آن را با قيمت بالاتر به کارخانه مي‌فروشند.
گفته مي‌شود تقاضا براي مس در ماه‌هاي اخير به يکباره هشت برابر شده؛ آيا مشخص است که چه ميزان از اين تقاضا در بخش پايين دستي استفاده شده و چه ميزان صادر و يا قراضه مي‌شود؟
_ هنوز هيچ مرجعي اين موضوع را بررسي نکرده است
پيشنهاد شده که در شرايط کنوني، نيازي به عرضه محصولات در بورس کالا نيست و مصرف کنندگان به درب کارخانه مراجعه کرده و محصول را خريداري کنند؟ آيا اين ايده، قابل عملياتي شدن است؟
_ اين تصور غلطي است که توليدکنندگان بخش پايين دستي به راحتي مي‌توانند از درب کارخانه مواد اوليه را تحويل بگيرند، مگر در گذشته اين گونه نبود؟ در آن دوران، آيا مواد اوليه را به توليدکنندگان پايين دستي مي‌دادند يا افرادي که روابط ويژه‌اي داشتند، دريافت مي‌کردند.
در صورت خروج اين محصولات از بورس کالا، بازار توصيه و سفارشات داغ مي‌شود؛ افراد صاحب نفوذ با تماس تلفني و يا دادن نامه، سفارش مي‌کنند که محصولات به افراد خاصي داده شود که نتيجه آن، دست خالي توليدکنندگان واقعي بخش پايين دستي خواهد بود.
وظيفه بورس کالا فقط کشف قيمت نيست بلکه تخصيص بهينه و عادلانه کالا به صنايع پايين دستي نيز از وظايف تعيين شده بورس کالا در اقتصاد کشور است.
به طور قطع خروج از بورس کالا بازگشت به عقب خواهد بود؛ در صورت حذف بورس، فساد دامن بازارهاي مختلف را فراخواهد گرفت

برش مطبوعاتی

احتمال گسترش نگراني‌ها نسبت به بازار

عضو هيات علمي‌دانشگاه مازندران با بيان اينکه گران شدن برخي اقلام در بازار کالاهاي اساسي مستقيما به خاطر وجود تحريم‌ها است گفت: در شرايط حاضر نه مسئولين فعلي بلکه هيچ تفکر و شخص ديگري هم نمي‌تواند اين حجم از مشکلات اقتصادي که بخش زيادي از آن محصول دولت گذشته است را به سرعت حل کند.
زهرا کريمي‌در گفت‌وگو با ايسنا، با بيان اين‌که گران شدن برخي اقلام در بازار کالاهاي اساسي مستقيما به خاطر وجود تحريم‌ها است، اظهار کرد: مثلا درباره اقلامي‌مانند روغن يا کره چون مواد اوليه اينها وارداتي است اعمال تحريم‌ها بر اقلام تاثير مستقيم مي‌گذارد؛ با اين حال مساله اصلي‌تر احتمال گسترش نگراني‌ها نسبت به بازار است که مي‌تواند خود را به صورت خريد فوري و زياد کالاها نشان دهد که همين باعث ايجاد تورم در بازار خواهد شد.
وي با اشاره به آمارهاي مطرح شده در خصوص رشد جهشي بورس و جذب بالاي سرمايه در اين بازار، اظهار کرد: ما در سال‌هاي ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ اين تجربه را داشتيم که در حالي که رشد اقتصادي کشور منفي بود، اما بورس رشدي جهشي را تجربه کرد. علت هم در اين است که در شرايط حاضر که نرخ ارز بالا رفته است بنگاه‌هايي که در کار صادرات هستند سوددهي بالاتري دارند؛ چرا که قدرت ارزآوري بيشتري دارند.
وي اضافه کرد: صنايعي مانند پتروشيمي‌و فولاد مبارکه که مواد اوليه يا واسطه‌اي کارخانه‌هاي صنعتي را در چين يا کشورهاي توسعه يافته تامين مي‌کنند با توجه به افزايش قيمت ارز بهتر مي‌توانند سودآوري داشته باشند؛ پس بديهي است که بورس در اين حوزه‌ها جذب سرمايه بيشتري داشته باشد

برش مطبوعاتی