آمريکا بر ادامه فشار به ايران اصرار دارد؛
کورش شرفشاهي: به تازگي وزير خارجه آمريکا اعلام کرد که کارگروهي براي رسيدگي به مسائل ايران تشکيل داده و برايان هوک مشاور سياسي ارشد آمريکايي، مسئول هدايت اين کارگروه خواهد بود.تصميم به تشکيل کارگروه امور ايران در وزارت خارجه آمريکا پس از آن صورت گرفت که واشنگتن مصمم به تشديد فشار بر جمهوري اسلاميايران شد تا به برنامه هستهاياش پايان دهد و از آنچه حمايت از گروههاي شبهنظاميدر منطقه خوانده شده، دست بردارد.
در اين رابطه برايان هوک با تکرار ادعاهاي بياساس واشنگتن عليه کشورمان گفت: وظيفه کارگروه اقدام ايران در وزارت امور خارجه آمريکا هماهنگ کردن تمامياقدامات در رابطه با تهران در دولت آمريکاست.برايان هوک، در گفتوگو با فاکس نيوز مدعي شد: استراتژي جديد رييس جمهور (آمريکا) اتخاذ يک رويکرد جامع براي رسيدگي به تمام تهديداتي است که ايران عليه صلح و امنيت آمريکا و متحدانش در سراسر دنيا ايجاد ميکند.هوک ادامه داد: وزير پمپئو نيز کارگروه ايران را تشکيل داده که وظيفه هماهنگ کردن اقدامات در خصوص ايران در تماميوزارتخانهها و نهادهاي زيرمجموعه در دولت آمريکا را به عهده دارد.اين مقام آمريکايي در ادامه ادعاهاي خصمانه و واهي خود درباره کاربرد گروه اقدام ايران، گفت: هدف از کمپين اعمال فشار عليه ايران جلوگيري از دستيابي اين کشور به پولي است که براي فعاليتهاي خود در زمينه برنامه موشکياش حمايت از تروريسم و ديگر اقداماتي که منطقه را بيثبات ميکند، نياز دارد. به همين دليل است که ما روي اين هدف متمرکز شدهايم.وي مدعي شد: رييس جمهور (آمريکا) علاوه بر اين يک آينده بهتر را براي ايران در نظر دارد به شرط آنکه اين کشور به معناي واقعي رفتار خود را تغيير دهد. ما براين باوريم که مردم ايران خواهان همان چيزي هستند که آمريکاييها خواستارش هستند.برايان هوک با اشاره به خروج واشنگتن از توافق هستهاي، گفت: ما به ويژه از دسامبر گذشته با کشورهاي مختلف و به خصوص متحدان اروپاييمان وارد مذاکراتي براي رفع نواقص و کاستيهاي توافق هستهاي شدهايم به گونهاي که فراتر از موضوع هستهاي بلکه نگرانيهاي ديگر درباره ايران را نيز شامل شود. از سوي ديگر يک تحليلگر مسائل سياست خارجي تاکيد کرد: تشکيل گروه اقدام ايران در وزارت امور خارجه ايالات متحده، به منظور اطمينان يافتن از موثر بودن تحريمها در جهت واداشتن ايران به تغيير رفتار و آمدن به پاي ميز مذاکره است.اميرعلي ابوالفتح در گفتوگو با ايلنا گفت: زماني که دونالد ترامپ تصميم گرفت رويکرد اين کشور را در قبال ايران تغيير دهد که بازرترين اين تغيير رويکرد را در خروج ايالات متحده از برجام شاهد بوديم، طبيعي بود سازوکاري تشکيل و اقداماتي انجام شود تا اين تغيير رويکرد، به صورت منسجم عملياتي شود.وي ادامه داد: از چند هفته قبل زمزمههايي مطرح شده بود که در وزارت امور امريکا گروهي مسئول پيگيري موضوعات مرتبط با برجام خواهند شد - بهخصوص با نزديک شدن به موج دوم اعمال تحريمهاي امريکا عليه ايران که مربوط به تحريمهاي اصلي يعني فروش نفت و مراودات مالي و بانکي است – که در اين چارچوب روز پنجشنبه مايک پمپئو از تشکيل اين گروه در درون وزارت امور خارجه امريکا به رياست بريان هوک خبر داد.
اين کارشناس ارشد مسائل امريکا با بيان اينکه در سخنرانيهايي که پمپئو و هوک انجام دادند، اهداف اين گروه مشخص شد، اظهار داشت: نخستين هدف، افزايش رايزنيها با متحدان امريکا است تا اعمال تحريمهاي ايالات متحده عليه ايران به دقت و به صورت کامل اجرا شود و هدف دوم، افزايش فشارهاي اقتصادي براي به صفر رساندن فروش نفت ايران است.
ابوالفتح با تاکيد بر اينکه دولت ترامپ ميخواهد از همه ابرازها براي تغيير رويکرد ايران استفاده کند، تصريح کرد: تشکيل گروه اقدام ايران در وزارت امور خارجه ايالات متحده، به منظور اطمينان يافتن از موثر بودن تحريمها در جهت واداشتن ايران به تغيير رفتار و آمدن به پاي ميز مذاکره است.
وي در پاسخ به اين که تشکيل گروه اقدام ايران در وزارت امور خارجه امريکا تا چه اندازه وظايفش متناظر با اقدامات دفتر کنترل داراييهاي خارجي وزارت خزانهداري (اوفک) نيست؟ خاطرنشان کرد: دستگاههاي مختلف، هر کدام وظايف مختلفي دارند. بيشتر اقدامات اوفک، مربوط به امور مالي و اقتصادي و همچنين شناسايي افراد است اما گروه اقدام ايران، کارهاي ديپلماتيک و اعزام هياتها به کشورهاي مختلف را پيگيري ميکند.
اين تحليلگر مسائل سياست خارجي افزود: در دستگاهها و نهادهاي مختلف ديگر نيز چنين دفاتر و گروههايي وجود دارد. به طور مثال، حتما در مورد ايران در پنتاگون (وزارت دفاع) و سي.آي.اي (آژانس مرکزي اطلاعات) دفاتري وجود دارند که رسانهاي نشدهاند. در مجموع، شبکهاي از نهادها و تشکلها در درون دستگاههاي امريکايي در قسمتهاي مختلف مشغول به فعاليت هستند که براي رسيدن به يک هدف واحد انجام ميکنند که آن هدف، تحت فشار قرار دادن هرچه بيشتر ايران است. ابوالفتح در پاسخ به اين که آيا گروه اقدام ايران وزارت امور خارجه امريکا تنها در مورد موضوع برجام و تحريمها فعاليت ميکند يا آنکه موضوعاتي نظير مسائل موشکي، منطقهاي، حقوقبشر و... را هم پيگيري ميکند؟ ابراز داشت: موضوعات کلان هميشه در روابط ميان ايران و امريکا يا کشورهاي درگير با ايران مطرح بوده است اما اولويت اصلي گروه اقدام ايران، تحريمهايي است که دولت امريکا عليه ايران اعمال کرده و دونالد ترامپ گفته که سختترين تحريمها عليه ايران در طول تاريخ است.
تحريمهاي ترامپ اميدها را در دل گروههاي ضدايراني زنده کرده است
وي اضافه کرد: اين تحريمها اميدهايي را در دل گروههاي ضدايراني چه در داخل امريکا و چه در خارج از امريکا از جمله اسرائيل و سعوديها زنده کرده است و در اين راستا، ايالات متحده ميخواهد بر اعمال اين تحريمها و جهانشمول کردن آن اطمينان پيدا کند.
اين کارشناس ارشد مسائل امريکا با بيان اينکه مسائل موشکي، منطقهاي، تروريسم، حقوقبشر حتما در دستورکار گفتوگوهاي هياتهايي که گروه اقدام ايران به کشورهاي مختلف اعزام ميکند، خواهد بود، عنوان کرد: با آنکه اين هياتها درخصوص موضوعات مختلف مربوط به ايران رايزني ميکنند ولي دستورکار اصلي و اولويت نخست آنها، اين است که نشان دهد خروج واشنگتن از توافق هستهاي، سياست درستي بود که منتج به نتيجه شده و ايران را به مذاکره وادار کرده است که در آن گفتوگوها درباره مسائل موشکي و منطقهاي و... نيز رايزني ميشود.
بريان هوک مقصر شکست مذاکرات امريکا با سه کشور اروپايي در موضوع برجام است
اين تحليلگر مسائل سياست خارجي با تاکيد بر اينکه از بريان هوک به عنوان يکي از مسئولان و مقصران شکست مذاکرات آمريکا با سه کشور اروپايي فرانسه، آلمان و بريتانيا در موضوع برجام نامبرده ميشود، بيان کرد: گويا قرار بوده توافقي ميان امريکا و امريکا صورت بگيرد مبني بر اينکه ايالات متحده از برجام خارج نشود ولي سه کشور اروپايي فشارهاي فرابرجاميخود را به ايران افزايش دهند و تهران را در موضوعات موشکي و منطقهاي تحريم کنند ولي بنا به دلايلي اين توافق شکست خورده نشده است.
ابوالفتح با يادآوري اينکه امريکا اقداماتي نظير ايجاد گروه اقدام ايران را قبلا هم انجام داده بود، گفت: اقدام تندتر و گستردهتر قبلي ايالات متحده، در زمان وزارت امور خارجه هيلاري کلينتون رخ داد که وزارت امور خارجه امريکا سفارت مجازي خود درباره ايران را تشکيل داد که دوبي به فعاليت مشغول بود. آن زمان، بسياري از تشکيل اين سفارت مجازي به عنوان نقطه عطف براي نفوذ در ايران نام ميبردند ولي اين سفارت مجازي آن گونه که انتظار ميرفت، موثر نبود.
همکاري مردم ترکيه براي تبديل دلار به لير نشان ميدهد؛
سفير پيشين ايران در جمهوري آذربايجان گفت: مشکل از آنجاست که بيقانوني در سراسر کشور موج ميزند؛ در بريتانيا اگر احدي از مسئولان خطا کند او را مجبور به استعفاء ميکنند. در چين حکم اين افراد اعدام است و در ژاپن اين اعمال به حدي قبيح و زشت است که مسئول مربوطه دست به خودکشي ميزند. مجموع مولفههايي که عرض کردم بي اعتمادي را افزايش داده و مردم از خود سوال ميکنند که به چه کسي اعتماد کنيم؟ آقايان بفهمند که بياعتمادي، يک شبه حاصل نميشود.
افشار سليماني در گفتوگو با ايلنا در تشريح دلايل همکاري مردم ترکيه با دولت اين کشور براي تبديل دلار به لير و تزريق به بازار اظهار کرد: کاهش نرخ و ارزش لير ترکيه تنها به وضعيت اقتصادي فعلي ترکيه مربوط نميشود و اتفاقاً سابقه قبلي دارد؛ اگر دو سال گذشته را مورد بررسي قرار دهيم به وضوح ميبينيم که هرگاه ارزش دلار افزايش پيدا کرده به نسبت آن ارزش لير پائين آمده و اين موضوع در مورد ايران هم صدق ميکند. اگر به خاطر داشته باشيم قبل از انتخابات اخير رياست جمهوري و پارلماني ترکيه، اردوغان و تيم او سعي کردند ارزش لير را کنترل کنند تا بتوانند مردم را به پاي صندوهاي راي بکشانند؛ مشابه اين روند در انتخابات سال ۹۶ ايران هم اتفاق افتاد اما پس از راي آوردن اردوغان و روحاني در آنکارا و تهران کنترل ارز از دست آنها در رفت و نهايتاً وضعيت به حالت فعلي تغيير شکل داد. وي افزود: واقعيت اين است که ميزان ارز در ترکيه محدود است. چراکه اين کشور صادرات انرژي ندارد و نهايتاً سالانه ۱۵۰ تا ۱۶۰ ميليارد دلار صادرات دارند؛ مساله ديگر اين است که چرخه توليد در ترکيه به ارز نياز دارد و دليل آن خريد مواد اوليه است که بدون ترديد براي تهيه آن بايد مقدار قابل توجهي ارز مورد استفاده قرار بگيرد. از منظري ديگر ترکيه به جاي اينکه تمرکز خود را بر روي پروژههاي ارز آور متمرکز کند بر فرآيند توليد متمرکز شده است. اين پژوهشگر حوزه قفقاز با بيان اينکه اعتماد مردم نسبت به دولت دوم روحاني تا حد زيادي از دست رفته، عنوان کرد: بايد متوجه باشيم که اعتماد به دولت اردوغان در ترکيه بيشتر از اعتماد مردم ايران به دولت روحاني است؛ البته در وضعيت فعلي تنها نميتوان دولت را مقصر اصلي دانست بلکه ساير قوا نيز در از دست رفتن اعتماد مردميدخيل هستند. اينکه ديده ميشود ارزش پول ملي کشورمان در حال سقوط است و معيشت مردم با مشکل روبهرو شده دليل واضحي براي سلب اعتماد مردم به حساب ميآيد؛ اين باعث ميشود تا ميزان محبوبيت و مقبوليت روحاني در ايران همانند اردوغان در ترکيه نباشد و کاهش پيدا کند. اين درد بزرگي است که از سال ۹۰ تا ۹۷ ارزش پول کشورمان تا به اين حد کاهش پيدا کرده است. وي تصريح کرد: نبايد در داخل کشور کسي از انتقادها ناراحت شود؛ زيرا کساني که وضعيت فعلي را تحليل ميکنند و نسبت به آن انتقاد دارند از بدنه همين نظام هستند و نبايد به آنها برچسب اپوزيسيون زده شود. سوال اصلي اين است که چرا اين بياعتمادي به اين شکل برجسته شده است؟ پاسخ مشخص است؛ ميلياردها تومان و دلار در اين فرآيند خورده شده و بنيان فساد از زمان احمدينژاد کاشته شد و تا به امروز هم با روي کار آمدن روحاني ريشه اين فساد خشکانده نشده است.
سليماني گفت: مردم هر روز که از خواب بلند ميشوند و اخبار را مرور ميکنند ميبينند که فلان نفر اختلاس کرده و رقمهاي هنگفتي از خزانه و مملکت خارج شده است. حال چرا بايد توقع داشته باشيم که مردم ايران همانند ترکيه بروند دلار را به تومان تبديل کنند يا در اختيار بانکها بگذارند؟
گفتوگوي پشت پرده ميان ايران و آمريکا نيست
يک ديپلمات پيشين کشورمان در پاسخ به اينکه گفتوگوهاي پشت پردهاي بين ايران و آمريکا وجود دارد گفت: وزير خارجه ايران چند روز قبل گفت که کشورهاي عمان و سوئيس تمايل به ميانجيگري دارند اما تا آنجايي که او مطلع است، گفتوگوي پشت پردهاي وجود ندارد. به گزارش ايسنا، سيدحسين موسويان در گفتوگو با "راديو کاليفرنيا" در خصوص درخواست مذاکره ترامپ با ايران گفت: اگر آقاي ترامپ واقعا خواستار گفتوگوست بايد ابتدا برجام را کامل اجرا کند و احترام به قطعنامه سازمان ملل را نشان دهد. اين مسير ممکن است راه گفتوگو در مورد مسائل منطقه را باز کند.
وي افزود: گفتوگو و همکاري اين دو قدرت ميتواند به صلح و ثبات وحل بحرانهاي منطقه کمک کند. بحران جنگ و تروريسم و کشورهاي به گل نشسته، گريبانگير خاورميانه شده و اين منطقه را در آستانه سقوط قرارداده است. چه بخواهيم يا نخواهيم ايران به عنوان قدرت منطقهاي و آمريکا به عنوان قدرت جهاني در مورد مسائل منطقه نقش مهم دارند و همکاري آنها ميتواند به صلح و ثبات کمک کند.
اين ديپلمات پيشين کشورمان گفت: البته فراموش نکنيم که بخش مهمياز بحرانهاي منطقه حاصل جنگ عربي -عربي است. کشورهاي عربي و ناتو مشترکا به ليبي حمله و آن را بيثبات کردند. عربستان و امارات با کمک آمريکا به يمن حمله نظاميکردند. صدام به کويت حمله کرد. عربستان و امارات دنبال ساقط کردن حکومت بحرين هستند. لذا واقعيت اين است که کشورهاي عربي باعث ايجاد بحران و بيثباتي در کشورهاي عربي هستند لاکن ايران را متهم ميکنند.اظهار کرد که "اگر آمريکا واقعا مايل به گفتوگو با ايران است بايد برجام را اجرا کند." وي در پاسخ به اينکه خروج ترامپ از برجام، موجب تعجب ايرانيها شد گفت: از ابتداي مذاکرات هستهاي، ايران در مورد پايبندي آمريکا به تعهداتش مظنون بود. رهبر عالي ايران از همان ابتدايي که با مذاکرات موافقت کردند، مکرر اعلام کردند که به آمريکا نميشود اعتماد کرد و آمريکا اهل عمل به تعهداتش نيست. مقامات دولت آمريکا مکررتاکيد ميکردند که موضوع هستهاي ايران، تهديد اول امنيت ملي آمريکاست. با اين وجود آمريکا درحالي توافق هستهاي را نقض کرد که براي اولين بار مذاکرات در سطح وزراي خارجه ايران و آمريکا صورت گرفت، توافق جامعي براي اطمينان از صلح آميز بودن برنامه هستهاي ايران حاصل شد ، همه قدرتهاي جهاني در اين توافق حضور داشتند و ايران هم طبق گزارشات مکرر آژانس بين المللي انرژي اتميبه تمام تعهداتش عمل کرد. وي با تاکيد بر اينکه برجام جامعترين توافق تاريخ عدم اشاعه سلاحهاي هستهاي است که بعد از 13 سال مذاکره بيش از 200 دانشمند برجسته اتميو دهها ديپلمات ارشد جهان در170 صفحه تعريف شده گفت: کاربرد برجام بسيار فراتر از موضوع ايران و يک سرمايه جهاني براي عاريسازي خاورميانه و جهان از بمب هستهاي است. لذا جامعه جهاني بايد يکپارچه از آن حمايت کند.
موسويان در پاسخ به اينکه اروپاييها اراده حفظ برجام را دارند گفت: برجام مهمترين دستاورد سياست خارجي اروپا در دو دهه گذشته است. من شک ندارم که اروپا اراده سياسي محکميبراي حفظ برجام دارد اما در مورد ظرفيت اقتصادي اروپا براي تامين منافع اقتصادي برجاميايران ترديد دارم. وي در مورد تاثير تحريمهاي جديد آمريکا بر ايران گفت: تحريمهاي جديد آمريکا مطمئنا به ايران خسارت خواهد زد اما اين تحريمهاي آمريکا عامل همه مشکلات اقتصادي امروز ايران نيست. ناکارآمديهاي بزرگ سيستم داخلي ايران همچون فساد عامل اصلي مشکلات اقتصادي ايران است. در عين حال سياست تحريمهاي آمريکا موجب تغيير رژيم در ايران نخواهد شد. تحريمهاي آمريکا در چهل سال گذشته با هدف تغيير رژيم در ايران بوده و شکست خورده ضمن اينکه ايران امروز از متحدين آمريکا در منطقه باثبات تر و قدرتمندتر است. لذا سياست ترامپ در مورد تحريم و فشار هم همچون سياست دولتهاي آمريکا در چهل سال گذشته شکست خواهد خورد. بهتر است که آقاي ترامپ از برجام به عنوان مدل ديپلماسي براي حل ساير بحرانهاي منطقه استفاده کند.